Μια απίστευτη ιστορία που οδήγησε το πλήρωμα του JSM να μείνει επί έξι μήνες παγιδευμένο στο Λιμάνι του Κιάτου. Του Ηλία Σταθάτου
Το πλοίο JSM με σημαία Μολδαβίας ήρθε πριν από 6 μήνες για να ξεφορτώσει πατάτες στο Λιμάνι του Κιάτου και έπειτα να συνεχίσει το δρομολόγιό του. Δεν έφυγε ποτέ. Ένα δυστύχημα, η γραφειοκρατία, η αδιαφορία της πολιτείας, αλλά και η εξαφάνιση από προσώπου γης της πλοιοκτήτριας εταιρίας που βρίσκεται στη Συρία, το κρατούν δεσμευμένο μαζί με το 7μελές πλήρωμά του, το οποίο ουσιαστικά εγκαταλείφθηκε, χωρίς πόρους για την επιβίωση και την επιστροφή του, οδηγώντας το στην αιχμαλωσία και σε μια αργή φθορά, λόγω των άθλιων συνθηκών διαβίωσης στο παλαιό σκαρί.
Η περιπέτεια άρχισε το απόγευμα της 20ής Φεβρουαρίου 2013, κατά τη διάρκεια του απόπλου του πλοίου JSM από το Λιμάνι του Κιάτου, με τη βοήθεια του ρυμουλκού Άρτεμις V. Κατά τη διάρκεια χειρισμών, τα δύο πλοία συγκρούστηκαν και μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτου το ρυμουλκό αναποδογύρισε, με αποτέλεσμα να χάσει τη ζωή του ο 65χρονος καπετάνιος, ενώ από θαύμα σώθηκαν τα άλλα δύο μέλη του πληρώματος, τα οποία μεταφέρθηκαν για προληπτικούς λόγους στο Κέντρο Υγείας της περιοχής. Μετά το περιστατικό, τόσο η εταιρία του ρυμουλκού όσο και η οικογένεια του εκλιπόντος κινήθηκαν δικαστικά εναντίον της πλοιοκτήτριας εταιρίας του JSM, με αποτέλεσμα την απαγόρευση του απόπλου του λόγω ασφαλιστικών μέτρων. Από εκείνη τη στιγμή, τα μέλη του πληρώματος μετατράπηκαν σε ομήρους, καθώς οι επικεφαλής της πλοιοκτήτριας εταιρίας, όπως αναφέρθηκε, εξαφανίστηκαν, αφήνοντας πλήρωμα και πλοίο στην τύχη τους.
Το πλοίο κατασχέθηκε από το δικαστήριο για τη διερεύνηση της υπόθεσης. Στις 4 Απριλίου το δικαστήριο έθεσε προς πώληση το πλοίο για να καλυφθούν οι οικονομικές απώλειες. Η ασφαλιστική εταιρία του πλοίου, όμως, βρέθηκε χρεοκοπημένη. Επτά μέλη του πληρώματος έμειναν στο πλοίο: Ο καπετάνιος, ο διευθύνων σύμβουλος, ο επικεφαλής μηχανικός και τέσσερα άλλα μέλη (ναύτες και ο λιπαντής-συντηρητής). Όπως ισχυρίζεται σε σχετικό έγγραφό του ο καπετάνιος, ενώ η έρευνα ολοκληρώθηκε και τα μέλη του πληρώματος ήταν ελεύθερα να φύγουν από την Ελλάδα, ο διοικητής του Λιμενικού του Κιάτου αρνείται να αφήσει το πλήρωμα να φύγει, επικαλούμενος την «ασφαλή επάνδρωση» που προβλέπει η ελληνική νομοθεσία (επτά άτομα πρέπει να είναι στο πλοίο ως πλήρωμα).
Την Τρίτη, 6 Αυγούστου 2013, ανέλαβε δικηγόρος για να αξιοποιηθεί δικαστικά το πλοίο (κατάσχεση), με σκοπό την κάλυψη των μισθών του πληρώματος. Όλα τα μέλη του πληρώματος είναι απλήρωτα από τις 21 Νοεμβρίου του 2012.
Πλήρωμα σε ανθρωπιστική κρίση
Από τον Φεβρουάριο αυτοί οι άνθρωποι ήρθαν αντιμέτωποι με την απόλυτη ένδεια, καθώς η διαβίωση στο πλοίο κατέστη εξαιρετικά δύσκολη. Από τον Ιούνιο έχουν εξαντληθεί πλήρως τα εφόδια, ενώ σωτήρια απεδείχθη η παρέμβαση φορέων και απλών πολιτών του Κιάτου, οι οποίοι τους παρείχαν βοήθεια.
Το πλήρωμα δεν έχει καταναλώσει κρέας, λαχανικά και φρούτα για πάνω από 4 μήνες. Το πλοίο αποτελούσε μια πιθανή εστία περιβαλλοντικής μόλυνσης, καθώς ήταν γεμάτη η δεξαμενή λυμάτων. Αμέσως ενημερώθηκαν οι συναρμόδιες Αρχές και αποφεύχθηκε μια περιβαλλοντική καταστροφή για το λιμάνι και τη θαλάσσια περιοχή.
Μια πολύ παραστατική εικόνα της κατάστασης δίνει η έκθεση-επιστολή που συνέταξε ο καπετάνιος του πλοίου:
«Δεν έχουμε πόσιμο νερό. Πίνουμε νερό από το ντεπόζιτο του πλοίου, το οποίο χρησιμεύει για την καθαριότητά μας και ΔΕΝ είναι κατάλληλο για κατανάλωση. Δεν έχουμε πλυθεί για 15 μέρες. Δεν μπορούμε να πλύνουμε τα ρούχα μας.
– Πολλά βακτήρια έχουν αναπτυχθεί πάνω στο πλοίο.
– Ασθένειες αναπτύσσονται μεταξύ των μελών του πληρώματος.
– Ένα μέλος του πληρώματος χτύπησε ένα άλλο εξαιτίας της έντασης που υπάρχει και του αυξανόμενου στρες. Επισυνάπτω φωτογραφίες που δείχνουν την κατάσταση που υπάρχει στο πλοίο.
– Ο διοικητής και ο υπεύθυνος του λιμανιού είναι ενήμεροι για την κατάσταση αλλά τα χέρια τους είναι δεμένα, καθώς κανένας δεν ανταποκρίνεται στα αιτήματα τους για βοήθεια προς το πλήρωμα.
– Από τον Ιούλιο του 2013 έχουμε έλλειψη πετρελαίου diesel, προμηθειών σε τρόφιμα και σε είδη καθαριότητας.
– Αναφέραμε την κατάσταση στον υπουργό Μεταφορών της Ελλάδος αλλά δεν έγινε καμία ενέργεια.
– Για 60 μέρες η γεννήτρια ρεύματος διατηρείτο 12 ώρες ανοιχτή, 12 ώρες κλειστή.
– Για 30 μέρες το μειώσαμε αυτό σε 6 ώρες ανοιχτή, 18 κλειστή.
– Από τις 29 Ιουλίου 2013 δεν έχουμε καθόλου ρεύμα, αποθέματα τροφίμων και υλικών καθαρισμού. (μηδενικά επίπεδα)
– Κατά περιόδους λαμβάνουμε βοήθεια από τον Ναυτικό Όμιλο Κιάτου και την Κορινθιακή Ομάδα Διάσωσης που περιλαμβάνει τρόφιμα για το πλήρωμα αλλά είναι πολύ περιορισμένη.
– Έχουν ξεκινήσει και εμφανίζονται δερματικές παθήσεις στο πλήρωμα, λόγω ανεπαρκών συνθηκών καθαριότητας.
– Ένα μέλος του πληρώματος (ο λιπαντής) χρειάζεται να εξετάσει και να θεραπεύσει το γόνατο του, το οποίο τραυμάτισε εδώ και τρεις μήνες κατά την διάρκεια εργασιών και κανείς δεν ενδιαφέρεται.
– Ένα μέλος του πληρώματος έχει σοβαρό πρόβλημα με τα δόντια του και άλλο ένα με τα αφτιά του (φλεγμονή).
– Κάποια μέλη του πληρώματος έχουν παρουσιάσει φλεγμονή στα ούλα από τα βακτήρια.
– Ζούμε σε ένα πολύ επικίνδυνο περιβάλλον, όσον αφορά την υγεία μας και ο κίνδυνος θανάτου κάποιου από μας είναι εμφανής κάθε μέρα.
– Έχουμε συμπληρώσει τις απαραίτητες φόρμες ενημέρωσης και παραπόνου προς το Λιμενικό και το Λιμάνι του Κιάτου (στις 31 Ιούλη και 9 Αυγούστου αντίστοιχα) και δεν έγινε καμία ενέργεια.
– Λάβετε υπ’ όψιν ότι οι οικογένειες όλων των μελών του πληρώματος δεν έχουν λάβει καμία οικονομική ενίσχυση, καθώς δεν έχει πληρωθεί κανένας από το πλήρωμα. Δεν είμαστε μόνο εμείς, είναι και οι οικογένειές μας (σύζυγοι και παιδιά) και κάποιος πρέπει να πάρει την ευθύνη γι’ αυτή την κατάσταση».
Η κατάσταση φαίνεται να βαίνει σε λήξη (εκτός απροόπτου βέβαια) καθώς προ ολίγων ημερών έφυγαν οι τρεις πρώτοι ναυτικοί και πιθανολογείται μέσα στο Σαββατοκύριακο να φύγει ακόμα ένας, σύμφωνα με δηλώσεις του επικεφαλής του Λιμενικού Σταθμού Κιάτου. Οι προσπάθειες της λιμενικής Αρχής πλέον έχουν επικεντρωθεί στο να καταστεί εφικτό να αποδεσμευθούν ακόμα 4 μέλη του πληρώματος, ώστε να παραμείνουν μόνο 2 ναυτικοί πάνω στο πλοίο.
Δεν μπορούμε, όμως, παρά να αναρωτιόμαστε γιατί τόση καθυστέρηση, και γιατί έπρεπε η κατάσταση να φτάσει σε ένα τέτοιο οριακό σημείο;
