Γράφει η Τερψιχόρη Δέλτα
Από παιδί απεχθανόμουν τις διαφημίσεις της χριστουγεννιάτικης περιόδου. Χιλιάδες ρούχα, παιχνίδια, καλλυντικά, συσκευές, που απλά ποτέ δεν θα αποκτήσεις. Ο καταναλωτισμός δεν είναι απλώς η βασική δικλείδα ασφαλείας της συνεχούς τροφοδότησης του καπιταλισμού, αλλά και μια πηγή υποσυνείδητης ηττοπάθειας για τους «φτωχούς». Ωστόσο, αν είσαι τυχερός και το συνειδητοποιήσεις νωρίς, το φαινόμενο τείνει να έχει αντίθετα αποτελέσματα.
Σε προσωπικό επίπεδο, λόγου χάρη, ο υπερκαταναλωτισμός των γιορτών βγάζει στην επιφάνεια το πιο πεισματικά αντικαπιταλιστικό κομμάτι μου. Χωρίς πολιτικό επιχείρημα (μια και δεν μου επιτρέπω οικονομίστικες μαρξιστικές αναλύσεις και παραδέχομαι πως δεν θα αποδιοργανώσω ολόκληρο καπιταλισμό απλώς καταναλώνοντας λιγότερο τον Δεκέμβρη από ό,τι τους υπόλοιπους μήνες του χρόνου), τείνω να πειστώ πως η όλη μου αντίδραση προς τη γιορτή του καταναλωτισμού πηγάζει από κάποιου είδους κομπλεξισμό, που κρύβεται σε κάποιο συλλογικό, «προλεταριακό» ασυνείδητο ή κάτι παρόμοιο…
Οι γιορτινές διαφημίσεις δεν έχουν την παραμικρή τριβή με την πραγματικότητα! Πόσοι από εμάς τους υπάκουους τηλεθεατές, περνάμε τις γιορτές γύρω από τεράστια, οικογενειακά τραπέζια, με αμέτρητες πιατέλες κρεατικά και μπουκάλια Coca-Cola, σε πλουσιοπάροχα σαλόνια, διακοσμημένα από επαγγελματίες με χρυσοκόκκινα, καλαίσθητα στολίδια; Οι συγγενείς είναι χαμογελαστοί και τα παιδιά καλοντυμένα; Πόσες δεκάδες δώρα ανταλλάσσουμε, όντως, και τέλος, είμαστε πράγματι επί σειρά δύο μηνών χαμογελαστοί και καλοσυνάτοι;
Ξέρω πως οικογένειες έχουν σταματήσει να δειπνούν σε πλήρη απαρτία του σογιού, διότι ευτυχώς ή δυστυχώς δεν έχουν κανένα «πλούσιο θείο εξ Αμερικής»… Επίσης, μερικοί από εμάς βλέπουμε τα χαρτόκουτα και τους ενοίκους τους, στην Ομόνοια, όσο και τον υπόλοιπο χρόνο, και δεν νιώθουμε την παραμικρή ντροπή που δεν συγκινούμαστε καν από τις δακρύβρεχτες καμπάνιες των ΜΚΟ.
Μετά από σκληρή δουλειά της τηλεορασόπληκτης κοινωνίας να μας αναγκάσει να υποδεχόμαστε το νέο χρόνο όπως ορίζει η Αγία Coca-Cola, νομίζω πως θα είχε μια άγρια ομορφιά αν ξεφεύγαμε λίγο από τα κλισέ των διαφημιστών. Και ας μη φιληθούμε φέτος κάτω από το γκι, με ακριβά δώρα και κόκκινα ψηλοτάκουνα παπούτσια.
Αυτό που έχει καταφέρει σίγουρα η χριστουγεννιάτικη διαφήμιση, πάντως, και πρέπει να της το αναγνωρίσουμε, είναι ο βιασμός της αυθεντικότητας. Σου υπαγορεύει πώς πρέπει να φαίνεσαι όταν είσαι ευτυχισμένος, ερωτευμένος, πώς να αγαπάς… Πώς, όμως, θα έμοιαζε το πρόσωπό σου χωρίς παρεμβάσεις; Σου χρειάζονται όντως οκτώ γαλοπούλες στο τραπέζι και τριάντα άτομα γύρω από αυτό, για να θαυμάσουν τα γιορτινά σου ρούχα, που σε κάνουν να θυμίζεις το έλατο στο Σύνταγμα; Σκέψου…
Μια παρέα νέων, μαζεμένοι γύρω από το τζάκι ενός μικρού και ακατάστατου ζεστού σπιτιού, πίνουν κόκκινο κρασί από την κάβα της γειτονιάς, κάποιος έκαψε τα μακαρόνια που θα έτρωγαν και πίσω από τα γέλια τους ακούγονται Doors. Κάποιοι άλλοι, βλέπουν τα πυροτεχνήματα από το Λόφο του Στρέφη, ενώ αλλάζει ο χρόνος. Τα δάχτυλά τους κοκαλώνουν από την κρύα μπίρα. Κάνουν σχέδια για το 2016…
