Πέρασαν 68 χρόνια από τον Δεκέμβρη 1944 και οι 33 ημέρες που συγκλόνισαν την Αθήνα εξακολουθούν να εμπνέουν αλλά και να διχάζουν ιστορικούς και αναγνωστικό κοινό. Πολλά έχουν γραφεί για το Μεγάλο Δεκέμβρη, «το διαμάντι του αγώνα του έθνους μας για τη δημοκρατική αναδημιουργία και την ανεξαρτησία της Ελλάδας», όπως έγραφε ο Ριζοσπάστης εκείνων των ημερών.
Το κομβικό όμως ερώτημα παραμένει: Τι ήταν ο Δεκέμβρης; «Οργή λαού» και «παλλαϊκή ένοπλη αντίσταση ενάντια στο πραξικόπημα της αντίδρασης που ήθελε να ανακόψει με τη βία την ομαλή και ειρηνική δημοκρατική εξέλιξη της χώρας» ή ένα πλημμελώς μελετημένο και εκτελεσμένο σχέδιο του Πολιτικού Γραφείου του ΚΚΕ για τη βίαιη κατάληψη της εξουσίας; Τα Δεκεμβριανά δεν μπορούν να ερμηνευτούν εκτός του ιστορικού πλαισίου της Κατοχής και της Απελευθέρωσης και της πολιτικής που ακολούθησε το ΕΑΜ κατά την περίοδο αυτή ούτε και εκτός του γενικότερου πλαισίου του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Εκ των υστέρων πολιτικές αναλύσεις και ερμηνείες συσκότισαν μέσα από το πρίσμα όσων ακολούθησαν τα αίτια και το χαρακτήρα της δεκεμβριανής σύγκρουσης. Μέσα από το αφιέρωμα αυτό επιχειρούμε να συμβάλουμε σε μία πιο ψύχραιμη και επιστημονική αποτίμηση, θεωρώντας ότι το σύνθημα της λαϊκής αντίστασης των ημερών εκείνων «όταν ο λαός βρίσκεται μπροστά στον κίνδυνο της τυραννίας, διαλέγει ή τις αλυσίδες ή τα όπλα» είναι πάντα επίκαιρο.
33 μέρες σκληρής αναμέτρησης, του Γιώργου Μαργαρίτη
Λαϊκό ξέσπασμα οργής και αντίστασης, συνέντευξη του Μιχάλη Λυμπεράτου
Η μάχη της Αθήνας μέσα από μαρτυρίες
Οι προθέσεις του ΕΑΜ, ο ρόλος των Βρετανών, οι συγκρούσεις, συνέντευξη του Μενέλαου Χαραλαμπίδη
Βιβλιοπαρουσιάσεις
