Μέρος Ζ΄
Δείτε τα προηγούμενα: Μέρος Α΄, Β΄, Γ΄, Δ’, Ε’, ΣΤ’
Από τον Φλεβάρη του 1960, οι εξελίξεις για τον Πάρνη είναι καταιγιστικές. Μετά την αβεβαιότητα και τον παροπλισμό της περιόδου 1957-1959, πυροδοτείται μία εντελώς απρόβλεπτη εκτίναξη! Η ζωή του αλλάζει απότομα, ενώ είναι ακόμα πρόσφατη η ψυχρολουσία που έχει υποστεί κατά τη συνάντησή του με τον αξιωματούχο της Κ.Ε. του ΚΚΣΕ Πολυκάρποφ που ούτε λίγο ούτε πολύ του κάνει νύξη για «οικειοθελή επιστροφή» στην Ελλάδα, με τις συνέπειες που μπορεί εύκολα να φανταστεί κανείς σε μια περίοδο που δικάζονται δεκάδες κομμουνιστές στα ελληνικά στρατοδικεία, ανάμεσα τους και ο Μανώλης Γλέζος, για κατασκοπία υπέρ της Σοβιετικής Ένωσης. Σ’ αυτό το σημείο, κάποια αποκομμένα μεταξύ τους συμβάντα σε συνδυασμό με τις παραμέτρους των γεωπολιτικών γεγονότων στην Ανατολική Μεσόγειο, ανοίγουν ξάφνου ένα φαρδύ δρόμο για την πανηγυρική επάνοδο του Πάρνη στο προσκήνιο της συγγραφικής και καλλιτεχνικής σφαίρας.
Στις μέρες που χάρη στον συγγραφέα Μπορίς Πολεβόι το «Νησί της Αφροδίτης» έχει προωθηθεί και εξετάζεται από το Θέατρο Στανισλάφσκι και στη συνέχεια από το Μάλι Τεάτρ, στο περιοδικό του ΑΚΕΛ «Νέα Εποχή» δημοσιεύεται ολόκληρο το έργο, το οποίο στη συνέχεια αναδημοσιεύεται στα ρώσικα στο έγκυρο περιοδικό «Νόβι Μιρ» που διευθύνει ο Αλεξάντρ Τβαρντόφσκι. Το έργο δεν περνάει απαρατήρητο από τους Σοβιετικούς που έχουν την προσοχή τους στραμμένη στην Κύπρο, αλλά και γενικότερα στο αναδυόμενο Κίνημα των Αδεσμεύτων στο οποίο πρωτοστατεί ο Μακάριος μαζί με τον Τσου Εν-Λάι, τον Τίτο, τον Νεχρού και τον Νάσερ. Το θέμα του θεατρικού έργου, και παραγγελία να ήταν δεν θα είχε τέτοιο συγχρονισμό με την γεωπολιτική επικαιρότητα. Ο Μπορίς Πολεβόι στην επιστολή του το είχε ήδη χαρακτηρίσει «αντιαποικιακό».
Το «Νησί» ετοιμάζεται με πυρετώδεις ρυθμούς στο Μάλι Τεάτρ, το κόσμημα του ρωσικού θεάτρου. Γίνονται εντατικές πρόβες. Ετοιμάζονται τα σκηνικά. Όλοι βιάζονται. Η επίσημη «πρώτη» πραγματοποιείται με πρωταγωνίστρια την Βέρα Πασέναγια, τη μεγάλη βεντέτα που είναι διάσημη και πολυβραβευμένη για το υποκριτικό της ταλέντο. Το έργο αποσπά τις καλύτερες κριτικές και απογειώνεται. Μαζί του κι ο Πάρνης, ο οποίος από αποσυνάγωγος μετατρέπεται μέσα σε λίγες βδομάδες σε κορυφαία φυσιογνωμία της πνευματικής ζωής της Σοβιετικής Ένωσης.
Την ίδια χρονιά, δημοσιεύονται άλλα οκτώ έργα του στα σοβιετικά περιοδικά. Η λίστα περιλαμβάνεται στο σοβιετικό φάκελο του Αλέξη Πάρνη.
Η ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας τον Αύγουστο του 1960 βρίσκει το «Νησί της Αφροδίτης» σε καλπασμό. Μέσα σε λίγους μήνες παίζεται ταυτόχρονα σε δεκάδες θέατρα σε όλη την ΕΣΣΔ! Σε ένα δεύτερο φάκελο που ανακάλυψε ο Νίκος Παπαδάτος στα ρώσικα αρχεία στη Μόσχα, περιλαμβάνονται δεκάδες παρουσιάσεις και κριτικές για το έργο σε εφημερίδες και περιοδικά από τις πόλεις και τις περιφέρειες στις οποίες έχει ανέβει. Στην κορύφωση της επιτυχίας, το «Νησί» είναι πρώτο όχι μόνο σε αριθμό θεατρικών σκηνών που το παίζουν, περισσότερες από 170, αλλά και σε αριθμό παραστάσεων, απ’ όλα τα θεατρικά έργα που είναι ανεβασμένα εκείνη την εποχή σε ολόκληρη τη σοβιετική επικράτεια.
Η πρεμιέρα στο Μάλι Τεάτρ γίνεται σε μια στιγμή που στην ΕΣΣΔ επικρατεί ένα πελώριο κύμα ευφορίας. Ο Γιούρι Γκαγκάριν είναι ο πρώτος κοσμοναύτης στην ιστορία που σπάει το φράγμα και ταξιδεύει στο διάστημα. Οι Αμερικάνοι είναι σε κατάσταση σοκ. Η κατεστραμμένη από τον πόλεμο Σοβιετική Ένωση, μέσα σε λίγα χρόνια, έχει κάνει ένα τεράστιο άλμα στην επιστήμη και την τεχνολογία. Στις 12 Απριλίου 1960, ο νεαρός Σοβιετικός πιλότος εξέρχεται από την ατμόσφαιρα και βλέπει τη γη από ύψος 302 χιλιομέτρων ενώ το διαστημικό του σκάφος «Βοστόκ 1» τρέχει με ταχύτητα περίπου 30 χιλιάδων χιλιομέτρων την ώρα. Επιστρέφει και προσγειώνεται ακέραιος με το αλεξίπτωτό του όχι πια ως ένας άγνωστος πιλότος του Κόκκινου Στρατού, αλλά ως ένας παγκόσμιος ήρωας με ένα ρεκόρ που δεν μπορεί να καταρριφθεί ποτέ. Οι πολίτες της ΕΣΣΔ δεν είναι οι μόνοι που τον αποθεώνουν.
Πολεμικά ψέματα
Στη Δύση, με συστηματικό επίμονο τρόπο διαστρεβλώνονται μέχρι σήμερα οι αλήθειες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Καθόλου τυχαίο δεν είναι ότι όσο περνούν τα χρόνια μειώνεται, σε κάποιες χώρες έχει σχεδόν εξαφανιστεί, η σημασία του ρόλου και το μέγεθος της θυσίας των λαών της Σοβιετικής Ένωσης για τη νίκη εναντίον του φασισμού. Σε ορισμένους τομείς, ιδίως της ιδεολογίας, της πολιτικής και της ιστορίας, ο Ψυχρός Πόλεμος δεν τελείωσε ποτέ. Αντιθέτως, μετά το 1990, εντάθηκε ακόμα περισσότερο με ανανεωμένη ζέση και με τη συνδρομή Ρώσων, Ουκρανών και άλλων από το πρώην «ανατολικό μπλοκ», αλλά και «μετανοημένων» παραγόντων των προηγούμενων καθεστώτων, υψηλόβαθμων «κομμουνιστών», πανεπιστημιακών, δημοσιογράφων κ.λπ., που στη βιάση τους να γίνουν αποδεκτοί από τους Δυτικούς και να διατηρήσουν την εξουσία ή την πρωτοκαθεδρία τους, έριξαν, και ρίχνουν, τοξικό «λάδι» σ’ αυτή τη διαστροφή της πραγματικότητας.
Η σοβιετική, όμως, πραγματικότητα ήταν πολύ διαφορετική, όπως είναι ακόμα σε μεγάλο βαθμό η σύγχρονη ρωσική πραγματικότητα. Οι λαοί αυτοί, από τη Μολδαβία μέχρι τη Σαχαλίνη ξέρουν από την εμπειρία τους. Η αχανής αυτή περιοχή είναι σπαρμένη με εκατομμύρια τάφους και δεκάδες χιλιάδες μνημεία, σε κάθε πόλη και κάθε χωριό, που δεν αφήνουν τη μνήμη να ξεθωριάσει ή να στρεβλωθεί από τη δυτική προπαγάνδα. Τα τραγούδια και τα ποιήματα για τον πόλεμο είναι σαν τη «Συννεφιασμένη Κυριακή». Όχι μόνο στις επετείους, αλλά και στις γιορτές και στα τραπέζια, τραγουδιούνται και απαγγέλλονται με θέρμη και ευλάβεια. Στις κοινωνικές εκδηλώσεις, μέχρι σήμερα, στις πρώτες θέσεις κάθονται πάντοτε οι βετεράνοι του πολέμου με τα παράσημα και τα μετάλλια τους. Τα μυθιστορήματα που έχουν γραφτεί για τον πόλεμο είναι φθαρμένα από το πολύ διάβασμα στα σπίτια και τις σχολικές και δημοτικές βιβλιοθήκες. Οι εκδόσεις αλλεπάλληλες. Ολόκληρα έργα έγιναν όπερες και ταινίες.
Ο φίλοι του Πάρνη, ο Μπορίς Πολεβόι, ο Αλεξάντρ Τβαρντόφσκι, ο Κωνσταντίν Σίμονοφ, ο Σεργκέι Ορλόφ και άλλοι συγγραφείς είναι διαχρονικά διάσημοι γιατί απαθανάτισαν με τα γραφτά τους την εμπειρία του πολέμου. Πολλοί είναι μάλλον άγνωστοι στους αναγνώστες της Δύσης, ενώ στην Ανατολή είναι πιο δημοφιλείς από τον Πάστερνακ, την Αχμάτοβα και την Τσβετάεβα που επιλεκτικά προβάλλονται στη Δύση όχι για την αναμφισβήτητη συγγραφική τους αξία, αλλά για να χρησιμοποιηθούν στην αντικομμουνιστική εκστρατεία του Ψυχρού Πολέμου. Όπως συχνά «αξιοποιείται» από συγγραφείς, μάγους ή τσαρλατάνους, και ο επαναστάτης Μαγιακόφσκι, ο μέγιστος υποστηρικτής του σοσιαλιστικού εγχειρήματος, με αυθαίρετες επινοήσεις για τις θεωρούμενες ως ενδόμυχες σκέψεις του και τα δήθεν ανομολόγητα αίτια του θανάτου του.
Στην πολιτική, όσοι έχουν συμφέρον, είναι δογματικοί ή νομίζουν ότι τα ξέρουν όλα, αποφεύγουν ή αδυνατούν να δουν νηφάλια και καθαρά την αλήθεια που προκύπτει από την κατανόηση της πολυπλοκότητας των φαινομένων, με τις άπειρες χρωματικές διαβαθμίσεις ανάμεσα στο άσπρο και το μαύρο. Με αυτό κατά νου, η περίπτωση Πάρνη είναι πολλαπλώς διδακτική.
Μέσα στην ακαμψία του σοβιετικού συστήματος, άνθρωποι που ανήκουν στο σύστημα και διαχειρίζονται πτυχές του, εμφανίζουν μια ιδιαίτερη ευαισθησία και ανεκτικότητα αποκαλύπτοντας τη λειτουργία παράλληλων και εφαπτόμενων τροχιών που κάμπτουν αυτή την ακαμψία και ξεπερνούν τα εμπόδια.
(στο επόμενο: από το θρίαμβο στην πτώση)
Στέλιος Ελληνιάδης
Αλέξανδρος Τβαρντόφσκι του Τρύφωνα
Σ’ αυτούς που πρόλαβαν να γίνουν στρατηγοί
και σκοτωθήκαν οδηγώντας μεραρχίες.
Σ’ αυτούς που αφήσανε πολύ νωρίς τη γη
δίχως να γίνουν ούτε επιλοχίες.
Είμαι δικός σας κι έχω χρέος παντοτινό
απέναντί σας όπως και στους ζώντας.
Κι αν κάποτε από λόγο ταπεινό,
τον εαυτό μου αλλά και σας εξαπατώντας,
μιλήσω ψεύτικα με κάλπικη φωνή
ενάντια σ’ ό,τι αξίζει μες τη ζήση
πριν με κρίνουν εδώ κάτω οι ζωντανοί
θα με δικάσει σιωπηλό η δική σας κρίση.
Κρίνονται ζώντες και νεκροί απ’ την εποχή…
Κι όσο για μένα – θ’ αντηχούν βαθιά μου αιώνια
η δυνατή, χαρμόσυνη της νίκης ιαχή
και του στερνού μας κατευόδιου τα κανόνια.
(απόσπασμα, 1948, απόδοση Αλέξη Πάρνη, από την ανθολογία «Ρωσικός Παρνασσός»)
Ο Αλεξάντρ Τβαρντόφσκι (1910-1971) σπούδασε Ιστορία, φιλοσοφία και φιλολογία στη Μόσχα. Το πρώτο του μεγάλο ποίημα που δημοσιεύτηκε το 1931 είχε τον τίτλο «Ο δρόμος για το σοσιαλισμό». Καθιερώθηκε, όμως, με το ποίημα «Η γη της Μουράβια» (1934-1936) στο οποίο «περιγράφει τις περιπέτειες ενός φτωχού περιπλανώμενου αγρότη που αναζητάει μια καλύτερη τύχη και καταλήγει να γίνει μέλος ενός αγροτικού συνεταιρισμού» σύμφωνα με όσα γράφει ο Πάρνης στο τέλος της ανθολογίας των ρώσικων ποιημάτων που έχει αποδώσει στα ελληνικά με τίτλο «Ρωσικός Παρνασσός» (εκδ. Καστανιώτη). «Το πιο σημαντικό, όμως, και διαχρονικό έργο του Τβαρντόφσκι είναι το μεγάλο επικό-λυρικό ποίημα «Βασίλι Τιόρκιν», που το έγραψε στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου με παραδοσιακό στίχο –στο ιαμβικό μέτρο ως επί το πλείστον- και έχει για κεντρικό ήρωα έναν απλό Ρώσο στρατιώτη. Οι τραγικές εικόνες του μετώπου, σε συνδυασμό με τον τρυφερό λυρισμό της ρωσικής ψυχής και το λαϊκό θυμόσοφο χιούμορ, έκαναν το σημαντικό αυτό έργο ένα μνημείο του «άγνωστου στρατιώτη» της αντιφασιστικής αυτής εποποιίας…» Ο Τβαρντόφσκι ήταν βουλευτής του Ανωτάτου Σοβιέτ, γραμματέας του Δ.Σ. της Ένωσης Συγγραφέων της ΕΣΣΔ, αντιπρόεδρος της «Ευρωπαϊκής Ένωσης Συγγραφέων» και διευθυντής του μεγαλύτερου λογοτεχνικού περιοδικού της χώρας «Νέος Κόσμος» (Νόβι Μιρ).
Ο Τβαρντόφσκι έδωσε το καλύτερο βήμα στον Πάρνη για να δημοσιευτεί και να διαδοθεί το έργο του. Το πελώριο σε στίχους ποίημα «Νίκος Μπελογιάννης» που απέσπασε το πρώτο παγκόσμιο βραβείο ποίησης στο Φεστιβάλ της Βαρσοβίας (1955) πρωτοδημοσιεύτηκε στο «Νόβι Μιρ» και μετά εκδόθηκε σε πολλές άλλες χώρες με διαφορετικές γλώσσες. Αλλά κι όταν ο Πάρνης ήρθε σε ρήξη με τη νέα ηγεσία και δεχόταν επιθέσεις φανερά και κρυφά, ο Τβαρντόφσκι δεν αναίρεσε την υποστήριξή του. Μάλιστα, ήταν αυτός που το 1960 δημοσίευσε στο «Νόβι Μιρ» το «Νησί της Αφροδίτης» όταν πια ο Πάρνης είχε χαρακτηριστεί «αντικομματικός» και «αντισοβιετικός» από τους ιθύνοντες και τους βασιλικότερους του βασιλέως πρώην συντρόφους του που στράφηκαν εναντίον του Νίκου Ζαχαριάδη και κατά προέκταση εναντίον των «ζαχαριαδικών», του Πάρνη συμπεριλαμβανομένου. Ο Τβαρντόφσκι ήξερε τι έκανε. Κι αυτό φάνηκε καθαρότερα στη συνέχεια όταν, μετά τον Πάρνη, δημοσίευσε στο «Νόβι Μιρ», για πρώτη φορά παγκοσμίως, το έργο «Μια μέρα στη ζωή του Ιβάν Ντενίσοβιτς» του άγνωστου διεθνώς Σολζενίτσιν για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες είχε εκτίσει την ποινή των οκτώ χρόνων που του είχε επιβληθεί για αντισοβιετική δράση. Λέγεται ότι ο Τβαρντόφσκι είχε πάρει το πράσινο φως από τον Χρουστσόφ που επιδίωκε να διαχωρίσει τη θέση του από το προηγούμενο καθεστώς στο οποίο ο ίδιος ήταν σημαίνον στέλεχος. Όπως και να έχει, με δεδομένη την αντίδραση της γραφειοκρατίας που ήταν αρνητική σε κάθε έκφραση κριτικής και σε κάθε αντιφρονούντα, η επιλογή του Τβαρντόφσκι για την οποία κυρίως μνημονεύεται στη Δύση και όχι για το σημαντικό αντιφασιστικό και σοσιαλιστικό έργο του, ενείχε μεγάλο προσωπικό ρίσκο. Το γεγονός αποδεικνύει ότι η υποστήριξη του Τβαρντόφσκι στον Πάρνη ήταν απολύτως ειλικρινής και συνειδητή. Το 1979, οι Σοβιετικοί έδωσαν το όνομά του στο μικρό πλανήτη 3261 που είχε ανακαλύψει ο αστρονόμος Νικολάι Στεπάνοβιτς Τσερνούχ.
Στ. Ελλ.
Μπορίς Πολεβόι του Νικολάου
«Δεν ήταν έγκλημα, αλλά ένα λάθος που αποδείχτηκε μοιραίο, απάντησε ο Γκέρινγκ χαμηλώνοντας με μίσος τα μάτια του. Το μόνο που μπορώ να παραδεχτώ, είναι ότι φερθήκαμε επιπόλαια, γιατί στη διάρκεια του πολέμου αποκαλύφτηκαν πράγματα που δεν τα ξέραμε. Και κυρίως, δεν ξέραμε και δεν καταλαβαίναμε τους σοβιετικούς. Οι τύποι αυτοί είναι και θα παραμείνουν ένα αίνιγμα. Ακόμη κι οι καλύτερες υπηρεσίες πληροφοριών δεν μπόρεσαν να μας δώσουν την πραγματική δύναμη των Σοβιέτ. Δε μιλάω για τα κανόνια, τ’ αεροπλάνα και τα τανκς. Μιλάω για τους ανθρώπους. Κι ο ρώσος άνθρωπος ήταν πάντα ένα αίνιγμα για τους ξένους. Ούτε ο Ναπολέων τον κατάλαβε και μεις επαναλάβαμε το λάθος του.»
«Στη Νυρεμβέργη, είχα μαζί μου το τετράδιο με την αφήγηση του Μερέσιεφ. Έτσι, φεύγοντας από το δικαστήριο, άρχισα να γράφω. Έδωσα στο βιβλίο μου τον τίτλο: «Ένας Πραγματικός Άνθρωπος» γιατί ο Αλεξέι Μερέσιεφ είναι στ’ αλήθεια ο πραγματικός άνθρωπος, εκείνος που δεν κατάλαβε ο Χέρμαν Γκέρινγκ, εκείνος που σήμερα ακόμη δεν καταλαβαίνουν όσοι θέλουν να ξεχάσουν τα μαθήματα της Ιστορίας και ονειρεύονται ν’ ακολουθήσουν το παράδειγμα του Ναπολέοντα και του Χίτλερ.»
(απόσπασμα, 1950, μετάφραση Αλίκης Σαλίμπα, από το βιβλίο «Ένας πραγματικός άνθρωπος»)
Ο Μπορίς Πολεβόι (1908-1981) ξεκίνησε σαν δημοσιογράφος και αναγνωρίστηκε για το ταλέντο του από τον Μαξίμ Γκόρκι. Τα άρθρα του για τις φρικαλεότητες στο Άουσβιτς, με πολλά νέα στοιχεία, δημοσιεύτηκαν στην «Πράβδα» και αναπαράχθηκαν σε όλο τον κόσμο. Συμμετείχε ως ανταποκριτής της εφημερίδας στον πόλεμο, έφτασε στο βαθμό του συνταγματάρχη και ήταν παρών ως δημοσιογράφος στη δίκη της Νυρεμβέργης όπου κρίθηκε η τύχη ορισμένων υψηλόβαθμων ναζί αξιωματούχων. Το μυθιστόρημά του «Η ιστορία ενός πραγματικού (ή αληθινού) ανθρώπου» (στα ελληνικά κυκλοφόρησε αρχικά ιδιωτικά και αργότερα από τις εκδόσεις «Γνώσεις» και «Γεμεντζόπουλος» με τίτλο «Ένας πραγματικός άνθρωπος») το οποίο βασίστηκε στην ηρωική δράση ενός πιλότου, ανήκει στον κατάλογο των κλασικών της πολεμικής λογοτεχνίας. Κυκλοφόρησε στην ΕΣΣΔ το 1946 και μετά από δύο χρόνια έγινε κινηματογραφική ταινία. Το όνομα του Αλεξέι Μαρέσιεφ (1916-2001), που συνέχισε να πετάει και να καταρρίπτει γερμανικά αεροπλάνα ακόμα κι όταν του ακρωτηρίασαν τα δύο πόδια, δόθηκε σε ένα αστέρι. Τα άρθρα και τα βιβλία του Πολεβόι είχαν μεγάλη απήχηση και μερικά κυκλοφόρησαν σε πολλές άλλες χώρες. Στην αναζήτηση στα ελληνικά, εντοπίσαμε επίσης το «Είμαστε Σοβιετικοί Άνθρωποι» («Ελεύθερη Ελλάδα»), «Το χρυσάφι» («Σύγχρονη Εποχή») και «Η συντριβή ενός τυφώνα» («Ζαχαρόπουλος Σ.Ι.»).
Την εποχή στην οποία εξελίσσεται η φιλία του με τον Πάρνη, ο Πολεβόι ήταν βουλευτής στο Ανώτατο Ρωσικό Σοβιέτ, μέλος του Δ.Σ. της Ένωσης Σοβιετικών Δημοσιογράφων και επικεφαλής της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων της Ένωσης Συγγραφέων. Ήρωας της Σοσιαλιστικής Εργασίας, τιμήθηκε με το Βραβείο Στάλιν, το Παράσημο του Λένιν και με άλλα σημαντικά βραβεία για τις πολλαπλές υπηρεσίες του στον πόλεμο, τη δημοσιογραφία, τη λογοτεχνία και την παγκόσμια ειρήνη.
Θαυμαστής του ελληνικού πολιτισμού, ο Πολεβόι στάθηκε σταθερά στο πλευρό του Πάρνη τιμώντας τη λογοτεχνική του φλέβα, την αγωνιστική του συμμετοχή στο ελληνικό επαναστατικό κίνημα, αλλά και τη στάση αρχής που κράτησε στο θέμα του Ζαχαριάδη. Από την πρώτη εμφάνιση του Πάρνη στα σοβιετικά γράμματα μέχρι τη μέρα που γύρισε στην Ελλάδα, ο Πολεβόι έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι του για να βοηθήσει τον νεαρό Έλληνα λογοτέχνη, τόσο πριν το 1956 όσο και μετά που ο Πάρνης έπεσε σε δυσμένεια, διαγράφτηκε από το ΚΚΕ και μπήκε στο στόχαστρο των σοβιετικών γραφειοκρατών υπό την πίεση της νέας ηγεσίας του ΚΚΕ. Μάλιστα, ο Πάρνης αναφέρει στο βιβλίο του «Γεια χαρά, Νίκος» ότι, ως άλλη μία απόδειξη της στενής τους σχέσης, σε ένα ταξίδι που έκανε ο Πολεβόι στην Ελλάδα το 1959, επισκέφτηκε τους γονείς του Πάρνη στην Καστέλλα. Εξάλλου, ο Πολεβόι ήταν αυτός που είχε βομβαρδιστεί, το 1957, με τις επιστολές από την Τασκένδη που υπογράφονταν από εκατοντάδες «ζαχαριαδικούς» που εκφράζανε την αλληλεγγύη τους στον Πάρνη ο οποίος ήταν υπό διωγμό από τη νέα ηγεσία του ΚΚΕ.
Ο Πολεβόι και οι άλλοι συγγραφείς είχαν δημιουργήσει ένα πλέγμα ασφαλείας γύρω από τον Πάρνη, εκτιμώντας ότι ο Έλληνας συνάδελφός τους δικαιολογημένα αρνιόταν να αποδεχτεί την έξωθεν καθαίρεση του Ζαχαριάδη, παραμένοντας πιστός στο σοσιαλισμό. Δεν είχαν την ίδια γνώμη για άλλους «αντιφρονούντες», όπως π.χ. για τον Πάστερνακ που θεωρούσαν ότι έχει την εύνοια των εχθρών της ΕΣΣΔ στη Δύση.
Στ. Ελλ.
