Όχι ο Ιούλης του 1974, αλλά ο ίδιος μήνας του επόμενου έτους, αποτύπωσε σε μια πυκνή αλληλουχία γεγονότων, βδομάδα τη βδομάδα, ορισμένα από τα βασικότερα στοιχεία που σφράγισαν, στην εξέλιξή τους, τη μεταπολίτευση. Ο Άρειος Πάγος στις 2 Ιούλη του 1975, χαρακτηρίζει το έγκλημα της εσχάτης προδοσίας, του πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου, ως «στιγμιαίον» και όχι «διαρκές». Έτσι απαλλάχτηκαν οριστικά από κάθε δίωξη οι συνεργάτες της χούντας και ο φάκελος 104 «υπουργών» των δικτατορικών κυβερνήσεων θα τεθεί οριστικά στο Αρχείο.
Από το κεντρικό πολιτικό πεδίο, έναν ολόκληρο χρόνο μετά την πτώση της χούντας, η διελκυστίνδα τομής ή συνέχειας μιας «ανάπηρης» μεταπολίτευσης, δοκιμάζεται στο κοινωνικό έδαφος. Τα πρώτα σκιρτήματα της εργατικής αναγέννησης: Ναυπηγεία Ελευσίνας, Βιαμάξ, Βιοχάλκο, Πίτσος, Μεταλλεία Σκαλιστήρη και Μαντούδι της Εύβοιας, υπήρξαν ορισμένα μόνο από τα κέντρα εργατικών αγώνων διάρκειας, συχνά νικηφόρων. Στις 17 Ιούλη η κυβέρνηση αποφασίζει τη θεσμοποίηση των φοιτητικών συλλόγων ως Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου. Πέντε ημέρες μετά, μια μεγαλειώδης διαδήλωση 30.000 φοιτητών θα ματαιώσει τα κυβερνητικά σχέδια «κρατικοποίησης» του φοιτητικού κινήματος.
Την επομένη, η επίσης πρωτοφανής σε μαζικότητα συγκέντρωση των οικοδόμων στις 23 Ιούλη, θα πνιγεί στην αστυνομική βία. Οι αύρες, τα δακρυγόνα και οι… προβοκάτορες εγκαινιάζουν τη σκοτεινή σκηνή της μεταπολίτευσης: Στον Ριζοσπάστη αποδίδει το πνεύμα της επίσημης Αριστεράς της εποχής, ο Έμμετρος Ρίζος (υπογραφή Ο Παληός και τίτλος: Αύρες Δημοκρατίας): «… Προβοκάτσιες αντάμα με τις δακρυγόνες «αύρες»/ σε στενή συνεργασία με τις σκοτεινές δυνάμεις που τις κατευθύνει η ΣΙΑ/ μάχονται να ξαναφέρουν, περασμένες μέρες μαύρες!».
Κι επειδή, δεν υπάρχει αντίρρηση, κουβέντα για τη μεταπολίτευση δεν γίνεται χωρίς Αντρέα, το φάντασμα του οποίου εσχάτως σκανδαλίζει θετικά και αρνητικά τάσεις αυτοαποκαλούμενες ριζοσπαστικές και σοσιαλιστικές του ΣΥΡΙΖΑ, ιδού πώς είχε αιτιολογήσει ο ίδιος την αποχή του από τις επίσημες εκδηλώσεις της πρώτης επετείου «αποκατάστασης της Δημοκρατίας»: «Διότι μεγάλο τμήμα της Κύπρου παραμένει υπό τουρκική κατοχή, διότι υπάρχουν 200.000 Κύπριοι πρόσφυγες, διότι η κυβέρνηση Καραμανλή ακολουθεί λαθεμένη πολιτική στο Κυπριακό, έχοντας εναποθέσει τη λύση του στο ΝΑΤΟ και στον Κίσινγκερ. Και διότι η αποχουντοποίηση και η κάθαρση έγιναν με τρόπο που αποτελεί εμπαιγμό του λαού. Γιατί εμπαιγμό του λαού αποτελεί η δήλωση της κυβέρνησης πως αποχώρησε η Ελλάδα από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ. Γιατί το Σύνταγμα δεν είναι Σύνταγμα της Ελληνικής Δημοκρατίας αλλά της Ν.Δ. Επιθυμούμε, με την απουσία μας, να επισημάνουμε στον ελληνικό λαό ότι διαχωρίζουμε τις ιστορικές μας ευθύνες με την κυβέρνηση για την παραπέρα πορεία του τόπου».
Θητεία Τυμβωρύχου «εκτελεί» η σειρά του ’69
