Ο Ονούρ Ερέμ είναι ένας από τους πολλούς Τούρκους δημοσιογράφους που διώκονται από το καθεστώς Ερντογάν – πολλοί έχουν ήδη φυλακιστεί. Ποιο ήταν το έγκλημα του Ονούρ; Πήρε συνέντευξη από τον Ταρίκ Αλί, η οποία δημοσιεύθηκε στην Bir Gun, την εφημερίδα που εργάζεται. Και τώρα του έχουν απαγγελθεί κατηγορίες για «προσβολή του πρωθυπουργού» βασισμένες σε μια φράση του Ταρίκ Αλί! Στη συνέντευξη που παραχώρησε ο Ονούρ Ερέμ στο Δρόμο της Αριστεράς εξιστορεί τη… διόλου πρωτότυπη περιπέτειά του.
Αντιμετωπίζεις δύο διώξεις για προσβολή πολιτικών ηγετών; Τι συνέβη;
Πήρα μια συνέντευξη από τον Ταρίκ Αλί, αμέσως μετά την πρώτη σφαγή της Άγκυρας, στις 10 Οκτωβρίου 2015. Τότε ο πρωθυπουργός Νταβούτογλου είχε πει: «Είμαστε κράτος δικαίου. Έχουμε τα ονόματα των εν δυνάμει βομβιστών αυτοκτονίας του ISIS, αλλά δεν μπορούμε να τους συλλάβουμε πριν δράσουν». Μια εξίσου συγκλονιστική δήλωση έκανε ο υπουργός Εσωτερικών Αλτινόκ: «Δεν υπάρχει κενό ασφαλείας που συνέτεινε στη βομβιστική επίθεση της Άγκυρας». Οπότε, όταν ρώτησα τον Ταρίκ Αλί τι σκέφτεται για τους δύο αξιωματούχους, εκείνος είπε: «Πρόκειται για τέτοιες ασυναρτησίες και ανοησίες ώστε εκπλήσσομαι που αυτοί οι δύο γελωτοποιοί είναι ακόμα στην κυβέρνηση». Εξαιτίας της λέξης «γελωτοποιός» ο εισαγγελέας θέλει να μου επιβάλει ποινή φυλάκισης από 14 έως 28 μήνες.
Απίστευτο… Και η δεύτερη δίωξη;
Η δεύτερη είναι ίσως ακόμα πιο παράλογη από αυτή. Περίπου ένα χρόνο πριν πληκτρολογούσα στο Google τις λέξεις «hirsiz katil» («κλέφτης δολοφόνος») και είχα πως οι δύο πρώτες προτάσεις που κάνει το Google Autocomplete είναι «Ερντογάν» και «AKP» (το κυβερνών κόμμα!)
Πράγματι, «Κλέφτη και δολοφόνε Ερντογάν» και «Κλέφτες και δολοφόνοι του AKP» είναι δυο δημοφιλή συνθήματα στις διαδηλώσεις. Έτσι έγραψα ένα σύντομο ρεπορτάζ για τα ευρήματα της αναζήτησης. Ως απάντηση υπέστην δίωξη για «προσβολή του προέδρου», με προτεινόμενη ποινή φυλάκισης από 1 έως 5 χρόνια.
Έχεις ζητήσει υποστήριξη από τοπικούς ή ξένους φορείς υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ελευθερίας του Τύπου;
Φυσικά. Ωστόσο, εξαιτίας της γενικότερης κατάστασης στην Τουρκία, είναι πολύ δύσκολο αυτοί οι φορείς να καλύψουν όλες τις υποθέσεις. Κάποιοι δημοσιογράφοι είναι σε πολύ χειρότερη θέση από εμένα, επειδή δεν κατηγορούνται μόνο για «προσβολή», αλλά και για «συνωμοσία, προπαγάνδα υπέρ της τρομοκρατίας, κατασκοπεία»…
Ποια είναι λοιπόν η γενικότερη κατάσταση των δημοσιογράφων και της ελευθερίας του Τύπου στην Τουρκία;
Στοχοποιούν όλους τους επικριτικούς δημοσιογράφους για να κάνουν τον πληθυσμό να σωπάσει. Το άρθρο του ποινικού κώδικα περί «προσβολής κρατικών αξιωματούχων» σπανίως χρησιμοποιούνταν, μέχρι που ξεκίνησε η θητεία του Ερντογάν στην προεδρία. Και η δικαστική εξουσία είναι τόσο πολύ υπό τον έλεγχο της εκτελεστικής, που παραβιάζει ανοιχτά ακόμα και την τουρκική νομοθεσία. Επιπλέον, ο πόλεμος εναντίον των Κούρδων έχει σοβαρές επιπτώσεις. Κούρδοι δημοσιογράφοι ξυλοκοπούνται και συλλαμβάνονται συνεχώς με κατηγορίες όπως… «Έμοιαζε ενθουσιασμένη»! [ΣτΜ: Αυτό συνέβη με τη δημοσιογράφο Beritan Ganozer, καθώς κάλυπτε διαδήλωση για το σπάσιμο του αποκλεισμού της κουρδικής πόλης Σουρ!].
Μπορείς να μας περιγράψεις την παρούσα κατάσταση ως προς την ελευθερία της έκφρασης γενικότερα;
Αφότου περισσότεροι από 2.000 ακαδημαϊκοί υπέγραψαν μια έκκληση όσον αφορά τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την κυβέρνηση στον πόλεμο εναντίον του PKK, όλοι τους υπέστησαν διώξεις. Τώρα κάποιοι από αυτούς βρίσκονται στη φυλακή σε απομόνωση! Ο πρόεδρος Ερντογάν ζητά από την κυβέρνηση να αλλάξει την αντιτρομοκρατική νομοθεσία ώστε να γίνει πιο αυστηρή και ορίζει «τρομοκράτες χωρίς όπλα» ή «τρομοκράτες με μολύβι…» κάτι που θα δώσει τη δυνατότητα στην κυβέρνηση να κατηγορήσει όλες τις κριτικές φωνές για «προπαγάνδα υπέρ της τρομοκρατίας»
