Σε μια ομιλία του πριν μερικές μέρες, από το βήμα του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ που πραγματοποιήθηκε στην Αγία Πετρούπολη, ο Ρώσος πρόεδρος Β. Πούτιν παρουσίασε τις βασικές γραμμές ενός «νέου κόσμου» που εγκαινιάζει η «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» στην Ουκρανία όπου «τίποτα δεν θα είναι πλέον το ίδιο πλέον πουθενά».
Ο Πούτιν υπογράμμισε ότι «οι αλλαγές στον κόσμο είναι θεμελιώδεις, κομβικές και αδυσώπητες […] Οι Ηνωμένες Πολιτείες, αφότου κέρδισαν τον Ψυχρό Πόλεμο, αυτοανακηρύχθηκαν αγγελιοφόροι του Θεού στη Γη, που δεν έχουν υποχρεώσεις αλλά μόνο συμφέροντα. Φαίνεται να μην παρατηρούν ότι νέα ισχυρά κέντρα έχουν δημιουργηθεί στον πλανήτη. Τίποτε δεν θα είναι όπως παλιά στην παγκόσμια πολιτική».
Διακηρύσσοντας μάλιστα το τέλος του «μονοπολικού κόσμου» έδωσε ένα περίγραμμα του κόσμου που ευαγγελίζεται: «Μόνο τα ισχυρά κυρίαρχα κράτη μπορούν να πουν τη γνώμη τους για την αναδυόμενη παγκόσμια τάξη πραγμάτων αλλιώς είναι καταδικασμένα να παραμείνουν ή να γίνουν αποικίες».
Αν κάποιος θέλει να σταθεί στην ουσία των εξαγγελιών του Ρώσου προέδρου, δεν μπορεί παρά να διαπιστώσει ότι η αμφισβήτηση της δυτικής κυριαρχίας και το τέλος του «παλαιού κόσμου» δεν αφορά τις θεμελιώδεις αρχές και τους κανόνες της οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής του αλλά επικεντρώνεται αποκλειστικά σε μια αλλαγή του συσχετισμού ισχύος μεταξύ των κοσμοκρατορικών κέντρων του πλανήτη. Γεγονός που παραπέμπει και συνδυάζεται άρρηκτα με την ανάγκη αναζήτησης νέων συμμαχιών ή συνεργασιών για τις ενδιάμεσες και πιο αδύναμες χώρες ώστε να αποφύγουν να «παραμείνουν ή να μετατραπούν σε αποικίες». Για τον Ρώσο πρόεδρο άλλος δρόμος για τους λαούς και τις χώρες δεν υπάρχει.
Η αμφισβήτηση της δυτικής κυριαρχίας δεν αφορά τις θεμελιώδεις αρχές και τους κανόνες της οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής του αλλά επικεντρώνεται αποκλειστικά σε μια αλλαγή του συσχετισμού ισχύος μεταξύ των κοσμοκρατορικών κέντρων του πλανήτη
Ταυτότητα στόχων, ανταγωνισμοί ισχύος
Δύο μέρες αργότερα ξεκίνησαν οι εργασίες της Συνόδου Κορυφής των χωρών-μελών των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική) που διεξάγεται στο Πεκίνο. Η προσοχή βέβαια είναι στραμμένη στις θέσεις που θα διατυπώσουν οι ηγέτες των χωρών-μελών για την αντιμετώπιση της κατάστασης που έχει διαμορφώσει ο πόλεμος της Ουκρανίας στις διεθνείς σχέσεις, σε οικονομικό και πολιτικό επίπεδο.
Ήταν ήδη γνωστό ότι μεταξύ των στρατηγικών στόχων των BRICS, αλλά και άλλων χωρών που παρακολουθούν τις εξελίξεις και δεν συντάχθηκαν με τις δυτικές κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας, ήταν τα αναγκαία βήματα για την αποδέσμευσή τους από το δολάριο ως κυριάρχου νομίσματος στις διεθνείς, οικονομικές συναλλαγές.
Στην παρέμβασή του ο Ρώσος πρόεδρος διευκρίνισε με μεγαλύτερη σαφήνεια τα όσα είχε εξαγγείλει πριν λίγες μέρες. Χαρακτήρισε τη σύγκρουση μεταξύ Ρωσίας και δυτικού μπλοκ ως σύγκρουση μεταξύ «παρόμοιων» και όχι «μεταξύ ανταγωνιστών».
«Οι επιχειρηματίες των χωρών μας», είπε ο Πούτιν, «αντιμετωπίζουν την επιχειρηματική ανάπτυξη σε δύσκολες συνθήκες, επειδή οι δυτικοί εταίροι παραμελούν τις βασικές αρχές της οικονομίας της αγοράς, το ελεύθερο εμπόριο, το απαραβίαστο της ιδιωτικής ιδιοκτησίας, ακολουθούν έναν ουσιαστικά ανεύθυνο μακροοικονομικό δρόμο, με ανεξέλεγκτη έκδοση χρημάτων και συσσώρευση χρέους». Εμφανίζοντας τον εαυτό του ως υπέρμαχο της «ελεύθερης αγοράς» καταδίκασε τις δυτικές κυρώσεις ως «μηχανισμούς πίεσης της ανταγωνιστικότητας των οικονομιών». «Υπάρχει σκόπιμη διάρρηξη των δεσμών συνεργασίας, επομένως οι αλυσίδες μεταφορών και logistics καταρρέουν. Και όλα αυτά είναι αντίθετα με την κοινή λογική και τη στοιχειώδη οικονομική λογική, είναι επιζήμια για τα συμφέροντα των εταιρειών σε παγκόσμια κλίμακα και επηρεάζουν αρνητικά την ευημερία του πληθυσμού, στην πραγματικότητα, όλων των χωρών», υπογράμμισε με έμφαση.
Από την πλευρά του ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ φάνηκε πιο συγκρατημένος σημειώνοντας την ανάγκη οι μεγάλες, ανεπτυγμένες χώρες να κατανοήσουν τις αρνητικές επιπτώσεις των πολιτικών τους και να αποτρέψουν μεγάλα σοκ για τις αναπτυσσόμενες χώρες. Η Κίνα, αποφεύγοντας κατά το δυνατόν την άμεση εμπλοκή της σε συγκρούσεις μεγάλης κλίμακας, στηρίζει και στηρίζεται ανεπιφύλακτα στην παγκοσμιοποιημένη οικονομία γνωρίζοντας ότι ο χρόνος δουλεύει προς όφελος της. Όχι τυχαία ο Κινέζος πρόεδρος, απευθυνόμενος στο δυτικό μπλοκ, υπογράμμισε εμφατικά: «Οι κυρώσεις έχουν αποδειχθεί πολλές φορές ότι είναι μπούμερανγκ και δίκοπο μαχαίρι. Η πολιτικοποίηση της παγκόσμιας οικονομίας, η μετατροπή της σε εργαλείο ή όπλο σας και η εσκεμμένη επιβολή κυρώσεων χρησιμοποιώντας την ισχυρή σας θέση στα διεθνή χρηματοπιστωτικά και νομισματικά συστήματα, θα καταλήξει μόνο να βλάψει τα δικά σας συμφέροντα και των άλλων και να υποφέρουν όλοι». Ταυτόχρονα, έχοντας στο μυαλό την επικείμενη Σύνοδο του ΝΑΤΟ καθώς και ότι η χώρα του αποτελεί τον κύριο στρατηγικό στόχο των ΗΠΑ, δεν παράλειψε να σημειώσει ότι «η ουκρανική κρίση είναι μια άλλη κλήση αφύπνισης για ολόκληρο τον κόσμο. Μας υπενθυμίζει ότι η τυφλή πίστη στη λεγόμενη “θέση δύναμης” και οι προσπάθειες επέκτασης στρατιωτικών συμμαχιών και αναζήτησης της δικής του ασφάλειας σε βάρος των άλλων θα οδηγήσουν μόνο σε διλήμματα ασφαλείας».
Καθώς οι εργασίες της Συνόδου συνεχίζονται, με ενδιαφέρον αναμένονται οι καταλήξεις της αλλά και οι θέσεις της Ινδίας που ως γνωστό αρνήθηκε να στηρίξει τις δυτικές κυρώσεις ενάντια στη Ρωσία, παρά το ότι είναι μέλος της άτυπης ομάδας ασφαλείας Quad, στην οποία συμμετέχουν οι ΗΠΑ, η Αυστραλία και η Ιαπωνία, και την οποία το Πεκίνο αποκαλεί «ασιατικό ΝΑΤΟ».
