Η Ανώτατη Εκπαίδευση απειλείται να βρεθεί στις συμπληγάδες της αγοράς και της επιχειρηματικότητας, στην οποία θα καταφύγει όσο περισσότερο μειώνονται οι κρατικές δαπάνες. Ήδη φωνές από ΑΕΙ και ΤΕΙ μιλούν για την αδυναμία να καλυφθούν έστω και τα στοιχειώδη, ενώ το πλήρες αδιέξοδο στο οποίο οδηγείται η τριτοβάθμια εκπαίδευση έχει αρχίσει να δημιουργεί δυναμικές αντιδράσεις: η απεργία διαρκείας που ξεκίνησαν από τη Δευτέρα οι διδάσκοντες στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου είναι ακριβώς μια κραυγή για το μέλλον της ανώτατης εκπαίδευσης ως κοινωνικού αγαθού και δημοκρατικής κατάκτησης.
Με την έναρξη της καινούργιας ακαδημαϊκής χρονιάς ανακοινώθηκαν οι δραστικές (επιπλέον) περικοπές στους μισθούς των πανεπιστημιακών (που προκάλεσε τις κινητοποιήσεις του περασμένου διαστήματος), την ίδια στιγμή που η χρηματοδότηση των πανεπιστημίων φτάνει σε «ιστορικό χαμηλό», η φοιτητική μέριμνα καταρρέει, ενώ προ των πυλών βρίσκονται τα δίδακτρα και η κατάργηση της δωρεάν διανομής συγγραμμάτων.
Οικονομικός στραγγαλισμός
Μετά το διάλειμμα του καλοκαιριού, ο οικονομικός στραγγαλισμός που επιβάλλει η τροϊκανή κυβέρνηση συνοδεύτηκε από τη νέα προσπάθεια επιβολής του νόμου Διαμαντοπούλου, ως νέου νόμου Αρβανιτόπουλου πλέον, αλλά και από την αύξηση των φρονηματικών διώξεων σε όποιο μέλος της πανεπιστημιακής κοινότητας αντιστέκεται. Είναι από αυτή την άποψη ενδεικτική η περίπτωση της δίωξης του Δημήτρη Πατέλη, Αναπληρωτή Καθηγητή του Πολυτεχνείου Κρήτης, που καλείται σε απολογία από το Πειθαρχικό Συμβούλιο των μελών ΔΕΠ των ΑΕΙ επειδή οι δημόσιες τοποθετήσεις του κρίθηκαν απαξιωτικές για τις Πρυτανικές Αρχές του Ιδρύματος. Σε μια μοναδική εδώ και πολλές δεκαετίες δίωξη, ένας πανεπιστημιακός καλείται να απολογηθεί για απόψεις που εξέφρασε και που αφορούν την ακαδημαϊκή και πολιτική ζωή του τόπου. Πρόκειται για ένα σαφές βήμα προς τη χουντοποίηση που επιχειρείται να επιβληθεί σε μια χώρα εξουθενωμένη από την οικονομική κρίση.
Το πρώτο ιδιωτικό πανεπιστήμιο
Το σκηνικό κατάρρευσης που προκαλεί η μνημονιακή πολιτική και στη δημόσια ανώτατη εκπαίδευση έρχεται να εκμεταλλευτεί η ιδιωτική πρωτοβουλία, για να γίνει επιτέλους πράξη το όνειρο των νεοφιλελεύθερων κυβερνήσεων που τα τελευταία χρόνια έχουν κάνει… φιλότιμες προσπάθειες για να ξεπεράσουν τα συνταγματικά εμπόδια. Έτσι, με άλλους τρόπους, κάνουν σιγά-σιγά την εμφάνισή τους και τα πρώτα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Είναι χαρακτηριστικά τα δημοσιεύματα που εδώ και λίγους μήνες περιέγραφαν το πώς θα ιδρυθεί το πρώτο μη-κρατικό πανεπιστήμιο στην Ελλάδα, η πρώτη ιδιωτική Νομική Σχολή που θα ανοίξει τις πύλες της την άνοιξη του 2013 με μαθήματα που θα γίνονται μόνο στα αγγλικά και με δίδακτρα έως 6.000 ευρώ ετησίως. Στην αποκάλυψη αυτή και μάλιστα με «αποκλειστικές πληροφορίες», προέβη η εφημερίδα Έθνος, που εξηγούσε ότι το όλο εγχείρημα εξελίχθηκε υπογείως και κατέληξε σε «μυστικό πρωτόκολλο» που υπέγραψε το Σεπτέμβριο 2011 η τότε υπουργός Παιδείας Άννα Διαμαντοπούλου με τον παλιό πρωθυπουργό της Ιταλίας Τζ. Αμάτο.
Σχεδιασμένα λοιπόν, όπως φαίνεται από όλα τα παραπάνω, η δημόσια ανώτατη εκπαίδευση αδυνατεί να λειτουργήσει, διαλύεται. Ενδεικτικά στοιχεία αυτής της εξαιρετικά κρίσιμης κατάστασης παραθέτουμε σε αυτές εδώ τις σελίδες.