Τα νέα χρωματιστά τιμολόγια της ηλεκτρικού ρεύματος που θα ισχύσουν από την 1η Ιανουαρίου 2024 θα μπορούσαν να έχουν έναν και μοναδικό τίτλο: «Διάλεξε πώς θα χάσεις». Η κυβέρνηση συνεχίζει την πολιτική «άρπαξε ό,τι μπορείς» και τα ΜΜΕ αφήνουν εκτός συζήτησης την ουσία των αλλαγών στην τιμολόγηση του ρεύματος.
Μόνο αυξήσεις των τιμών
Οι νέες τιμολογήσεις δεν θα έχουν καμία μείωση, αντίθετα θα έχουμε μόνο αυξήσεις ανάλογα με την πορεία των αγορών ενέργειας και των χρηματιστηριακών παιγνιδιών ενώ παράλληλα καταργούνται οι κρατικές επιδοτήσεις. Η απόφαση «ομπρέλα» έρχεται από την Ε.Ε. και η πρόθυμη κυβέρνηση της Ν.Δ. την υλοποιεί άμεσα με σκοπό να εξυπηρετήσει τον «εθνικό σκοπό» των δημοσιονομικών πλεονασμάτων κατ’ εντολή των δανειστών και για να πετύχει το στόχο της «επενδυτικής βαθμίδας».
Η κυβέρνηση επαναφέρει με άλλη ονομασία τη «ρήτρα αναπροσαρμογής» που είχε ξεσηκώσει αντιδράσεις. Τώρα θα ονομάζεται «Μηχανισμός Διακύμανσης» και θα παίζει ακριβώς τον ίδιο ρόλο, της αναπροσαρμογής των τιμών ανάλογα με τις συνθήκες αγορών και χρηματιστηρίων.
Η τελική τιμή με την οποία που θα επιβαρυνθούν οι καταναλωτές μέσω του «πράσινου» τιμολογίου, αφού σε αυτό θα «καταλήξει» η συντριπτική πλειοψηφία των καταναλωτών, θα αποτελείται από δύο συνθετικά μέρη. Η «τελική τιμή» θα καθορίζεται από το άθροισμα της «βασικής τιμής προμήθειας» που θα την καθορίζει ο πάροχος –ανάλογα με το πόσο θα θέλει να κερδίζει– και του «Μηχανισμού Διακύμανσης» – που θα είναι η επιπλέον επιβάρυνση ανάλογα με τις εξελίξεις στις αγορές και τα χρηματιστήρια ενέργειας. Η «βασική τιμή» θα παραμένει σταθερή για έξι μήνες κατ’ ελάχιστον ενώ η «πάγια χρέωση» προμήθειας και οι εκπτώσεις επί της «βασικής τιμής» θα μπορούν να τροποποιούνται κάθε μήνα. Συνεπώς οι πάροχοι θα μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν και οι καταναλωτές μόνο να πληρώνουν…
Τα χρώματα
Ο καταναλωτής θα μπορεί να επιλέξει «ελεύθερα» μεταξύ τεσσάρων διαφορετικών τιμολογίων: «πράσινο», «μπλε», «κίτρινο» και «πορτοκαλί». Όσοι δεν θα έχουν κάνει κάποια επιλογή μέχρι την 1/1/2024 θα ενταχθούν υποχρεωτικά στο «πράσινο» τιμολόγιο. Όμως σε κάθε περίπτωση οι πάροχοι θα είναι εξασφαλισμένοι ότι ανεξαρτήτως χρώματος θα αποκομίζουν υπέρογκα κέρδη. Πάντως εα τιμολόγια θα διαμορφωθούν ως εξής:
- Στο «πράσινο», μηνιαία μεταβαλλόμενο τιμολόγιο η τιμή θα μεταβάλλεται από μήνα σε μήνα ανάλογα με την πορεία του Χρηματιστηρίου Ενέργειας. Θα την ανακοινώνει ο κάθε πάροχος εντός του προηγούμενου μηνός και θα εφαρμόζεται για όλο το μήνα από την αρχή του επομένου. Εδώ ο καταναλωτής τιμολογείται σε μηνιαία βάση ανάλογα με την κερδοσκοπική πορεία των αγορών. Εδώ εκτιμάται ότι θα ενταχθούν περίπου 7 εκατ. καταναλωτές επί συνόλου 7,5 εκατ.
- Το «μπλε», σταθερό τιμολόγιο θα έχει σταθερή τιμή ανά κιλοβατώρα (€/kWh) για όλη την περίοδο που ο καταναλωτής έχει σύμβαση με τον συγκεκριμένο πάροχο. Όμως η τιμή, όπως και το πάγιο, σε αυτή την περίπτωση θα είναι πολλαπλάσια από τη αντίστοιχη μεταβαλλόμενη τιμή του πράσινου τιμολογίου ενώ ενδεχόμενη απόφαση του καταναλωτή να αλλάξει συμβόλαιο θα σημαίνει, το πιο πιθανό, καταβολή κάποιας ποινικής ρήτρας στον προμηθευτή.
- Το «κίτρινο», κυμαινόμενο τιμολόγιο θα ακολουθεί την πορεία των τιμών της χονδρικής αγοράς ρεύματος. Συνεπώς η τιμή θα είναι μεταβαλλόμενη ανάλογα με τις χρηματιστηριακές εξελίξεις και τις εκάστοτε επικρατούσες συνθήκες δηλαδή άντε βγάλε άκρη
- Το «πορτοκαλί», δυναμικό τιμολόγιο θα μεταβάλλεται με βάση τις τιμές της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας εντός της ημέρας. Προϋπόθεση για να ενταχθεί κάποιος καταναλωτής στο συγκεκριμένο τιμολόγιο είναι η ύπαρξη «ευφυούς» μετρητή, που σημαίνει ότι ελάχιστοι έχουν αυτή τη δυνατότητα.
Τα «λοιπά»
Οι προαναφερθείσες μορφές τιμολόγησης δεν καταργούν τα πάγια τα οποία μετά την τεράστια αύξηση από τον παρελθόντα Μάιο παραμένουν ως έχουν… μέχρι την επόμενη αύξηση με οποιοδήποτε πρόσχημα.
Ούτε φυσικά καταργούνται οι «λοιπές χρεώσεις» που αφορούν την παραγωγή και διανομή του ηλεκτρικού ρεύματος (όχι τα δημοτικά τέλη) και αποτελούν επιδότηση προς διάφορες πλευρές. Αυτές οι «λοιπές χρεώσεις» θα δημιουργούν προσαύξηση στην τελική τιμή της τάξης του 60% και πλέον και θα την οδηγούν, με τα τρέχοντα δεδομένα, στο επίπεδο των 20 λεπτών ανά κιλοβατώρα.
Παράλληλα, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η άνοδος στην τιμή του ρεύματος θα οδηγήσει σε νέα άνοδο του πληθωρισμού καθώς με το πρόσχημα του αυξημένου κόστους παραγωγής, λόγω ηλεκτρικής ενέργειας, κάποιοι θα προχωρήσουν σε νέες αυξήσεις τιμών κυρίως στα βασικά είδη πρώτης ανάγκης.
Φοροληστεία και μέσω των καυσίμων
Ένα ακόμα τρανταχτό παράδειγμα της κυβερνητικής, αλλά και κρατικής, φοροληστείας είναι το θέμα των καυσίμων.
Περίπου το 45% της τιμής των καυσίμων είναι φόροι και δασμοί που καταλήγουν στα κρατικά ταμεία για να πιαστούν οι στόχοι των πλεονασμάτων που απαιτούν οι δανειστές (βλέπε φωτογραφία πάνω). Αν αυτοί οι φόροι και δασμοί μειώνονταν στο μισό, θα προέκυπτε μια σημαντική ελάφρυνση για τις τσέπες των καταναλωτών αλλά θα μειώνονταν και οι τιμές πολλών ειδών κατανάλωσης, ειδικά των βασικών, αφού θα μειωνόταν το κόστος μεταφοράς τους.
Μάλιστα αν το μέτρο της μείωσης των φόρων και των δασμών συνδυαζόταν με το μέτρο της διατίμησης στα καύσιμα τότε θα είχαμε ευεργετικά αποτελέσματα τόσο για το λαϊκό εισόδημα όσο και για τον πληθωρισμό. Κάτι που γίνεται π.χ. στην Κύπρο που δεν έχει καν διυλιστήρια, αγοράζει καύσιμα από την Ελλάδα και η τιμή των καυσίμων είναι μικρότερη από ότι εδώ.