Ολοκληρώθηκε το μεσημέρι της Κυριακής 1/3 η συνεδρίαση της Κ.Ε. τιυ ΣΥΡΙΖΑ που είχε ξεκινήσει το πρωί του Σαββάτου με την εισηγητική ομιλία του προέδρου του κόμματος Αλέξη Τσίπρα. Ήταν η πρώτη συνεδρίαση του οργάνου μετά τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου. Αντικείμενο της συνεδρίασης, η αποτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος και του μετεκλογικού τοπίου, ο ρόλος του κόμματος στη νέα φάση, αλλά και οι τρέχουσες πολιτικές εξελίξεις με κορυφαία την πρόσφατη συμφωνία.
Εκτός από την πολιτική απόφαση που τελικά υπερψηφίστηκε, κατατέθηκε από μέλη της Κ.Ε. ακόμα ένα σχέδιο απόφασης που μειοψήφησε, όπως και μια τροπολογία που επίσης δεν εγκρίθηκε από το σώμα. Παρουσιάζουμε πιο κάτω τα δύο αυτά κείμενα.
Σχέδιο Απόφασης της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ
(Προτάθηκε από τα μέλη της Κ.Ε. Μανώλη Μούστο, Μαρίνα Μπρέστα, Ρούντι Ρινάλντι, Νίκο Ταυρή και Ερρίκο Φινάλη και μειοψήφισε στην ψηφοφορία για την πολιτική απόφαση)
Για το μετεκλογικό τοπίο
1. Η εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, ο σχηματισμός κυβέρνησης με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ, οι μεγάλης σημασίας συμβολικές κινήσεις στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής, ο λόγος του πρωθυπουργού στις προγραμματικές δηλώσεις και τα «όχι» που ειπώθηκαν, γέμισαν χαρά το λαό και ο ΣΥΡΙΖΑ συγκέντρωσε ευρύτατη υποστήριξη, ακόμα και από πολίτες που δεν τον ψήφισαν. Αυτά εκδηλώθηκαν και στις αυθόρμητες κινητοποιήσεις στις πλατείες της χώρας.
2. Με την ιστορικής σημασίας νίκη του ΣΥΡΙΖΑ και το λαϊκό ρεύμα που υποστήριξε την απαλλαγή από το μνημονιακό καθεστώς, ξημέρωσε ένα νέο πολιτικό τοπίο, που θα έχει άλλα χαρακτηριστικά από αυτά που ζήσαμε στους δύο προηγούμενους κύκλους που κλείνουν: α) Τον κύκλο της χρεοκοπημένης μεταπολίτευσης, που πολιτικά κυριαρχήθηκε από το δικομματισμό ΝΔ-ΠΑΣΟΚ και χαρακτηρίστηκε από τη νομή της εξουσίας από τα κόμματα αυτά και από την προώθηση μιας εκδοχής εκσυγχρονισμού α λα ελληνικά της μεταπρατικής δομής που παρέλαβαν. β) Τον κύκλο της μνημονιακής περιόδου με επικυριαρχία του μνημονιακού πολιτικού μπλοκ (ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, μέσα από δικομματικές ή τρικομματικές κυβερνήσεις), το οποίο τιμωρήθηκε σκληρά για την αντιλαϊκή πολιτική που εφάρμοσε στα 4 χρόνια μνημονίου.
3. Η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ ορίζει και ανοίγει ένα νέο πολιτικό κύκλο, στον οποίο η Αριστερά παίζει κεντρικό, πρωταγωνιστικό ρόλο. Η τιμωρία του μνημονιακού πολιτικού στρατοπέδου και η αφαίρεση της διακυβέρνησης από αυτό το αντιδραστικό και εθελόδουλο μπλοκ, το μπλοκ του «ναι σε όλα» προς την τρόικα, αποτελεί μια σημαντική στιγμή και τομή στην πολιτική ζωή του τόπου και απαρχή ενός νέου κύκλου που επηρεάζει και επιδρά στις εξελίξεις σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
4. Τα βασικά χαρακτηριστικά του κύκλου που ανοίγει είναι η συνύπαρξη τριών πλευρών: των προσδοκιών και δεσμεύσεων για μια φιλολαϊκή πορεία, των έντονων πιέσεων για μια συστημική παλινόρθωση, των ανοικτών μετώπων με τη διαπλοκή/διαφθορά εσωτερικά και την τρόικα/γερμανική Ευρώπη από την άλλη. Και μόνο η συνύπαρξη αυτών των τριών πλευρών, συν τις γεωπολιτικές πιέσεις που υπάρχουν, αναδεικνύει πως η ρευστότητα, η πυκνότητα, οι δυσκολίες και η μεταβατικότητα θα είναι σύμφυτα χαρακτηριστικά του νέου κύκλου. Είναι αλήθεια πως από την πρώτη μέρα μπήκαμε στα δύσκολα και καμιά απλοποιητική λογική δεν μπορεί να σταθεί έστω για ένα 24ωρο.
5. Σε κάθε περίπτωση, στο νέο πολιτικό κύκλο με πρωταγωνιστή την Αριστερά καραδοκούν ορισμένοι ιδεολογικοί και πολιτικοί κίνδυνοι: α) Ο κίνδυνος της συστημικής παλινόρθωσης. Είτε με τη μορφή της σύντομης παρένθεσης, είτε «από τα μέσα», δηλαδή με την απορρόφηση του ΣΥΡΙΖΑ και την κεντροαριστεροποίηση της πολιτικής του σαν μοναδικής δυνατότητας. Ιστορικά οι παλινορθώσεις έγιναν και με τους δύο τρόπους: είτε με ανατροπή από εχθρικές δυνάμεις είτε με εκφυλισμό και πτώση. β) Ο κίνδυνος της ενσωμάτωσης μέσα από τον κυβερνητισμό, τον κρατικισμό, τη δημόσια διοίκηση. Χωρίς μεγάλες μεταβολές και με παραμονή στο υπάρχον θεσμικό και κρατικο-διοικητικό σύστημα, η συμμετοχή και απορρόφηση δυνάμεων μέσα από τους μηχανισμούς αυτούς δεν παράγει αναζωογόνηση, αλλά γραφειοκρατία, ρουτίνα, εκφυλισμό. Η λαϊκή συμμετοχή και η εφευρετικότητα για χώρους συμμετοχής πρέπει να είναι ένα αντίδοτο σε αυτές τις φυσιολογικές τάσεις που θα αναπτυχθούν. γ) Ο διασκορπισμός των αριστερών σκεπτόμενων προοδευτικών δυνάμεων σε ειδικούς τομείς, κι όχι η συγκέντρωσή τους σε τομείς κρίσιμους και αποφασιστικούς. δ) Η αποδιάρθρωση της κοινωνικής θέλησης και δυναμικής, ή ακόμη και της ίδιας της Αριστεράς, ως υποκειμένου μετάβασης και εκφραστή μεγάλων ιστοριών αιτημάτων – κινημάτων.
6. Επομένως, το «κλειδί» είναι πάλι η λαϊκή παρουσία. Είναι αδύνατο να φανταστούμε μια αφαίρεση από το προσκήνιο του λαϊκού κινήματος, της λαϊκής συμμετοχής, των κινημάτων, των αντιδράσεων, της αμφισβήτησης. Ανάμεσα στην κυβέρνηση και το υπόλοιπο κοινωνικό σύνολο (οικονομία και εν γένει κοινωνία) υπάρχει ένας πλούσιος ιστός κοινωνικής δραστηριότητας που πρέπει να πάρει υπόσταση και να αποτελέσει πρωταγωνιστική δύναμη: ένα λαϊκό πολιτικό ρεύμα-κίνημα, που δίνει στήριξη, ελέγχει, κριτικάρει, συμπληρώνει, μετασχηματίζει την κρατική κυβερνητική παρέμβαση. Αυτά μπορούν να δώσουν ορμή και ρυθμό, περιεχόμενο και λαϊκότητα στην αναγκαία μετάβαση σε μια άλλη Ελλάδα. Η ελπίδα πρέπει να ανοίγει δρόμους μιας άλλης κοινωνίας.
Για τη συμφωνία παράτασης της δανειακής σύμβασης
7. Η Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ εκτίμησε με νηφαλιότητα και σοβαρότητα τη συμφωνία παράτασης της δανειακής σύμβασης, καθώς είναι φανερό ότι πρόκειται για σημαντικό κόμβο των πολιτικών εξελίξεων, επηρεάζει τη φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ και της κυβέρνησης κοινωνικής σωτηρίας και θέτει τη χώρα και το λαό σε δυσμενέστερη θέση το επόμενο τετράμηνο. Σε αυτό το πλαίσιο κατέληξε στα παρακάτω:
8. Η συνθήκη για την παράταση της δανειακής σύμβασης που υπεγράφη μεταξύ της κυβέρνησης κοινωνικής σωτηρίας και του Εurogroup αντικειμενικά συνιστά παράταση των μνημονιακών δεσμεύσεων και του καθεστώτος επιτροπείας και ελέγχου της χώρας. Κατά συνέπεια, πρέπει να αποτιμάται σαν αρνητική εξέλιξη. Με αντάλλαγμα μια αμφιλεγόμενη εξασφάλιση ρευστότητας για την οικονομία της χώρας, στην πραγματικότητα η ελληνική κυβέρνηση οδηγείται σε διαρκή ομηρεία. Οι συνεχείς εκβιασμοί από την πλευρά των θεσμικών οργάνων της Ε.Ε. και του ΔΝΤ θα αναγκάζουν σε αναβολή ή ακύρωση της θέσπισης φιλολαϊκών μέτρων για τους 4 επόμενους μήνες, καθώς ήδη διαμηνύεται ότι θα θεωρηθούν «μονομερείς ενέργειες». Έτσι, στην πραγματικότητα γίνονται βήματα και επιτρέπονται πιέσεις στην κατεύθυνση της ακύρωσης σχεδόν ολόκληρου του προγράμματος και των προεκλογικών εξαγγελιών του ΣΥΡΙΖΑ. Την ίδια στιγμή, δεν έχουν αρθεί διόλου τα σχέδια οικονομικού στραγγαλισμού της χώρας. Αντίθετα: συνεχίζονται οι εκβιασμοί, η χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας γίνεται στα όρια μιας ασφυκτικής επιβίωσης, δεν επιστρέφονται τα 1,9 δισ. ευρώ που αποτελούν υπερκέρδη της ΕΚΤ από τη διαχείριση των ελληνικών ομόλογων και διατυπώνονται επίσημα απειλές για ύπαρξη «πιστωτικού γεγονότος» στην περίπτωση που η χώρα ζητήσει έστω και παράταση ελάχιστων μηνών για την αποπληρωμή της δόσης του Μαρτίου.
9. Ο επώδυνος συμβιβασμός στον οποίο οδηγήθηκε και προσυπέγραψε η κυβέρνηση κοινωνικής σωτηρίας αποδεικνύει στην πράξη ότι δεν είναι εύκολη μια «αμοιβαία επωφελής συμφωνία» εντός των θεσμών της σημερινής Ε.Ε. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι η συμφωνία αυτή διαρρηγνύει τις σχέσεις εμπιστοσύνης με το λαό, υποσκάπτει τη λαϊκή συμπαράσταση και ενεργοποίηση που εκφράστηκε μετά τις εκλογές και ξοδεύει ένα τεράστιο πολιτικό κεφάλαιο που ξεπερνούσε το εκλογικό μας ποσοστό και συνιστούσε τεράστια πολιτική δύναμη, ικανή να οδηγήσει σε μια διέξοδο της χώρας από τα μνημονιακά δεσμά.
10. Η κυβέρνηση κοινωνικής σωτηρίας οφείλει αυτή τη στιγμή να προχωρήσει σε πλήρη αποδόμηση της συμφωνίας. Στο αμέσως επόμενο διάστημα να προχωρήσει στη νομοθέτηση όλων των φιλολαϊκών προεκλογικών μας δεσμεύσεων, χωρίς να υπολογίζει το δημοσιονομικό κόστος σύμφωνα με τα μνημονιακά κριτήρια. Να προχωρήσει σε βαθιές τομές στο πολιτικό σύστημα, καταργώντας άμεσα το πολυπλόκαμο σύστημα διαφθοράς και διαπλοκής. Αν τα νομοθετήματα αυτά θεωρηθούν «μονομερείς ενέργειες», να καταγγείλει τη συμφωνία ως αντίθετη με την πρόσφατη λαϊκή εντολή και με τις αρχές της Εθνικής Ανεξαρτησίας και της Λαϊκής Κυριαρχίας. Να θέσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων τα πλεονεκτήματα που απορρέουν από τη γεωστρατηγική θέση της χώρας, ιδιαίτερα σήμερα που αποσταθεροποιείται ολόκληρη η περιοχή των Βαλκανίων, της Ν.Α. Ευρώπης και της Μ. Ανατολής. Καλούμε την κυβέρνηση κοινωνικής σωτηρίας να πει όλη την αλήθεια στον ελληνικό λαό και να τον προετοιμάσει για μια δύσκολη σύγκρουση, καταφεύγοντας σε δημοψήφισμα, αν αυτό κριθεί αναγκαίο.
11. Μπροστά στο κλίμα εκβιασμών και τετελεσμένων που επιλέγουν οι δανειστές και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί, μόνη διέξοδος είναι η επιστροφή στις συνεδριακές θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ και στις προεκλογικές μας δεσμεύσεις. Αποτίναξη του μνημονιακού καθεστώτος σημαίνει αποδέσμευση από το βρόγχο του χρέους με διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους και αποπληρωμή του υπόλοιπου με ρήτρα ανάπτυξης, οριστικό τελείωμα της λιτότητας και του ξεπουλήματος της δημόσιας περιούσιας, άμεσο έλεγχο του τραπεζικού συστήματος και επανεκκίνηση της οικονομίας με ένα σχέδιο παραγωγικής, πολιτειακής και πολιτισμικής αναγέννησης της χώρας.
Για την πολιτική λειτουργία και το κόμμα
12. Στις κρίσιμες συνθήκες που ζούμε μετά τη μεγάλη νίκη της 25ης Ιανουαρίου και όσα μεσολάβησαν στο μήνα που πέρασε, συνεχίζεται η μεγάλη υποβάθμιση της λειτουργίας και της πολιτικής συζήτησης στο κόμμα. Ακόμα και τούτη η Κ.Ε. με εντελώς συνοπτικές διαδικασίες κλήθηκε να συζητήσει κρίσιμα ζητήματα, χωρίς ουσιαστική πληροφόρηση, χωρίς δεδομένα και όπως συνήθως για να επικυρώσει αποφάσεις που έχουν ήδη ληφθεί και συχνά υλοποιηθεί πριν τις συνεδριάσεις της. Αυτή η υποβάθμιση του κόμματος και η αιμορραγία που υφίσταται για να στελεχωθεί η κρατική μηχανή θα έπρεπε εδώ και καιρό να αντιμετωπιστεί, και είχε επισημανθεί από μέλη της Κ.Ε. σε παλιότερες συνεδριάσεις – αλλά δεν δόθηκε καμία σημασία. Ακόμα και οι οργανωτικές αλλαγές που αποφασίζονται σε αυτή τη συνεδρίαση κινούνται στην ίδια λογική της προχειρότητας και χωρίς να έχει γίνει οποιαδήποτε συζήτηση. Το οξύμωρο συνίσταται στο ότι αυτές οι επιλογές συνοδεύονται με λόγους περί «ιστορικού ρόλου του κόμματος στη νέα περίοδο». Άρα χρειάζεται το αμέσως επόμενο διάστημα να ανοίξει ουσιαστική και δημοκρατική συζήτηση μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ για το ρόλο του μέσα στις νέες συνθήκες.
Αθήνα, 1 Μαρτίου 2015
Τροπολογία στην απόφαση της Κ.Ε.
(Κατατέθηκε από την “Αριστερή Πλατφόρμα” και μειοψήφισε, αφού 68 μέλη της Κ.Ε. ψήφισαν υπέρ, 92 κατά, 5 “λευκό”, ενώ 1 δήλωσε “αποχή”)
Εκφράζουμε τη διαφωνία μας με τη συμφωνία και τη λίστα των μεταρρυθμίσεων που συνομολογήθηκαν στο Eurogroup.
Και τα δύο κείμενα αντιπροσωπεύουν έναν μη επιθυμητό συμβιβασμό για τη χώρα μας και κινούνται σε κατευθύνσεις και προσανατολισμούς που βρίσκονται σε απόσταση, και σε βασικά τους σημεία σε διάσταση ή και αντίθεση, με τις προγραμματικές δεσμεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ.
Ο ΣΥΡΙΖΑ στο αμέσως επόμενο διάστημα,παρά τις συμφωνίες του Eurogroup, πρέπει να κινηθεί στη βάση μιας πολιτικής που θα έχει ως κύρια προτεραιότητα την υλοποίηση με σταθερότητα και συνέπεια των προεκλογικών του δεσμεύσεων και των προγραμματικών κυβερνητικών δηλώσεων.
Στην κατεύθυνση αυτή καλούμαστε να στηριχτούμε στους εργατικούς – λαϊκούς αγώνες, συμβάλλοντας στην αναζωογόνηση τους, και τη συνεχή διεύρυνση της λαϊκής στήριξης για να αποκρούσουμε κάθε μορφής εκβιασμούς απ’ τη σκοπιά ενός εναλλακτικού σχεδίου, το οποίο θα έχει στο επίκεντρο τη μέχρι τέλους προώθηση των ριζοσπαστικών μας εξαγγελιών.
Βασικό συμπέρασμα από τις τελευταίες εξελίξεις είναι η ανάγκη, οι αποφάσεις για την πορεία μας -και ιδιαίτερα οι πιο κρίσιμες- να λαμβάνονται μετά από συζήτηση στα συλλογικά θεσμικά όργανα του κόμματος, τα οποία πρέπει, όπως και συνολικά το κόμμα και οι οργανώσεις του, να αναβαθμιστούν και να παίξουν τον πρωταγωνιστικό τους ρόλο για μια νέα προοδευτική πορεία της χώρας μας.
Η τελική απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής δεν έχει δοθεί ακόμα στη δημοσιότητα. Όπως και μία ακόμα τροπολογία που κατέθεσε μέλος της Κ.Ε.
