του Mostafa Nasser*
Οι μάσκες έπεσαν. Η Μοσούλη κυβερνιέται από πρώην αξιωματικούς του παλιού στρατού ενώ το ΙΚΙΛ (Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε) ελέγχει τις κορυφαίες διοικητικές θέσεις στην πόλη. Τρεις ημέρες ήταν αρκετές για να αποκαλυφθεί η συνωμοσία που αντιμετωπίζει το Ιράκ. Το ΙΚΙΛ άρχισε να διατυμπανίζει ότι ήρθε στην πόλη για να την απελευθερώσει, όχι να την κατακτήσει, καθ’ οδόν προς την πρωτεύουσα Βαγδάτη, αφήνοντας τον έλεγχο της Μοσούλης στον «λαό της». Στη θέση του κυβερνήτη διόρισε έναν απόστρατο πρώην Ιρακινό αξιωματούχο του στρατού, το συνταγματάρχη Χασέμ αλ-Τζαμάς. Ο Αλ Τζαμάς, γεννημένος το 1949, είναι απόφοιτος της στρατιωτικής ακαδημίας al-Ghozlani στη Μοσούλη από την οποία έχουν αποφοιτήσει εκατοντάδες βετεράνοι Ιρακινοί αξιωματικοί. Κατά καιρούς κατείχε διάφορες ηγετικές θέσεις στον διαλυμένο πρώην στρατό, συμμετείχε στον πόλεμο Ιράν-Ιράκ και στην εισβολή στο Κουβέιτ και αναδείχθηκε σε στυλοβάτη του προηγούμενου καθεστώτος.
Σύμφωνα με μαρτυρίες κατοίκων της Μοσούλης, τρεις ταξιαρχίες απέκτησαν τον έλεγχο της πόλης, σε στρατιωτικό, διοικητικό και κοινωνικό επίπεδο. Το ΙΚΙΛ, το Στρατιωτικό Συμβούλιο των Επαναστατών (Revolutionaries Military Council) και το κίνημα Naqshbandiyya.
Το προφίλ των «εξεγερμένων»
Το βαριά οπλισμένο ΙΚΙΛ που περιλαμβάνει Άραβες και ξένους μαχητές, απέκτησε γρήγορα τον έλεγχο της πόλης. Προχώρησε στην κατάσχεση όλου του μεσαίου και βαρέος οπλισμού, προωθώντας τον προς τη Συρία μέσω της πόλης Αλ Σαρκάτ στο Σαλάχ αντ-Ντίν, κοντά στο Τικρίτ. Με το πλεονέκτημα του πιο ισχυρού το ΙΚΙΛ επέβαλε τις αποφάσεις του και τη μορφή διοίκησης στη Μοσούλη, εφαρμόζοντας το νόμο της Σαρία όπως και προηγουμένως στη Συρία. Τα προπύργιά του βρίσκονται στην Αλ Άνμπαρ, την Ντιγιάλα, το Σαλάχ αντ-Ντιν και στη ζώνη γύρω από τη Βαγδάτη.
Το Στρατιωτικό Συμβούλιο με έδρα την Βαγδάτη, το Αλ Άνμπαρ και το Σαλάχ αντ-Ντίν, περιλαμβάνει ένα μεγάλο τμήμα πρώην αξιωματικών του διαλυμένου στρατού. Η πλειοψηφία είχε ενταχθεί στην αλ-Κάιντα στην Μοσούλη, στο Αλ Άνμπαρ και άλλες περιοχές το 2005, 2006 και 2007. Στη συνέχεια, αρκετοί στράφηκαν εναντίον της Αλ Κάιντα, συντασσόμενοι με την εξέγερση (το «ξύπνημα») κατά της οργάνωσης. Όμως η σοβαρότερη απειλή από την πλευρά τους ήλθε το 2012, όταν συμμετείχαν στις διαδηλώσεις στις περιοχές των Σουνιτών. Το Στρατιωτικό Συμβούλιο στοχεύει να εγκαθιδρύσει μία Σουνιτική Ομοσπονδία και αρκετοί από τους ηγέτες του θέλουν τη διάσπαση του Ιράκ σε πολλά μικρά κρατίδια.
Στην άλλη πλευρά, το κίνημα Al Naqshbandiyya, με επικεφαλής τον πρώην υπαρχηγό του Σαντάμ Χουσεΐν, Ιτζάτ αλ-Ντούρι, είναι το πιο αδύναμο από τα τρία. Στηρίζεται στις αρχές του διαλυμένου κόμματος Μπάαθ, αν και αρκετά από τα μέλη του έχουν συμμετάσχει σε διαδοχικές ιρακινές κυβερνήσεις. Αφού δεν κατάφερε να συγκεντρώσει ουσιαστική δύναμη στο Άνμπαρ, την Ντιγιάλα και το Σαλάχ αντ-Ντιν, επέλεξε για βάση του τη Μοσούλη και τις αραβικές περιοχές του Κιρκούκ. Η οργάνωση ζητά την ανατροπή του νέου καθεστώτος με οποιοδήποτε μέσο και την επάνοδο στην εξουσία του διαλυμένου κόμματος Μπάαθ.
Μία Σουνιτική Επανάσταση
Οι τρεις οργανώσεις συμφώνησαν ότι το πραξικόπημα της Μοσούλης ήταν μία Σουνιτική Επανάσταση για τη νομιμοποίηση της κατοχής άλλων πόλεων από το ΙΚΙΛ. Διαφώνησαν, όμως, στο ζήτημα της διαχείρισης των πόρων και του πλούτου, καθώς και στη μορφή διοίκησης της πόλης.
Σχετικά με αυτό, μία καλά πληροφορημένη πηγή από τη Μοσούλη που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του, αναφέρει ότι οι τρεις οργανώσεις διαφώνησαν στην αρχή. Το ΙΚΙΛ ήθελε τον έλεγχο όλης της κρατικής περιουσίας, του οπλισμού και του εξοπλισμού. Το Στρατιωτικό Συμβούλιο αρνήθηκε να αδειάσει τα κρατικά ταμεία, αλλά αντιτάχθηκε και στο να αποκτήσει το ΙΚΙΛ τον έλεγχο των τραπεζών, υφαρπάζοντας 340 εκατομμύρια δολάρια.
Το ΙΚΙΛ συγκρούστηκε με το κίνημα Naqshbandiyya και για τα πορτρέτα του πρώην προέδρου Σαντάμ Χουσεΐν που ξεφύτρωσαν σε διάφορα σημεία των κρατικών κτιρίων μετά την πτώση της Μοσούλης, δίνοντάς τους προθεσμία 24 ωρών να τα κατεβάσουν. «Την περασμένη Τρίτη έγινε συνάντηση μεταξύ αξιωματικών των ένοπλων ομάδων», εξηγεί. «Συμφώνησαν γρήγορα σε μία σειρά σοβαρά ζητήματα, ιδίως στο διορισμό του κυβερνήτη και την απόσυρση των (μη Ιρακινών) Αράβων μαχητών, κάτι που υποδηλώνει την ύπαρξη μίας συμφωνίας με το ΙΚΙΛ προτού μπει στην πόλη».
Οι ενωμένες τρομοκρατικές ομάδες της Μοσούλης δείχνουν να έχουν διαμορφώσει ένα μηχανισμό με βάση τα αιτήματα του πληθυσμού, για να αποφύγουν συγκρούσεις μαζί του και να παραμείνουν στη Μοσούλη όσο γίνεται περισσότερο, παρέχοντας μία βάση στους τρομοκράτες μαχητές στο Σαλάχ αντ-Ντιν και την Ντιγιάλα. Όμως το ΙΚΙΛ άρχισε να μοιράζει προκηρύξεις που ακύρωναν την συμφωνία μεταξύ των ένοπλων ομάδων. Αυτό οδήγησε σε εκτιμήσεις για ένοπλη σύγκρουση μεταξύ των τριών ομάδων, όπως είχε συμβεί σε αρκετές πόλεις της Συρίας.
Σαρία
«Οι κάτοικοι της Μοσούλης είναι ανακουφισμένοι με το διορισμό του απόστρατου συνταγματάρχη Χασέμ αλ-Τζαμάς στη θέση του κυβερνήτη», υποστηρίζει δημοτικός υπάλληλος από τη Μοσούλη σε τηλεφωνική συνομιλία με την Al Akhbar. Εξηγεί ότι αύξησαν τη διάθεση ηλεκτρικού ρεύματος στην πόλη σε 20 ώρες την ημέρα (από 2-3 ώρες προηγουμένως) λόγω της εκτεταμένης διαφθοράς στην κυβέρνηση. «Οι μαχητές εκμεταλλεύονται τη διαφθορά στην κυβέρνηση και την τοπική Διοίκηση της Μοσούλης», αναφέρει.
Στο μεταξύ, το ΙΚΙΛ μοίρασε φυλλάδια στην προσευχή της περασμένης Παρασκευής με τίτλο Χάρτα της Πόλης, όπου απαγορεύονται η δημόσια έκφραση και προσωπικές ελευθερίες όπως το κάπνισμα και το αλκοόλ. Αντικατέστησαν το νόμο με τη Σαρία και απαίτησαν από τις γυναίκες της Μοσούλης να είναι «σεμνές και να αποφεύγουν τις εξόδους από το σπίτι», καθώς και τα στενά ρούχα.
Αν και οι κάτοικοι της Μοσούλης υποστηρίζουν ότι όλες οι αναγκαίες υπηρεσίες στην πόλη λειτουργούν κανονικά, υπάρχουν φήμες για θρησκευτικά δικαστήρια στο κτίριο του κυβερνείου, ενώ πληροφορίες των Ηνωμένων Εθνών μιλούν για δολοφονίες αρκετών πολιτών.
* Αναδημοσίευση άρθρου του από την Al Akhbar
Μετάφραση: Ελεάννα Ροζάκη
