Πώς να αγοράσεις μια ολόκληρη πόλη και να τη βάλεις να δουλεύει για σένα
Ένα νέο φαινόμενο κάνει την εμφάνισή του στις φετινές εκλογές για την Tοπική Aυτοδιοίκηση. Το φαινόμενο επιχειρηματιών που αποφασίζουν να έχουν προσωπική ανάμειξη στην εκλογή δημοτικών Αρχών, στοχεύοντας στον πλήρη έλεγχο τοπικών κοινωνιών.
Η περίπτωση του Πειραιά είναι η πιο κραυγαλέα, αλλά δεν είναι η μόνη. Το σύμπλεγμα επιχειρηματικών-πολιτικών συμφερόντων έκανε την εμφάνισή του σε τουλάχιστον άλλες δυο περιπτώσεις, στο Βόλο και στη Ν. Φιλαδέλφεια – Ν. Χαλκηδόνα. Και στις τρεις περιπτώσεις το ποδόσφαιρο είναι ο συνδετικός κρίκος, αφού ο οπαδισμός αξιοποιείται για να δημιουργηθεί μια βάση κατεξοχήν πολιτικής επιρροής – και ένας «αξιόμαχος στρατός» χουλιγκάνων επίσης, έτοιμος να πλήξει τον αντίπαλο. Με αφορμή -ή γύρω από μια ποδοσφαιρική ομάδα- οικοδομείται ένας μηχανισμός με στόχο την επέκταση και τον έλεγχο κάθε τοπικής δραστηριότητας, μέσα από την άλωση της τοπικής εξουσίας, η οποία θα μετατραπεί σε εξάρτημα εξυπηρέτησης ίδιων συμφερόντων.
Στον Πειραιά (Μώραλης-Μαρινάκης-Κόκκαλης) και στον Βόλο (Μπέος) έχουμε την προσωπική ανάδειξη των επιχειρηματιών-ποδοσφαιρικών παραγόντων σε διεκδικητές του δημαρχιακού θώκου. Στη Ν. Φιλαδέλφεια-Ν. Χαλκηδόνα ο επιχειρηματίας-ποδοσφαιρικός παράγοντας (Μελισσανίδης) αν και φαινομενικά αμέτοχος ρίχνει όλο το οπαδικό βάρος του υπέρ της εκλογής του υποψηφίου που (προφανώς) έχει αναλάβει τη δέσμευση υλοποίησης των σχεδίων του.
Το μοντέλο μιας πόλης όπου διαφεντεύει ένας τοπικός ισχυρός παράγοντας, βέβαια, δεν είναι καθόλου νέο. Παραπέμπει στις γραφικές φιγούρες των κόμικς ή των γουέστερν όπου ο ιδιοκτήτης σαλούν στην… άγρια Δύση είναι ταυτόχρονα δήμαρχος, δικαστής, αλλά και σερίφης, συγκεντρώνοντας έτσι νομοθετικές, δικαστικές και εκτελεστικές εξουσίες. Έτσι, όχι μόνο διασφαλίζει τις (όχι και τόσο νόμιμες) επιχειρηματικές του δραστηριότητες, αλλά ταυτόχρονα ελέγχει κάθε άλλη δραστηριότητα στην περιοχή επεκτείνοντας και διαιωνίζοντας την εξουσία του.
Κι όμως, αυτό το αναχρονιστικό μοντέλο-καθεστώς άγριας Δύσης εμφανίζεται σήμερα ως διέξοδος στην απογυμνωμένη από πόρους Τοπική Αυτοδιοίκηση. Μέσα στο γενικότερο οικονομικό αδιέξοδο ένα μέρος της τοπικής κοινωνίας είναι έτοιμο να αποδεχτεί την ισχυρή παρουσία ενός επιχειρηματία τοπικού παράγοντα, ο οποίος αναλαμβάνει να διοικεί και να έχει τον πρώτο λόγο σε αρμοδιότητες, όπως το περιβάλλον, η εκπαίδευση, η κοινωνική πολιτική, ο πολιτισμός. Δεν μιλάμε πλέον για την ιδιωτικοποίηση αρμοδιοτήτων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλλά για την εγκαθίδρυση των πιο επιθετικών επιχειρηματικών επιδιώξεων, που ενδύονται τον κοινωνικό μανδύα της τοπικής αυτοδιοίκησης και με «ιδεολογικό» όπλο την… ομάδα θα εξαπλώνονται διαλύοντας ό,τι θετικό έχει κατακτήσει ο θεσμός τις προηγούμενες δεκαετίες.
Το στοίχημα για την Αριστερά που βρίσκεται αντιμέτωπη με αυτό το φαινόμενο (σχήματα που υποστηρίζει βρίσκονται στο δεύτερο γύρο διεκδικώντας τους δήμους Ν. Φιλαδέλφειας-Ν. Χαλκηδόνας και Βόλου) είναι αν καταφέρει να υπερασπιστεί έναν κατεξοχήν λαϊκό θεσμό και ταυτόχρονα να βάλει φραγμό στην πράξη στην εξάπλωση ενός μοντέλου που μας γυρίζει πολλά χρόνια πίσω.
Γιώργος Κατερίνης
