«Η καταδίκη των μνημονιακών κομμάτων θα είναι ανάσα ώστε να μιλάμε από άλλη θέση την επόμενη ημέρα. Υπάρχει ταυτόχρονα η επείγουσα ανάγκη οργάνωσης της λαϊκής θέλησης και αντίστασης, που έχει εκφραστεί με διάφορους τρόπους», τονίζει μιλώντας στον Δρόμο ο Βασίλης Χατζηλάμπρου, υποψήφιος βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ στην Αχαΐα και στέλεχος της ΚΟΕ.
Για τον Βασίλη Χατζηλάμπρου, «ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να μετατραπεί σε καταλύτη: να καλέσει, να πείσει, να εμπνεύσει για ένα μέτωπο που να μπορεί να υλοποιήσει τους διακηρυγμένους στόχους», αφού όπως σημειώνει «τούτη την ώρα δεν παλεύουμε απλώς ένα πολιτικό σχέδιο, αλλά τη δυνατότητά μας στη ζωή». Συνέντευξη στον Νίκο Ταυρή.
Είστε υποψήφιος σε μια περιοχή που βιώνει την κρίση με δραματικούς όρους και ως περιφερειακός σύμβουλος έχετε πολύ καλή εικόνα των ειδικών και χρόνιων συνθηκών (ανεργία, λουκέτα κ.λπ.) στην Αχαΐα. Γιατί ο κόσμος να ψηφίσει ΣΥΡΙΖΑ, ποιο είναι το δακύβευμα αυτών των εκλογών;
Στην Αχαΐα και σε ολόκληρη την περιοχή ζούμε τελευταία μια δεύτερη μεγάλη αποβιομηχάνιση σε συνδυασμό με την ισοπέδωση της εμπορικής δραστηριότητας. Το εργοστάσιο της ΑΒΕΞ, το Δερματάδικιο, η Coca-cola, η Αχαϊκή Συνεταιριστική Τράπεζα, τα φωτοβολταϊκά Solar, η υπολειτουργία της ΕΒΟ. Όλα τα μεγάλα έργα έχουν σταματήσει, με βασικό την Ολυμπία Οδό, ενώ η οικοδομική δραστηριότητα έχει «παγώσει». Ο υπερεμπορικός χαρακτήρας της Πάτρας μεταφράζεται σε «λουκέτα», σε μια πόλη που από το απόγευμα και μετά είναι πλέον σκοτεινή.
Από περιφερειακή ματιά, η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας ήταν 13η σε ανάπτυξη στην Ελλάδα και τελευταία στην Ευρώπη. Όλες οι προηγούμενες διοικήσεις έλεγαν ότι έχουν καταφέρει απορροφήσεις πάνω από το 100%. Χρήματα που δεν «έπεσαν» στο να δημιουργήσουν όρους ανάπτυξης. Στις σημερινές συνθήκες θα έπρεπε να έχουμε ένα ειδικό σχέδιο για περιοχές όπως η Αχαΐα, πράγμα που δεν μπορεί να λειτουργήσει σε συνθήκες μηδενικού Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, στο ασφυκτικό πλαίσιο που καθορίζουν οι δανειακές συμβάσεις, η τρόικα κ.λπ. Μόνο η αυτοδιοίκηση έχει πολύ λιγότερους πόρους από ό,τι στο παρελθόν. Ο δε προϋπολογισμός της Περιφέρειας περικόπηκε δύο φορές από 15%.
Ούτε ιδιωτικές επενδύσεις υπάρχουν. Πολλές επιχειρήσεις είναι υπό ένταξη στον πτωχευτικό κώδικα, που σημαίνει ότι τα πλήγματα θα συνεχιστούν. Ο κατήφορος δεν έχει τελειώσει. Άρα είναι ψέμα ότι το «φτηνό μεροκάματο» θα δημιουργήσει συνθήκες επενδυτικού ενδιαφέροντος. Να τελειώσουμε με αυτό το μύθο. Οι αιτίες της κακοδαιμονίας της περιοχής είναι αλλού: να τις ψάξουμε στην κρίση και στα ειδικά χαρακτηριστικά της μέχρι σήμερα «ανάπτυξης».
Σε επίπεδο περιφέρειας έχουμε διατυπώσει τη θέση να κηρυχθεί η περιοχή σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, λόγω της τεράστιας φτώχειας αλλά και των συσσωρευμένων προβλημάτων στις πυρόπληκτες και σεισμόπληκτες περιοχές. Κάτι τέτοιο, θα σήμαινε, για παράδειγμα, τα νοσοκομεία να περιθάλπουν τους χιλιάδες ανασφάλιστους συμπολίτες μας, και όχι να φτιάχνονται προγράμματα για κοινωνικά ιατρεία ή παντοπωλεία, πράγματα που έχει φτιάξει η αλληλεγγύη των ανθρώπων. Δεν μπορεί όμως να αποσύρεται ο ρόλος του κράτους.
Γιατί ΣΥΡΙΖΑ. Για να φέρουμε ένα πρόγραμμα πιο κοντά στις λαϊκές ανάγκες, σε αντίθεση με το πρόγραμμα των τοκογλύφων και των διεφθαρμένων υπηρετών τους, που εμφανίζεται σαν μονόδρομος.
Η καταδίκη των μνημονιακών κομμάτων θα είναι ανάσα ώστε να μιλάμε από άλλη θέση την επόμενη ημέρα. Υπάρχει ταυτόχρονα η επείγουσα ανάγκη οργάνωσης της λαϊκής θέλησης και αντίστασης, που έχει εκφραστεί με διάφορους τρόπους στις κινητοποιήσεις της προηγούμενης περιόδου. Χρειάζεται, όμως, περαιτέρω οργάνωση στο επίπεδο ενός πολιτικού και κοινωνικού μετώπου. Και ο ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί ελπίδα στη διαμόρφωση αυτών των συνθηκών.
Στις συγκεντρώσεις και περιοδείες που κάνετε ποια είναι τα ζητήματα που θέτει ο κόσμος; Τι εισπράττετε ως απαίτηση και προσδοκία από τον ΣΥΡΙΖΑ και από την αριστερά γενικότερα;
Ο κόσμος έχει παράπονα από την αριστερά. Θα την ήθελε περισσότερο δίπλα του. Συγχρόνως, όμως, ελπίζει ότι αυτά που λέει, τα εννοεί. Ότι μπορεί να αλλάξει και αυτή. Ότι επιβάλλεται να αλλάξει. Να συνεργαστεί. Να πάρει στους ώμους της την υπόθεση και να μη συμπεριφέρεται με τα χούγια και τις συνήθειες των βολεμένων. Όχι αφ’ υψηλού αντιμετώπιση της σκληρής πραγματικότητας.
Ίσως δεν έχουμε πείσει ότι εμείς είμαστε αποφασισμένοι να συγκρουστούμε με την κατάσταση, κι έτσι επιτείνεται η δυσπιστία για το πόσο αποφασισμένοι είμαστε ώστε να αλλάξουμε την πραγματικότητα μαζί με τον κόσμο που υποφέρει. Αυτό είναι το «στοίχημα». Και δεν κερδίζεται εύκολα, χωρίς δοκιμασίες και διάρκεια. Στην τροποποίηση αυτής της σχέσης με τον κόσμο πρέπει να βοηθούν οι συγκεντρώσεις και οι περιοδείες, παρά τον προεκλογικό χαρακτήρα τους.
Την ίδια στιγμή, στους χώρους όπου έχουμε δώσει δείγματα άλλης στάσης και συμπεριφοράς, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Εκεί τα ερωτήματα είναι αλλιώτικα: αν φτάνουν οι δυνάμεις μας απέναντί τους, τι θα μπορούσε να γίνει προκειμένου να επιταχυνθούν καταστάσεις κ.λπ.
Σε μια περιοχή, όπως η πολύπαθη Αχαΐα, τα γενικά συνθήματα, ο τρόπος που πολιτευόταν μέχρι πρόσφατα η αριστερά αρκούν ή ο κόσμος θέλει μια συνολική πρόταση διεξόδου;
Η μεγάλη αλλαγή έγκειται στην αντίληψη που συνοδεύει την κίνηση ενός δυναμικού. Στη συμμετοχή. Στην απαίτηση συμμετοχής, γνωρίζοντας πως αυτό το στοιχείο τροποποιεί τα πράγματα. Συνολικά σχέδια, «συνολικές προτάσεις» στα χαρτιά, χωρίς δοκιμασίες και στράτευση-συμμετοχή δεν αποτελούν τροποποιητική δύναμη για την κοινωνία. Κι αυτό δεν αφορά μόνο την Αχαΐα.
Η καλή υποδοχή μιας πρότασης συνολικής διεξόδου αφορά σ’ ένα ριζοσπαστικοποιημένο δυναμικό κόσμου, που συμμετείχε στις μεγάλες απεργίες, στις πλατείες, στις επιτροπές για τα χαράτσια. Είχε, δηλαδή, ενεργητική συμμετοχή την προηγούμενη περίοδο. Σε αυτό το δυναμικό, συζητήσεις για μια πρόταση συνολικής διεξόδου, όπως αυτή που παρουσίασε η ΚΟΕ, πάνε μαζί με την τροποποίηση μιας σχέσης με το κίνημα, την αριστερά, και την κεντρικότητα του στόχου «να φύγουν όλοι» και να ανατρέψουμε την τρόικα και τα μνημόνια. Στα μάτια αυτού του δυναμικού πρέπει να τροποποιηθεί και η αριστερά. Να πείσει πως η αλλαγή συσχετισμών, που επαγγέλλεται, θα ‘ναι προς όφελος πολιτικών και κοινωνικών αλλαγών.
Θεωρείτε ότι παλεύτηκε με σοβαρούς όρους η δυνατότητα συγκρότησης ενός ευρύτατου κοινωνικού και πολιτικού μετώπου;
Πολλές φορές, σύντροφοι στέκονται μπροστά στην πραγματικότητα σαν να είμαστε πέντε χρόνια πριν. Σαν να έχουμε όλο το χρόνο μπροστά μας. Τούτη την ώρα δεν παλεύουμε απλώς ένα πολιτικό σχέδιο, αλλά τη δυνατότητά μας στη ζωή.
Να το πω μ’ ένα παράδειγμα. Στα Κέντρα Τηλεφωνικής Εξυπηρέτησης του ΟΤΕ δουλεύουν νέοι άνθρωποι με πτυχία για 1,88 ευρώ την ώρα. Τους δίνουν, δηλαδή, 7,5 ευρώ για τέσσερις ώρες την ημέρα. Ποσό, δηλαδή, ίσα για να βγουν απ’ το σπίτι, να πληρώσουν εισιτήρια κ.λπ. Δεν μπορεί να μας συνδέει αφηρημένα η κοινή μοίρα και το ότι θα μπορούσαμε να ήμασταν ένα κοινό μέτωπο ώστε να παλέψουμε.
Η συνειδητοποίηση της κατάστασης και η, όσο πιο γρήγορη, απομάκρυνση από τις αυταπάτες πως κάποιοι θα γλιτώσουμε, είναι ένας αγώνας μέρα τη μέρα. Και οι εκλογές και η επαφή με τον κόσμο βοηθούν.
Στο πολιτικό επίπεδο, ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να μετατραπεί σε καταλύτη: να καλέσει, να πείσει, να εμπνεύσει για ένα μέτωπο που να μπορεί να υλοποιήσει τους διακηρυγμένους στόχους. Να μη φοβηθεί να διευρύνει –και μετά τις εκλογές– τα καλέσματά του προς όλες τις δυνάμεις που συμφωνούν στους βασικούς στόχους. Οι στιγμές είναι ιστορικές και δεν μπορούμε να μεμψιμοιρούμε για δευτερεύοντα θέματα. Αρκεί να υπάρχει σαφήνεια και συμφωνία στους στόχους. Το μέτωπο θα το δημιουργήσουν και θα το επιβάλουν εκείνοι που το έχουν ανάγκη κι όχι όσοι το διακηρύττουν απλώς και μόνο.
Τι απαντάτε σε όσους λένε ότι το να φύγει η τρόικα, το πολιτικό σύστημα και να καταργηθούν τα μνημόνια είναι λίγο ως στόχος, εστιάζοντας από την πλευρά τους στο ευρώ και την Ευρωζώνη ως κεντρικά ζητήματα;
Καταρχήν, είναι αναγκαίο να ξεκαθαρίσουμε τι από όσα ακούγονται για το ευρώ είναι πραγματικότητα και τι είναι απλώς τρομοκρατία. Η κυρίαρχη ρητορική έχει πολλά τέτοια στοιχεία. Όταν λες πως η κρίση, στην ευρωπαϊκή της διάσταση, μας έδινε ορισμένες δυνατότητες να διαπραγματευτούμε αλλιώς, το τονίζεις προκειμένου να αποκαλύψεις πως οι συγκεκριμένοι υπάλληλοι της τρόικας (Παπανδρέου, Παπαδήμος, Βενιζέλος κ.ά.) αποδέχτηκαν τα πάντα, προχωρώντας παραπέρα, ικανοποιώντας ό,τι επιθυμούσε ο ΣΕΒ.
Αυτό δεν πρέπει, σε καμία περίπτωση, να εκλαμβάνεται ως μια κατάσταση, κατά την οποία η επαναδιαπραγμάτευση δεν θα σημάνει εκβιασμούς και εντάσεις. Πολύ περισσότερο αν εμφανίζεσαι να καθησυχάζεις τον κόσμο. Όχι. Μπαίνουμε σε μια περίοδο με εξαιρετικές εντάσεις έτσι κι αλλιώς. Ούτε στον Σαμαρά δεν επιτρέπουν «χαλάρωση» και άλλη… χημεία.
Πρέπει να προετοιμαστούμε για αυτές τις εντάσεις. Να προετοιμάσουμε τον κόσμο πως, ακόμα κι αν θεσμικά δεν δικαιούνται να μας αποβάλουν από την Ευρωζώνη, ο έκτακτος νόμος Μέρκελ-Σαρκοζί μπορεί να το πραγματοποιήσει. Θα εκβιάσουν, θα απειλήσουν. Ποιο είναι το καταφύγιό μας; Η λογική και ο οργανωμένος λαός. Η λογική λέει πως ζωή υπάρχει ανεξαρτήτως νομίσματος. Η λογική λέει πως η κατάσταση με το χρέος του νότου είναι οριακή. Και σε αυτό το πλαίσιο, επίσης, η λογική λέει πως υπάρχουν πολλοί που θα στήριζαν μια επαναδιαπραγμάτευση των χρεών, τα οποία προέρχονται από διαφθορά, από «αρπαχτές» των ίδιων των πιστωτών, των τοκογλύφων κ.λπ. Αλλά ποιος από το ΠΑΣΟΚ και τη Ν.Δ. θα κάνει… σκληρή διαπραγμάτευση όταν, για παράδειγμα, τους έχει «δώσει» ο Χριστοφοράκος και οι Γερμανοί τους κρατάνε στο χέρι; Νομίζω ότι όσο πιο προετοιμασμένος και χωρίς αυταπάτες στέκεσαι σε αυτά τα ζητήματα τόσο πιο ώριμα μπορείς να τα αντιμετωπίσεις.
Από την άλλη, δεν υπάρχει κανένας που να θεωρεί πως οι εκπρόσωποι των τραπεζών και των τοκογλύφων, είτε Παπαδήμος, είτε Βενιζέλος, είτε Σαμαράς, θα μπορούσαν να διαχειριστούν διαφορετικά την κατάσταση, αν είχαμε εθνικό νόμισμα, πέρα από το να κόψουν και να ισοπεδώσουν μισθούς και συντάξεις. Γι’ αυτό, όσοι πραγματεύονται αυτά τα ζητήματα, τοποθετούν κάπου, μια άλλη, προοδευτική κυβέρνηση. Αυτό είναι επιμέρους ζήτημα της λύσης του προβλήματος, ενώ κεντρικό είναι το ευρώ και η ευρωζώνη;
Στη σημερινή κατάσταση, το να φύγει η τρόικα, το πολιτικό σύστημα και τα μνημόνια αποτελούν έναν τεράστιο κλυδωνισμό του συστήματος εξάρτησης- επικυριαρχίας της χώρας και εκμετάλλευσης-εκμηδένισης των λαϊκών στρωμάτων. Κάτι τέτοιο θα άνοιγε νέους ορίζοντες στη λαϊκή πάλη, ώστε να προχωρήσει και σε άλλους στόχους, για το τραπεζικό σύστημα, την παραγωγική ανασυγκρότηση, σ’ ένα άλλο μοντέλο ικανοποίησης των ζωτικών αναγκών του λαού.
Να βλέπουμε τα ζητήματα στη διαλεκτική που τα συνδέει και να είμαστε έτοιμοι για το επόμενο ξάφνιασμά μας, όταν αρχίσει να ξηλώνεται η μια ακρούλα της κυριαρχίας τους. Να είμαστε προετοιμασμένοι, με κριτήρια.
