Ουάσινγκτον και Κίεβο παίζουν με τη φωτιά στην Ουκρανία
Η εβδομάδα που πέρασε στην Ουκρανία επιβεβαίωσε ορισμένες αλήθειες.
Πρώτον, επιβεβαιώθηκε η εξαιρετική αδυναμία των νέων Αρχών του Κιέβου, και ειδικά η αδυναμία να επιβάλει την εξουσία της στις ανατολικές περιοχές της χώρας. Απέναντι στις προσπάθειες για καταστολή της ανταρσίας στα ανατολικά, εκδηλώθηκε ένα νέο κύμα καταλήψεων κρατικών υπηρεσιών με την ανοχή της τοπικής αστυνομίας.
Αναφερόμενος στη νέα κατάληψη της Περιφερειακής Διοίκησης στο Λουχάνσκ, σύμβουλος του υπουργού Εσωτερικών, δήλωσε στο Reuters ότι «η τοπική αστυνομική δύναμη που δεν αντέδρασε καθόλου, δεν ελέγχεται από τους επικεφαλής της». Την ίδια μέρα ο προσωρινός πρόεδρος Τουρτσίνοφ παραδέχτηκε, ουσιαστικά, πως δεν ελέγχει τις ανατολικές περιοχές. «Θέλω να δηλώσω ειλικρινά πως την παρούσα στιγμή οι δυνάμεις ασφαλείας δεν είναι σε θέση να αναλάβουν ξανά τον έλεγχο στο Ντονέτσκ και το Λουχάνσκ», συμπληρώνοντας πως «η μεγάλη πλειοψηφία των αξιωματούχων επιβολής της τάξης δεν είναι σε θέση να εκπληρώσουν τα καθήκοντά τους για την προστασία των πολιτών». Πρώτη προτεραιότητα του Κιέβου τώρα είναι να «αποτρέψει την εξάπλωση της τρομοκρατικής απειλής στο Χάρκοβο και την Οδησσό». Ο Ταρούτα, ο ολιγάρχης που οι νέες Αρχές του Κιέβου διόρισαν διοικητή στο Ντονέτσκ, απέδωσε την αδυναμία τους στο «μετα-Μαϊντάν σύνδρομο»: Πολλοί αστυνομικοί που είχαν σταλεί στην πρωτεύουσα την περίοδο των ταραχών, βλέπουν τώρα αυτούς που αντιμετώπιζαν να αποτελούν τη νέα κυβέρνηση της χώρας.
Δεύτερον, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Κέρι μίλησε με πιο σκληρή γλώσσα και χαρακτήρισε τις νέες εξελίξεις «καμπανάκι», ενώ για πρώτη φορά απείλησε αόριστα με δράση του ΝΑΤΟ, αν η Ρωσία επιχειρήσει «να μεταβάλει το τοπίο ασφάλειας στην περιοχή». Επιβεβαιώνεται πως πίσω από την πραξικοπηματική κυβέρνηση του Κιέβου, που κάνει ό,τι μπορεί αλλά είναι εντελώς ανήμπορη και μαριονέτα, βρίσκεται η Ουάσινγκτον: επιμένει να θέλει να αγοράσει κάτι πολύ ακριβό (την Ουκρανία ολόκληρη) σε πολύ χαμηλό τίμημα (με ελάχιστα μέσα επί εδάφους). Αυτό οδηγεί την Ουάσιγκτον όχι να κάνει πίσω αλλά, αντίθετα, να ενισχύει τον εμπρηστικό, τυχοδιωκτικό της ρόλο με στόχο να «ρεφάρει» μέσω μια μεγαλύτερης αποσταθεροποίησης ή να εξωθήσει τη Ρωσία σε λάθος.
Τρίτον, η δήλωση του Ρώσου αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών Ριαμπκόφ πως στην ανατολική Ουκρανία δεν θα επαναληφθεί το σενάριο της Κριμαίας, επιβεβαιώνει πως η Μόσχα δεν επιθυμεί με κανένα τρόπο να έρθει σε μεγαλύτερη σύγκρουση με τη Δύση αλλά επιδιώκει έναν «έντιμο συμβιβασμό» για την (ανατολική κυρίως) Ουκρανία. Επιδιώκει, δηλαδή, απλώς να μην «της φάει» η Δύση ολόκληρη την Ουκρανία. Συγκριτικά με την Κριμαία, μετά απ’ όσα έγιναν σε Ντονέτσκ και Λουχάνσκ, ήταν και τώρα εύκολο για τη Μόσχα να προχωρήσει σε προσωρινή κατάληψη και δημοψήφισμα προσάρτησης. Ήταν αναμενόμενο και είναι προφανές πως επιλέγει άλλο δρόμο. Αν οι ΗΠΑ δεν υποχωρήσουν στην αποδοχή μιας ομοσπονδιοποίησης και άρα διασφάλισης οικονομικών και γεωπολιτικών συμφερόντων της Ρωσίας για τις ανατολικές περιοχές, ως μια εκδοχή συμβιβασμού, υπάρχει και το σενάριο της ντε φάκτο αυτονόμησης. Δηλαδή, το σενάριο της παράτασης σε βάθος χρόνου ενός «ασαφούς καθεστώτος» μη υπαγωγής στο Κίεβο, όπως συνέβη στην Υπερδνειστερία ή στην Αμπχαζία. Να σημειωθεί πως το Ντονμπάς, δηλαδή η περιοχή του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ που έχουν καταληφθεί, είναι η πιο αστικοποιημένη περιοχή της Ουκρανίας μετά το Κίεβο, και η βιομηχανική καρδιά της χώρας, που συνδέεται κυρίως με τη ρωσική οικονομία.
Προκειμένου να αποφύγει το σενάριο της ντε φάκτο αυτονόμησης η Ουάσινγκτον, έχει την επιλογή είτε του συμβιβασμού, είτε της ακόμη μεγαλύτερης ανάφλεξης και πιέσεων στη Ρωσία, που όμως εκτός των άλλων θα δημιουργήσει μεγαλύτερα προβλήματα και στους Ευρωπαίους συμμάχους των ΗΠΑ.
Σε ότι αφορά τις αρχές του Κιέβου, είναι βέβαιο πως αργά ή γρήγορα θα σαρωθούν είτε από τα γεγονότα, είτε από τον κόσμο. Μαριονέτες, ανήμποροι, αποκλειστικοί υπεύθυνοι για τον ξεσηκωμό στα ανατολικά και την απειλή διαμελισμού, ανθρωπάκια που επειδή έχουν τις πλάτες της «Διεθνούς Κοινότητας» νόμισαν πως θα κάνουν ό,τι θέλουν. Η επίθεση με δυνάμεις του στρατού και βαρέα όπλα κατοικημένων περιοχών, όπως εκτυλίσσεται τώρα στο Σλαβιάνσκ, είναι το τελευταίο τους χαρτί, ο έσχατος αυταρχισμός, επιβεβαίωση αδυναμίας και όχι δύναμης, και βέβαια προκαλούν έτσι σκόπιμα τη Μόσχα, κατ’ εντολήν των ΗΠΑ. Όσο παράδοξο κι αν φαίνεται, μια στρατιωτική επέμβαση της Ρωσίας είναι το μόνο που θα δώσει παράταση χρόνου στις μαριονέτες του Κιέβου και πατήματα στην Ουάσινγκτον στη θέση αδυναμίας που βρίσκονται αμφότεροι.
Γιώργος Τσίπρας
