Σαμαρικό… Πρακτορείο Ειδήσεων
Τα μεταφραστικά παραλειπόμενα μιας επίσκεψης
Επιχείρηση ελέγχου κάθε πληροφορίας σχετικά με την επίσκεψη της καγκελαρίου Α. Μέρκελ στη χώρα μας φαίνεται ότι είχε στήσει η κυβέρνηση, σύμφωνα με τις πληροφορίες που έρχονται στο φως της δημοσιότητας. Το ίδιο κέντρο που «διόρθωσε» το κείμενο της ανταποκρίτριας του επίσημου ελληνικού πρακτορείου ειδήσεων φαίνεται ότι λειτούργησε πυροσβεστικά καθ’ όλη τη διάρκεια της επίσκεψης, αποτρέποντας γλωσσικές «παρεμβολές» που θα έφερναν σε δύσκολη θέση την κυβέρνηση.
Η υπόθεση της «λάθος μετάφρασης» είναι πλέον γνωστή. Η επίσημη ανακοίνωση της γερμανικής καγκελαρίας, η οποία εκδόθηκε με αφορμή την επίσκεψη της Α. Μέρκελ στη χώρα μας, την προηγούμενη Παρασκευή 11/4, περιείχε έναν όρο που ήχησε αρκετά «σκληρός» για το αισιόδοξο κλίμα που προσπαθεί να οικοδομήσει η κυβέρνηση. Έτσι, το τμήμα της ανακοίνωσης το οποίο αποδόθηκε από το πρώτο τηλεγράφημα του ΑΠΕ-ΜΠΕ ως «Η επίσκεψή της όμως είναι και ένα μήνυμα ότι η γερμανική κυβέρνηση θα συνεχίσει να στηρίζει τα επιτυχή μέτρα λιτότητας της Ελλάδας», άλλαξε στα αμέσως επόμενα τηλεγραφήματα σε μια πιο λάιτ εκδοχή: «Μήνυμα ότι η γερμανική κυβέρνηση θα συνεχίσει να στηρίζει την πορεία εξυγίανσης στην Ελλάδα, μεταφέρει η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ στην Αθήνα».
Η επισήμανση σε διάφορα δημοσιεύματα αυτής της αλλαγής ανάγκασε το πρακτορείο να εκδώσει, εκ των υστέρων, ανακοίνωση, όπου επικαλείται «μεταφραστικό λάθος» το οποίο «όφειλε να διορθώσει». Η έγγραφη καταγγελία της ίδιας της ανταποκρίτριας στη Γερμανία όμως δεν άφησε κανένα περιθώριο. Στο κείμενό της η δημοσιογράφος μιλά για ανοικτή παρέμβαση στην ανταπόκριση που έστειλε και υπεραμύνεται της ορθότητας της απόδοσης στα ελληνικά της ανακοίνωσης, επισημαίνοντας ότι με αυτό τον τρόπο απέδιδε τον επίμαχο όρο και το ίδιο το ΑΠΕ-ΜΠΕ μέχρι σήμερα. Το θέμα παίρνει ακόμα πιο σοβαρές διαστάσεις, αφού η δημοσιογράφος διαμαρτύρεται επειδή στο νέο διορθωμένο κείμενο που μετέδωσε το πρακτορείο διατηρήθηκε η υπογραφή της, υπέστη δηλαδή παρέμβαση στο έργο της. Κάποιες κωμικοτραγικές λεπτομέρειες κάνουν αυτή την υπόθεση ακόμη πιο κραυγαλέα. Αφενός η λέξη «λιτότητα» άλλαξε στο ανορθόγραφο «εξυγείανση», θυμίζοντας τις λογοκριτικές ικανότητες της χούντας, αφετέρου η ανάμειξη της γερμανικής πρεσβείας στη χώρα μας, η οποία έσπευσε να εκδώσει… πόρισμα στα αγγλικά, περιέπλεξε ακόμη περισσότερο την υπόθεση.
Πέρα από τα ζητήματα δεοντολογίας για τα οποία έχουν επιληφθεί ήδη οι δημοσιογραφικές ενώσεις, από τις επιστολές της δημοσιογράφου προκύπτουν ξεκάθαρα ζήτημα πολιτικής παρέμβασης. Μιας παρέμβασης που επιβεβαιώνεται και από μια άλλη πληροφορία η οποία διέρρευσε και αφορά παρέμβαση στη διαδικασία διερμηνείας κατά τη διάρκεια της επίσκεψης της Γερμανίδας καγκελαρίου στη χώρα μας. Σύμφωνα, λοιπόν, με αυτή την πληροφορία η συνήθης πρακτική στις επίσημες Συναντήσεις Κορυφής να χρησιμοποιούνται δυο επίσημοι διερμηνείς -ένας από κάθε πλευρά- ανατράπηκε στην πράξη, με τη διερμηνέα του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών να αναλαμβάνει χονδροειδώς από μόνη της όλο το βάρος της μετάφρασης.
Το γεγονός αυτό, σε άλλη περίπτωση, θα ήγειρε μέχρι και διπλωματικό θέμα. Η Γερμανίδα καγκελάριος, όμως, είχε ως μοναδική της αποστολή την προεκλογική στήριξη του εταίρου της στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα Α. Σαμαρά, θέτοντας την παρουσία της στην υπηρεσία διάσωσης της ελληνικής κυβέρνησης. Και αυτή η αποστολή δεν επρόκειτο να διαταραχθεί από τις μεταφραστικές παρεμβάσεις της ελληνικής κυβέρνησης.
Γ.Κ