Οι τουρκικές δυνάμεις «ανοίγουν» την παραλία της έρημης Αμμοχώστου, δηλαδή εισβάλουν σε μια περιοχή στην οποία έπρεπε να επανέλθουν οι 39.000 κάτοικοι της πόλης που την εγκατέλειψαν το 1974. Αυτή είναι η πραγματική φύση του τούρκικου επεκτατισμού που κλιμακώνει τις προκλήσεις και τις ενέργειές του σε ένα μεγάλο πεδίο στη Ν.Α. Μεσόγειο, τη Β. Αφρική μέχρι τον Καύκασο.
Σιωπή της Ελλάδας (εγγυήτρια δύναμη της Κύπρου), σιωπή των δυτικών «συμμάχων», σιωπή όλων. Κι όχι μόνο. Την ώρα που οι Τούρκοι πρόβαιναν σε αυτήν την πράξη εισβολής, ο Ν. Δένδιας συναντούσε τον Μ. Τσαβούσογλου και αστειευόντουσαν για τις μάσκες και το μουστάκι… Κανόνιζαν το πότε θα αρχίσει επισήμως ο «διάλογος»… Λίγο πριν, δέκα λεπτά νωρίτερα, ο Μ. Τσαβούσογλου σε δηλώσεις του είχε χαρακτηρίσει το Καστελλόριζο ως «μικροσκοπικό νησί χωρίς δικαιώματα. Ο ραγιαδισμός και ο γραικυλισμός στο απόγειό τους από την ελληνική πλευρά. Η εγκατάλειψη της Κύπρου στην τύχη της, ένα ακόμα δώρο στον Ερντογάν. Ντροπή!
«δ»
Δίνουν χώρο στην Τουρκία για επιβολή τετελεσμένων
Μέρκελ, Ε.Ε., ΟΗΕ, ΝΑΤΟ σχεδιάζουν διαδικασίες εξπρές για Κυπριακό και ελληνοτουρκικά – Από τη μη επιβολή κυρώσεων στην κίνηση Ερντογάν για την Αμμόχωστο
του Κώστα Βενιζέλου
Η κατοχική Τουρκία έχει ποδοπατήσει την πολιτική του κατευνασμού, έστειλε την Ε.Ε. αδιάβαστη και στην Αθήνα και τη Λευκωσία ένα σαφές μήνυμα: Θα προχωρεί στην επιβολή τετελεσμένων μέχρι να αρχίσει συζήτηση για την αποδοχή τους.
Η Άγκυρα προχωρεί σε σταδιακό άνοιγμα της περίκλειστης περιοχή της Αμμοχώστου, λίγα 24ωρα μετά την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να μην υιοθετήσει την πρόταση της Λευκωσίας για επιβολή κυρώσεων εναντίον της Τουρκίας. Η αποχώρηση του γεωτρύπανου «Γιαβούζ» από το θαλασσοτεμάχιο 6 της κυπριακής ΑΟΖ παρουσιάσθηκε από την καγκελάριο της Γερμανίας, Άγκελα Μέρκελ, ως «κίνηση καλής θέλησης» από μέρους του Ερντογάν. Η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Το γεωτρύπανο είχε ολοκληρώσει –και μάλιστα ανεπιτυχώς– τη γεώτρησή του και απεχώρησε. Κάποια στιγμή θα επανέλθει σε άλλη περιοχή της κυπριακής ΑΟΖ.
Η κίνηση για την Αμμόχωστο που ανακοινώθηκε από κοινού στην Άγκυρα από τον Ερντογάν και τον ψευδοπρωθυπουργό των κατεχομένων, Ερσίν Τατάρ, τον οποίο προωθεί η Τουρκία στις «εκλογές», που θα διεξαχθούν την Κυριακή (11 Οκτωβρίου). Η Κυπριακή Δημοκρατία γνώριζε εξαρχής την προγραμματισμένη από την Τουρκία κίνηση και ενημέρωσε τα Ηνωμένα Έθνη και την Ε.Ε., χωρίς όμως αποτέλεσμα.
Η νέα αυτή ενέργεια της κατοχικής Τουρκίας αποτελεί μέρος της προώθησης και υλοποίησης των επεκτατικών σχεδίων της Άγκυρας, η οποία βαθμηδόν επιβάλλει τετελεσμένα, τα εδραιώνει και τα περιλαμβάνει στην ατζέντα μιας μελλοντικής διαπραγμάτευσης.
Είναι προφανές πως η Άγκυρα με τη βοήθεια του Βερολίνου και των Βρυξελλών απέφυγε τις κυρώσεις από την Ε.Ε. Η Ένωση, στη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (1-2 Οκτωβρίου), αποφάσισε να δώσει «χώρο στη διπλωματία». Η Άγκυρα εξέλαβε τούτο πως της προσφέρθηκε χώρος για να προωθήσει τους σχεδιασμούς της σε βάρος της Ελλάδος και της Κύπρου. Και το δείχνει στην πράξη.
Τι προηγήθηκε και τι θα γίνει
Στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο η Λευκωσία, διά του Προέδρου Αναστασιάδη, δεν άντεξε τις πιέσεις και άφησε να καταρρεύσει μια στρατηγική, που οικοδομήθηκε τους τελευταίους μήνες και η οποία είχε χαρακτηριστικά διεκδικητικής πολιτικής. Η διασύνδεση κυρώσεων με τη Λευκορωσία θορύβησε τους εταίρους μας και τους ενεργοποίησε, γρήγορα όμως κατάλαβαν πως η Κύπρος δεν θα επέμενε. Ειπώθηκε πως έμεινε μόνη της η Κυπριακή Δημοκρατία. Αυτό, ασφαλώς και επηρεάζει τους χειρισμούς δεν είναι ωστόσο άλλοθι.
Η Αθήνα φαίνεται πως δεν προσπάθησε καν. Ήταν ευχαριστημένη με τα ευχολόγια. Δεν διεκδίκησε κυρώσεις κατά της Τουρκίας, αν και στην τελική φάση, για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης, δήλωσε ότι στηρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία. Επί της ουσίας από την Αθήνα υπήρξαν δεσμεύσεις προς το Βερολίνο πως δεν θα ήγειρε ζήτημα υιοθέτησης μέτρων κατά της Τουρκίας για να μην χαλάσει, δήθεν, το καλό κλίμα ενόψει της έναρξης των διερευνητικών επαφών.
Σε ό,τι αφορά την Ευρωπαϊκή Ένωση προφανώς και έχει ευθύνες. Η Ε.Ε. δεν είναι, βέβαια, ένας κόσμος αγγελικά πλασμένος. Είναι ένας οργανισμός διαφορετικών συμφερόντων και πολλών ταχυτήτων. Προφανώς και στην προκειμένη περίπτωση η εξέλιξη που σημειώθηκε είχε δύο νικητές. Τη Γερμανία, που κάνει ό,τι θέλει στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και την Τουρκία, που αν και ταραχοποιός όχι μόνο δεν έχει κόστος, αλλά έχει εξασφαλίσει και εξαγγελίες για σημαντικά δώρα, που θα εισπράξει στη συνέχεια. Δώρα, τα οποία ως γνωστό τα έχει ζητήσει και αναμένει τώρα να τα πάρει.
Η Τουρκία λοιπόν, αν και παρανομούσα, όχι μόνο δεν τιμωρήθηκε αλλά επιβραβεύτηκε. Πήρε χρόνο να προχωρήσει και να εδραιώσει τις παραβιάσεις της, με ανοικτό το ενδεχόμενο να έχει τέτοια αποτελέσματα, που θα επιβάλλει μη αναστρέψιμα τετελεσμένα (Αμμόχωστος και γεωτρήσεις).
Ο λεγόμενος διεθνής παράγοντας, που παρακολουθεί εκ του μακρόθεν τις εξελίξεις, ενίοτε ανασύρει μια συνταγή-«ασπιρίνη» για κάθε… πονοκέφαλο. Να κλείσουν τα προβλήματα με μια διαδικασία εξπρές. Τόσο τα ελληνοτουρκικά όσο και το Κυπριακό. Και είναι σαφές πως όσο η Τουρκία κινείται και επιβάλλει τετελεσμένα, τόσο ένας διάλογος θα είναι κομμένος και ραμμένος στα μέτρα της.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχει δώσει, ως γνωστό, χρονοδιάγραμμα δύο μηνών για επίλυση των προβλημάτων. Μέχρι τον Δεκέμβριο, που υποτίθεται θα επανεξεταστεί η συμπεριφορά της κατοχικής Τουρκίας, υπάρχει αρκετός χρόνος μέσω δύο παράλληλων διαδικασιών, που θα αλληλοσυνδέονται, ώστε να υπάρξει αποτέλεσμα. Το θέμα της πακετοποίησης είναι ορατό, σύμφωνα με εκτιμήσεις διπλωματικών πηγών. Στο κάδρο των χειρισμών, που κυρίαρχο χώρο έχει η Μέρκελ, είναι επίσης, με συμπληρωματικό ωστόσο ρόλο, η Ε.Ε.( θεσμοί), ο ΟΗΕ και το ΝΑΤΟ, όπως και οι ΗΠΑ, που έχουν μερικό ενδιαφέρον για την περιοχή.
Σε ό,τι αφορά το Κυπριακό, αναμένεται να συγκληθεί Πενταμερής Διάσκεψη με στόχο να επιτευχθεί στρατηγική συμφωνία, μια ενδιάμεση συμφωνία, ενώ οι λεπτομέρειες θα συζητηθούν στη συνέχεια σε τεχνοκρατικό επίπεδο. Επιπροσθέτως, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα προωθήσει την τουρκικής έμπνευσης πρόταση για περιφερειακή διάσκεψη, στην οποία θα συζητηθούν οι θαλάσσιες ζώνες και τα ενεργειακά. Η Ένωση άφησε ανοικτό το θέμα της σύνθεσης για να ικανοποιήσει τον Ερντογάν, που επιμένει στη συμμετοχή και των Τουρκοκυπρίων. Σε αυτό το ζήτημα, δηλαδή τη συμμετοχή των Τ/κ, συμφωνεί και ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ.
Οι Τουρκοκύπριοι δεν είναι κράτος και στις Διασκέψεις συμμετέχουν μόνο κράτη. Φαίνεται πως αυτό δεν θέλουν κάποιοι στην Ε.Ε. να το θυμούνται γιατί έτσι βολεύει την Τουρκία.
Όποιες δυσκολίες και να προκαλούν στους σχεδιασμούς αυτούς οι συμπεριφορές της Άγκυρας (π.χ. Αμμόχωστος), οι διάφοροι εν δυνάμει μεσολαβητές, που κρύβονται πίσω από τη Μέρκελ, παρουσιάζονται αποφασισμένοι να «κλείσουν» τις διαφορές στην Ανατολική Μεσόγειο, για να επανέλθει η… ηρεμία, τουρκικής ωστόσο, εκδοχής.
Η κίνηση στην Αμμόχωστο
Η εξαγγελία για την Αμμόχωστο αφορά το άνοιγμα ενός τμήματος της παραλίας, που βρίσκεται στην περίκλειστη περιοχή της κατεχόμενης πόλη. Όπως έσπευσαν να πουν οι Τούρκοι δεν επηρεάζονται περιουσίες. Ανέφερα ακόμη πως είναι το πρώτο βήμα και πως το επόμενο είναι το ολοκληρωτικό άνοιγμα, εποικισμός της πόλης. Ο Ερντογάν ανέφερε πως «η μετατροπή του Βαρωσιού σε ένα ελκυστικό τουριστικό κέντρο της περιοχής, είναι από μόνη της μια ευκαιρία που θα ανορθώσει την οικονομία της ‘’Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου’’…». Και αυτό δεν θα έχει λόγο να μην το κάνει καθώς οι διεθνείς αντιδράσεις είναι χλιαρές μέχρι και ανύπαρκτες. Ο εποικισμός της κλειστής περιοχής θα είναι και η ταφόπλακα του Κυπριακού.
Άνω-κάτω στα κατεχόμενα, που έχουν και «εκλογές»
Η απόφαση της Άγκυρας για την Αμμόχωστο έχει φέρει τα πάνω-κάτω στα κατεχόμενα ενόψει των του πρώτου γύρου των « προεδρικών εκλογών» (11 Οκτωβρίου). Ο «κυβερνητικός» συνασπισμός διαλύθηκε με την αποχώρηση του «Κόμματος του Λαού», του Κουντρέτ Οζερσάι και κατά πάσα πιθανότητα θα διεξαχθούν και πρόωρες «βουλευτικές εκλογές».
Σημειώνεται συναφώς πως, για τις «προεδρικές εκλογές» την ηγεσία του κατοχικού καθεστώτος διεκδικούν 11 υποψήφιοι. Εκείνο που ξεχωρίζει σε αυτή την «εκλογική» αναμέτρηση είναι οι απροκάλυπτες παρεμβάσεις της Τουρκίας για να ηττηθεί ο Ακιντζί. Ποιος ο λόγος; Η Τουρκία ούτως ή άλλως κάνει ό,τι θέλει στα κατεχόμενα και οι αποφάσεις λαμβάνονται στην Άγκυρα. Ο Μουσταφά Ακιντζί, αντιδρώντας στις παρεμβάσεις της κατοχικής δύναμης, παρουσιάζεται να επιδιώκει απεξάρτηση από την Τουρκία ενώ υποστηρίζει λύση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας.
Η Άγκυρα θέλει μέσα από το αποτέλεσμα να σταλεί το μήνυμα πως κυριαρχεί η άποψη για λύση δύο κρατών. Αρχικά, η κατοχική Τουρκία στήριζε τον Κουντρέτ Οζερσάι, «υπουργός Εξωτερικών» του ψευδοκράτους και πιστός στο καθεστώς Ερντογάν. Στη συνέχεια εγκαταλείφθηκε, καθώς κρίθηκε πως δεν κερδίζει, και στην τελική φάση στηρίζει τον Ερσίν Τατάρ, ψευδοπρωθυπουργό, ηγέτη της δεξιάς, ο οποίος την περασμένη Τρίτη στάθηκε δίπλα στον Ερντογάν, στην Άγκυρα, για να ανακοινωθεί η απόφαση για την Αμμόχωστο. Στην ίδια… παράσταση έγινε και σε ζωντανή μετάδοση υπό τα βλέμματα του νεοσουλτάνου και του εγκάθετού του στο ψευδοκράτος, η μεταφορά νερού με αγωγό από την Τουρκία στα κατεχόμενα, μετά από μήνες διακοπής λόγω βλάβης.
