«Γεννήθηκα και μεγάλωσα στη Λευκωσία. Το ‘74 ήμουν 5 χρόνων. Θυμάμαι το πραξικόπημα. Εμβατήρια στα ραδιόφωνα, “Περνάει ο στρατός, της Ελλάδος φρουρός…”, και κάθε τόσο μια φωνή να επαναλαμβάνει με έκδηλη χαρά και εθνική έπαρση: “Ο Μακαριότατος είναι ήδη νεκρός”. Η μητέρα μου ήταν εκφωνήτρια στο ΡΙΚ. Μέχρι να γίνει η τουρκική εισβολή οι πραξικοπηματίες αξιωματικοί την είχαν αιχμάλωτη, όπως και τους συναδέλφους της. Όταν άρχισαν οι βομβαρδισμοί, μας έκρυψε ο πατέρας μου κάτω από το τραπέζι της κουζίνας, να μην πέφτουν οι σοβάδες πάνω μας. […]
Ο θείος μου, στρατιώτης σ’ ένα χαράκωμα κάπου κοντά, χωρίς όπλο και σφαίρες, περίμενε την προέλαση του εχθρού. Παρατημένοι στην τύχη μας…
Οι μνήμες μου από την εισβολή είναι έντονες, η συνέχεια όμως ήταν χειρότερη. Ο πόλεμος επηρεάζει συνολικά τον πληθυσμό ενός τόπου. Αποτελεί ορόσημο. Όλα πια ταξινομούνται πριν ή μετά από αυτό. Για χρόνια ζήσαμε μαυροφορεμένοι, με κολλητικές ταινίες χιαστί στα παράθυρα, μην έχουμε πάλι τραυματισμούς από σπασμένα τζάμια. Έντρομοι, για δεκαετίες στρέφαμε σπαστικά το κεφάλι στον ουρανό όποτε ακουγόταν αεροπλάνο. Ζήσαμε “προσωρινά”. Όλα σε κινούμενη άμμο. Ο πόλεμος δεν είναι κάτι που τελειώνει όταν τελειώσει…»
***
Τον Ιούλιο του 2012, στα πλαίσια της εκπομπής της ΕΡΤ «Μεσόγειος» ο Αλκίνοος Ιωαννίδης βρίσκεται ξανά στο άδειο του πατρικό σπίτι και μόνο με ένα λαούτο στα χέρια ερμηνεύει την «Πατρίδα» (Νεροποντή, 2009). Πρόκειται για ένα τραγούδι που αναμοχλεύει προσωπικές μνήμες από την εισβολή και την άμεση του επαφή με τον πόλεμο, τραβάει μια ευθεία γραμμή που ενώνει την βομβαρδισμένη Λευκωσία με το ισοπεδωμένο Βελιγράδι και φτάνει να σκιαγραφεί τα κακώς καμωμένα της σύγχρονης ελληνική ιστορίας και κοινωνίας. Όχι μια αφ’ υψηλού κριτική αλλά αισθανόμενος ο ίδιος μια συλλογική ευθύνη. Δηλώνει ευθέως όχι, δεν καταλαβαίνει «που πατά και που πηγαίνει», απαντώντας ευθέως στον αλλοτινό του μέντορα, Νιόνιο, με τον οποίο ερμήνευσαν μαζί πριν από χρόνια: «Δεν είν’ οικόπεδο που το καταπατούνε / ούτε και μούρλα εθνική που επιστρέφει / είναι η Κύπρος που οι εμπόροι τη μισούνε / και η ανάγκη μας που όνομα δεν έχει.»
***
«Πατρίδα για μένα είναι η δύναμη που σε γεννά και σε κρατά ζωντανό, δίνοντας ή ζητώντας σου συνεχώς ζωή, σχηματίζοντας την εικόνα και την ταυτότητά σου, ενδυναμώνοντάς σε ώστε να μπορείς ν’ αγαπάς τον άλλον άνθρωπο και τη δική του πατρίδα.»
* Ο Αλκίνοος Ιωαννίδης στο Ποντίκι, 12/12/2011 και στη LifΟ, 11/7/2012.
