Η σύνοψη του ξεκαρδιστικού θεάματος της εβδομάδας. Του Χρήστου Πραμαντιώτη
Αυτό που γνωρίζει η απλή λογική είναι ότι κόμμα είναι η οργανωμένη ομάδα πολιτών με κοινή ιδεολογία και κοινές πολιτικές πεποιθήσεις, που διαθέτει ιεραρχία, αλλά και συγκεκριμένο πρόγραμμα διακυβέρνησης. Πώς λέμε ΠΑΣΟΚ; Ε, λοιπόν, καμία σχέση. Όσο περνάει ο καιρός, το ΠΑΣΟΚ μοιάζει όλο και περισσότερο με ομοσπονδία πολλών κομμάτων, όπου η συγκολλητική μεταξύ τους ουσία διαλύεται σιγά-σιγά. Μοιάζει δηλαδή όλο και περισσότερο με κόμμα στην αρχαιοελληνική όμως έννοια του όρου (αυτό που κόβεται, το κομμάτι)…
Τις τελευταίες μέρες, «μια βδομάδα ΠΑΣΟΚ» αποδείχτηκε ότι έχει να βγάλει τόσες ειδήσεις, που να μην τις προλαβαίνεις. Μια βαθιά ανάσα και ξεκινάμε. Ο Μ. Χρυσοχοΐδης προκάλεσε την μήνιν του «όλου ΠΑΣΟΚ» ομολογώντας ότι δεν είχε διαβάσει το Mνημόνιο που όμως ψήφισε… συνειδητά τον Μάη του 2010 (είναι απόλυτα σίγουρο ότι δεν ήταν ο μόνος στην Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ). Από τους βουλευτές του κόμματος, ο καθένας ψήφιζε ό,τι ήθελε κι ό,τι βόλευε το βράδυ της Τρίτης, στην κατ’ άρθρο ψηφοφορία του πολυνομοσχεδίου (βέβαια την ίδια ώρα πολλοί βουλευτές της Ν.Δ. κάθονταν στο καφενείο της Βουλής για να μην πάνε να υπερψηφίσουν, αλλά και να μη φανεί ότι καταψηφίζουν ή δηλώνουν «παρών»). Νωρίτερα ο Ανδ. Λοβέρδος δήλωνε ότι θα γίνει μακελειό αν θίξει κανείς δικαστικά την ελληνική είσοδο στο Μνημόνιο και τον Γ. Παπανδρέου, καταλαβαίνοντας ότι η συνενοχή τούς… θάβει όλους, αλλά και ότι αν χτυπηθεί ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, ενδεχομένως αυτό να συσπειρώσει γύρω του δυνάμεις του κόμματος που ακόμη δεν έχουν καταλήξει ποιον θα υποστηρίξουν στην κούρσα της διαδοχής.
Ο Χρ. Παπουτσής φαίνεται έτοιμος να διεκδικήσει την αρχηγία του κόμματος και προσπαθεί να προσεταιριστεί το περιβάλλον Παπανδρέου, λοιδορώντας όσους δημόσια καταφέρονται εναντίον του τέως πρωθυπουργού. Ο πρώην πρωθυπουργός Κ. Σημίτης, που διατηρεί ερείσματα στο μηχανισμό του ΠΑΣΟΚ, ανακαλύπτει πόσο «πολιτικά μοιραίο λάθος» ήταν το Μνημόνιο, για να κατηγορηθεί από τον Π. Οικονόμου ότι είναι συνταξιούχος της πολιτικής που το έχει ρίξει στην Ιστορία. Ο Κ. Σκανδαλίδης καταμαρτυρά κενό ηγεσίας και προτείνει να συγκληθεί η Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ και να εκλέξει πρόεδρο, για να λάβει πληρωμένες απαντήσεις από μια σειρά πρωτοκλασάτους. Και μέσα σε όλα αυτά, οι δημοσκοπήσεις έρχονται να υποστηρίξουν την εικόνα κατάρρευσης, δίνοντας στο ΠΑΣΟΚ ένα ποσοστό 11-12%.
Είναι φανερό ότι προϊούσης της αποσύνθεσης, οι οπλαρχηγοί επιδίδονται σε έναν εμφύλιο πόλεμο που με τη σειρά του ανατροφοδοτεί την αποσύνθεση. Είναι επίσης φανερό ότι η κατάσταση δεν κρατιέται από πουθενά, και δεν είναι απίθανο να δούμε κι άλλα επεισόδια. Το αξιοπερίεργο είναι ότι το «σύστημα ΠΑΣΟΚ» δεν φαίνεται να έχει πρόβλημα προσανατολισμού: όλα τα κομμάτια του ομνύουν στις… σταθερές αξίες της υπακοής στους διεθνείς πιστωτές, της νέας δανειακής σύμβασης και της ολικής καταστροφής του τόπου. Αυτή η πολιτική διαρρηγνύει την κοινωνική συμμαχία επί της οποίας δομήθηκε και αναπτύχθηκε το ΠΑΣΟΚ από την ίδρυσή του, εκφράζοντας μικρομεσαία στρώματα, αβαντάροντας μερίδες της μεγαλοαστικής τάξης και ταΐζοντας με κρατικό χρήμα κάθε είδους μηχανισμούς που ανταπέδιδαν τη στήριξη. Όλα τα μεγαλομεσαία στελέχη του κόμματος που ανδρώθηκαν σε αυτό το πλαίσιο έχουν αντιληφθεί ότι όλα αυτά τελείωσαν και αναζητούν «σημαίες ευκαιρίας» και πολιτικής επιβίωσης. Βλέπουν, με μια έννοια, ότι πλησιάζει ένα τέλος εποχής για το ΠΑΣΟΚ, που ταυτίζεται όχι μόνο με τους τίτλους τέλους που οριστικά γράφονται για τη Μεταπολίτευση του Καραμανλή και του Παπανδρέου, αλλά και με το ναυάγιο του πολιτικού συστήματος που αυτή εγκαθίδρυσε.
Μάλιστα, το ίδιο το βούλιαγμα του ΠΑΣΟΚ αποδεικνύεται ένα πρόσθετο μεγάλο βαρίδι για το πολιτικό σύστημα και τις εύθραυστες ισορροπίες του, αν σκεφτεί κανείς ότι μετά την «ανταρσία» των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ στην ψήφιση του πολυνομοσχεδίου, επικράτησε ένας μίνι πανικός, με τους αρχηγούς των κομμάτων της συγκυβέρνησης να ανησυχούν, τον Λ. Παπαδήμο να τους καλεί εκ νέου σε συσκέψεις και τον τέως δημοσιογράφο και νυν (ή μήπως και τέως ταυτόχρονα;) κυβερνητικό εκπρόσωπο Π. Καψή να κάνει εκκλήσεις προς όλες τις πλευρές να σοβαρευτούν.
Τις τελευταίες μέρες, «μια βδομάδα ΠΑΣΟΚ» αποδείχτηκε ότι έχει να βγάλει τόσες ειδήσεις, που να μην τις προλαβαίνεις. Μια βαθιά ανάσα και ξεκινάμε. Ο Μ. Χρυσοχοΐδης προκάλεσε την μήνιν του «όλου ΠΑΣΟΚ» ομολογώντας ότι δεν είχε διαβάσει το Mνημόνιο που όμως ψήφισε… συνειδητά τον Μάη του 2010 (είναι απόλυτα σίγουρο ότι δεν ήταν ο μόνος στην Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ). Από τους βουλευτές του κόμματος, ο καθένας ψήφιζε ό,τι ήθελε κι ό,τι βόλευε το βράδυ της Τρίτης, στην κατ’ άρθρο ψηφοφορία του πολυνομοσχεδίου (βέβαια την ίδια ώρα πολλοί βουλευτές της Ν.Δ. κάθονταν στο καφενείο της Βουλής για να μην πάνε να υπερψηφίσουν, αλλά και να μη φανεί ότι καταψηφίζουν ή δηλώνουν «παρών»). Νωρίτερα ο Ανδ. Λοβέρδος δήλωνε ότι θα γίνει μακελειό αν θίξει κανείς δικαστικά την ελληνική είσοδο στο Μνημόνιο και τον Γ. Παπανδρέου, καταλαβαίνοντας ότι η συνενοχή τούς… θάβει όλους, αλλά και ότι αν χτυπηθεί ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, ενδεχομένως αυτό να συσπειρώσει γύρω του δυνάμεις του κόμματος που ακόμη δεν έχουν καταλήξει ποιον θα υποστηρίξουν στην κούρσα της διαδοχής.
Ο Χρ. Παπουτσής φαίνεται έτοιμος να διεκδικήσει την αρχηγία του κόμματος και προσπαθεί να προσεταιριστεί το περιβάλλον Παπανδρέου, λοιδορώντας όσους δημόσια καταφέρονται εναντίον του τέως πρωθυπουργού. Ο πρώην πρωθυπουργός Κ. Σημίτης, που διατηρεί ερείσματα στο μηχανισμό του ΠΑΣΟΚ, ανακαλύπτει πόσο «πολιτικά μοιραίο λάθος» ήταν το Μνημόνιο, για να κατηγορηθεί από τον Π. Οικονόμου ότι είναι συνταξιούχος της πολιτικής που το έχει ρίξει στην Ιστορία. Ο Κ. Σκανδαλίδης καταμαρτυρά κενό ηγεσίας και προτείνει να συγκληθεί η Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ και να εκλέξει πρόεδρο, για να λάβει πληρωμένες απαντήσεις από μια σειρά πρωτοκλασάτους. Και μέσα σε όλα αυτά, οι δημοσκοπήσεις έρχονται να υποστηρίξουν την εικόνα κατάρρευσης, δίνοντας στο ΠΑΣΟΚ ένα ποσοστό 11-12%.
Είναι φανερό ότι προϊούσης της αποσύνθεσης, οι οπλαρχηγοί επιδίδονται σε έναν εμφύλιο πόλεμο που με τη σειρά του ανατροφοδοτεί την αποσύνθεση. Είναι επίσης φανερό ότι η κατάσταση δεν κρατιέται από πουθενά, και δεν είναι απίθανο να δούμε κι άλλα επεισόδια. Το αξιοπερίεργο είναι ότι το «σύστημα ΠΑΣΟΚ» δεν φαίνεται να έχει πρόβλημα προσανατολισμού: όλα τα κομμάτια του ομνύουν στις… σταθερές αξίες της υπακοής στους διεθνείς πιστωτές, της νέας δανειακής σύμβασης και της ολικής καταστροφής του τόπου. Αυτή η πολιτική διαρρηγνύει την κοινωνική συμμαχία επί της οποίας δομήθηκε και αναπτύχθηκε το ΠΑΣΟΚ από την ίδρυσή του, εκφράζοντας μικρομεσαία στρώματα, αβαντάροντας μερίδες της μεγαλοαστικής τάξης και ταΐζοντας με κρατικό χρήμα κάθε είδους μηχανισμούς που ανταπέδιδαν τη στήριξη. Όλα τα μεγαλομεσαία στελέχη του κόμματος που ανδρώθηκαν σε αυτό το πλαίσιο έχουν αντιληφθεί ότι όλα αυτά τελείωσαν και αναζητούν «σημαίες ευκαιρίας» και πολιτικής επιβίωσης. Βλέπουν, με μια έννοια, ότι πλησιάζει ένα τέλος εποχής για το ΠΑΣΟΚ, που ταυτίζεται όχι μόνο με τους τίτλους τέλους που οριστικά γράφονται για τη Μεταπολίτευση του Καραμανλή και του Παπανδρέου, αλλά και με το ναυάγιο του πολιτικού συστήματος που αυτή εγκαθίδρυσε.
Μάλιστα, το ίδιο το βούλιαγμα του ΠΑΣΟΚ αποδεικνύεται ένα πρόσθετο μεγάλο βαρίδι για το πολιτικό σύστημα και τις εύθραυστες ισορροπίες του, αν σκεφτεί κανείς ότι μετά την «ανταρσία» των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ στην ψήφιση του πολυνομοσχεδίου, επικράτησε ένας μίνι πανικός, με τους αρχηγούς των κομμάτων της συγκυβέρνησης να ανησυχούν, τον Λ. Παπαδήμο να τους καλεί εκ νέου σε συσκέψεις και τον τέως δημοσιογράφο και νυν (ή μήπως και τέως ταυτόχρονα;) κυβερνητικό εκπρόσωπο Π. Καψή να κάνει εκκλήσεις προς όλες τις πλευρές να σοβαρευτούν.
Σχόλια
