Από ορόσημο σε ορόσημο κι από υποταγή σε υποταγή ο Τσίπρας
Του Τάσου Βαρούνη
Φαίνεται πως οι ελπίδες για κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης και αίσιο τέλος στο θέμα του χρέους (δηλαδή πως κάποιο… ρεγάλο, έστω και εικονικό, θα δίνονταν στην ελληνική κυβέρνηση) διαψεύδονται. Στο Eurogroup της 22ας Μαΐου συνεχίστηκε το μπρα ντε φερ –και ταυτόχρονα συμβιβασμός- ανάμεσα σε Γερμανία και ΔΝΤ, με αποτέλεσμα να μην υπάρξει κατάληξη και να αναβληθούν όλες οι αποφάσεις.
Τα «αλλάζουμε σελίδα», «τέλος στα μνημόνια», «βγαίνουμε πλέον στις αγορές» κ.λπ. έπεσαν πάνω σε έναν τοίχο διελκυστίνδας ανάμεσα σε Σόιμπλε και Τόμσεν και το ελληνικό ζήτημα μπορεί να περιμένει μια ακόμα χειρότερη διευθέτηση με βάση τις προδιαγραφές λύσεων που θέλουν Γερμανία και ΔΝΤ.
Η δήλωση του Τσίπρα μία μέρα μετά, μιλώντας στο υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος ήταν σαφής: «Πιστεύω πως ο στρατηγικός στόχος να μπορέσει η χώρα με το πέρας του τρίτου προγράμματος που είναι τον Αύγουστο του 2018 να έχει μια σταθερή δυνατότητα δανεισμού με βιώσιμα επιτόκια από τις αγορές είναι στρατηγικός στόχος που παραμένει και είναι κοντά. Μπορεί να επιτευχθεί είτε πάρουμε μια λύση που μας παρουσίασε ο κ. Σόιμπλε και αρνηθήκαμε, πόσο δε μάλλον με μια καλύτερη λύση για την οποία διαπραγματευόμαστε. Δυνατότητα πρόσβασης στις αγορές θα έχουμε με καλούς όρους».
Το ζήτημα του χρέους έχει εξαφανιστεί. Τώρα είναι πιθανό να «πάρουμε» την πρόταση Σόιμπλε ή μια έστω κάπως καλύτερη…
Ο νοών νοείτω…
Στην πραγματικότητα η ελληνική πλευρά πιάστηκε λίγο «κότσος» αφού ψήφισε ό,τι της πρότειναν (στην ουσία όλα όσα ήθελε ο Τόμσεν) και νόμισε, ή την άφησαν να νομίζει, ότι θα τύχει μιας ευνοϊκής μεταχείρισης. Μέχρι και ο Σόιμπλε έλεγε καλούς λόγους για την ελληνική κυβέρνηση. Στην πορεία, κατά την διάρκεια της συνόδου του Eurogroup ο Σόιμπλε απεφάνθη ότι μέχρι το 2018 δεν πρόκειται να τεθεί θέμα χρέους και ο Τόμσεν ότι χωρίς τέτοιο ζήτημα δεν μπορεί να πάρει μέρος σε συμφωνία. Η πρόταση να προχωρήσει το πρόγραμμα και να εξετασθεί το θέμα μετά το 2018 και τότε να αποφασίσει το ΔΝΤ η συμμετοχή του, δεν έγινε δεκτή από την Ελλάδα.
Ο Σόιμπλε, έδειξε πως είναι αμετακίνητος. Έβαλε όλη τη δύναμή του, αφού έχει στριμωχθεί αρκετά από το ΔΝΤ και τους υπόλοιπους εταίρους, και κατόρθωσε να προωθήσει τις θέσεις του. Με περισσότερες δυσκολίες από άλλες εποχές, αλλά πάντως δεν υποχώρησε και συνεχίζει να εφαρμόζει την πολιτική του. Φυσικά, το γερμανικό επιτελείο λογαριάζει ότι ξεπέρασε δύσκολους κάβους (Ολλανδικές και Γαλλικές εκλογές) και τώρα αναμένει να καταγράψει μια νίκη στις επικείμενες γερμανικές εκλογές.
Ο Τόμσεν, ως εκπρόσωπος βασικά των Αμερικάνων, υποβάλλει όρους, διαμορφώνει την ατζέντα και στηρίζεται στη βεβαιότητα ότι η ευρωκρατία δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς να τον υπολογίζει σοβαρά. Σε κάθε περίπτωση, δεν μπορεί να κάνει τα δικά της με την γνωστή αλαζονεία που είχε μέχρι πρότινος. Δηλώσεις του στυλ, «πάρε την Ελλάδα και δώσε μου το Πόρτο Ρίκο» που ρίχνονταν πριν λίγα χρόνια, τώρα τις έχουν διαδεχθεί εναγκαλισμοί και φιλοφρονήσεις και οι Ευρωπαίοι επιθυμούν την παραμονή του ΔΝΤ σε όλα τα προγράμματα.
Το εσωτερικό μέτωπο
Η πλήρης ευθυγράμμιση και οι διαρκείς συνεχόμενες υποχωρήσεις της κυβέρνησης Τσίπρα έχουν δείξει, τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό, ότι το σχήμα είναι δεδομένο, μη σοβαρά υπολογίσιμο και καθόλου ενοχλητικό. Θα λειτουργήσει ως υπηρετικό προσωπικό σε ό,τι του ζητηθεί και δεν θα μπορέσει να προχωρήσει σε οποιαδήποτε αντίδραση.
Την στιγμή αυτή η κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ είναι το πιο πρόσφορο σχήμα για την εμπέδωση της μνημονιακής πολιτικής και της αποτελεσματικής προώθησής της. Δεν τίθεται επομένως ζήτημα αλλαγής ή αντικατάστασής της. Δεν υπάρχει άλλη καλύτερη λύση από αυτήν και επομένως τη στηρίζουν φροντίζοντας παράλληλα να την κονταίνουν.
Η ηγεσία της κυβέρνησης και ειδικά το Μαξίμου, με την σειρά του, «δούλεψε» τους δικούς της ανθρώπους εξασφαλίζοντας άνετη ψήφιση στην Βουλή του 4ου Μνημονίου, δηλαδή όλα όσα ήθελαν Τόμσεν – Σόιμπλε. Πρόσωπα, όπως Μανιός, Δρίτσας, Φίλης, Θεωνάς, υποτίθεται κριτικής τοποθέτησης και με κάποιο παρελθόν, «ξανάσωσαν» τη χώρα. Ο αρχηγός της «αριστερής» πτέρυγας, ο υπουργός Τσακαλώτος, που τα υπογράφει όλα και τον θαυμάζει όλος ο συστημικός κόσμος, έδωσε τα ρέστα του στην Βουλή, όταν δήλωσε ότι ο κόσμος βλέπει Survivor και δεν παρακολουθεί τι λέγεται στον Ναό…
Μετά από αυτές τις εξελίξεις ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Πουλαντζά και μέλος της Κ.Ε. Χάρης Γολέμης παραιτήθηκε από τις θέσεις του, αλλά «παραμένει μέλος του κόμματος» (ποιο κόμμα αλήθεια, αυτό που ετοιμάζει ο Κωτσακάς με το αναγγελθέν καταστατικό συνέδριο;).
Όπως στη ταινία «ο κλέψας του κλέψαντος» έτσι και στην περίπτωσή μας ο «δουλέψας του δουλέψαντος». Ο Τσίπρας τρώει αμάσητο το δούλεμα που του έστησαν και με τη σειρά του δουλεύει τους δικούς του… Αναλώσιμος που υφίσταται την μοίρα του έως την τελευταία σταγόνα, νομίζοντας ότι αυτός κάνει παιχνίδι και υποβάλλει όρους. Θα του υποβάλλονται άνθρωποι, καταστάσεις, προγράμματα, υποθέσεις κ.λπ., που θα πρέπει να διεκπεραιώνει χωρίς πολλά – πολλά. Έως ότου έρθει η ώρα του.
Τι επιλογές μένουν στον Αλ. Τσίπρα; Να προσπαθήσει να κερδίσει χρόνο με την «κυβερνησιμότητα». Επιχειρεί ν’ ανοίξει μια βεντάλια θεμάτων, όπως ανάπτυξη, ενέργεια, παιδεία, σύνταγμα κ.λπ., που όμως όλο και κάπου σκαλώνουν, σαν τα εγκαίνια της εθνικής οδού Κορίνθου – Πατρών. Γι’ αυτό και μοιάζει περισσότερο με κοροϊδία παρά με διακυβέρνηση.
Οι εξελίξεις μάλλον θα καθοριστούν από εξωτερικούς παράγοντες, αφού εσωτερικά αντιπολίτευση δεν υπάρχει, τυπικά και κυριολεκτικά. Ο Τόμσεν και ο Σόιμπλε κρατούν τα κλειδιά των εξελίξεων…
Ζήσε Μάη μου να φας τριφύλλι…
Τα τρία σενάρια για το χρέος και η αιώνια λιτότητα
Αντιγράφουμε:
«Τρία σενάρια με διαφορετικές υποθέσεις για τα πρωτογενή πλεονάσματα, τον μέσο ρυθμό ανάπτυξης και τις παρεμβάσεις που απαιτούνται για να καταστεί το ελληνικό χρέος διαχειρίσιμο στο μέλλον περιλαμβάνει εμπιστευτικό έγγραφο του ESM που τέθηκε υπόψη του Eurogroup της Δευτέρας σύμφωνα με το Reuters.
Σύμφωνα με το πρώτο σενάριο, η Ελλάδα δεν θα χρειασθεί ελάφρυνση χρέους αν μπορέσει να παράγει πρωτογενή πλεονάσματα τουλάχιστον 3,5% του ΑΕΠ έως το 2032 και άνω του 3% έως το 2038. Ο μέσος ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας εκτιμάται σε 1,3%.
Αν υλοποιηθούν οι αποφάσεις για την ελάφρυνση του χρέους που έλαβε το Eurogroup τον Μάιο του 2016, η χώρα θα έπρεπε να διατηρήσει πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ ως το 2022 και μετά να μειωθεί στο 2% περίπου ως τα μέσα της δεκαετίας του 2030 και στο 1,5% ως το 2048. Το μέσο πλεόνασμα της περιόδου 2023-2060 διαμορφώνεται στο 2,2% του ΑΕΠ.
Στα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους περιλαμβάνονται η επέκταση της ωρίμανσης των δανείων κατά 17,5 χρόνια ως το 2080, η εξαγορά των δανείων του ΔΝΤ προς την Ελλάδα ύψους 13 δισ. ευρώ από τον ESM και ανώτατο όριο επιτοκίου στο 1% ως το 2050.
Σ’ αυτήν την περίπτωση, οι ακαθάριστες ανάγκες χρηματοδότησης της Ελλάδας θα έπεφταν στο 13% του ΑΕΠ ως το 2060 και ο λόγος χρέους προς το ΑΕΠ στο 65,4% το 2060.
Στο δεύτερο σενάριο, το πρωτογενές πλεόνασμα διαμορφώνεται σε 3,5% του ΑΕΠ έως το 2023 και 1,5% από εκεί και πέρα με μέσο ρυθμό ανάπτυξης 1%.
Σ’ αυτό το σενάριο, το δημόσιο χρέος θα σκαρφαλώσει στο 226% του ΑΕΠ το 2060, η ελάφρυνση του χρέους θα πρέπει να είναι μεγαλύτερη από εκείνη του Μαΐου του 2016.
Στο τρίτο σενάριο, η υπόθεση είναι πως το πρωτογενές πλεόνασμα θα είναι στο 3,5% του ΑΕΠ έως και το 2022 και υποχωρεί στο 1,8% την περίοδο 2023-2060. Το σενάριο προβλέπει μέσο ρυθμό ανάπτυξης 1,25%.
Η ελάφρυνση του χρέους που απαιτείται με βάση το τρίτο σενάριο προβλέπει την επιμήκυνση των ωριμάνσεων των δανείων της Ευρωζώνης προς την Ελλάδα κατά 15 έτη και το μέσο επιτόκιο να φθάνει στο 1% κατ’ ανώτατο όριο ως το 2050».
Τέτοια και χειρότερα απεργάζονται…
