Όλο και πιο συχνά ακούμε τελευταία ότι η κρίση οφείλεται στο γεγονός ότι ζήσαμε πέραν των επιτρεπτών ορίων. Ότι καταναλώσαμε περισσότερα από όσα μας άρμοζαν, ότι οι εργαζόμενοι, οι συνταξιούχοι, οι νέοι έζησαν με έναν τρόπο που δεν τους άρμοζε.
Είναι προφανές ότι πρέπει όλη η Κοινωνία να πεισθεί ότι δεν είναι απλώς συνένοχη σε ό,τι έγινε, αλλά είναι ένοχη για την κρίση αυτή.
Είναι προφανές ότι πρέπει όλη η Κοινωνία να πεισθεί ότι δεν είναι απλώς συνένοχη σε ό,τι έγινε, αλλά είναι ένοχη για την κρίση αυτή.
Συλλογίστηκα πάνω στο ζήτημα αυτό και έθεσα τον εαυτό μου και τη γενιά στην οποία ανήκω στην εξής διάσταση: Θεώρησα ότι έχω ζήσει μέχρι σήμερα διαμέσου και του πατέρα μου και του πατέρα του πατέρα μου. Γεννήθηκα μαζί με χιλιάδες άλλους το 1960, ο πατέρας μου, που είναι στη ζωή, γεννήθηκε μαζί με χιλιάδες άλλους το 1930 και ο πατέρας του πατέρα μου γεννήθηκε το 1885. Αν κατάλαβα καλά, από το 1885 έως το 2010 -δηλαδή, 125 χρόνια- οι γενιές μας ευθύνονται γιατί ζήσαμε εκτός ορίων. Συλλογίστηκα, όμως, μερικά κομβικά γεγονότα, που έχουν συμβεί σε αυτή την περίοδο:
• Το 1896-1897 είχαμε πόλεμο με την Τουρκία και αμέσως μετά πτώχευση.
• Το 1912 οι Βαλκανικοί Πόλεμοι.
• Το 1914 ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος με εκατομμύρια νεκρούς.
• Το 1922 η Μικρασιατική Καταστροφή με όλα τα συνεπακόλουθα και την προσφυγιά.
• Το 1936 η δικτατορία του Μεταξά, το ανθρωποκυνηγητό και οι διώξεις εναντίον των κομμουνιστών.
• Το 1940 ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος με τις δεκάδες εκατομμυρίων νεκρούς.
• Το 1941-1944 η Κατοχή, η πείνα, οι θάνατοι από ασιτία, η δυστυχία.
• Το 1944-1947 ο Εμφύλιος Πόλεμος.
• Το 1950 έως 1960 η απίστευτη μετανάστευση, η φυγή εκατομμυρίων ανθρώπων στο εξωτερικό, η καταστρατήγηση της δημοκρατίας, το κυνήγι κάθε αριστερής σκέψης και κάθε αριστερού. Τα Μακρονήσια, οι εξορίες οι λεγόμενοι «Παρθενώνες της Ελλάδος».
• Το 1967-1974 η δικτατορία, οι φυλακίσεις, οι εξορίες, το Πολυτεχνείο.
• Το 1974-1980 οι μεγάλες απεργίες, ο Ν. 330, το ιδιώνυμο, η ανεργία.
• Τη δεκαετία 1980-1990 η εγκατάλειψη δεκάδων μεγάλων επιχειρήσεων από τους ιδιώτες, η δημιουργία των προβληματικών επιχειρήσεων, οι 70.000 άνεργοι σε ένα χρόνο, η μεταφορά των χρεών από τον ιδιωτικό τομέα στο κράτος. Ταυτόχρονα, η επίλυση αστικοδημοκρατικών δικαιωμάτων, κοινωνικών και οικονομικών, που στις άλλες χώρες της Ευρώπης ήταν ήδη λυμένα από 50 χρόνια και πλέον.
• Στη δεκαετία του 1990-2000 η επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης των μισθών και των εισοδημάτων, η ασύδοτη πιστωτική επέκταση και το παιχνίδι των τραπεζών, η προετοιμασία για τους Ολυμπιακούς Αγώνες -με όλα τα οικονομικά συνεπακόλουθα που αυτοί είχαν από τον τρόπο που ετοιμάστηκαν και υλοποιήθηκαν-, η μεταφορά πλούτου από τους πολλούς στους λίγους μέσω του χρηματιστηρίου.
• Δεκαετία 2000-2010, η επίθεση σε όλα τα κοινωνικά και εργασιακά δικαιώματα, το κόψιμο μισθών και συντάξεων, η δραματική έκρηξη της ανεργίας.
Αυτοί είναι μερικοί σημαντικοί σταθμοί στα 125 αυτά χρόνια. Χρόνια μαχών, κυνηγητών, αγώνων, νικών, επιθέσεων στα δικαιώματα των εργαζομένων.
Σήμερα, ένας νέος από 20 έως 25 ετών που έχει δαπανήσει δεκάδες χιλιάδες ευρώ η οικογένειά του και ο ίδιος για τις σπουδές του, δεν μπορεί όχι απλώς να βρει δουλειά στο αντικείμενο και στο πλαίσιο των υπαρκτών δυνατοτήτων του, αλλά ούτε καν να βρει δουλειά. Είναι γνωστό πλέον ότι ζούμε και πάλι μετανάστευση νέων -αλλά και λίγο μεγαλύτερων- προς το εξωτερικό.
Φυσικά, στα χρόνια αυτά, υπήρξε βελτίωση της θέσης εργαζομένων, των συνταξιούχων και των νέων. Βελτίωση δίκαιη και δικαιωματική. Τώρα, βέβαια, βιώνουμε την αντίστροφη πορεία των πραγμάτων. Ασφαλώς, υπήρξαν και υπάρχουν κακώς κείμενα.
Όμως, αυτά δεν λύνονται με την κατεδάφιση της ζωής των ανθρώπων.
Όμως, τα χρόνια αυτά, χτίστηκαν και αυτοκρατορίες πλούτου, δημιουργήθηκε μεγάλος κοινωνικός πλούτος, που συγκεντρώθηκε σε λίγα χέρια. Πού είναι αυτός ο πλούτος σήμερα για τη διάσωση της χώρας; Ακούμε και διαβάζουμε ότι, με το ξεκίνημα της κρίσης, 30 δισ. ευρώ έφυγαν στο εξωτερικό. Ακούμε επίσης ότι στις ελβετικές τράπεζες βρίσκεται ποσό Ελλήνων καταθετών υπερδιπλάσιο του ελλείμματος που είχε η χώρα το 2009. Την ίδια ώρα γνωρίζουμε όλο ότι τα χρήματα και ο κοινωνικός πλούτος παγκοσμίως συσσωρεύονται σε ελάχιστα χέρια. Κάθε τόσο βλέπουν το φως της δημοσιότητας στοιχεία τα οποία είναι ανατριχιαστικά αλλά, ταυτόχρονα, δείχνουν την ουσία και την πεμπτουσία της λειτουργίας του Καπιταλιστικού Συστήματος.
• Η Goldman Sachs, η Morgan Stanley και κάποιοι λίγοι έχουν στα συρτάρια τους σαράντα πέντε τρισεκατομμύρια δολάρια.
• Η Chelsea Clinton δαπανά για το γάμο της πέντε εκατομμύρια δολάρια, την ώρα που στο Ντιτρόιτ κάνουν ουρές οι φτωχοί και οι άνεργοι για να πάρουν υπολείμματα φαγητών τη νύχτα από τα εστιατόρια.
• Ο μέγας και πολύς Abramovich καθήλκυσε ήδη ο μεγαλύτερο -παγκοσμίως- γιοτ, αξίας τετρακοσίων εκατομμυρίων δολαρίων, με υποβρύχιο μάλιστα private, ώστε να υπάρχει διαφυγή σε περίπτωση προβλήματος.
• Διαβάζουμε παντού ότι το 2% του πληθυσμού παγκοσμίως κατέχει το 90% του πλούτου.
Ένα είναι βέβαιο: ζούμε, όντως, εκτός ορίων. Ζούμε στην εποχή του ιμπεριαλισμού, του ανώτατου στάδιου του καπιταλισμού, όπου το τραπεζικό και το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο έχουν εγκαθιδρύσει τη δική τους δικτατορία στο σύνολο των οικονομιών και των λαών.
• Το 1896-1897 είχαμε πόλεμο με την Τουρκία και αμέσως μετά πτώχευση.
• Το 1912 οι Βαλκανικοί Πόλεμοι.
• Το 1914 ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος με εκατομμύρια νεκρούς.
• Το 1922 η Μικρασιατική Καταστροφή με όλα τα συνεπακόλουθα και την προσφυγιά.
• Το 1936 η δικτατορία του Μεταξά, το ανθρωποκυνηγητό και οι διώξεις εναντίον των κομμουνιστών.
• Το 1940 ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος με τις δεκάδες εκατομμυρίων νεκρούς.
• Το 1941-1944 η Κατοχή, η πείνα, οι θάνατοι από ασιτία, η δυστυχία.
• Το 1944-1947 ο Εμφύλιος Πόλεμος.
• Το 1950 έως 1960 η απίστευτη μετανάστευση, η φυγή εκατομμυρίων ανθρώπων στο εξωτερικό, η καταστρατήγηση της δημοκρατίας, το κυνήγι κάθε αριστερής σκέψης και κάθε αριστερού. Τα Μακρονήσια, οι εξορίες οι λεγόμενοι «Παρθενώνες της Ελλάδος».
• Το 1967-1974 η δικτατορία, οι φυλακίσεις, οι εξορίες, το Πολυτεχνείο.
• Το 1974-1980 οι μεγάλες απεργίες, ο Ν. 330, το ιδιώνυμο, η ανεργία.
• Τη δεκαετία 1980-1990 η εγκατάλειψη δεκάδων μεγάλων επιχειρήσεων από τους ιδιώτες, η δημιουργία των προβληματικών επιχειρήσεων, οι 70.000 άνεργοι σε ένα χρόνο, η μεταφορά των χρεών από τον ιδιωτικό τομέα στο κράτος. Ταυτόχρονα, η επίλυση αστικοδημοκρατικών δικαιωμάτων, κοινωνικών και οικονομικών, που στις άλλες χώρες της Ευρώπης ήταν ήδη λυμένα από 50 χρόνια και πλέον.
• Στη δεκαετία του 1990-2000 η επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης των μισθών και των εισοδημάτων, η ασύδοτη πιστωτική επέκταση και το παιχνίδι των τραπεζών, η προετοιμασία για τους Ολυμπιακούς Αγώνες -με όλα τα οικονομικά συνεπακόλουθα που αυτοί είχαν από τον τρόπο που ετοιμάστηκαν και υλοποιήθηκαν-, η μεταφορά πλούτου από τους πολλούς στους λίγους μέσω του χρηματιστηρίου.
• Δεκαετία 2000-2010, η επίθεση σε όλα τα κοινωνικά και εργασιακά δικαιώματα, το κόψιμο μισθών και συντάξεων, η δραματική έκρηξη της ανεργίας.
Αυτοί είναι μερικοί σημαντικοί σταθμοί στα 125 αυτά χρόνια. Χρόνια μαχών, κυνηγητών, αγώνων, νικών, επιθέσεων στα δικαιώματα των εργαζομένων.
Σήμερα, ένας νέος από 20 έως 25 ετών που έχει δαπανήσει δεκάδες χιλιάδες ευρώ η οικογένειά του και ο ίδιος για τις σπουδές του, δεν μπορεί όχι απλώς να βρει δουλειά στο αντικείμενο και στο πλαίσιο των υπαρκτών δυνατοτήτων του, αλλά ούτε καν να βρει δουλειά. Είναι γνωστό πλέον ότι ζούμε και πάλι μετανάστευση νέων -αλλά και λίγο μεγαλύτερων- προς το εξωτερικό.
Φυσικά, στα χρόνια αυτά, υπήρξε βελτίωση της θέσης εργαζομένων, των συνταξιούχων και των νέων. Βελτίωση δίκαιη και δικαιωματική. Τώρα, βέβαια, βιώνουμε την αντίστροφη πορεία των πραγμάτων. Ασφαλώς, υπήρξαν και υπάρχουν κακώς κείμενα.
Όμως, αυτά δεν λύνονται με την κατεδάφιση της ζωής των ανθρώπων.
Όμως, τα χρόνια αυτά, χτίστηκαν και αυτοκρατορίες πλούτου, δημιουργήθηκε μεγάλος κοινωνικός πλούτος, που συγκεντρώθηκε σε λίγα χέρια. Πού είναι αυτός ο πλούτος σήμερα για τη διάσωση της χώρας; Ακούμε και διαβάζουμε ότι, με το ξεκίνημα της κρίσης, 30 δισ. ευρώ έφυγαν στο εξωτερικό. Ακούμε επίσης ότι στις ελβετικές τράπεζες βρίσκεται ποσό Ελλήνων καταθετών υπερδιπλάσιο του ελλείμματος που είχε η χώρα το 2009. Την ίδια ώρα γνωρίζουμε όλο ότι τα χρήματα και ο κοινωνικός πλούτος παγκοσμίως συσσωρεύονται σε ελάχιστα χέρια. Κάθε τόσο βλέπουν το φως της δημοσιότητας στοιχεία τα οποία είναι ανατριχιαστικά αλλά, ταυτόχρονα, δείχνουν την ουσία και την πεμπτουσία της λειτουργίας του Καπιταλιστικού Συστήματος.
• Η Goldman Sachs, η Morgan Stanley και κάποιοι λίγοι έχουν στα συρτάρια τους σαράντα πέντε τρισεκατομμύρια δολάρια.
• Η Chelsea Clinton δαπανά για το γάμο της πέντε εκατομμύρια δολάρια, την ώρα που στο Ντιτρόιτ κάνουν ουρές οι φτωχοί και οι άνεργοι για να πάρουν υπολείμματα φαγητών τη νύχτα από τα εστιατόρια.
• Ο μέγας και πολύς Abramovich καθήλκυσε ήδη ο μεγαλύτερο -παγκοσμίως- γιοτ, αξίας τετρακοσίων εκατομμυρίων δολαρίων, με υποβρύχιο μάλιστα private, ώστε να υπάρχει διαφυγή σε περίπτωση προβλήματος.
• Διαβάζουμε παντού ότι το 2% του πληθυσμού παγκοσμίως κατέχει το 90% του πλούτου.
Ένα είναι βέβαιο: ζούμε, όντως, εκτός ορίων. Ζούμε στην εποχή του ιμπεριαλισμού, του ανώτατου στάδιου του καπιταλισμού, όπου το τραπεζικό και το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο έχουν εγκαθιδρύσει τη δική τους δικτατορία στο σύνολο των οικονομιών και των λαών.
* Ο Κώστας Σκηνιώτης είναι μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών.
Σχόλια
