Της Νάντιας Βαλαβάνη
Το Die Linke (DL) ιδρύθηκε στις 16.06.2007, με συνένωση του PDS (Κόμμα Δημοκρατικού Σοσιαλισμού –μετεξέλιξη του κυβερνώντος κόμματος της Α. Γερμανίας SED) και WASG (Εκλογική Εναλλακτική Λύση για Εργασία και Κοινωνική Δικαιοσύνη – ιδρύθηκε το 2004-2005 από δυτικογερμανούς σοσιαλδημοκράτες συνδικαλιστές κόντρα στην «Ατζέντα 2010» της κυβέρνησης Σοσιαλδημοκρατών-Πρασίνων).
Στις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2009 εισήλθε για πρώτη φορά στην Ομοσπονδιακή Βουλή με 11,9%, 5.133.884 ψήφους και 76 βουλευτές (52,5% γυναίκες). Διαθέτει κοινοβουλευτική ομάδα στα 13 από τα 16 κρατίδια.
Σύμφωνα με την εφημερίδα Berliner Zeitung (17.5.2010), το μεγαλύτερο μέρος των ψηφοφόρων του DL προέρχεται από την «αυξανόμενη δεξαμενή εκείνων που απέχουν απ’ τις εκλογικές διαδικασίες». Πρόκειται για ένα άλλο από το παραδοσιακό ανατολικογερμανικό του ακροατήριο. Το DL απέκτησε πρόσβαση στις συνθήκες της κρίσης χάρη στο ριζοσπαστικό αριστερό προφίλ με λίγα «συνθήματα-κλειδιά»: Αυξήσεις στους μισθούς και καθιέρωση κατώτερου ωρομίσθιου, τερματισμό της κοινωνικής αποδόμησης, της επισφαλούς εργασίας και των ιδιωτικοποιήσεων, κατάργηση του Χαρτς-IV, σύνταξη στα 65 – όχι στα 67, κοινωνικοποίηση τραπεζών και επιχειρήσεων του ενεργειακού τομέα, δημοκρατικός και κοινωνικός έλεγχος στις επιχειρήσεις.
Σ΄ αυτό επηρέασε πρωτίστως ο (πρώην πρόεδρος του ΣΔΚΓ) Όσκαρ Λαφοντέν που, αποχαιρετώντας τους συνέδρους στο Ροστόκ, κατέληξε: «Μια επιτυχημένη πολιτική δεν την αλλάζεις».
Μέλη: 78.800, το 1/3 νέα (δεν ανήκαν στα «μητρικά» κόμματα). Η πλειοψηφία των υπόλοιπων ανήκει στις οργανώσεις των 6 ανατολικογερμανικών κρατιδίων (τα περισσότερα υπήρξαν μέλη του SED). Γυναίκες: 37,2% – περισσότερες από κάθε άλλο κόμμα.
Από το ιδρυτικό συνέδριο του 2007 μέχρι το πρόσφατο στο Ροστόκ η βασική τριάδα στο Προεδρείο ήταν: [Συν]πρόεδροι οι Λόταρ Μπίσκι (PDS) και Όσκαρ Λαφοντέν (WASG). Γραμματέας ο Ντίτμαρ Μπαρτς (PDS).
Οι τάσεις
Η «Κομμουνιστική Πλατφόρμα» είναι η πιο παλιά τάση (30.12.1989, ως «φράξια» στο PDS-SED), με εμβληματική φυσιογνωμία τη Ζάρα Βάγκενκνεχτ. Την «Κ.Π.» παρακολουθεί επίσημα η γερμανική ΕΥΠ – ως σχηματισμό της «εξτρεμιστικής Αριστεράς».
Στις 5.1.1990 ιδρύθηκε στο PDS-SED ο «Κύκλος Μελέτης της Σοσιαλδημοκρατικής Σκέψης». Στελέχη του συνίδρυσαν το 2002 το «FDS» (Φόρουμ Δημοκρατικού Σοσιαλισμού). Στελέχη της «Ελευθεριακής Αριστεράς» και του «Δικτύου Ρεφορμιστικής Αριστεράς» μετέχουν επίσης στο «FDS».
Η «Αντικαπιταλιστική Αριστερά» αποτελείται κυρίως από τροτσκιστές.
Η «Σοσιαλιστική Αριστερά» έχει μαγιά δυτικογερμανούς συνδικαλιστές.
Υπάρχουν ακόμα 25 επίσημες «συσπειρώσεις» και άλλες 15, που δεν πληρούν τα καταστατικά κριτήρια και λειτουργούν άτυπα.
Μιλώντας στο συνέδριο του Ροστόκ ο Γκρέγκορ Γκίζι (ιστορικό στέλεχος του PDS και πρόεδρος της ομοσπονδιακής κοινοβουλευτικής ομάδας του DL – δε μετέχει, με δική του απόφαση, στο Προεδρείο του DL) τόνισε ότι όλες μαζί οι τάσεις αντιπροσωπεύουν μικρό ποσοστό των μελών του DL, ωστόσο παίζουν καθοριστικό ρόλο στην επιλογή των υποψηφιοτήτων και της κατεύθυνσής του. Αυτό δημιουργεί στα μέλη των κομματικών οργανώσεων «προβλήματα αποξένωσης»…
Ατζέντα και Σχέδιο Προγράμματος στο Ροστόκ
Στο Ροστόκ (14-16.5.2010) συμμετείχαν 557 εκλεγμένοι σύνεδροι. Είχε ένα και μόνο θέμα: Eκλογή του νέου Προεδρείου του κόμματος ενιαία με την έγκριση του Σχεδίου Προγράμματος. Απορρίφθηκε αίτημα προέδρων ανατολικογερμανικών οργανώσεων να διαχωριστεί η συζήτηση.
Το Σχέδιο Προγράμματος εγκρίθηκε ως βάση για τη συζήτηση που θα διεξάγεται μέχρι το Προγραμματικό Συνέδριο του φθινοπώρου 2011. (Το τελικό κείμενο θα υποβληθεί σε «δημοψήφισμα» μελών.)
Αν και το σχέδιο είχε εγκριθεί ομόφωνα στο πλαίσιο της 15μελούς Επιτροπής Προγράμματος, πριν το συνέδριο δέχτηκε πυρά, με δημόσια επιστολή των Ίνγκα Νετς και Στέφεν Λίμπιχ, εκπροσώπων του «FDS», ως «νεοκομμουνιστικό».
Ανάλογα τοποθετήθηκε και ο πρόεδρος της οργάνωσης Βερολίνου Κλάους Λέντερερ και άλλοι Ανατολικογερμανοί επικεφαλής, με συνεντεύξεις σε ΜΜΕ, κατά τη διάρκεια του συνέδριου.
Η προσπάθεια να εισαχθεί για έγκριση δεύτερο Σχέδιο Προγράμματος απέτυχε, καθώς δε συμπλήρωσε τις απαιτούμενες 5.000 υπογραφές μελών. Δημοσιοποιήθηκε επίσης η άποψη της «Αντικαπιταλιστικής Αριστεράς»: Πρόκειται όχι για μαρξιστικό, αλλά για νεοκεϋνσιανό πρόγραμμα, που ωστόσο αποτελεί καλή βάση για συζήτηση, αν κρίνει κανείς από τις επιθέσεις των ΜΜΕ.
Ως συγγραφείς φέρονται η Βάγκενκνεχτ, μαζί με δύο άλλα μέλη της επιτροπής (όπως ισχυρίζονται τα ΜΜΕ «ανθρώπους του Λαφοντέν»), όπως δήλωσε η ίδια στη Freitag (11.5.2010): Αν το έγραφε μόνη της θα ήταν διαφορετικό, θεωρεί όμως ότι πρόκειται για θετικό πολιτικό συμβιβασμό, που εξασφαλίζει στο DL ένα διακριτό αριστερό προφίλ.
Σε συνέντευξή τους στην Frankfurter Allgemeine Zeitung (14.5.2011) οι δύο υποψήφιοι πρόεδροι επέκριναν τα στελέχη που βγήκαν δημόσια: «Τώρα είναι η ώρα των μελών και όσων βρίσκονται γύρω απ’ το κόμμα, ελάχιστοι απ’ τους οποίους μπορούν να το κάνουν μέσω εφημερίδων, να μιλήσουν για το Σχέδιο Προγράμματος».
Εκλογή Προεδρείου
Στο συνέδριο το συνολικά 44μελές Προεδρείο εκλέχτηκε σε δύο φάσεις: Το Σάββατο η «στενή ηγεσία». Την Κυριακή, οι υπόλοιποι.
Είχε προηγηθεί μέσα στον Μάιο η υπερψήφιση, με 84,5%, σε «δημοψήφισμα» μελών -που το προκάλεσε η αίτηση προέδρων οργανώσεων κρατιδίων- της διεύρυνσης των «δυαρχιών» σε όλες τις θέσεις (και 4 αντιπροέδρους!) ώστε να ικανοποιούνται τα κριτήρια άντρες – γυναίκες, Ανατολικογερμανοί–Δυτικογερμανοί.
Εκλέχτηκε «πακέτο» η πρόταση που είχε κάνει το Γενάρη ο Γκίζι σε ολονύχτια συνδιάσκεψη 700 στελεχών, στο Βερολίνο, με θέμα την «κρίση ηγεσίας» ή «διαμάχη για τα πρόσωπα» (στην πραγματικότητα, διαμάχη για την κατεύθυνση του κόμματος).Ο Γκίζι και οι σύνεδροι αποχαιρέτισαν πανηγυρικά τον Λ. Μπίσκι (από το 2008 πρόεδρο της Ομάδας της Αριστεράς στην Ευρωβουλή) και τον Ο. Λαφοντέν (καρκινοπαθή, θα παραμείνει επικεφαλής της Κ.Ο. στο Ζάαρ), που το Γενάρη είχαν δηλώσει ότι θα αποχωρήσουν από τις θέσεις των προέδρων. Αλλά και το γραμματέα του DL (και «ιστορικό» γραμματέα του PDS) Ντ. Μπαρτς: Ο Γκίζι είχε ζητήσει, στη συνδιάσκεψη των 700, από τον προσωπικό και πολιτικό του φίλο Μπαρτς να μην είναι στο Ροστόκ υποψήφιος για οποιαδήποτε θέση στο Προεδρείο, λόγω της «έλλειψης αλληλεγγύης» που επέδειξε έναντι του Λαφοντέν. Πρόκειται για ευφημισμό για τη συντονισμένη καμπάνια του Μπαρτς, από τον Οκτώβρη 2009, «διαρροών» για την πολιτική και προσωπική ζωή του άρρωστου και απόντος, μετά την εκλογική νίκη του Σεπτεμβρίου, Λαφοντέν και επιθέσεων, με συνεντεύξεις στα ΜΜΕ, εναντίον οργανώσεων δυτικογερμανικών κρατιδίων, που έφερε στο χείλος της διάλυσης το DL, προκειμένου να εξασφαλίσει την εκλογή του στο Ροστόκ ως «μονάρχη» Προέδρου του κόμματος σε συνδυασμό με αλλαγή της όλης πολιτικής του κατεύθυνσης (βλ. τα 3 σχετικά άρθρα μου, Γενάρη και Φλεβάρη, στην ΑΥΓΗ).
Εμφανίστηκε μόνο μια εναλλακτική υποψηφιότητα: Για τη θέση του (δυτικογερμανού) προέδρου, από τον πρόεδρο αχτιδικής επιτροπής της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας, Χάιντς Γιόζεφ Βάιχ. Παρά τις πιέσεις, ο Βάιχ δεν υποχώρησε με αιτιολογικό ότι εκλέχτηκε με αυτή την εντολή απ’ την οργάνωσή του, ώστε να υπάρξει ως η μοναδική «πρόταση της βάσης» και ως ο μοναδικός μη βουλευτής απέναντι σε 10 υποψηφιότητες, απ’ τις οποίες 9 είναι ομοσπονδιακοί βουλευτές και 1 κρατιδίου.
Την έκπληξη έκανε το άνοιγμα της κάλπης: Ψηφίστηκε απ΄ το 13,9% των συνέδρων, «ρίχνοντας» το ποσοστό του Κ. Ερνστ. Το σημαντικό ποσοστό ερμηνεύτηκε ως έκφραση δυσαρέσκειας για τις «απ’ τα πάνω» λύσεις.
Κατά σειρά ψήφων, εκλέχτηκαν:
[Συν]πρόεδροι: Γκεζίνε Λετς (48χρονη καθηγήτρια γλωσσών, μέλος SED, εκλέγεται από το 2002 βουλευτής [Βερολίνου] με σταυρό, όχι λίστα, κατηγορείται χρόνια από τους Πράσινους ως συνεργάτρια της ΣΤΑΖΙ, αντιπρόεδρος του DL, με 92,8%) και Κλάους Ερνστ (55χρονος μεταλλεργάτης, πληρεξούσιος του Συνδικάτου Μετάλλου στη Βαυαρία, διαγράφτηκε απ’ το ΣΔΚΓ (30 χρόνια μέλος!) το 2004 λόγω «Ατζέντας 2010», συνιδρυτής WAGS, «τράβηξε» τον Λαφοντέν στη συνένωση με PDS, αντιπρόεδρος DL, με 74,9%).
[Συν]αντιπρόεδροι: Χάιντς Μπιρμπάουμ (65χρονος Δρ. Οικονομικών Επιστημών, καθηγητής Πολυτεχνείου, μέλος του Συνδικάτου Μετάλλου, πρώτη φορά μέλος πολιτικού κόμματος με ίδρυση WASG, Γραμματέας της Κ.Ο. στο Ζάαρ, «βοηθός» του Λαφοντέν, με 75,9%). Ζάρα Βάγκενκνεχτ (41χρονη Δρ. Φιλοσοφίας, συγγραφέας, ανατολικογερμανίδα με πατέρα Πέρση, ζει στο Ντίσελντορφ, μέλος του SED από αρχές 1989, ως 20χρονη ιδρυτικό μέλος «Κομμουνιστικής Πλατφόρμας», μέλος του Προεδρείου PDS και DL, ευρωβουλευτής και τελευταία ομοσπονδιακή βουλευτής, με 75,3%). Κάτια Κίπινγκ (32χρονη μεταπτυχιακή σλαβικών σπουδών, μέλος του Προεδρείου και βουλευτής του PDS, συνιδρύτρια μαζί με Κάρεν Λάι της «Ελευθεριακής Αριστεράς», εκδίδει το περιοδικό «Άνοιξη της Πράγας», αντιπρόεδρος του DL, με 73,9%). Χαλίνα Βαβτσινιάκ (37χρονη δικηγόρος, μέλος PDS στα 16 της και κατόπιν του Προεδρείου του, νομικός «βοηθός» του Μπαρτς, Αντιπρόεδρος DL, μέλος FDS , με 57,8%).
[Συν]γραμματείς: Βέρνερ Ντράιμπους (63χρονος εργάτης χημικής βιομηχανίας, πληρεξούσιος του Σωματείου Μετάλλου, ιδρυτής της WASG στην Έσση, αντιπρόεδρος της Ομοσπονδιακής Κ.Ο., με 82,4%) και Κάρεν Λάι (38χρονη, Δρ. Κοινωνιολογίας, βουλευτίνα PDS στη Σαξονία, συνιδρύτρια της «Ελευθεριακής Αριστεράς», συνιδρύτρια και, μαζί με Στέφαν Λίμπιχ και Ίνγκα Νετς, εκπρόσωπος του FDS, με 69,2%).
[Συν]υπεύθυνοι για την κομματική εκπαίδευση: Ούλριχ Μάουρερ (62χρονος δικηγόρος, πρώτη φορά μέλος κόμματος με WASG, αντιπρόεδρος της Ομοσπονδιακής Κ.Ο., «ιδεολογικός υπεύθυνος» για τις δυτικογερμανικές οργανώσεις, με 72,4%) και [πάλι] Χαλίνα Βαβτσινιάκ [«ιδεολογική υπεύθυνη» για τις ανατολικογερμανικές οργανώσεις, εδώ με 63,9%].
Ταμίας: Ραζού Σάρμα (45χρονος δικηγόρος, γονείς Ινδοί μετανάστες, στα νιάτα του μέλος Κ.Κ. Γερμανίας, το 2007 πέρασε από το ΣΔΚΓ κατευθείαν στο DL, με 82,3%).
Από το «ψηφοδέλτιο γυναικών» και το «μικτό» ψηφοδέλτιο εκλέχτηκαν στο Προεδρείο, σε μια δεύτερη φάση, 34 ακόμα μέλη, 17 γυναίκες και 17 άντρες.
Είχε προηγηθεί επιστολή των προέδρων των ανατολικογερμανικών οργανώσεων στους προέδρους των δυτικογερμανικών: Τους καλούσαν να υποδείξουν στους δυτικογερμανούς συνέδρους τα ονόματα που κατέβαζαν ως υποψηφίους οι ίδιοι ως ανατολικογερμανούς-μέλη του Προεδρείου. Οι σύντροφοί τους τούς απάντησαν, επίσης με επιστολή, ότι αρνούνται να «χειριστούν» συνέδρους.
