Ενάντια στην τοπική κοινωνία, ο στρατός προσπαθεί να βάλει τέλος σε έναν πνεύμονα ελευθερίας. Της Κατερίνας Μπακιρτζή
Ένα παράδειγμα δημιουργικής επανοικειοποίησης των δημόσιων χώρων και δη των πρώην στρατοπέδων βρίσκεται σε εξέλιξη στη Θεσσαλονίκη.
Η Ομάδα Αστικών & Περιαστικών Καλλιεργειών (ΠΕΡΚΑ) δημιουργήθηκε στις αρχές του 2011 από ανθρώπους της πόλης που έχουν ως στόχο τη συλλογική καλλιέργεια λαχανικών, εποχιακών φρούτων, λουλουδιών και βοτάνων σε αγρό μέσα ή κοντά στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Με την υποστήριξη του τοπικού Πολιτιστικού Συλλόγου, η ομάδα άρχισε να καλλιεργεί σε ένα μικρό τμήμα από την έκταση των 650 στρεμμάτων του πρώην Στρατοπέδου Καρατάσου. Η καλλιέργεια είναι μη κερδοσκοπική, καλύπτει μέρος από τις ανάγκες των μελών της ομάδας, στηρίζει ευπαθείς κοινωνικές ομάδες και γίνεται με βάση τις αρχές της βιολογικής, βιοδυναμικής ή φυσικής καλλιέργειας με χρήση παραδοσιακών σπόρων και φυτών, ενώ ταυτόχρονα όλοι οι ασχολούμενοι απολαμβάνουν τα οφέλη που έχει η ενασχόληση και η επαφή με τη γη. Τα τρόφιμα που παράγονται είναι καθαρά, ασφαλή και ωφέλιμα για τον ανθρώπινο οργανισμό, ενώ ταυτόχρονα υπάρχει σεβασμός στη χλωρίδα και πανίδα που αναπτύχθηκε εκεί τα τελευταία χρόνια.
Καθημερινή παρουσία στο στρατόπεδο
Αυτή τη στιγμή η δραστηριότητα ΠΕΡΚΑ αποτελεί την πολυπληθέστερη ενεργό εθελοντική δράση στο πρώην Στρατόπεδο Καρατάσιου, αφού μέσα σε δύο χρόνια από την πρώτη εγκατάσταση δημιουργήθηκαν τέσσερις επιπλέον ομάδες ΠΕΡΚΑ που λειτούργησαν με τις ίδιες βασικές αρχές του σεβασμού των φυσικών και ανθρώπινων πόρων. Η καθημερινή παρουσία της στο στρατόπεδο συνέβαλε στο να μειωθούν τα κρούσματα λεηλασίας των κτιρίων και κοπής δέντρων και στο να είναι πιο ασφαλές μέρος για τους επισκέπτες.
«Με θετική σκέψη και δράση, προσπαθούμε να κατανοήσουμε τους φυσικούς κύκλους, να διδαχθούμε από αυτούς και να βρούμε έναν συνεργατικό δρόμο για έξοδο από την κρίση, κυρίως την κοινωνική» αναφέρει η Ομάδα και επισημαίνει: «Όχι μόνο δεν επιδιώκουμε την κατοχή του χώρου, αλλά με τη φροντίδα των ελεύθερων και δομημένων περιοχών του, λειτουργούμε ως προσωρινή γέφυρα μεταξύ της τωρινής επίσημης εγκατάλειψης μέχρι την εκπόνηση-υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου για την ανάδειξη της περιοχής σε ελεύθερο χώρο πρασίνου για τους πολίτες του Δήμου Παύλου Μελά αλλά και ολόκληρης της Θεσσαλονίκης, τους οποίους και καλούμε να δημιουργήσουν εδώ την επόμενη ομάδα καλλιέργειας ή άλλης δράσης για τη στήριξη του κοινού μας στόχου», επισημαίνει.
Η ομάδα ΠΕΡΚΑ δημιούργησε με αποκλειστικά προσωπική εργασία και έξοδα των μελών της τον πρώτο αυτoοργανωμένο Συλλογικό Λαχανόκηπο στην Κεντρική Μακεδονία, όμως κυρίως όπως αναφέρουν τα μέλη της Ομάδας «απέκτησε σε ελάχιστο χρονικό διάστημα ανθρώπινη συγκρότηση, ομαδικότητα και -το σημαντικότερο- την αισιοδοξία ότι τελικά μπορούμε να συνεργασθούμε και να χαιρόμαστε από τη συνύπαρξή μας κόντρα στην απαισιοδοξία και απάθεια της εποχής».
Η καταστολή
Την Κυριακή (10/03) ο Στρατός, σε μια προσπάθεια να διεκδικήσει τα δικαιώματά του στο πρώην Στρατόπεδο Καρατάσιου από το οποίο αποσύρθηκε το 2003, κλείδωσε την κεντρική είσοδο και ανήρτησε επιγραφή πως πρόκειται για στρατιωτικό χώρο και πως οι παραβάτες θα διώκονται ποινικά.
Η απαράδεκτη αυτή ενέργεια αποδοκιμάστηκε από δεκάδες πολίτες με αποτέλεσμα να διοργανωθεί πορεία από την πύλη του πρώην Στρατοπέδου Καρατάσιου προς το Δημοτικό Συμβούλιο Παύλου Μελά. Σε παρέμβαση στο Δημοτικό Συμβούλιο Παύλου Μελά, πολίτες πήραν τον λόγο και απαίτησαν από τον Δήμο να πάρει θέση, να ανοίξει τις πόρτες για τους πολίτες, να αφαιρέσει την ανακοίνωση του Στρατού, να αναρτήσει επιγραφή που να επιτρέπει την ελεύθερη πρόσβαση στους πολίτες, και να καταγγείλει τη στάση του Στρατού στην Εισαγγελία και την Αστυνομία.
Η Διοίκηση του Δήμου απέφυγε να πάρει επίσημα θέση και μετά από απαίτηση των πολιτών και μερικών Δημοτικών Συμβούλων τέθηκε η πρόταση σε ονομαστική ψηφοφορία και κατα ψηφίστηκε. Επιπλέον, οι πολίτες κατέθεσαν και μηνυτήρια αναφορά εναντίον της καταπάτησης του χώρου από τον Στρατό.
Την περασμένη Τετάρτη περιπολικό κατέφθασε μετά από καταγγελία από την πλευρά του Στρατού με την αιτιολογία ότι «άγνωστοι λυμαίνονται το στρατόπεδο καλλιεργώντας δημόσια γη, της οποίας αυτός είναι ιδιοκτήτης».
Όπως ήταν επόμενο, η Αστυνομία δεν προχώρησε σε προσαγωγές ούτε φυσικά σε συλλήψεις, αφού κανένα αδίκημα δεν είχε διαπραχθεί. Το σημαντικό είναι όμως ότι μόλις το περιστατικό έγινε γνωστό, πλήθος κόσμου έκανε την εμφάνισή του ως απάντηση στην προσπάθεια τρομοκράτησης και καταστολής των κατοίκων που υπερασπίζονται τους δημόσιους χώρους.
