«Μη συγκρίνεστε με κανέναν. Διακινδυνεύετε να γίνετε ματαιόδοξος. Υπάρχουν πάντα πιο μεγάλοι και πιο μικροί από σας…»
Κατρίν Κλεμάν
Πριν από κάποιες μέρες έγινε η παραλαβή του Βραβείου της Χρυσής Μπάλας από τον Κριστιάνο Ρονάλντο. Μια διαδικασία που αποτυπώνει την κυρίαρχη νοοτροπία γύρω από τον αθλητισμό. Και φυσικά δεν αναφερόμαστε στις συγκινητικές (ανθρώπινες και λογικές) στιγμές των δακρύων, του μοιράσματος της χαράς του νικητή με την κοπέλα του και την αφιέρωση στον Εουσέμπιο. Αυτά είναι από τα λίγα στοιχεία που «εξανθρωπίζουν» κάπως τη «γιορτή των υπερ-ανθρώπων». Σε πολυτελή γκαλά, με ακριβά και φανταχτερά ρούχα, με όλα τα ανάλογα εφέ. Μια εικόνα που προσομοιάζει στην ελίτ και αντανακλά το είδος της ελίτ της κάθε εποχής.
Μικρή σημασία έχει το ποιος νίκησε. Κάποιος θα κέρδιζε έτσι και αλλιώς από όλους τους υποψήφιους. Πριν από την ανακοίνωση του αποτελέσματος γινόταν μεγάλη κουβέντα. Όλοι όσοι συμμετείχαν σε αυτήν έκαναν (άθελά τους) και κάτι περισσότερο από το να εκφράζουν απλά τη γνώμη τους για το ποιον θεωρούσαν ως τον καλύτερο. Γίνονταν μέρος της διαφήμισης του όλου happening. Και γιατί χρειάζεται διαφήμιση; Μα, γιατί πρέπει να εθιστεί ο κόσμος στην ιδέα του «ενός», του «μεγάλου», του «σπουδαίου», του «καλύτερου», του «άξιου», του «καλώς αμειβόμενου με τεράστια χρηματικά ποσά». Αυτή η διαδικασία δεν είναι η αποτίμηση των κατορθωμάτων του εκάστοτε νικητή πάνω στα γρασίδια, και ας παρουσιάζεται έτσι. Είναι η αφορμή για να αποθεωθεί το κυρίαρχο σύστημα. Είναι η αιτία να εθιστούν οι παγκόσμιες συνειδήσεις στην (Μεγάλη) Ιδέα ότι η ζωή είναι για τους λίγους. Τους «εκλεκτούς», τους «ανώτερους»… Θέλουν να μας πείσουν ότι το ποδόσφαιρο είναι αυτοί όλοι. Πρώην, νυν, και μέλλοντες «κυρίαρχοι» και «θριαμβευτές». Ακόμα και όταν νικητής είναι ένα υπόδειγμα χαρακτήρα και χαμηλών τόνων όπως ο Αργεντίνος διαβολάκος Μέσι, ακόμα και τότε τους όρους τους θέτουν οι εμπνευστές και όχι ο χαρισματικός άσσος.
Η αποθέωση της «χαρισματικής μονάδας» είναι το άνοιγμα της πόρτας για να αποδεχόμαστε με πλάγιο τρόπο την έννοια πως είναι φυσιολογικό κάποιοι να ζουν μέσα στα πλούτη, τη χλίδα και την προβολή, την ίδια ώρα που η πλειοψηφία αντιμετωπίζει την καθημερινότητα ως ένα πολύμορφο εμπόδιο με εύρος παγίδων και προβλημάτων. Εύλογα θα απεύθυνε κανείς το ερώτημα: Γιατί δεν τιμάται σε αυτές τις διαδικασίες ποτέ ο απλός ποδοσφαιριστής που ιδρώνει για το χούι του; Έστω μια φορά, για το γαμώτο, θα άξιζε κάτι τέτοιο. Αλλά, είπαμε, οι απόκληροι αυτού του κόσμου πρέπει να μένουν στο περιθώριο. Η ματαιοδοξία νικάει κατά κράτος το φιλότιμο και την ανιδιοτελή προσφορά. Το τι σκέψεις γεννάει κάθε τέτοια «επιτυχία» στους ήδη δεδηλωμένους κυνηγούς της ακριβοθώρητης δόξας (και των μεγάλων συμβολαίων) θα μπορούσε να αποτελέσει ξεχωριστό σημείωμα…
Αλήθεια, τουλάχιστον, γιατί δεν τιμάνε την καλύτερη ομάδα; Η συλλογικότητα είναι μια έννοια που πρέπει να τσακιστεί, πρέπει από κάθε ομάδα να ξεχωρίζουμε αυτόν που φέρνει τα μεγαλύτερα έσοδα. Μα, καλά, οι συμπαίκτες δεν βοηθούν καθόλου; Μα, καλά, μπορεί σε ένα ομαδικό άθλημα το άτομο να τα κάνει όλα; Η απάντηση προφανής, αλλά οι προθέσεις των εμπνευστών ακόμα περισσότερο…
Κώστας Μαρούντας