Ο Ιούλιος διαχρονικά είναι μήνας γεγονότων, επετείων, σημαντικών σταθμών στην πολιτική και εθνική ζωή της χώρας. Ιουλιανά 1965, Χουντικό πραξικόπημα στην Κύπρο και πρώτος Αττίλας (1974), πτώση Χούντας και Μεταπολίτευση (1974), Πλατείες 2011, δημοψήφισμα για Μνημόνια 2015.
Ο Ιούλιος του 2025 εξελίσσεται φαινομενικά ήρεμος, με τα «φυσιολογικά» για την εποχή φαινόμενα (τουρισμός, φωτιές). Αλλά υπάρχει μια έντονη κινητικότητα και σημαντικές, φανερές και υπόγειες, διεργασίες σε δύο τουλάχιστον επίπεδα:
- Είναι σε πλήρη εξέλιξη σχεδιασμοί γεωπολιτικών αναδασμών σε ολόκληρη την περιοχή της Μεσογείου, και ιδιαίτερα στη Ν.Α. Μεσόγειο. Το πρόσφατο «κύμα» μεταναστών από τμήμα της Λιβύης προς την Κρήτη, η απέλαση από το καθεστώς Χαφτάρ της ευρωπαϊκής αντιπροσωπείας, τα σχέδια (ΗΠΑ-Ισραήλ κ.λπ.) για εκτόπιση σημαντικού τμήματος των Παλαιστινίων προς την Λιβύη, αποδεικνύουν ότι γίνεται ένα τεράστιο παζάρι ανάμεσα σε διάφορες δυνάμεις. Οικονομικά συμφέροντα, αλλαγές συμμαχιών και συσχετισμών, διευθετήσεις κάθε είδους, γεωπολιτικά τόξα και στρατηγικές που εκδιπλώνονται, δεν αφήνουν περιθώρια για απλοϊκές «λύσεις».
- Παράλληλα, στο εσωτερικό, έχουν πυκνώσει διεργασίες για αλλαγές στο πολιτικό σκηνικό. Η επαναφορά Τσίπρα και το σπρώξιμο που έχει από ολιγάρχες και πρεσβείες, δείχνει ότι γίνεται μια δοκιμή για το «τι μπορεί να μαζέψει το παιδί σήμερα»· η έκκληση 91 πολιτών προς τον Σαμαρά, ο οποίος περιγράφεται ως υποψήφιος σωτήρας, δείχνει ότι ετοιμάζεται ένας «μοχλός» για την αποπομπή του Μητσοτάκη. Στο τραπέζι πέφτουν και προτάσεις για «κυβέρνηση ειδικού σκοπού» (βλέπε δηλώσεις του ευρωβουλευτή Φαραντούρη). Τα μηνύματα από Ευρώπη (σκάνδαλα, ευρωπαϊκή εισαγγελία για ΟΠΕΚΕΠΕ και Ταμείο Ανάπτυξης και Ανθεκτικότητας), αλλά και από ΗΠΑ (ο Τραμπ κάνει τον αδιάφορο προς τον Μητσοτάκη, συνομιλεί διαρκώς όμως με Ερντογάν), ακόμα οι δηλώσεις της κας Κίμπερλι λίγο πριν φθάσει στην Αθήνα να αναλάβει τα καθήκοντά της, ρίχνουν κι άλλο λάδι στο πολιτικό σκηνικό. Κυκλοφορούν έντονα και σενάρια πρόωρων εκλογών. Οι διεργασίες που γίνονται στους κύκλος των ελληνικών ολιγαρχών, οι αλλαγές του τοπίου στα ΜΜΕ με μεγαλύτερη εισβολή «βαρόνων» (π.χ. πώληση ΕφΣυν στον Μελισσανίδη), το σπρώξιμο που δίνει ο όμιλος Μαρινάκη στον Τσίπρα (βλ. τις «αποκαλύψεις» του ιστότοπου in.gr με τα «πρακτικά» της συνόδου αρχηγών της 6/7/2015), αποτυπώνουν ορισμένες μόνον από τις κινήσεις που γίνονται. Από την ένταση των κινήσεων και των διεργασιών διαφαίνεται μια ανησυχία ότι οδηγούμαστε σε μια κατάρρευση του καθεστώτος Μητσοτάκη, χωρίς όμως να υπάρχει κάποια σοβαρή ή αξιόπιστη διάδοχη κατάσταση· αυτό το κενό πρέπει κάπως να καλυφθεί.
Και η κοινωνία; Γενικώς απούσα, αδύναμη πολιτικά, χωρίς φωνή. Παρ’ όλες τις πολύ σημαντικές κινητοποιήσεις που έγιναν για το έγκλημα των Τεμπών τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο, δεν έχει βρεθεί ένας τρόπος/πρόταση που να μπορεί να συμβάλλει σε μια άλλη προοπτική. Στους εργασιακούς χώρους επικρατεί μια άνευ προηγουμένου κατάσταση διάλυσης δικαιωμάτων των εργαζόμενων, διώξεων αγωνιζόμενων ανθρώπων, προετοιμασίας απολύσεων και στο δημόσιο, γενίκευσης των εργολαβιών που ακολουθούν μετά τις ιδιωτικοποιήσεις. Η ψαλίδα ανάμεσα στον πλούτο στη χώρα (παλιά το έλεγαν «πλουτοκρατία») και την πλειοψηφία του πληθυσμού μεγαλώνει εντυπωσιακά. Η ακρίβεια και οι φορολογικές επιβαρύνσεις (σε όλα τα τιμολόγια) εξουθενώνουν τους εργαζόμενους και τους συνταξιούχους. Κλιμακώνεται η επίδειξη πυγμής προς τους φοιτητές και τα πανεπιστήμια. Οι αυξήσεις στα φάρμακα (ιδιαίτερα στα βασικά φάρμακα ευρείας κατανάλωσης), μαζί με την ιδιωτικοποίηση της υγείας, συν τα ενοίκια σε όλη την χώρα που ανεβαίνουν στα ύψη… όλα αυτά δημιουργούν ένα ασφυκτικό πλαίσιο. Όμως οι ολιγάρχες, οι πλουτοκράτες, τα ανώτερα μεσαία στρώματα, το πολιτικό σύστημα στο σύνολό του μαζί με δικαστική εξουσία και ΜΜΕ, αδιαφορούν εντελώς και κραυγαλέα για το πώς ζει ο απλός κόσμος στη χώρα.
Ζέστες, φωτιές παντού, εικόνες από φυσικές καταστροφές σε όλο τον κόσμο από τα ΜΜΕ, εικόνες φρίκης από Γάζα και αλλού, διχαστικές καταστάσεις πάνω στη βάση των νέων μεταναστευτικών ροών προς την Κρήτη, αρκετή δόση εγκλημάτων και ατυχημάτων: αυτή είναι η κατάσταση που πρέπει να καταναλωθεί το καλοκαίρι. Φυσικά και πληθώρα από φεστιβάλ. Να ξεσκάσουμε, να ξεχαστούμε λίγο, κάπου να δροσιστούμε, κάπου να αποδράσουμε για λίγες μέρες – όσοι μπορούν βέβαια.
Λίγη δροσιά ελπίδας; «Καμιά φορά αν θες να βρεις το δρόμο σου πρέπει τουλάχιστον να έχεις μπει στο δρόμο», λέει ένας στίχος τραγουδιού. Δεν υπάρχουν Μεσσίες για την κοινωνία. Η κοινωνία και η χώρα πρέπει, με νέα υλικά, να κατασκευάσουν την ελπίδα τους για μια προοπτική. Δύσκολο; Έως αφελές και ουτοπικό θα έλεγε κάποιος. Ναι, ίσως, αλλά αληθινό. Την «Ελλάδα που θέλουμε» δεν θα μας τη χαρίσει κανείς!