Τι δείχνουν τα εκλογικά αποτελέσματα; Οδεύει η Αίγυπτος σε ένα διπολικό πολιτικό σύστημα;
Ο πρώτος γύρος των προεδρικών εκλογών έδειξε πως οι Αιγύπτιοι είναι εξαιρετικά διχασμένοι. Σχεδόν 50% ψήφισαν για δύο, λίγο-πολύ, συντηρητικούς φιλοκαπιταλιστές υποψηφίους, τον Σαφίκ, σκιά του Μουμπάρακ και τον Μόρσι, εκπρόσωπο της Μουσουλμανικής Αδελφότητας (ΜΑ). Αν προσθέσουμε το 17% του Άμπου Ελ Φότου, πρώην μέλους της Μ.Α. που προσχώρησε στην Επανάσταση ευθύς-εξαρχής, στο 20% του μετριοπαθή αριστερού νασερικού Σαμπάχι, τότε μπορούμε να ισχυριστούμε πως άνω του 1/3 (37%) των ψήφων εκπροσωπεί την Επανάσταση, με την ευρεία έννοια του όρου. Το υπόλοιπο 13% πήγε σε ένα μείγμα φιλοεπαναστατικών υποψηφίων (Χάλεντ Άλι, τον υποψήφιό μας Ελ Χαρίρι και τον υποψήφιο του Ταγκάμου Μπαστάουισι), έναν ισλαμιστή υποψήφιο (Αλ Άουα) και υποψηφίους λίγο-πολύ του παλιού καθεστώτος, με επιφανέστερο τον υπουργό Εξωτερικών του Μουμπάρακ τη δεκαετία του’90, Αμρ Μούσα.
Συνοψίζοντας, το ποσοστό των ψήφων των εκπροσώπων της Επανάστασης γενικά αποδείχτηκε μικρό. Αυτό αντανακλά το γεγονός πως ο μηχανισμός του παλιού καθεστώτος είναι ακόμα, σε μεγάλο βαθμό, ανέγγιχτος (και σε αυτό κύριος υπεύθυνος είναι το Στρατιωτικό Συμβούλιο) όπως και το ότι οι επαναστατικές δυνάμεις δεν έχουν, ώς τώρα, υπερβεί την πολυδιάσπασή τους.
Τα αποτελέσματα των εκλογών δείχνουν πως η σημερινή πολυδιάσπαση του κομματικού συστήματος θα συνεχιστεί για κάποιο καιρό. Δεν οδεύουμε προς ένα δικομματικό σύστημα, αλλά μάλλον προς ένα πολυκομματικό σύστημα τριών ομαδοποιήσεων: τους συντηρητικούς ισλαμιστές, τους συντηρητικούς καπιταλιστές (και οι δύο είναι φιλοκαπιταλιστές) και μια τρίτη ομαδοποίηση που συσπειρώνει ισλαμιστές και κοσμικούς προοδευτικούς που δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στην κοινωνική δικαιοσύνη και στο κράτος που προωθεί την ανάπτυξη.
Πού οφείλεται η μεγάλη αποχή; Κάλεσαν οι κύριες επαναστατικές δυνάμεις σε αυτή; Αν ναι, γιατί; Μήπως επειδή οι εκλογές διεξήχθησαν χωρίς σύνταγμα;
Το 54% ήταν μεγάλη έκπληξη για όλους τους πολιτικούς ακτιβιστές και παρατηρητές. Δεν ήταν αποτέλεσμα σχεδιασμού ή κινητοποίησης κάποιου κόμματος. Περισσότερο αντανακλούσε ένα είδος πολιτικής κούρασης, διαμαρτυρίας ενάντια στην ασταθή πολιτική κατάσταση και την επιδείνωση της οικονομίας. Άλλος σημαντικός παράγοντας είναι η αδυναμία των νέων πολιτικών κομμάτων, συμπεριλαμβανομένου ημών, να προσελκύσουν και να κινητοποιήσουν ευρεία τμήματα του πληθυσμού, λόγω χρονικών και οικονομικών περιορισμών. Ως τώρα, η μόνη -και δη καλά- οργανωμένη πολιτική δύναμη είναι το ισλαμικό κίνημα.
Πού στοχεύατε με την εκλογική κάθοδο της Λαϊκής Σοσιαλιστικής Συμμαχίας; Αν η Αριστερά ήταν ενωμένη, τα αποτελέσματα θα ήταν καλύτερα; Θα μπορούσε να είναι ενωμένη;
Η υποψηφιότητά μας κέρδισε αμελητέο ποσοστό. Δεν προσδοκούσαμε στη νίκη. Στόχος μας ήταν η δημοσιοποίηση της πολιτικής μας πλατφόρμας και η αύξηση των μελών του. Τα αποτελέσματα και στους δύο στόχους ήταν απογοητευτικά. Πολλές εξηγήσεις μπορούν να δοθούν, συμπεριλαμβανομένου του ότι το κόμμα μας είναι νέο και μόλις τώρα συγκροτείται, καθώς και των ισχνών οικονομικών μας πόρων που χρειάστηκε να μαζέψουμε για τη εκστρατεία.
Είναι λυπηρό πως η Αριστερά συμμετείχε στην εκλογική μάχη διασπασμένη και ότι οι υποψήφιοί της ανταγωνίζονταν ο ένας τον άλλο. Πολλή, λοιπόν, αριστερή ενέργεια σπαταλήθηκε. Αρκετές αλλά ανεπιτυχείς προσπάθειες έγιναν για ενιαία υποψηφιότητα. Σίγουρα θα πήγαινε καλύτερα, ή, και να αποτύγχανε, το κύρος της δεν θα είχε τρωθεί όσο τώρα.
Τι σημαίνει η άρση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης; Συνιστά βήμα προς τον εκδημοκρατισμό της πολιτικής και κοινωνικής ζωής, το οποίο επιβλήθηκε από τις επαναστατικές δυνάμεις ή την αποχή ή πρόκειται για απλή μανούβρα του Στρατού;
Η άρση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης είναι ένα καλό βήμα εμπρός. Αποτελούσε ένα βασικό λαϊκό αίτημα πριν και μετά την Επανάσταση. Παρ’ ότι το βήμα αυτό βελτιώνει το κύρος του Στρατιωτικού Συμβουλίου, δεν θα το χαρακτήριζα καθόλου μανούβρα. Ο λαός και οι πολιτικές του δυνάμεις είναι που άσκησαν ισχυρές πιέσεις στο Στρατιωτικό Συμβούλιο και αυτοί πιστώνονται την άρση αυτή.
Τι επιπτώσεις έχει η διαπραγμάτευση για δάνειο 3,2 δισ. δολαρίων από το ΔΝΤ; Ποιος το αποφάσισε;
Το ΔΝΤ διστάζει να ολοκληρώσει τις διαπραγματεύσεις και θα συνεχίσει τη διακοπή τους μέχρι να σταθεροποιηθεί η πολιτική κατάσταση. Τέτοια στάση είναι αρκούντως κατανοητή, δεδομένης της συντηρητικής φύσης του ΔΝΤ. Ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει τον ισχυρισμό ότι η στάση του ΔΝΤ είναι τμήμα των σχεδιασμών του για εξαναγκασμό της Αιγύπτου να εξακολουθήσει να υιοθετεί τη νεοφιλελεύθερη καπιταλιστική ατζέντα.
Η αθώωση των αξιωματούχων Ασφαλείας του Μουμπάρακ συνιστά συμφιλιωτική τάση προς το παρελθόν ή υπαγορεύτηκε από το γεγονός πως η κοινωνική βάση που υποστήριζε το Μουμπάρακ είναι ακόμα ισχυρή;
Η ετυμηγορία της δίκης Μουμπάρακ ήταν ένα μεγάλο σοκ. Δεν σημαίνει επιείκεια προς το παλιό καθεστώς. Τα γεγονότα της τελευταίας εβδομάδας δείχνουν πως η κοινωνία διάκειται ενάντια στη συμφιλίωση με το παρελθόν. Μάλιστα, αποκάλυψε πώς οι άνθρωποι του παλιού καθεστώτος πέτυχαν να αποκρύψουν ή να αχρηστεύσουν τις νομικές ενδείξεις ευθυνών ήδη από τις πρώτες ημέρες της Επανάστασης. Το Στρατιωτικό Συμβούλιο πρέπει να κατηγορηθεί γιατί επέτρεψε κάτι τέτοιο. Ο Γενικός Εισαγγελέας είναι επίσης συνυπεύθυνος γιατί παρέπεμψε την υπόθεση στο Δικαστήριο με ελλιπή στοιχεία, αλλά και οι δικαστές φέρουν ευθύνες καθώς αμέλησαν, πρώτον, να ξαναρχίσουν μια κατάλληλη έρευνα, και, δεύτερον, να τιμωρήσουν τους ανώτατους αξιωματικούς Ασφαλείας γιατί κατέστρεψαν τα ενοχοποιητικά στοιχεία.
Ποιο είναι το μέλλον της Επανάστασης μετεκλογικά; Ποια οργανωτική πολιτική πρέπει να υιοθετήσει ώστε να επιζήσει;
Το μέλλον της Επανάστασης είναι αβέβαιο. Ο αγώνας διεξάγεται μεταξύ των επαναστατικών και αντεπαναστατικών δυνάμεων. Γνωρίζουμε πως η Επανάσταση δεν είναι ένα μονόπρακτο έργο. Αντίθετα, είναι μια συνεχής διαδικασία που προορίζεται να καταγράφει κατά καιρούς νίκες και ήττες. Τα γεγονότα μετά την απογοητευτική ετυμηγορία του δικαστηρίου δείχνουν πως οι επαναστατικές δυνάμεις επαγρυπνούν και είναι ικανές να αναδιοργανώσουν και να αναζωογονήσουν την επαναστατική διαδικασία. Ωστόσο, πολλά θα εξαρτηθούν από το αν οι επαναστατικές ομάδες στρέψουν την προσοχή τους από περιστασιακές κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας σε οργανωμένες και συγκροτημένες δραστηριότητες σε καθημερινή βάση, μέσα στο λαό. Αν αυτό συμβεί, θα αποτελέσει ισχυρή βάση για την υλοποίηση του συνθήματος «Η επανάσταση συνεχίζεται».
