του Σπύρου Παναγιώτου
Οι αποφάσεις ΝΑΤΟ στη Βαρσοβία
«Η ασφάλειά μας κινδυνεύει σε ένα πιο ασταθές διεθνές περιβάλλον…» Γ. Στόλτενμπεργκ Γ.Γ. ΝΑΤΟ
Ποιον κίνδυνο αντιλαμβάνεται το ΝΑΤΟ ότι απειλεί την ασφάλεια του δυτικού κόσμου;
O ιστορικός Eric Zuesse, σε πρόσφατο άρθρο του στο Global Research, σημειώνει ότι στο κείμενο αποφάσεων της διήμερης Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, που έλαβε χώρα 8-9 Ιούλη, στη Βαρσοβία, η λέξη «τρομοκρατία» χρησιμοποιήθηκε 17 φορές, η λέξη «Ρωσία» 58 φορές, ουδέποτε ευνοϊκά -συχνά πολύ επιθετικά- η λέξη «Ουκρανία» και «Συρία» 34 και 10 φορές αντίστοιχα, ενώ η λέξη «τζιχάντ και τζιχαντισμός» καμία.
Στην πραγματικότητα, το θέμα που απασχόλησε τη συγκεκριμένη ετήσια Σύνοδο του ΝΑΤΟ ήταν η προπαρασκευή της ασφυκτικής περικύκλωσης της Ρωσίας από στεριά, θάλασσα και αέρα, στο σύνολο των συνόρων της από τη Βαλτική ως την Μαύρη Θάλασσα. Παράλληλα, προωθήθηκε η ενδυνάμωση των σχέσεων της δυτικής συμμαχίας με τις χώρες του πρώην Ανατολικού Μπλοκ και συζητήθηκε η συμμετοχή της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Αναβιώνει έτσι το σχέδιο της «Νέας Ευρώπης», σταθερής και πρόθυμης συμμάχου του ατλαντισμού, σε ειδικό ρόλο απέναντι σε μια διχασμένη και παραπαίουσα «Παλαιά Ευρώπη», ειδικά αυτήν την περίοδο της θολής και απρόβλεπτης διαχείρισης του δημοψηφίσματος στη Βρετανία.
Περικύκλωση της Ρωσίας
Τα συμπεράσματα της Συνόδου είναι απόλυτα σαφή, ως προς την εκτίμηση ότι η ουκρανική κρίση, υπό τις τρέχουσες συνθήκες, αποτελεί τον καθοριστικό παράγοντα των αποφάσεων της Συνόδου.
Έτσι, οι ΗΠΑ-ΝΑΤΟ, έχοντας ήδη περισσότερες από 800 στρατιωτικές βάσεις σε ολόκληρο το κόσμο, αποφάσισαν να ενισχύσουν την παρουσία τους στα ανατολικά σύνορα του ΝΑΤΟ με τέσσερα ενισχυμένα τάγματα (600 στρατιωτών το καθένα), που θα δρουν εκ περιτροπής σε Λετονία, Εσθονία, Λιθουανία και Πολωνία, την ανάπτυξη μιας πολυεθνικής ταξιαρχίας στη Ρουμανία και βέβαια την εγκατάσταση βαλλιστικών πυραυλικών συστημάτων σε Πολωνία και Ρουμανία.
Αποφασίστηκε, ακόμα, η ενίσχυση της συμμαχίας στην αντιμετώπιση κινδύνων από τον κυβερνοχώρο, η συνεργασία μεταξύ των κατασκοπευτικών αεροπλάνων Awacs, ώστε να συγκεντρώνονται παγκοσμίως οι πληροφορίες στις ΝΑΤΟϊκές υπηρεσίες, όπως και η συνέχιση της παρουσίας των ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων σε Ιράκ και Αφγανιστάν.
Πιο σημαντικές είναι οι αποφάσεις που σχετίζονται με την ανάπτυξη ναυτικών δυνάμεων σε ολόκληρη τη Μεσόγειο που επιφορτίζονται και με την ευθύνη παρουσίας στη Μαύρη Θάλασσα. Οι ΝΑΤΟϊκοί αξιωματούχοι, εκτιμώντας ότι η ανάπτυξη ναυτικών δυνάμεων είναι πιο οικονομική και αποτελεσματική σε σχέση με τις χερσαίες, εστιάζουν το ενδιαφέρον στη Μεσόγειο, με πρόφαση τον έλεγχο των προσφυγικών ροών από Τουρκία και Λιβύη αντίστοιχα. Επεκτείνουν, έτσι, την ήδη υπάρχουσα δύναμη στο Αιγαίο, που πραγματοποιεί επιχειρήσεις σε μια περιορισμένη γύρω από το Κεντρικό Αιγαίο περιοχή, σύμφωνα με την επιθυμία της Άγκυρας, σε ολόκληρο το Αιγαίο και τη νότια μέχρι τις ακτές της Λιβύης περιοχή, ετοιμάζοντας, στην πραγματικότητα, μια νέα επέμβαση στη χώρα.
Στην πραγματικότητα η κύρια μέριμνα του ΝΑΤΟϊκού σχεδίου είναι ο έλεγχος των ρωσικών δυνάμεων σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο και ιδιαίτερα η παρουσία του στο συνεχιζόμενο πόλεμο της Συρίας. Έτσι, η ναυτική δύναμη της Μεσογείου θα επεκταθεί αναλαμβάνοντας στην ευθύνη της και την παρουσία στη Μαύρη Θάλασσα, σε συνεργασία με τις ένοπλες δυνάμεις της Βουλγαρίας, Ρουμανίας και Τουρκίας.
Με αυτόν τον τρόπο η περικύκλωση της Ρωσίας ολοκληρώνεται και η αναγωγή της σε βασική «επιθετική» δύναμη από τους ΝΑΤΟϊκούς ιθύνοντες θα χαρακτηρίσει τις γεωστρατηγικές εξελίξεις στην περιοχή.
Αν σε αυτά συνυπολογιστεί και η ένταση της αντιπαράθεσης μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, με αφορμή τον έλεγχο της Θάλασσας της Νότιας Κίνας, που οξύνθηκε με την πρόσφατη απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης (δεν απεδέχθη ότι η Κίνα έχει ιστορικά κατοχυρωμένα δικαιώματα στην περιοχή) γίνεται φανερό ότι οι γεωστρατηγικές αναστατώσεις ανάγονται σε κύριο μοχλό των εξελίξεων σε ολόκληρο το κόσμο και το ενδεχόμενο μιας μικρής ή μεγαλύτερης σύρραξης ανάμεσα στις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις παραμένει στην επικαιρότητα.
Από αυτή την άποψη, οι απαντήσεις της Ρωσίας και της Κίνας είναι χαρακτηριστικές. Η μεν Ρωσία, αμέσως μετά τις αποφάσεις της Βαρσοβίας, πέρα από τις διαμαρτυρίες της, ανακοίνωσε μεγάλης έκτασης και διάρκειας στρατιωτικές ασκήσεις που περιλαμβάνουν και προσομοιώσεις επιθέσεων με βαλλιστικούς πυρηνικούς πυραύλους, ενώ η Κίνα ανακοίνωσε ότι θα επιβάλλει ζώνη ελέγχου των πτήσεων πάνω από τη Νότια Σινική Θάλασσα, ανεβάζοντας ακόμα πιο ψηλά το θερμόμετρο της αντιπαράθεσης.
Η εμπειρία του Αιγαίου και η στάση της ελληνικής κυβέρνησης
Η ελληνική κυβέρνηση προσυπέγραψε, χωρίς επιφυλάξεις, όλες τις παραπάνω αποφάσεις, παρά τους φραστικούς λεονταρισμούς για άρση των κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας και ανάδειξής της σε παράγοντα ειρήνης στην Ευρώπη. Αλήθεια, τι σημασία έχουν αυτά τα λόγια, όταν προσυπογράφει το σχέδιο επιθετικής περικύκλωσης της Ρωσίας και αναλαμβάνει και η ίδια ρόλο συμμετέχοντας στους ΝΑΤΟϊκούς σχεδιασμούς; Ακόμα και αν αποδεχθεί κάποιος ότι η δεινή οικονομική θέση της χώρας δεν επιτρέπει πιο ενεργή παρέμβαση στις διεθνείς εξελίξεις, θέση που υπονόησε ο Έλληνας πρωθυπουργός στην παρέμβασή του στη Σύνοδο της Βαρσοβίας, την ίδια στιγμή δεν μπορεί να μην αντιλαμβάνεται ότι οι αποφάσεις του ΝΑΤΟ υπονομεύουν ακόμα περισσότερο τα ελληνικά συμφέροντα στο Αιγαίο και υποσκάπτουν ό,τι έχει απομείνει από την έννοια της εθνικής κυριαρχίας.
Ήδη η ΝΑΤΟϊκή παρουσία έχει νομιμοποιήσει τις απαιτήσεις της Άγκυρας στα θαλάσσια και εναέρια σύνορα του Αιγαίου και η τουρκική προκλητικότητα με υπερπτήσεις πολεμικών αεροσκαφών πάνω από κατοικημένα νησιά έχει γίνει αδιαμαρτύρητα «καθημερινότητα» στο Αιγαίο. Το σχέδιο ενοποίησης των ΝΑΤΟϊκών ναυτικών δυνάμεων σε Μεσόγειο και Μαύρη Θάλασσα μαζί με την επικίνδυνη εμπλοκή της χώρας στην αμερικανο-ρωσική αντιπαράθεση αναμένεται να αναβαθμίσει ακόμα περισσότερο το ρόλο των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων που αναζητούν ιδιαίτερο και πρωταγωνιστικό ρόλο, ειδικά στη Μαύρη Θάλασσα. Δεν υπάρχουν αμφιβολίες ότι αυτή η αναβάθμιση, σύμφωνα με την πρόσφατη και παλαιότερη ιστορία, θα αξιοποιηθεί από την τουρκική διπλωματία με βλέψεις όχι μόνο στο Αιγαίο και στο Καστελόριζο αλλά ακόμα και στη Νότια Κρήτη. Η προσπάθεια Ερντογάν για εξομάλυνση των σχέσεων με Ισραήλ, Ρωσία και πιο πρόσφατα με Αίγυπτο καθώς και η πρόταση για αξιοποίηση των τουρκικών παραλίων ως σταθμό μεταφόρτωσης του φυσικού αερίου του Ισραήλ, πιστοποιούν ότι η τουρκική διπλωματία έχει μεγαλύτερο βάθος και σχεδιασμό, συγκριτικά με την πολιτική οσφυκαμψίας της ελληνικής πλευράς.
Δεν είναι υπερβολή να σημειωθεί ότι η ελληνική πλευρά, την περίοδο της πρωτο-δεύτερης Αριστεράς, έχει παραδώσει γη και ύδωρ στον αμερικανικό παράγοντα, όχι απλώς χωρίς αντίκρισμα αλλά, αντιθέτως, καταφέρνοντας να επιδεινώσει τη θέση της.
Να θυμίσουμε συνοπτικά:
Ο υπουργός Άμυνας, Π. Καμμένος, πρότεινε τη δημιουργία νέας ναυτικής Βάσης του ΝΑΤΟ, στην Κάρπαθο. Τέτοια πρόταση δεν είχε τολμήσει να προτείνει κανένας πολιτικός, από τη Μεταπολίτευση και μετά. Είναι ο ίδιος που προτείνει την αναβάθμιση της Σούδας σε κέντρο συλλογής πληροφοριών της συμμαχίας στη Μέση Ανατολή και παραχωρεί τη Βάση εκεί αλλά και το Αεροδρόμιο του Ακτίου για να συνεισφέρουν στις αεροπορικές επιδρομές στη Συρία.
Ο υπουργός Εξωτερικών, Ν. Κοτζιάς, αφού έσπειρε «πανικό» σε ολόκληρη την Ευρώπη, τις πρώτες μέρες ανάληψης της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, με την αφορμή το εμπάργκο της Ε.Ε. κατά της Ρωσίας χωρίς την παρουσία της Ελλάδας, έσπευσε στις Βρυξέλλες για να προσυπογράψει ο ίδιος τη σχετική απόφαση. Έκτοτε την έχει υπογράψει όσες φορές χρειάσθηκε και, παράλληλα, έγινε ο πρωτεργάτης της ελληνο-ισραηλινής προσέγγισης, περίγελος της ΝΑΤΟϊκής συνάντησης στην Αττάλεια της Τουρκίας, έτοιμος να αναγνωρίσει το Κοσσυφοπέδιο, αδιάφορος απέναντι στις προκλήσεις των «τσάμηδων» της μεγάλης Αλβανίας.
Ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας κάλεσε και χαιρέτησε τη ΝΑΤΟϊκή παρουσία στο Αιγαίο, ξεπλένοντας τα εγκλήματά του σε Αφγανιστάν, Γιουγκοσλαβία, Ιράκ, Λιβύη, Συρία, για να μιλήσουμε μόνο για την περιοχή, παρουσιάζοντάς το σαν «ανθρωπιστική» δύναμη διάσωσης των προσφύγων, που το ίδιο δημιούργησε. Παράλληλα, το παρουσιάζει ως εγγυητή της ελληνικής εθνικής κυριαρχίας που, όμως, πρώτο το ΝΑΤΟ αμφισβητεί.
Είναι ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας που ενώ στο εκλογικό πρόγραμμα του 2012 δεσμευόταν για «κλείσιμο όλων των ξένων Βάσεων στην Ελλάδα, κατάργηση των Βάσεων της Σούδας και του Ακτίου, κανείς Έλληνας στρατιώτης σε πολεμικά μέτωπα έξω από τη χώρα» σήμερα προσυπογράφει τις αποφάσεις της Βαρσοβίας και προετοιμάζει τη συμμετοχή ελληνικών δυνάμεων στις νέες σταυροφορίες της Δύσης.
