Μερικές αναπόφευκτες συγκρίσεις για τη «συμπόρευση» με τον Άδωνι
Του Γιώργου Αρχοντόπουλου*
.
Συναντήσεις με Έλληνες αγωνιζόμενους από κινήματα και χώρους δράσης οργανώνουν ομάδες αλληλεγγύης από τη Γερμανία προκειμένου να μάθουν από πρώτο χέρι -και όχι μόνο από τα γερμανικά ΜΜΕ- ποια ακριβώς είναι η κατάσταση στην Ελλάδα. Σε μια τέτοια αποστολή βρεθήκαμε συναγωνιστές από την ΕΡΤ3, τις αγωνιζόμενες καθαρίστριες και το σωματείο της ΕΥΑΘ.
Πρώτη στάση το Σαλτσγκίτερ, μια βιομηχανική περιοχή περίπου 250 χλμ. δυτικά του Βερολίνου, αποτελούμενο από ένα σύμπλεγμα κωμοπόλεων συνολικού πληθυσμού περίπου 100.000 κατοίκων. Εδώ βρίσκεται το δεύτερο μεγαλύτερο εργοστάσιο κινητήρων της Volkswagen με 7.000 εργαζόμενους, και το Χαλυβουργείο. Τo Xαλυβουργείο του Σαλτσγκίτερ είναι ένα από τα πέντε μεγαλύτερα της Ευρώπης με 17.500 εργαζόμενους και προμηθεύει με πρώτη ύλη τις μεγαλύτερες αυτοκινητοβιομηχανίες.
.
Περιοχή με ιστορία
Το Χαλυβουργείο δεν φτιάχτηκε τυχαία εδώ, η γύρω περιοχή είναι πρώην μεταλλεία που διοχέτευαν την πρώτη ύλη. Η περιοχή αξιοποιήθηκε ιδιαιτέρως από τους Ναζί στην πολεμική τους βιομηχανία, γεγονός που ως επακόλουθο είχε την ύπαρξη και στρατοπέδου καταναγκαστικής εργασίας. Μετά τον πόλεμο η περιοχή ήλθε στα χέρια των Βρετανών οι οποίοι και θα εφάρμοζαν την οδηγία των συμμάχων να καταστρέψουν συθέμελα οτιδήποτε είχε σχέση με την πολεμική βιομηχανία των Ναζί. Εδώ ακριβώς ξεκινάει και η σύγχρονη ιστορία του κέντρου της περιοχής, του Χαλυβουργείου. Ενώ λοιπόν οι Βρετανοί έχουν παγιδέψει με εκρηκτικά το εργοστάσιο για να το ανατινάξουν, οι εργάτες ξεσηκώνονται κατά των Βρετανών, και πέφτουν κυριολεκτικά πάνω στα εκρηκτικά για να αποτρέψουν την καταστροφή. Και το καταφέρνουν. Οι Βρετανοί υποχωρούν και το χαλυβουργείο του Σαλτσγκίτερ είναι από τις ελάχιστες βιομηχανίες της Γερμανίας που γλιτώνει από το πρόγραμμα καταστροφής.
Οι εργάτες που το έσωσαν, δεν σταμάτησαν εκεί. Με έντονη αντιφασιστική δράση συνδικαλίζονται, οργανώνονται και με δράσεις μέχρι σήμερα έχουν αποκτήσει μια ιδιαίτερη φήμη ανάμεσα στα μεγαλύτερα συνδικάτα της Γερμανίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε κάθε γωνιά της πόλης (και του εργοστασίου) υπάρχουν αντιρατσιστικά πανό, ενώ σε κάθε συγκέντρωση της Bragida (1), το σωματείο οργανώνει αντισυγκεντρώσεις – σε μία από αυτές, απέναντι στους 20 φασίστες είχαν συγκεντρωθεί περίπου 4.000 αντιφασίστες.
.
Ο «παππούς»
Ξεχωριστή μορφή στην πόλη ο «παππούς», ή κατά κόσμον Gerd Graw, 83 ετών σήμερα, ο οποίος πήρε μέρος στο κίνημα που αντιστάθηκε στην καταστροφή του χαλυβουργείου. Μέλος του παράνομου κομμουνιστικού κόμματος, φυλακίστηκε για τρία χρόνια για τη συμμετοχή του στο κόμμα και τη δράση του. Το 1958 γνωρίστηκε με τον Μανώλη Γλέζο και θα τον ξανασυναντήσει στις 9 Μάη στο Βερολίνο, στον εορτασμό των 70 χρόνων από την ήττα του ναζισμού.
Η φήμη του «παππού» προηγείται του ιδίου. Το βράδυ πριν από τη συνάντηση μαζί του, στη συνάντηση με τους επικεφαλής του συνδικάτου μετάλλου IG Metal, μεγάλο μέρος της συζήτησης αναλώθηκε στη δράση του. Και φυσικά την επόμενη μέρα στην ξενάγηση στο Χαλυβουργείο, δεν υπήρχε εργαζόμενος που να μην του αποδώσει τιμές. Ο «παππούς» είναι από τους τελευταίους της γενιάς του. Μας ξενάγησε ο ίδιος σε τμήμα του χαλυβουργείου όπου ήταν οι κοιτώνες των καταναγκαστικά εργαζομένων της ναζιστικής περιόδου.
Το χαλυβουργείο του Σαλτσγκίτερ είναι το μοναδικό στη Γερμανία που, αν και σε λειτουργία, διατηρεί μνημείο για τους νεκρούς των στρατοπέδων εργασίας. Συγκεκριμένα, οι κοιτώνες έχουν διατηρηθεί και μετατραπεί σε μνημείο, όπου κάθε χρόνο γίνονται εκδηλώσεις μνήμης, ενώ οι νέοι εκπαιδευόμενοι στο Χαλυβουργείο, συμμετέχουν ενεργά στις εκδηλώσεις και στη συντήρηση του Μνημείου. Στο κέντρο της πόλης κυρίαρχη θέση έχει ένα εξαιρετικό γλυπτό, ο Πύργος του Εργάτη, όπου σε διαφορετικές βαθμίδες απεικονίζεται όλη η ιστορία του χαλυβουργείου και της περιοχής: στρατόπεδα συγκέντρωσης, αντίσταση στη βρετανική κατοχή, ίδρυση του χαλυβουργείου, φυγή από την Ανατ. Γερμανία, και στην κορυφή ο Εργάτης.
.
Περιβαλλοντικοί κίνδυνοι
Τις ημέρες που βρεθήκαμε στην περιοχή υπήρχε ένας γενικότερος αναβρασμός με διαδηλώσεις και κινητοποιήσεις σχετικά με τους κινδύνους της περιβαλλοντικής μόλυνσης. Λόγω των παλιών ορυχείων της περιοχής, η κυβέρνηση τα έχει χρησιμοποιήσει στο παρελθόν ως χώρο ταφής πυρηνικών αποβλήτων. Οι αντιδράσεις δημιουργούνται γιατί η κυβέρνηση σκέφτεται να εναποθέσει νέες ποσότητες πυρηνικών αποβλήτων στην περιοχή. Αξίζει να αναφέρουμε ότι διοργανώθηκε διαβούλευση με τους πολίτες στο τοπικό κλειστό γυμναστήριο (ήταν τέτοια η συμμετοχή, που η αστυνομία απαγόρευσε την είσοδο στους υπεράριθμους και τοποθέτησαν οθόνες στους εξωτερικούς χώρους) με εκπροσώπους της κυβέρνησης, του δήμου και των πολιτών. Μια συζήτηση που κράτησε πολλές ώρες με έντονη τη συμμετοχή και τις τοποθετήσεις των κατοίκων.
.
Οι εργαζόμενοι με τον Άδωνι
Φεύγοντας από το Σαλτσγκίτερ, έρχονται στο μυαλό οι αρνητικές εικόνες που πολλά ΜΜΕ πλάθουν για τους «κακούς» Γερμανούς, εντελώς αντίθετες με την πραγματικότητα που εμείς είδαμε.
Επιστρέφουμε στην Ελλάδα και πέφτουμε πάνω σε μια διαδήλωση για τα ορυχεία στις Σκουριές. Η Αθήνα έχει γεμίσει με κίτρινα μπουφάν και εργαζόμενους από τα ορυχεία χρυσού, εργαζόμενους που στο όνομα του ατομικού τους συμφέροντος συμμάχησαν με τη Χρυσή Αυγή, που κάλεσαν έναν ακροδεξιό βουλευτή να χαιρετήσει τη διαδήλωση, όταν μόλις στα 70 χλμ. από τις Σκουριές έγινε το ολοκαύτωμα των Κερδυλλίων… Η σύγκριση με τους εργαζόμενους στο Σαλτσγκίτερ είναι αναπόφευκτη. Λαός χωρίς μνήμη δεν έχει μέλλον.
.
(1) Bragida: παρακλάδι της Pegida (Patriotic Europeans Against the Islamization of the West, Ευρωπαίοι Πατριώτες Ενάντια στην Ισλαμοποίηση της Δύσης), οργάνωσης με ξενοφοβικά χαρακτηριστικά
* Ο Γιώργος Αρχοντόπουλος είναι πρόεδρος του σωματείου εργαζομένων της ΕΥΑΘ
