«Σήμερα, 11/11/2011, μπαίνουμε στο Εμπρός, χώρο ανεκμετάλλευτο από το υπουργείο Πολιτισμού, με σκοπό να το επαναλειτουργήσουμε με ίδια μέσα. Ενεργοποιούμε το χώρο προτείνοντας ένα πυκνό δωδεκαήμερο δράσεων, περφόρμανς και συζητήσεων από καλλιτέχνες και θεωρητικούς των παραστατικών τεχνών».
Με αυτή τη λιτή ανακοίνωση, που έφτασε πριν από ένα χρόνο στα δημοσιογραφικά γραφεία, ξεκίνησε μια πολιτιστική και κοινωνική περιπέτεια, αυτοδιαχειριζόμενης και μη εμπορευματικής καλλιτεχνικής δημιουργίας, που συσπείρωσε γύρω της εκατοντάδες καλλιτέχνες απ’ όλους τους χώρους (ακόμη και το διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου Γ. Χουβαρδά ή τον «εθνικό» χορογράφο Δ. Παπαϊωάννου…).
Το αρχικό «πυκνό δωδεκαήμερο δράσεων» ακολούθησαν κι άλλα, αναδεικνύοντας το χώρο του ιστορικού θεάτρου, ο οποίος παρέμενε κλειστός και ρήμαζε επί πενταετία, σε ένα ζωντανό κύτταρο πολιτισμού μέσα στην καρδιά του υποβαθμισμένου ιστορικού κέντρου της πόλης. Το παλιό θέατρο καθαρίστηκε συντηρήθηκε από τους νέους χρήστες και φιλοξένησε, μέσα στον ένα χρόνο λειτουργίας του, πάνω από 500 Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες, παραστάσεις εν τω γίγνεσθαι, ανοιχτές πρόβες, μαθήματα, συζητήσεις, συλλογικές κουζίνες…
Την αρχική ομάδα που είχε την πρωτοβουλία για την επανενεργοποίηση και κράτησε την ευθύνη για τη λειτουργία του, την Κίνηση Μαβίλη, μια «αυθόρμητη συνάντηση καλλιτεχνών» από το χώρο των παραστατικών τεχνών, σύντομα πλαισίωσαν η Κίνηση κατοίκων Ψυρρή, που βρήκε εκεί φιλόξενο χώρο για τις εβδομαδιαίες συναντήσεις και δράσεις της, αλλά και πολλοί άλλοι.
Έτσι, σταδιακά, άρχισε να αναδύεται μέσα από τις καθημερινές δράσεις μια νέα συλλογικότητα, η «Κοινότητα Εμπρός», που αναγνώριζε το χώρο ως κοινό αγαθό και επιδίωκε τη λειτουργία του ως δημόσιου κέντρου έρευνας για το θέατρο, το χορό και τις παραστατικές τέχνες, με ερευνητικό, εκπαιδευτικό και μη εμπορευματικό χαρακτήρα.
Όμως το κράτος, ειδικά στους καιρούς της κρίσης, δεν αναγνωρίζει δημόσια αγαθά, παρά μόνο ιδιωτικά κέρδη… Φαίνεται πως άρκεσε η εκδήλωση ενδιαφέροντος από ένα συγκεκριμένο ηθοποιό και εκκολαπτόμενο θιασάρχη, όπως φημολογείται, για να ενεργοποιηθεί η νεοσύστατη ΕΤΑΔ, εταιρία που διαχειρίζεται το ξεπούλημα των ακινήτων του Δημοσίου και να θυμηθεί πως το θέατρο εντάσσεται στο χαρτοφυλάκιό της.
Στα τέλη Οκτωβρίου, μετά την αποστολή απειλητικών επιστολών, η ΕΤΑΔ, δηλαδή το υπουργείο Οικονομικών (ΥΠΟΙΚ), έβαλε μπροστά τη δικαστική μηχανή προκειμένου να προχωρήσει σε έξωση των «καταληψιών», στρεφόμενη μάλιστα εναντίον συγκεκριμένων μελών της Κίνησης Μαβίλη. Καθώς βγήκαν τα «μεγάλα μαχαίρια» του ΥΠΟΙΚ, ο καθ’ ύλην υπουργός Πολιτισμού προτίμησε να κάνει την πάπια και να οχυρωθεί πίσω από τη «νομιμότητα», λες και το «Εμπρός» δεν ήταν θέατρο αλλά αυθαίρετο στη Λούτσα…
Τη συμπαράσταση που αρνήθηκε η πολιτεία έσπευσαν να καταθέσουν πάνω από 2.000 πολίτες, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, υπογράφοντας σχετική επιστολή διαμαρτυρίας, αλλά και μια σειρά φορείς και συνδικαλιστικά όργανα του καλλιτεχνικού χώρου, θεατρικά τμήματα πανεπιστημίων από την Ελλάδα και το εξωτερικό, το κατειλημμένο Teatro Valle της Ρώμης κ.ά.
Ιδιαίτερα σημαντική μάλιστα είναι και η απόφαση που πήρε στην τελευταία συνεδρίασή του το Δημοτικό Συμβούλιο της Αθήνας, υποστηρίζοντας τη διεκδίκηση του χώρου και τη συνέχιση της λειτουργίας του και επιχειρώντας να μεσολαβήσει προς το υπουργείο Οικονομικών, καθώς το θέατρο βρίσκεται στο χώρο ευθύνης του, στο κέντρο της πόλης, η αναζωογόνηση του οποίου διακηρύσσεται ως πρώτιστος στόχος της Δημοτικής Αρχής…
Η πλέον πρόσφατη απόπειρα της ΕΤΑΔ να καταλάβει το χώρο, στις 27/11, αποδείχθηκε άκαρπη. Η απόφαση της συνέλευσης της κοινότητας, που πραγματοποιήθηκε στο χώρο του θεάτρου μία ημέρα μετά, διαμηνύει προς όλους: «Το Εμπρός παραμένει ανοιχτό και σας περιμένει. Είστε όλοι ευπρόσδεκτοι… και απαραίτητοι!».
Οι εκδηλώσεις συνεχίζονται με μία ακόμη εβδομάδα δράσεων, που σήμερα περιλαμβάνει την προβολή των ντοκιμαντέρ Πρώτη ύλη του Χ. Καρακέπελη και συζήτηση με τον σκηνοθέτη (20:30) και Τα τρία δωμάτια της μελαγχολίας του P. Honkasalo (22:30), ενώ την Κυριακή πραγματοποιείται ημερίδα με θέμα Τι να κάνουμε. Το σώμα σε κρίση (14:00) και ανοιχτή συνέλευση (18:00).
Στρατής Αρτεμισιώτης
