Συνέντευξη στην Αθηνά Τέσκου
Την Τρίτη, 11 Μαρτίου, στο Σινέ Αλέξανδρος στη Θεσσαλονίκη, είχαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε το νέο ντοκιμαντέρ της Νέλλης Ψαρρού με τίτλο ΣτΑγώνες. Ένα ντοκιμαντέρ φτιαγμένο από στΑγώνες που αναφέρεται στην εξόρυξη χρυσού στη Χαλκιδική και στις συνέπειες στον υδροφόρο ορίζοντα, στη μόλυνση του ποταμού Ασωπού από τις βιομηχανικές δραστηριότητες, στην επένδυση στο Αποπηγάδι Χανίων και στις συνέπειες στις πηγές του βουνού, στη χλωρίωση του νερού στις πηγές του Πηλίου και στην ιδιωτικοποίηση του νερού της Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για μια ταινία-ντοκουμέντο που μας καθήλωσε όλους επί μιάμιση ώρα, που μας έμαθε αλλά και μας αποκάλυψε και άλλες πτυχές του σημαντικού ζητήματος του νερού και των αγώνων που έχουν δοθεί και δίνονται γι’ αυτό.
Σε μια κατάμεστη αίθουσα με θεατές όρθιους και άλλους να κάθονται στο πάτωμα, οδηγηθήκαμε σε μοναδικά μονοπάτια και ομορφιές της φύσης. Ταξιδέψαμε και συναισθηματικά: από το θυμό που νιώσαμε όλοι με την παρουσίαση του μεγέθους της καταστροφής που έχει συντελεστεί και εξακολουθεί να συντελείται και τη στενοχώρια της αδικίας, ώς την αισιοδοξία, τη ζωντάνια και τη χαρά για το ότι «νερό είναι κρύο!» και για το ότι μπορούμε και πρέπει να τα καταφέρουμε, για το ότι εμείς είμαστε οι στΑγώνες που θα φέρουν την καταιγίδα. Παραδόθηκε από τη δημιουργό στα χέρια μας ένα πολύτιμο εργαλείο που μπορεί να βοηθήσει πολύ στην ενημέρωση του κόσμου για το τι γίνεται και γιατί πρέπει να δώσουμε μεγάλες μάχες για να υπάρχει αύριο σε αυτό τον τόπο που έχουν βαλθεί όχι μόνο να μολύνουν με τις πολιτικές τους αλλά να τον καταστρέψουν.
Ο Δρόμος συνάντησε τη Νέλλη Ψαρρού λίγο πριν από την προβολή του ντοκιμαντερ και μίλησε μαζί της.
Πείτε μας, πώς προέκυψε η αγάπη σας για το ντοκιμαντέρ;
Δεν ονειρεύτηκα ποτέ ότι θα γίνω σκηνοθέτης ή ότι θα κάνω ντοκιμαντέρ, δεν ονειρεύτηκα καν ότι θα γράφω βιβλία. Όλα έγιναν από μόνα τους. Όταν έφτιαξα το Golfland, μου άρεσε η διαδικασία. Κάποιοι φίλοι ενδιαφέρθηκαν για τη δουλειά μου, τους άρεσε και μου είπαν χαρακτηριστικά: «Αν αυτή είναι η πρώτη σου δουλειά, σίγουρα πρέπει να κάνεις και άλλη». Το είχα στο μυαλό μου και έτσι έγινε.
Ποιος ήταν ο λόγος να κάνετε ένα ντοκιμαντέρ για το νερό και όχι για κάποιο άλλο θέμα;
Με όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας υπάρχουν πάρα πολλά σκάνδαλα για να ασχοληθείς. Ωστόσο εγώ επέλεξα να ασχοληθώ με το πιο σημαντικό· και αυτό για μένα είναι το νερό. Το ντοκιμαντέρ το έκανα για μένα. Γιατί εγώ είμαι νερό και για μένα παλεύω. Αλλά, βεβαίως, και για να βοηθήσω αυτά τα κινήματα. Πέραν αυτού, το ζήτημα του νερού έχει μόνο πολιτική διάσταση. Το νερό είναι μονοπώλιο, τα δίκτυα των πόλεων μικρών ή μεγάλων είναι μονοπώλιο. Αυτό σημαίνει εξασφαλισμένο κέρδος. Επίσης, το νερό είναι ανελαστική ανάγκη, δεν μπορείς να πεις «δεν θα πιω». Θα πιείς ό,τι και να ‘ναι. Αυτό σημαίνει εξασφαλισμένο υπερκέρδος. Το θέμα της ιδιωτικοποίησης του νερού είναι θέμα υφαρπαγής δημόσιου πόρου-αγαθού, ζωτικής σημασίας για τη δημόσια Υγεία και επιβίωση.
Υπάρχει κάποιο μήνυμα που θέλετε να περάσετε μέσα από το ντοκιμαντέρ, και ποιο είναι αυτό;
Θέλω ο κόσμος να αφυπνιστεί, να νιώσει αισιοδοξία και να ξανασηκωθεί.
Ας συγκρίνουμε τις διαστάσεις που πήρε το ζήτημα του νερού στη Βολιβία όπου έφερε μεγάλες αλλαγές στην πολιτική συνείδηση του κόσμου, και τις μικρές, αναλογικά, διαστάσεις που έχει πάρει μέχρι στιγμής στη χώρα μας. Σε τι διαφέρουν;
Εμείς, ως δυτικός πολιτισμός, έχουμε αποξενωθεί από τη φύση. Ρωτάνε τα παιδιά στη Γερμανία ποιος φτιάχνει το γάλα και η απάντηση είναι το όνομα της εταιρίας και όχι η αγελάδα. Ανοίγεις τη βρύση και παίρνεις νερό. Θεωρείται αυτονόητο. Δεν έχουμε καταλάβει ότι παλιότερα κατοικούσαν εκεί όπου είχε νερό. Έχουμε μάθει σε μια διαδικασία καπιταλισμού, εμπορίας και ευκολίας. Ο ιθαγενής στη Βολιβία κατάλαβε άμεσα πως δεν τον άφηναν να έχει νερό, το έβλεπε, το μάζευε. Εδώ η βρύση θα συνεχίσει να τρέχει νερό. Απλώς θα είναι πιο ακριβό. Επειδή, όμως, όλα ακριβαίνουν ο κόσμος το αντιλαμβάνεται ως ένα ακόμη σκάνδαλο. Δεν αντιλαμβάνεται ότι ο ίδιος είναι νερό.
Στη Θεσσαλονίκη η Πρωτοβουλία SOSτε Το Νερό προσπαθεί να διοργανώσει ένα δημοψήφισμα για τη μη ιδιωτικοποίηση του νερού της πόλης. Ποιο είναι το σχόλιό σας σχετικά με αυτή την ενέργεια;
Υπάρχουν πολλά ζητήματα. Οι δήμοι δεν το υποστηρίζουν στην πραγματικότητα. Ένα δημοψήφισμα που δεν θα έχει την τυπική εγκυρότητα γίνεται για κινηματικούς λόγους και έχει και ρίσκο. Αυτές οι τυπικές και θεσμικές διαδικασίες έχουν κίνδυνο να σταματήσουν το κίνημα, αν υπάρχει όμως. Επειδή εδώ δεν είναι πολύ ζωντανό το κίνημα για το νερό ίσως η διαδικασία για το δημοψήφισμα να το βοηθήσει. Αυτό εξαρτάται από τους φορείς που θα αναλάβουν να φέρουν εις πέρας τη διαδικασία του δημοψηφίσματος και δεν μπορεί να ξέρεις πώς μπορεί θα εξελιχθεί.
Θα θέλαμε ένα σχόλιο για τη συνολική πολιτική κατάσταση της χώρας μας. Πώς πιστεύετε ότι πρέπει να κινηθούμε από δω και πέρα;
Αυτό που συμβαίνει στη χώρα μας ήταν αναμενόμενο. Όπου κι αν μπήκε το ΔΝΤ εφάρμοσε ακριβώς τα ίδια πράγματα, τις ίδιες ιδιωτικοποιήσεις. Είναι εμφανές αυτό! Είναι μια περίοδος, δυστυχώς, που τα τοπικά κινήματα αλλά και συνολικά το κίνημα είναι «καθισμένο». Ο λόγος είναι πως ο κόσμος έχει εκπαιδευτεί λάθος, από τα πρώτα χρόνια του σχολείου, έτσι που να μην αντιδρά. Αλλά ακόμα κι αν αντιδράσει, ψάχνει για σωτήρες. Έτσι, έρχονται και σου κοτσάρουν ένα φασιστικό κόμμα που είναι δικό τους μόρφωμα. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να δώσουμε έναν ολοκληρωτικό αγώνα για τα πάντα, δίχως αύριο. Να μην υπολογίσουμε τίποτα. Καμία συνέπεια, κανένα κόστος. Να είμαστε διατεθειμένοι να θυσιάσουμε τα πάντα. Μόνο έτσι υπάρχει μια περίπτωση να βγούμε από αυτή την κατάσταση. Ακόμη και η καλύτερη κυβέρνηση να έρθει, ακόμα και ο καλύτερος δήμαρχος να εκλεγεί σε μια πόλη, αν δεν έχει από τα κάτω κίνημα να τον σπρώχνει, θα τον σπρώχνουν οι άλλοι από την αντίθετη μεριά. Χρειάζεται αγώνας δίχως αύριο! Διάθεση δίχως αύριο, και τον φόβο που προσπαθούν να μας μεταδώσουν να τους τον επιστρέψουμε πίσω.