Η ρωσοκινεζική συμμαχία εντείνει τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις
Του Ερρίκου Φινάλη
Τον περασμένο Ιανουάριο, ενώ η προσοχή της κοινής γνώμης ήταν στραμμένη στις συγκρούσεις σε όλη τη Μέση Ανατολή αλλά και στην όξυνση της κρίσης στην Ουκρανία, πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στην ιστορία κοινή ναυτική άσκηση της Ρωσίας και της Κίνας στη Μεσόγειο. Επικεφαλής της άσκησης, που είχε ως στόχο τη «βελτίωση του επιπέδου επιχειρησιακής συνεργασίας μεταξύ ρωσικών και κινεζικών πολεμικών σκαφών στην περιοχή της Ανατολικής Μεσόγειου» ήταν ένα ρωσικό πυρηνικό καταδρομικό και μια κινεζική φρεγάτα.
Πριν από λίγες μέρες, τα ελληνικά και διεθνή ΜΜΕ αναφέρθηκαν στα σχέδια των δύο δυνάμεων για νέες κοινές ναυτικές ασκήσεις το 2015, στον Ειρηνικό αλλά και στη Μεσόγειο, πολύ πιο ευρείας έκτασης. Τα σχέδια αυτά αποτελούν τμήμα των αποφάσεων που έλαβαν οι υπουργοί Άμυνας των δύο χωρών στην τελευταία συνάντησή τους στο Πεκίνο – που με τη σειρά τους βαθαίνουν τη συνεργασία Ρωσίας και Κίνας για να αντιμετωπιστεί η πολιτική της Δύσης.
Η απόπειρα των ΗΠΑ και των συμμάχων τους να «στριμώξουν» τις αναδυόμενες δυνάμεις εξαπολύοντας χαοτικές συγκρούσεις τόσο στη γειτονιά της Ρωσίας όσο και στα κινεζικά χωράφια (όπου κλιμακώνεται η ένταση με την Ιαπωνία) συναντά έτσι την αποφασιστική αντίδραση της Μόσχας και του Πεκίνου. Η αυξανόμενη παρουσία ακόμη και κινεζικών πολεμικών σκαφών και στη Μεσόγειο δείχνει ακριβώς την τάση αλλαγής των συσχετισμών, την οποία προσπαθεί να ανακόψει ο ευρωατλαντισμός.
Οι νέοι «Δρόμοι του Μεταξιού»
Η Κίνα λοιπόν αρχίζει να δρα πλέον σαν παγκόσμια κι όχι μόνο περιφερειακή δύναμη. Έχοντας διεισδύσει εδώ και καιρό οικονομικά στην Αφρική κυρίως, αλλά και στην Ευρώπη και στη Λατινική Αμερική, όπου ανταγωνίζεται με τις παλιές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις για τον έλεγχο μεγάλων αγορών, πηγών πρώτων υλών, ακόμη και χωρών ολόκληρων στην περίπτωση της Αφρικής, τώρα κάνει αισθητή την απόφασή της να προασπίσει τα συμφέροντά της και με πιο… παραδοσιακούς τρόπους.
Μάλιστα προσπαθεί να δελεάσει και τμήμα του αντίπαλου στρατοπέδου υποσχόμενη τη συμβολή της στην έξοδο από την παρατεταμένη κρίση μέσω μεγα-σχεδίων όπως η αναβίωση του «Δρόμου του Μεταξιού», καταρχήν στην κλασική χερσαία διαδρομή του (φτάνοντας όμως αυτή τη φορά μέχρι την… Ολλανδία). Το δεύτερο τμήμα του σχεδίου, στο οποίο εμπλέκεται άμεσα και η Ελλάδα, αποτελείται από το θαλάσσιο Δρόμο του Μεταξιού, που θα ξεκινά από τη Βενετία (όπου θα συναντιέται με τη χερσαία διαδρομή) και, με διαμετακομιστικό κέντρο τον Πειραιά, θα επιστρέφει στην Κίνα.
Ο σχετικός χάρτης που έδωσε πέρυσι στη δημοσιότητα το επίσημο κινεζικό πρακτορείο ειδήσεων Xinhua είναι πραγματικά εντυπωσιακός: η χερσαία και η θαλάσσια διαδρομή της σύγχρονης εκδοχής του «Δρόμου του Μεταξιού» συνδέει (και «δένει»;) τρεις ηπείρους. Συνοδεύεται βέβαια από σχέδια για κατασκευή ή επέκταση αυτοκινητόδρομων, σιδηροδρομικών συνδέσεων και λιμενικών εγκαταστάσεων – μια πρώτη γεύση παίρνουμε τώρα στην Ελλάδα από την επέκταση της κυριαρχίας της Cosco στον Πειραιά και όχι μόνο…
Ανάγκη διαφορετικής στάσης
Η όλο και στενότερη συνεργασία Ρωσίας-Κίνας και τα μεγα-σχέδια που αμφισβητούν την κυριαρχία των δυτικών δυνάμεων σε περιοχές του κόσμου που θεωρούσαν δεδομένες πιστοποιούν τις τεκτονικές γεωπολιτικές ανακατατάξεις των οποίων γινόμαστε μάρτυρες. Οι ανακατατάξεις αυτές, θέλουμε-δεν θέλουμε, σφραγίζουν (κι όσο περνά ο καιρός θα το κάνουν όλο και πιο άμεσα) τις εξελίξεις και στη γειτονιά μας και πιο ειδικά στην Ελλάδα.
Οι ΗΠΑ από την πλευρά τους έχουν καταφέρει για την ώρα να υποτάξουν και την Ευρώπη στη «χαοτική» πολιτική ανάσχεσης που δοκιμάζουν. Αλλά, εγκλωβισμένες και σε αντιθέσεις που έχουν γεννήσει οι ίδιες, δυσκολεύονται όλο και περισσότερο να πετύχουν θετικά γι’ αυτές αποτελέσματα. Η Ρωσία, οικοδομώντας μια πολύπλευρη συμμαχία με την Κίνα αλλά και με άλλες αναδυόμενες δυνάμεις, δεν δείχνει διατεθειμένη να συμβιβαστεί με την περικύκλωσή της. Αυξάνονται έτσι οι κίνδυνοι γενικευμένης ανάφλεξης, μπροστά στην οποία η σημερινή τραγική σύρραξη στην Ουκρανία θα μοιάζει μικροεπεισόδιο.
Σ’ αυτές τις συνθήκες, αποτελεί επείγουσα ανάγκη ο αναπροσανατολισμός της Ελλάδας, που πρέπει να εκμεταλλευθεί τις αντιθέσεις μεταξύ των «μεγάλων» ώστε να μην συνθλιβεί ολοκληρωτικά. Η πρόσδεση στο άρμα του ευρωατλαντισμού και η πλειοδοσία υποστήριξης των δυτικών τυχοδιωκτισμών σε Ουκρανία, Συρία κ.λπ. από τους Σαμαρά-Βενιζέλο πρέπει να ανατραπεί. Όχι μόνο για λόγους εθνικής αξιοπρέπειας και ανεξαρτησίας, αλλά κι επειδή αυτό επιτάσσει η ανάγκη του ελληνικού λαού να επιβιώσει και να ξανασταθεί όρθιος και ασφαλής.