Είναι η έβδομη φορά στη μεταπολιτευτική ιστορία της χώρας που κυβέρνηση χρησιμοποιεί το μέτρο της επιστράτευσης (ή επίταξης). Και ούτε μια φορά δεν υπήρξε μια στοιχειώδης «επαφή» με το πνεύμα και το γράμμα της διάταξης του Συντάγματος του 1975 που ορίζει περιοριστικά και αποκλειστικά τους λόγους προσφυγής στο μέτρο: «Οποιαδήποτε μορφή αναγκαστικής εργασίας απαγορεύεται. Ειδικοί νόμοι ρυθμίζουν τα σχετικά με την επίταξη προσωπικών υπηρεσιών σε περίπτωση πολέμου ή επιστράτευσης ή για την αντιμετώπιση αναγκών της άμυνας της χώρας ή επείγουσας κοινωνικής ανάγκης από θεομηνία ή ανάγκης που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία», αναφέρει το άρθρο 22 παράγραφος 4 του Συντάγματος.
Πόλεμος, άμυνα, θεομηνία, δημόσια υγεία. Την παραβίαση του Συντάγματος εγκαινίασε, το 1979, η κυβέρνηση Καραμανλή επιστρατεύοντας τους απεργούς τραπεζοϋπαλλήλους, έπειτα από αίτημα των τραπεζιτών (προφανώς κινδύνευε η υγεία τους… από εμφράγματα…). Ακολούθησαν οι οδηγοί βυτιοφόρων, οι ιπτάμενοι της Ολυμπιακής και δύο φορές οι ναυτεργάτες. Οι κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. εναλλάσσονται με πανομοιότυπα κλισέ στον ρόλο του «στρατοπεδάρχη καταναγκαστικής εργασίας»: ρητορικά, όπως και τώρα η κυβέρνηση του Μνημονίου, επικαλούνται γενικώς το δημόσιο συμφέρον. Νομικά προσφεύγουν στους «κινδύνους για τη δημόσια υγεία». Οι συνταγματολόγοι απαντούν, σχεδόν ομόφωνα, σ’ αυτό: ακόμη κι αν ισχύει το επιχείρημα της διακινδύνευσης της δημόσιας υγείας, το Σύνταγμα επιτρέπει να εφαρμοστεί η επίταξη με βάση την αρχή της αναλογικότητας. Δηλαδή, στο μέτρο που πράγματι αυτή κινδυνεύει. Να διευκολυνθούν π.χ. οι μεταφορές φαρμάκων, ασθενών, αγαθών που η στέρησή τους μπορεί θέσει σε κίνδυνο ζωές. Αυτό θα επέτρεπε την επίταξη όχι και των 33.000 ιδιοκτητών φορτηγών, αλλά ενός εύλογου ποσοστού τους, του 10% ή του 20%. Η καθολική του εφαρμογή είναι συνταγματική εκτροπή. Ακόμη και το ΣτΕ, όταν το 2006 προσέφυγαν σ’ αυτό οι επιστρατευμένοι από την κυβέρνηση Καραμανλή ναυτεργάτες, ετοιμαζόταν να τους δικαιώσει δημιουργώντας ένα ισχυρό δεδικασμένο. Ωστόσο, η κυβέρνηση της Ν.Δ. φρόντισε να άρει, εγκαίρως, την επιστράτευση για να καταργήσει την επικείμενη δίκη.
Το ουσιώδες, πάντως, στην εξέλιξη, όπως έδειξε το τεστ των φορτηγών, είναι πως η κυβέρνηση έχει αναγάγει το Μνημόνιο και τις εντολές της τρόικας σε υπέρτατο νόμο, διατεθειμένη να παραβιάσει όχι ένα-δύο αλλά και τα 120 άρθρα του Συντάγματος, συμπεριλαμβανομένου και του ακροτελεύτιου: «Η τήρηση του Συντάγματος επαφίεται στον πατριωτισμό των Ελλήνων, που δικαιούνται και υποχρεούνται να αντιστέκονται με κάθε μέσο εναντίον οποιουδήποτε επιχειρεί να το καταλύσει με τη βία».
Το ουσιώδες, πάντως, στην εξέλιξη, όπως έδειξε το τεστ των φορτηγών, είναι πως η κυβέρνηση έχει αναγάγει το Μνημόνιο και τις εντολές της τρόικας σε υπέρτατο νόμο, διατεθειμένη να παραβιάσει όχι ένα-δύο αλλά και τα 120 άρθρα του Συντάγματος, συμπεριλαμβανομένου και του ακροτελεύτιου: «Η τήρηση του Συντάγματος επαφίεται στον πατριωτισμό των Ελλήνων, που δικαιούνται και υποχρεούνται να αντιστέκονται με κάθε μέσο εναντίον οποιουδήποτε επιχειρεί να το καταλύσει με τη βία».
Γ.Κ.
Σχόλια
