Το στοίχημα και οι προϋποθέσεις του
Του Απόστολου Αποστολόπουλου
Ο ορυμαγδός των εκτιμήσεων για μια συμφωνία που ούτε είδαμε ούτε ξέρουμε εντυπωσιάζει. Οι διαρροές έχουν έντονο το στοιχείο της προπαγάνδας και της διερεύνησης των διαθέσεων της άλλης πλευράς, δεν διαφωτίζουν. Αυτό που απομένει είναι η κατανόηση των δρώμενων δημοσίως και από αυτή την άποψη δεν είναι τιμητικό ούτε για δημοσιογράφους (όπως ο υποφαινόμενος) ούτε για ειδικούς και αναλυτές ότι κατάλαβαν και επισήμαναν,κατόπιν εορτής, ότι η κυβέρνηση επέβαλλε πλήρως την άποψή της να μεταφερθεί η διαπραγμάτευση στο ανώτατο πολιτικό επίπεδο, οι ηγέτες να πάρουν τις τελικές αποφάσεις. Η Μέρκελ και οι άλλοι ηγέτες παρέπεμπαν ως τώρα στους τεχνοκράτες αλλά τελικά υποχώρησαν πλήρως. Ο Τσίπρας φεύγοντας για τις Βρυξέλλες, την Τετάρτη, ζήτησε από τους Ευρωπαίους ηγέτες «να προσχωρήσουν» στη λογική, αλλιώς η Ευρώπη «θα διαιρεθεί». Τελεσίγραφο σε κομψή διατύπωση. Η κυβέρνησηθέλει έναν έντιμο συμβιβασμό. Οι έντιμοι συμβιβασμοί είναι όπως η δημιουργική ασάφεια. Επιτρέπει στον καθένα να κρίνει κέρδη και ζημίες κατά το δοκούν. Πιστεύω ότι το κριτήριο του κόσμου δεν είναι το αν η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ τήρησε επακριβώς τις προεκλογικές της εξαγγελίες και τις προγραμματικές δηλώσεις, αν ο ΣΥΡΙΖΑ παραβίασε το Πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης και σε ποιο ποσοστό. Πιστεύω ότι όταν καταλήξει η διαπραγμάτευση, η κοινή γνώμη με το συλλογικό ενστικτώδες κριτήριό της θα βγάλει το συμπέρασμά της.
Εικάζω, λογικά, ότι ο πρωθυπουργός δεν έκανε τόσο κόπο τόσους μήνες για να καταλήξει σε φιάσκο. Όταν, όμως, στέλνεις κομψά τελεσίγραφα οφείλεις να είσαι και κομψά (ή και άγαρμπα, αν χρειάζεται) σταθερός, για να είσαι υπολογίσιμος.
Επιμένω ότι η μάχη θα είναι μακρά, ότι το σύνολο των σχέσεών μας με την Ε.Ε. θα επανατοποθετείται διαρκώς σε μια «αέναη» μάχη.Η διαπραγμάτευση είναι μόνο ένα επεισόδιο, η κατάληψη ενός λόφου, όχι η κατάκτηση κάποιας κορυφής. Ώσπου η Ελλάδα από προτεκτοράτο να γίνει ανεξάρτητη, η μάχη θα συνεχίζεται.
Η Γερμανία κυριάρχησε στην Ευρώπη (Ε.Ε.) σταδιακά, κατανίκησε αντιστάσεις, κυρίως της, ηττημένης πλέον, Γαλλίας. Η νίκη της κινδυνεύει να αποδειχθεί εφήμερη επειδή η λιτότητα «made in Germany» προκαλεί όλο και πιο ανοιχτές εχθρότητες, στις κυβερνήσεις και στον κόσμο. Με αποτέλεσμα να κλονίζεται η ύπαρξη της ίδιας της Ε.Ε. Στα έθνη/κράτη, μέλη της Ε.Ε., σύμφωνα με τα διεθνή ΜΜΕ, αναπτύσσεται (αργά αλλά σταθερά) η άποψη ότι πρέπει να πάρουν πίσω τις εξουσίες που παραχώρησαν στις Βρυξέλλες. Επειδή διαπιστώνουν ότι επωφελείται μόνο η Γερμανία. Μόλις παρατήσουμε τη γενικολογία περί νεοφιλελευθερισμού θα αντιληφθούμε ότι η όποια ιδεολογία και πολιτική παίρνει σάρκα και οστά μέσα στο και από το έθνος/κράτος, ο φίλος/εχθρός είναι το έθνος/κράτος. Η παγκοσμιοποίηση επιχείρησε να υποβάλει την ιδέα ότι πλέον οι πατρίδες είναι περιττές, αλλά απέτυχε παταγωδώς. Η Ε.Ε. είναι ένα διαρκές πεδίο μάχης μεταξύ αρπακτικών, κυρίαρχων και υποδεέστερων, εθνών/κρατών. Η ελληνική ελίτ τσιμπολογούσε ό,τι της έδιναν, ώσπου κάποια στιγμή αποφάσισαν να τη γδύσουν.
Η Ε.Ε. κινδυνεύει επειδή υποσχέθηκε ευημερία και ειρήνη αλλά αθέτησε και τις δυο υποσχέσεις. Χάνει τη λαϊκή συναίνεση. Η αμφισβήτηση εκ των κάτω αναδεικνύει νέες ηγεσίες, ακόμα ασταθείς, αδιαμόρφωτες, θολές, όπως άλλωστε είναι και οι υποστηρικτές τους, ο κόσμος. Στη μεταβατική σημερινή φάση οι ηγεσίες, δεξιές ή αριστερές, όταν δεν μπορούν να αποκτήσουν νέο πρόσωπο, αναζητούν παλαιά πρότυπα προσαρμοσμένα στο σήμερα, από τον ΣΥΡΙΖΑ ώς τη Λεπέν ή το Podemos αυτή η ροπή είναι σαφής. Τα ταξικά τείχη έχουν ραγίσει, ανακατεύονται αστοί και προλετάριοι για να αμυνθούν.
Ισχυρά κράτη καταπολεμούν τα αδύναμα, ο αγγλοσαξωνικός χώρος, ΗΠΑ/Βρετανία και σία, επιτίθεται σε όλους τους άλλους, οι ναυτικές δυνάμεις επιχειρούν να απομονώσουν τις χερσαίες δυνάμεις. Υπάρχουν ενδοϊμπεριαλιστικές όπως υπήρξαν και ενδοσοσιαλιστικές αντιθέσεις (επί υπαρκτού) μεταξύ Ρωσίας και Κίνας, αυτό το κριτήριο δεν εξηγεί τώρα σπουδαία πράγματα. Π.χ.οι ευρωπαϊκές χώρες (και οι ΗΠΑ μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο) ήταν διαδοχικά εναντίον του Τσάρου, της ΕΣΣΔ και τώρα κατά του Πούτιν. Ακόμα σαφέστερο παράδειγμα είναι η Κίνα, όπου το άνοιγμα των ΗΠΑ (έμπνευση Κίσινγκερ) στο κομμουνιστικό Πεκίνο (ως αντίβαρο στη Μόσχα) έχει αντικατασταθεί από σχέσεις αντιπαράθεσης επειδή οι Κινέζοι είναι πλέον επικίνδυνος αντίπαλος, στρατιωτικά και οικονομικά και επειδή συμμαχεί με τη Ρωσία. Η Ισχύς του κράτους ήταν και είναι πρωταγωνιστής, όχι η ιδεολογία.
Σ’ αυτό το πλαίσιο συγκρούσεων, η επίσκεψη Λαφαζάνη στη Μόσχα, για την προέκταση του ρωσοτουρκικού αγωγού στην Ελλάδα και τη σύμπραξη της χώρας μας με τους BRICS δίνει πολύ συγκεκριμένο νόημα σε ό,τι αποκαλούμε εθνικό συμφέρον. Η επίσκεψη Τσίπρα στην Αγία Πετρούπολη στις 9/6, αναμένεται να ολοκληρώσει την προσπάθεια. Θα ήταν λάθος οι σχέσεις με Ρωσία/BRICS να θεωρηθούν ως αντιπερισπασμός στις πιέσεις των δανειστών ή να υπάρχει η αυταπάτη ότι μπορεί, εδώ και τώρα, να αντικατασταθούν οι δεσμοί (ή τα δεσμά, αν θέλετε) που δένουν την Αθήνα με εταίρους και ΗΠΑ. Αν η συμφωνία Αθήνας-εταίρων αφήνει ανοιχτή πόρτα σχέσεων με χώρες και οργανισμούς εκτός Ε.Ε., αν αφήνει ελπίδες ανάπτυξης στο εσωτερικό, έστω και αν άμεσα είναι ετεροβαρής, τότε η κυβέρνηση θα έχει κερδίσει το στοίχημα. Αν…
