Μία προσωπική μαρτυρία επιβίωσης ανάμεσα στις βόμβες των Ισραηλινών
του Omar Ghraieb*
Κάθε νύχτα πιστεύω ότι είναι η χειρότερη για να διαψευσθώ από την αμέσως επόμενη. Έχω τόσο συνηθίσει το σπίτι να τρέμει και να κουνιέται από τους διαδοχικούς βομβαρδισμούς, που μου φαίνεται περίεργο όταν όλα είναι ακίνητα. Φώτα που αναβοσβήνουν, το έδαφος να τρέμει παντού τριγύρω, αυτό είναι το σπίτι μου στον τωρινό πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα. Καθημερινά κι άλλοι άνθρωποι πεθαίνουν, άνθρωποι που κάποτε είχαν ελπίδες και όνειρα και τώρα δεν είναι παρά ένας αριθμός σε ένα δελτίο ειδήσεων. Η ζωή είναι τόσο εύθραυστη σήμερα στη Γάζα που η ζωή σου μπορεί ξαφνικά να γίνει μία ακόμα στατιστική. Κανείς δεν ξέρει ποιος θα γίνει άλλος ένας αριθμός και πότε.
Οδηγός σε εμπόλεμη ζώνη
Ύστερα από τρεις πολέμους σε διάστημα έξι ετών, έχεις καταλάβει ποιοι είναι οι καλύτεροι τρόποι να επιβιώσεις με τα λιγοστά μέσα που είναι διαθέσιμα.
Πρέπει να είσαι έτοιμος και να μη διστάζεις. Μην περιμένεις να συμβεί πρώτα το κακό, αλλά βγες το πρωί από το σπίτι σου για να εξασφαλίσεις προμήθειες. Πρέπει να έχεις έτοιμο ένα σχέδιο και μία λίστα με όλα τα απαραίτητα, αλλά να έχεις υπολογίσει και τις αποστάσεις ανάμεσα στα μέρη, και τον χρόνο που χρειάζεσαι. Δεν πας βόλτα. Φρόντισε όλα τα μέρη που χρειάζεται να επισκεφθείς να είναι σε κοντινή απόσταση και εύκολα προσβάσιμα, χωρίς ιδιαίτερο χάσιμο χρόνου. Θα χρειαστεί να προμηθευτείς αρκετό καθαρό νερό, γιατί κανείς δεν ξέρει πόσο θα κρατήσει.
Αποθήκευσε ψωμί και κονσέρβες, διαρκούν περισσότερο από τα φρέσκα τρόφιμα. Μην βγαίνεις έξω από το σπίτι τη νύχτα εκτός κι αν είναι κάτι επείγον. Φτιάξε μία λίστα με όλα τα τηλέφωνα που θα χρειαστούν σε ώρα ανάγκης όπως νοσοκομεία, γιατροί, μέλη της οικογένειάς σου, φίλοι, φαρμακεία κ.λπ.
Οι προμήθειες σε φάρμακα είναι πιο σημαντικές από των τροφίμων. Μην αγοράζεις μόνο φάρμακα που παίρνεις εσύ ή κάποιοι στην οικογένεια σου, αλλά φρόντισε να αποθηκεύσεις φάρμακα που είναι χρήσιμα σε ώρα ανάγκης όπως ένα κουτί πρώτων βοηθειών, γάζες, καθαρό οινόπνευμα, κρέμες για εγκαύματα, αναισθητικά, διαλύματα για την αφυδάτωση, παυσίπονα και οτιδήποτε άλλο σκεφτείς ότι ίσως χρειαστεί σε καιρό πολέμου. Μην ξεχνάς ότι στον πόλεμο τα πάντα μπορούν να συμβούν, άρα είναι πολύ σημαντικό να είσαι σε ετοιμότητα.
Ωτοασπίδες, ωτοασπίδες, ωτοασπίδες! Ιδίως γι’ αυτούς που έχουν πρόβλημα με τις εκρήξεις, επειδή ο κρότος μπορεί να προκαλέσει μολύνσεις, πόνο ή και ζημιά στα αφτιά τους.
Κάνε λελογισμένη χρήση του νερού και του ηλεκτρικού ρεύματος. Φρόντιζε να φορτίζεις όλες τις συσκευές όποτε αυτό είναι εφικτό και να έχεις αρκετά κεριά και φακούς, καθώς και μπαταρίες. Επίσης, να είσαι προσεκτικός όταν χρησιμοποιείς κεριά, να έχεις το νου σου και ποτέ μην πέφτεις για ύπνο με το κερί αναμμένο.
Να μένεις μακριά από παράθυρα, εκτός κι αν θέλεις να γίνεις αποδέκτης θραυσμάτων από γυαλιά ή το πρόσωπο σου να γίνει κομμάτια. Μείνε μακριά από πόρτες. Λένε ότι οι γωνίες είναι το ασφαλέστερο σημείο ενός σπιτιού, οπότε φρόντισε να βρίσκεσαι κοντά σε μία γωνία. Άφηνε τα παράθυρα έστω και λίγο ανοιχτά διότι όταν είναι εντελώς κλειστά είναι μεγαλύτερες οι πιθανότητες να σπάσουν, ιδίως όταν η επίθεση γίνεται κοντά και η πίεση από την έκρηξη προκαλέσει το ράγισμα του παραθύρου. Ωστόσο, οι πόρτες πρέπει να είναι πάντα κλειστές. Μην σπεύδεις στα παράθυρα όταν ακούσεις κάτι και μην πηγαίνεις σε κοντινά μέρη όπου έχει συμβεί έκρηξη, βομβαρδισμός ή έχουν καεί. Μην αναφέρεσαι ποτέ σε τοποθεσίες και μη δίνεις πολλές πληροφορίες όταν μιλάς σε σταθερή γραμμή τηλεφώνου, αλλά και από κινητό ή μέσω διαδικτύου. Θέτεις σε κίνδυνο τον εαυτό σου αλλά και άλλους που δεν φταίνε σε τίποτα.
Φρόντισε να κοιμάσαι τουλάχιστον τρεις με πέντε ώρες την ημέρα. Ίσως υπάρξουν νύχτες που δεν θα μπορέσεις να κοιμηθείς καθόλου, οπότε να κοιμάσαι όποτε μπορείς. Είναι αλήθεια ότι η αδρεναλίνη σε κρατάει ξύπνιο και σου δίνει ενέργεια για μέρες, αλλά όταν η έξαψη εκτονωθεί, θα χρειαστείς πολλές μέρες για να συνέλθεις, οπότε να είσαι προσεκτικός.
Να έχεις έναν πυροσβεστήρα στο σπίτι ή στο κτίριο που μένεις, έτοιμο για χρήση σε περίπτωση μίας ανάφλεξης οπουδήποτε κοντά. Το να πιάσεις φωτιά δεν είναι αστείο. Μην ξεχνάς, επίσης, να παραμένεις ενυδατωμένος. Να βρίσκεσαι σε εγρήγορση. Αυτό μπορεί να σε σώσει στο 90% των περιπτώσεων, εκτός κι αν είναι γραφτό σου να πεθάνεις. Όταν είσαι σε εγρήγορση μπορείς να προβλέψεις τον κίνδυνο και να μείνεις μακριά του ή να ξεφύγεις γρήγορα. Να ακούς το ένστικτό σου και να είσαι «ετοιμοπόλεμος» ανά πάσα στιγμή. Έχω διαπιστώσει ότι αρκετές φορές είναι προτιμότερο να είναι κανείς σε επιφυλακή από το να είναι ασφαλής διότι η ασφάλεια δεν είναι κάτι που διασφαλίζεται παρά μόνο μέσα από την καλή επίγνωση της κατάστασης.
Χερσαίες επιχειρήσεις
Το ενδεχόμενο μίας χερσαίας επίθεσης ήταν η μεγάλη ανησυχία για τους περισσότερους κατοίκους της Γάζας όποτε ακούγαμε κάτι στις ειδήσεις. Ο «μπαμπούλας» της χερσαίας επίθεσης χρησιμοποιήθηκε ως φόβητρο για πολλές μέρες, με το Ισραήλ να απειλεί τη Γάζα σε καθημερινή βάση μέχρι τη νύχτα που αυτό, τελικά, συνέβη. Σας διαβεβαιώνω ότι τη χερσαία επίθεση την ένιωσα και την άκουσα πριν ακόμα μεταδοθεί η είδηση διεθνώς.
Τα ισραηλινά τανκς που είχαν ήδη συγκεντρωθεί στη συνοριακή γραμμή, άρχισαν να προωθούνται στη Νότια και Βόρεια Γάζα. Σαν βροχή έπεφταν στις περιοχές αυτές βόμβες καπνού και βλήματα θωρακισμένων. Δεχόμασταν επίθεση από γη, αέρα και θάλασσα. Άκουγες ήχους αλλεπάλληλων εκρήξεων και σταδιακά άρχισε να γίνεται όλο και πιο δύσκολο να μαντέψεις την προέλευσή τους αλλά και το πού έπεφταν.
Από τη στιγμή της χερσαίας εισβολής ο αριθμός των θυμάτων και των τραυματιών αυξάνεται δραματικά κάθε λεπτό, πράγμα που δείχνει πόσο αδίστακτοι είναι.
Πριν από δύο νύχτες πολλοί φίλοι μου έλαβαν τηλεφωνικές ειδοποιήσεις αυτόματου τηλεφωνητή από το Ισραήλ να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Όλοι ζουν στην ίδια περιοχή με μένα. Γρήγορα αντιληφθήκαμε ότι έπρεπε να διαμορφώσουμε ένα σχέδιο «ασφάλειας». Η Nalan al-Sarraj που ζει στην Tal al-Hawa έγραψε στο Twitter ότι έλαβε ειδοποίηση εκκένωσης και ετοιμαζόταν να πάει στο σπίτι της φίλης της που δεν απέχει πολύ από το δικό της. Ας υποθέσουμε ότι έλαβα μία ειδοποίηση εκκένωσης και αναζήτησα καταφύγιο στο σπίτι ενός φίλου, ο οποίος είχε ήδη εγκαταλείψει το σπίτι του γιατί κι εκείνος είχε λάβει ειδοποίηση. Και οι δύο λοιπόν θα αναζητούσαμε καταφύγιο σε έναν τρίτο φίλο και μόλις θα φτάναμε εκεί, θα λάβαινε κι εκείνος ειδοποίηση. «Πού μπορούμε να πάμε τελικά;»
Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει κανένα μέρος στη Γάζα που να είναι ασφαλές. Κάποιοι πρόσφυγες ζήτησαν καταφύγιο σε σχολεία της UNRWA, αλλά αυτά είχαν ήδη βομβαρδιστεί από το Ισραήλ στην επιχείρηση Operation Cast Lead.
Ειδικός στους ήχους
Έχοντας ζήσει εδώ για αρκετό καιρό, συχνά εγκλωβισμένος για μέρες λόγω πολέμων ή επιθέσεων, συνειδητοποιώ ότι έχω γίνει ειδικός στους ήχους. Τώρα πια αντί να βαριέμαι κοιτάζοντας όλη την ημέρα την οικογένειά μου και τους γείτονες, αποφάσισα να αναπτύξω αυτή την ικανότητα κι έτσι μπορώ πια να ξεχωρίσω τις διάφορες ρουκέτες και τον κρότο από την έκρηξή τους.
Για παράδειγμα, όταν ένα ελικόπτερο Απάτσι είναι κοντά, ακούγεται πολύ έντονο βουητό πάνω από το σπίτι. Αυτό είναι κακό, σωστά; Η απάντηση είναι «και ναι και όχι». Από τη μία πλευρά είναι καλό διότι σημαίνει ότι το σπίτι σας δεν θα είναι στόχος. Δυστυχώς, όμως, σημαίνει επίσης ότι ένα άλλο σπίτι εκεί κοντά θα γίνει στόχος. Επίσης οι ρουκέτες των Απάτσι είναι ήπιες συγκριτικά με την εκκωφαντική, απίστευτα καταστροφική εκρηκτική ρουκέτα των F-16.
Αλλά και οι εκρήξεις έχουν διαφορετικούς κρότους. Ο βομβαρδισμός τεθωρακισμένου για παράδειγμα δεν ηχεί σαν τον βομβαρδισμό από πολεμικά πλοία. Μετά είναι αυτή η ξαφνική, απίστευτη έκρηξη από ρουκέτα από F-16. Σου κόβει κυριολεκτικά την ανάσα. Οι εκρήξεις των F-16 μπορούν να προκαλέσουν μικρά καρδιακά επεισόδια. Αυτό, όμως, μόνο όταν είστε τυχεροί. Αν πέσει κοντύτερα, το πιθανότερο είναι ότι θα έχετε εκτοξευθεί κάπου από αυτή την ξαφνική έκρηξη. Υπάρχει ακόμα ο ήχος από την ίδια την πτώση του πυραύλου και μετά η έκρηξη. Αυτός είναι ο καλύτερος ήχος και ο αγαπημένος των περισσότερων εδώ. Όταν ακούς την πτώση του πυραύλου, κατά πάσα πιθανότητα, σημαίνει ότι δεν θα έχει εσένα για στόχο.
Εγώ πετάγομαι ακόμα κι όταν κάποιος χτυπάει την πόρτα. Στα αυτιά μου υπάρχει πια μία μόνιμη βουή σαν αποτέλεσμα της εγγύτητας των εκρήξεων. Η καρδιά μου σταματάει για κάποια δευτερόλεπτα κάθε φορά που αισθάνομαι μία έκρηξη. Έχω να κοιμηθώ εννέα νύχτες και μέσα στην ημέρα δεν μπορώ να φάω. Το μυαλό και το σώμα μου είναι σε υπερδιέγερση.
Η ανθρώπινη υπόστασή μου κρέμεται από μία κλωστή, ιδίως όταν ακούω τις ειδήσεις για τους εκατοντάδες νεκρούς και τραυματίες.
Οι άνθρωποι στη Γάζα δεν δικαιούνται ανθρώπινα δικαιώματα;
* Ο Omar Ghraieb είναι δημοσιογράφος και μπλόγκερ και ζει στη Γάζα.
Μετάφραση: Ελεάννα Ροζάκη
