του Κώστα Παπαδάκη*
Η ανάπτυξη των τροποποιήσεων του Ποινικού Κώδικα και της Ποινικής Δικονομίας απαιτεί όγκο που υπερβαίνει πολύ τη χωρητικότητα που διατίθεται για το σημείωμα αυτό. Από τον Μάρτιο του 2019, όταν παρουσιάστηκαν τα δύο νομοσχέδια, λίγες είναι οι αλλαγές στα κείμενα που τελικά ψηφίστηκαν.
Μία από αυτές είναι ο ορισμός του βιασμού, που έστω και άτσαλα την τελευταία στιγμή και υπό την πίεση των γυναικείων και άλλων οργανώσεων διατυπώθηκε η παράγραφος 5 του άρθρου 336 Π.Κ. ως εξής:
«Όποιος, πλην της παραγράφου 1 (δηλαδή της περίπτωσης άμεσου εξαναγκασμού με απειλή η χρήση βίας και σοβαρού κινδύνου για τη ζωή η την σωματική ακεραιότητα) επιχειρεί γενετήσια πράξη χωρίς τη συναίνεση του παθόντος, τιμωρείται με κάθειρξη έως δέκα έτη».
Έτσι διατυπώθηκε η αναγωγή σε κακούργημα κάθε μη συναινετικής σεξουαλικής πράξης.
Κατά τα λοιπά, η πολυδιαφημισμένη μεταρρύθμιση του Ποινικού Κώδικα φαινομενικά θα αδειάσει τις φυλακές, καθώς παραγράφει κακουργήματα, μειώνει τα ανώτατο όριο της κάθειρξης και συμβάλει σε πρόωρες αποφυλακίσεις, αλλά στην πραγματικότητα θα τις γεμίσει πολύ σύντομα, καθώς καταργείται η δυνατότητα εξαγοράς και έτσι πλημμελήματα τιμωρούμενα με ποινή άνω των 3 ετών (που δεν επιδέχονται ούτε αναστολή – ανάμεσα σε αυτά και πολλά «κινηματικά» αδικήματα όπως διακεκριμένη αντίσταση κατά της αρχής, διατάραξη κοινής ειρήνης κ.λπ.) θα οδηγούν τον υπαίτιο υποχρεωτικά στη φυλακή για την έκτιση του 1/10 τουλάχιστον της ποινής του και το υπόλοιπο με κοινωφελή εργασία, που θα γεμίσει τους ΟΤΑ με απλήρωτους εργαζόμενους συμβάλλοντας σημαντικά στη γενικότερη νόρμα των ελαστικών και κακοπληρωμένων εργασιακών σχέσεων.
Όσο για τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, διαμορφώνει εισαγγελικές υπερεξουσίες και εξελίσσεται σε δεύτερη ευκαιρία για τα λαμόγια (συνδιαλλαγή, διαπραγμάτευση, αποχή) και ανελέητο κυνήγι για τους φτωχούς (ποινική διαταγή).
Όσον αφορά τις ρυθμίσεις που σχετίζονται με τη Χ.Α. και την τρέχουσα δίκη της, λίγες ημέρες λοιπόν πριν εγκαταλείψει την κυβέρνηση ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε το τελευταίο μεγάλο δώρο στην υπόδικη ηγεσία της ναζιστικής εγκληματικής οργάνωσης Χ.Α.: Την τροποποίηση του Π.Κ. με τη μείωση του ελάχιστου ορίου ποινής για τους διευθύνοντες εγκληματική οργάνωση από 10 χρόνια που ισχύει σήμερα στα 5 χρόνια, όσα δηλαδή και για τα απλά μέλη. Και μάλιστα με την απαλοιφή της επιβαρυντικής περίστασης για τους διευθυντές που υπήρχε στο αρχικό σχέδιο νόμου, έτσι ώστε η εξίσωση της ελάχιστης ποινικής ευθύνης διευθυντών και εκτελεστικών οργάνων να είναι πλήρης και αδιάκριτη. Αλλαγή έγινε μόνο στο ανώτατο όριο από 10 χρόνια που προέβλεπε το αρχικό ν/σ σε 15, αντί για 20 που ίσχυε μέχρι τώρα.
Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση αφήνει αμετάβλητες τις υπόλοιπες τροποποιήσεις τόσο στο άρθρο 187, όσο και στο άρθρο 187Α Π.Κ. Έτσι, οι τρομονόμοι διατηρούνται και επαυξάνονται.
Αφήνει επίσης αμετάβλητη την κατάργηση της στέρησης των πολιτικών δικαιωμάτων, που δίνει το δικαίωμα ακόμα και στους καταδικασθέντες για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης, παρά την αμετάκλητη καταδίκη τους, να θέτουν υποψηφιότητα και να εκλέγονται βουλευτές.
Αφήνει επίσης αμετάβλητη την κατάργηση της απαγόρευσης των ρατσιστικών συσσιτίων (ΠΚ 361Β), καθώς και τη θέσπιση του φωτογραφικού υποχρεωτικού ελαφρυντικού καταδικασθέντων που η δίκη τους διήρκεσε πολύ (ν. σχ. ΠΚ 84 παρ. 2).
Μόνη θετική αλλαγή αποτελεί η επαναφορά της αυτοτελούς επιβαρυντικής περίστασης του εγκλήματος με ρατσιστικά κίνητρα με τη θέσπιση άρθρου 82 Α αντί του καταργούμενου 81 Α Π.Κ.
Όπως έχει συχνά επισημανθεί, οι τροποποιήσεις αυτές αποτελούν ευθεία παρέμβαση στη δίκη της Χ.Α. που έχει αρχίσει (20/4/2015) πριν τη συγκρότηση της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής για τον Ποινικό Κώδικα (Ιούνιος 2015) και συνεπώς οι συνέπειές τους ήταν γνωστές και όπως φαίνεται επιθυμητές στους συντάκτες του ν/σ. Δεν εξηγείται διαφορετικά η επιμονή της κυβέρνησης και της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής για μειωμένη ποινική μεταχείριση στους διευθυντές εγκληματικής οργάνωσης παρά τις κινητοποιήσεις και αντιδράσεις του αντιφασιστικού κινήματος και μεγάλης μερίδας κοινωνικών φορέων.
Έτσι, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, που με ευθύνη της η δίκη της Χ.Α. καθυστερεί, δεν καλύπτεται ραδιοτηλεοπτικά, δεν ηχογραφείται και διεξαγόταν αποκλειστικά μέχρι πριν λίγους μήνες στην εξορία και την περιθωριοποίηση του Κορυδαλλού και χωρίς δημοσιότητα, η κυβέρνηση που ξέπλυνε τη Χ.Α. με τις περιοδείες στο Καστελόριζο και τις δηλώσεις περί επανένταξής της στο δημοκρατικό τόξο, ετοιμάζει τώρα το τελευταίο και πιο σημαντικό δώρο της, που είναι η συμβολική και χωρίς σοβαρές νομικές συνέπειες ποινική της μεταχείριση, την ώρα που ο λαός με την ψήφο του επιτέλους αρχίζει να καθηλώνει και να επαναπεριθωριοποιεί τη ναζιστική οργάνωση συνειδητοποιώντας επιτέλους το ρόλο της.
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έχει πει την τελευταία της λέξη. Ευτυχώς δεν συμβαίνει το ίδιο και με το αντιφασιστικό κίνημα.
* Ο Κώστας Παπαδάκης είναι δικηγόρος και συνήγορος Πολιτικής Αγωγής στη δίκη της Χρυσής Αυγής. Στην ιστοσελίδα του Δρόμου (www.e-dromos.gr)θα βρείτε εκτενέστερα κείμενα του Κ. Παπαδάκη γραμμένα τον Μάρτιο, όταν παρουσιάστηκαν τα δύο νομοσχέδια, με αναλυτικές παρατηρήσεις και σχόλια για τις αλλαγές στα άρθρα του Ποινικού Κώδικα.
Καταργήσεις με νόημα στο παρά 5
Καταργήθηκε η ειδική πρόβλεψη που έκανε το άρθρο 94 του Ποινικού Κώδικα για το έγκλημα της ανθρωποκτονίας από αμέλεια κατά συρροή. Έτσι οι ποινές για το συγκεκριμένο έγκλημα μειώνονται δραστικά. Θυμίζουμε ότι για την υπόθεση της τραγωδίας στο Μάτι, εισαγγελείς έχουν απαγγείλει διώξεις, μεταξύ άλλων, για ανθρωποκτονία από αμέλεια, κατά συρροή και διά παραλείψεως.
Καταργήθηκε το άρθρο 150 του Π.Κ. που προέβλεπε τα εξής: «Όποιος με πρόθεση νοθεύει, καταστρέφει ή κρύβει έγγραφα ή άλλα αντικείμενα που μπορούν να χρησιμεύσουν για την απόδειξη δικαιωμάτων ή την υποστήριξη συμφερόντων του ελληνικού κράτους ή συμμάχου του απέναντι σε άλλο κράτος, τιμωρείται με κάθειρξη».
Καταργείται ακόμα το άρθρο 151 του Π.Κ. που προέβλεπε ότι «όποιος ως πληρεξούσιος του ελληνικού κράτους ή συμμάχου του, διεξάγει με κάποια άλλη κυβέρνηση υποθέσεις του εντολέα του με πρόθεση κατά τέτοιο τρόπο που να μπορεί να προκύψει βλάβη για τον εντολέα, τιμωρείται με κάθειρξη».
Νομικοί κύκλοι συσχετίζουν τις παρεμβάσεις αυτές με τις διαπραγματεύσεις για τη «Συμφωνία των Πρεσπών», αλλά και για το τρίτο Μνημόνιο.
Μ.Α.
