Κατεπείγουσα η ανάγκη ανάπτυξης και σχεδιασμού της ταξικής πάλης. Του Αλέξη Π. Μητρόπουλου*
Οι κοινωνικοί αγώνες υπακούουν στη δική τους λογική, που απορρέει από τη θέση της μισθωτής Εργασίας στην αέναη κινητικότητα και την εκάστοτε συναρμογή των συντελεστών της παραγωγικής διαδικασίας. Έτσι χάνονται ή κερδίζονται, ανάλογα με τη δυναμική που αναπτύσσει η οργανωμένη εργατική τάξη, με τη μαζικότητα, την ένταση και τη διάρκεια των κινητοποιήσεων. Πολλά εξαρτώνται, εξάλλου, από τη στερεότητα της συμπόρευσης με τα σύμμαχα στρώματα και τη βαθειά συνείδηση, την πίστη στον σκοπό και την ευρυχωρία των κοινωνικών αιτημάτων.
Από τους κοινωνικούς αγώνες οι πιο συνειδητοί και αποτελεσματικοί είναι οι ταξικοί. Εκείνοι δηλαδή που στοχεύουν στην προώθηση των συμφερόντων μιας ισχυρής εν δυνάμει τάξης. Αυτοί οι αγώνες οδηγούν στη συντριβή της παλιάς και την κυριαρχία της νέας τάξης.
Το Σωματείο «ως έκφραση περισσότερο της εξωτερικής πίεσης του καπιταλιστικού ανταγωνισμού παρά των εσωτερικών αναγκών της Εργατικής Τάξης»1 ή «σαν πρώτη ιστορικά μορφή εργατικής οργάνωσης, διαδικασία της ταξικής αφύπνισης της Εργατικής Τάξης και ανάδειξής της σε τάξη για τον εαυτό της»2, λειτούργησε τα τελευταία χρόνια και δρα σήμερα σε συνθήκες απόλυτης θεσμικής απαξίωσης και οργανωτικής κατάρρευσης.
Το Εργατικό Κίνημα (κυρίως το θεσμισμένο συστημικό του τμήμα), για τους λόγους που έχουμε επαρκώς και από δεκαετιών εξηγήσει3, είναι απόλυτα ηττημένο, λεηλατημένο, ενσωματωμένο στο σύστημα της υπερδομής, ξεκομμένο παντελώς από τις συνταρακτικές αλλαγές της παραγωγικής βάσης.
Σήμερα, σε συνθήκες απόλυτης θέσμισης και ελέγχου των κοινωνικών αγώνων, κατάρρευσης του συστήματος της μισθωτής εργασίας με την πλήρη και ασφαλισμένη μορφή της, αλλοτρίωσης (ταξικής) ευρύτερων κοινωνικών στρωμάτων, οι όροι επαναθεμελίωσης και ανάπτυξης της δράσης του έχουν δυσχερανθεί περαιτέρω. Σε αυτό συμβάλλει και ο απίθανα μεγάλος όγκος του εφεδρικού στρατού των ανέργων που είναι έτοιμοι να αποδεχθούν «για ένα κομμάτι ψωμί» και με οποιουσδήποτε όρους μια περιστασιακή και άτυπη εργασία.
Αλλά όσο δυσχεραίνουν οι συνθήκες ανάπτυξης της μαζικής δράσης, τόσο κατεπείγουσα καθίσταται η ανάγκη ανάπτυξης και σχεδιασμού της ταξικής πάλης. Το κίνημα της ΕΡΤ έδειξε ότι το πολιτικό Εργατικό Κίνημα δεν είναι έτοιμο να αναπτύξει και να στηρίξει με διάρκεια και αποτελεσματικότητα τους κοινωνικούς αγώνες. Όλα επαφίενται στην αυθόρμητη έκφραση και ευαισθησία των πολιτών.
Η χωριστή άλλωστε παρουσία και δράση των κομμάτων της Αριστεράς, με σοβαρότερο περιστατικό τη διοργάνωση εκδήλωσης από το ΚΚΕ στο Ραδιομέγαρο κατά τον χρόνο της προ καιρού καθορισμένης ομιλίας του Αλέξη Τσίπρα στο Σύνταγμα, η φετιχοποίηση του δικαστικού αγώνα (ΣτΕ) μέσα σε ένα κλίμα δικαστικής υποστήριξης του Μνημονίου, η εμφανής απουσία των άλλων εκφράσεων του Κινήματος, κατέδειξε το εύρος και την επιρροή του οργανωμένου κυρίως τμήματός της.
Ως εκ τούτου, όλοι πρέπει να αναλάβουμε τις ευθύνες μας και κυρίως η Αριστερά, η οποία δεν μπορεί να εφαρμόσει ένα συνεκτικό πρόγραμμα κοινωνικών και πολιτικών αλλαγών που δεν αντικρίζεται με την υψηλή κινηματική συνειδητοποίηση από ευρύτερα τμήματα του λαού. Γι’ αυτό από ετών υποστηρίζουμε4 σταθερά την προώθηση του νέου Συνδικάτου Βάσης, που θα είναι ενωτικό, ταξικό και θα περιλαμβάνει όλους τους μισθωτούς (ανεξαρτήτως του φορέα που εργάζονται), τους συνταξιούχους, τους νέους, τους ανέργους…, ώστε να συγκροτηθεί η αναγκαία πυκνότητα στη βάση των νέων και ευδιάκριτων ενοποιητικών γραμμών που διάνοιξε η σκληρή νεοφιλελεύθερη μνημονιακή πολιτική.
Το νέο μαζικό Κοινωνικό Συνδικάτο πρέπει να είναι η απάντηση της Κοινωνίας στις μνημονιακές δυνάμεις και στο πρόγραμμα αλλοτρίωσης που προωθεί η Ευρωπαϊκή Τεχνοδομή. Οι χωρίς εκπροσώπηση (τυπικά και ουσιαστικά) κοινωνικές δυνάμεις πρέπει να σπεύσουν και να δημιουργήσουν την κατάλληλη οργανωτική υποδομή προτού μια αντιμνημονιακή πολιτεία νομοθετήσει τα νέα σχήματα. Η κρίση στην αγορά εργασίας, η διαρκώς αυξανόμενη ανεργία, η γενίκευση των επισφαλών μορφών εργασίας, η πτώση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών και η κατάλυση του συλλογικού πολιτισμού, δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με την παλιά οργανωτική δομή των Συνδικάτων. Οι στρατιές των νεόπτωχων και της δομικής πλέον ανεργίας απαιτούν επειγόντως νέα κριτήρια και αρχές οργάνωσης των δυνάμεων της εξαρτημένης Εργασίας.
Η σημερινή δομή αποτελεί τροχοπέδη στην εξέλιξη και συνειδητοποίηση των νέων αγώνων. Κι αυτό πρέπει, πρώτα απ’ όλους, να το αντιληφθούν οι συνδικαλιστικές οντότητες της Αριστεράς που αντικειμενικά (μη αντιμετωπίζοντας δηλαδή τις νέες και μεγάλες οργανωτικές και πολιτικές ανάγκες) δίνουν άλλοθι ύπαρξης στα παρωχημένα και αναποτελεσματικά σχήματα.
[1] Αντόνιο Γκράμσι Τα Εργοστασιακά Συμβούλια και το κράτος της Εργατικής Τάξης τόμος Δ’, Εκδόσεις Στοχαστής, 1975, σελ. 76.
[2] Βλ. Μαρξ-Ένγκελς Διαλεκτά Έργα, Εκδόσεις Αναγνωστόπουλος, Αθήνα 1964, σελ. 530.
[3] Βλ. Θεωρητικά Ζητήματα του Συνδικαλιστικού Κινήματος, Εκδόσεις Αντ.Ν.Σάκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1989, Νεοφιλελευθερισμός και Υποβάθμιση της Εργασίας, Εκδόσεις Αφοί Τολίδη, Αθήνα 1991.
[4] Βλ. Εργασία και Συνδικάτα στη Μεταβιομηχανική Κοινωνία, Εκδόσεις Νέα Σύνορα-Α.Α.Λιβάνη, Αθήνα 1993 και Το Τέλος του Κοινωνικού Κράτους; Αριστερά και Συνδικάτα Μπροστά στην Απορρύθμιση, Εκδοτικός Οργανισμός Λιβάνη, Αθήνα, α’ έκδοση Μάρτιος 2008, β’ έκδοση Μάιος 2008.
