Του Στέλιου Νικητόπουλου *
«Είναι θλιβερό μια τοπική κοινωνία να δικάζεται. Το δικαστήριο θεωρεί ότι εκφράζει το σύνολο της κοινωνίας. Ομόφωνα κηρύσσει αθώους τους κατηγορούμενους». Η απόφαση αυτή του μικτού ορκωτού κακουργιοδικείου Θεσσαλονίκης για την υπόθεση του δημαρχείου Αριστοτέλη, όπως την ανακοίνωσε η πρόεδρος του δικαστηρίου, αποτελεί όχι απλά μία νίκη του κινήματος ενάντια στην εξόρυξη χρυσού, αλλά και μία παρακαταθήκη για τις άλλες δύο κακουργηματικές δίκες, που θα γίνουν επίσης στη Θεσσαλονίκη, αλλά και για πλήθος άλλων δικών στον Πολύγυρο. Το κατηγορητήριο εναντίον της τοπικής κοινωνίας κατέρρευσε και αποδείχτηκε μία μεθοδευμένη προσπάθεια κατασκευής ενόχων από το σύστημα που υπηρετεί την Eldorado και καταστρέφει τη Χαλκιδική.
Στο άκουσμα της απόφασης του δικαστηρίου ο κόσμος που είχε κατακλύσει την αίθουσα ξέσπασε σε χειροκροτήματα, ζητωκραυγές και συνθήματα: «Με ΜΑΤ, βία και καταστολή, χρυσάφι δεν θα πάρετε απ’ τη Χαλκιδική», «Το πάθος για τη λευτεριά είναι δυνατότερο απ’ όλα τα κελιά», «Εδώ δεν είναι Καναδάς, δεν είναι Eldorado, εδώ είναι ο τόπος μας και κάνουμε κουμάντο». Οι κατηγορούμενοι μίλησαν για τον αγώνα τους ενάντια στην εξόρυξη και ενάντια στην καταστροφή του τόπου. Η εισαγγελέας πρότεινε την απαλλαγή τους τονίζοντας πως δεν προέκυψε ότι τέλεσαν τις κακουργηματικές πράξεις που τους αποδίδονται. Δεν αθωώθηκαν μόνο 20 κάτοικοι της Χαλκιδικής, αποδείχτηκε η στημένη βιομηχανία διώξεων. Ο 21ος κατηγορούμενος ήταν ανήλικος όταν έγινε η διαμαρτυρία στο δημαρχείο Ιερισσού και θα δικαστεί στο μονομελές ανηλίκων Πολυγύρου. Οι κάτοικοι δικάστηκαν μετά από μηνυτήρια αναφορά του τότε δημάρχου Αριστοτέλη, Χρήστου Πάχτα. Με το βούλευμα με το οποίο παραπέμφθηκαν σε δίκη κατηγορήθηκαν για κατασκευή, προμήθεια, κατοχή και χρήση εκρηκτικών υλών.
Ο κόσμος από νωρίς άρχισε να έρχεται στα δικαστήρια Θεσσαλονίκης για να εκδηλώσει την αλληλεγγύη του στους διωκόμενους. Όταν άρχισε η δίκη η αίθουσα ήταν ασφυκτικά γεμάτη από κατοίκους της Χαλκιδικής, αγωνιστές του κινήματος και αλληλέγγυους σε αυτόν τον μεγάλο αγώνα, με αποτέλεσμα αρκετοί να παραμείνουν στους διαδρόμους. Όταν εμφανίστηκε ο πρώην δήμαρχος Χρήστος Πάχτας που έχει κινήσει και τη διαδικασία διώξεων, ακούστηκαν αποδοκιμασίες. Κανένας από τους μάρτυρες δεν αναγνώρισε τους κατηγορούμενους ως υπαίτιους επεισοδίων ενώ ο πρώην δήμαρχος, Χρήστος Πάχτας, κατέθεσε ότι δεν είδε κανέναν κατηγορούμενο να δημιουργεί επεισόδια, καθώς ήταν μέσα στο δημαρχείο, αλλά ότι είχε πληροφόρηση από τρίτα άτομα που δεν κατονόμασε γιατί είπε ότι θέλουν να κρατήσουν την ανωνυμία τους. Προκάλεσε έτσι την έντονη αντίδραση της έδρας καθώς πλέον γινόταν σαφές ότι μία κοινωνία σέρνεται στα δικαστήρια με σαθρό κατηγορητήριο. Ένας μάρτυρας κατηγορίας ομολόγησε ότι του έδωσαν «τυποποιημένες» τις καταθέσεις. Όταν τον ρώτησαν ποιος τις έδωσε, είπε «δεν θυμάμαι». «Στα πρακτικά φαίνεται ότι καταθέσατε 13 άτομα το ίδιο λεπτό. Σε στικάκι τις δώσατε τις καταθέσεις;» ρώτησε κάποια στιγμή η υπεράσπιση για τις τυποποιημένες καταθέσεις. «Δεν είδα κανέναν να πετάει καπνογόνα ή μολότοφ» είπε άλλος μάρτυρας κατηγορίας. Στο βήμα, ενάντια στους διωκόμενους, κατέθεσε ένας διμοιρίτης των ΜΑΤ που δεν αναγνώρισε κανέναν κατηγορούμενο. Ο υποτιθέμενος εμπρησμός του δημαρχείου ήταν απλώς στρακαστρούκες. Ένας πυροσβέστης κατέθεσε ότι δεν κλήθηκε καν η υπηρεσία της Πυροσβεστικής!
«Δεν είμαστε ποινικοί εγκληματίες. Είμαστε ενάντια στους χρυσοθήρες και για αυτό μας κυνηγούν» είπε ένας κατηγορούμενος. «Είμαι εδώ γιατί έχω θέση και άποψη ενάντια στην εξόρυξη και στην καταστροφή του τόπου μου. Δικάζομαι γιατί θέλουν να βουλώσουν το στόμα μου» είπε ένας άλλος κατηγορούμενος.
Συνήγοροι υπεράσπισης τόνισαν: «Έχουν στοχοποιηθεί και διώκονται 500 άνθρωποι οι οποίοι αντιδρούν για την καταστροφή της υγεία, του νερού και της ζωής των παιδιών τους. Προσπάθησαν να φιμώσουν τον κόσμο ώστε να μην αναφέρεται στην αντίθεσή του στην εξόρυξη. Είναι τραγικό να στήνεται βιομηχανία διώξεων κατά της κοινωνίας».
«473 άτομα από την ευρύτερη περιοχή έχουν βρεθεί ενώπιον δικαστηρίων. 78 σε βαθμό κακουργήματος. Έξι προσωρινά κρατούμενοι. Γιατί έπρεπε να καμφθεί το φρόνημα στην περιοχή».
Ιδιαίτερη αίσθηση προκάλεσε η αγόρευση συνηγόρου υπεράσπισης που είπε: «Η πταισματοδίκης Αρναίας δέχτηκε να μπουν όλοι μαζί μέσα και να δώσουν προτυπωμένες καταθέσεις. Η πταισματοδίκης δεν ρώτησε τους μάρτυρες κατηγορίας ούτε καν αν γνωρίζουν αυτούς που κατηγορούν. Ακόμη και οι δοσίλογοι στην κατοχή, αυτούς που υποδείκνυαν στους Γερμανούς τους γνώριζαν. Αυτοί που κατηγόρησαν τους 21 δεν τους γνώριζαν καν. Δεν είμαστε σε κράτος Δικαίου. Είμαστε σε μία τρύπα του κράτους Δικαίου που λέγεται Χαλκιδική».
H υπεράσπιση ζήτησε να ασκηθεί δίωξη στους μάρτυρες κατηγορίας και να υποχρεωθούν σε υλική αποζημίωση.
Η δίκη 26 κατοίκων για την κινητοποίηση στον Λάκκο Καρατζά των Σκουριών τον Μάιο του 2013 και για περιστατικά που έλαβαν χώρα και στη Μ.Παναγία καθώς και στην ευρύτερη περιοχή της Ιερισσού Χαλκιδικής από τις αρχές Μαΐου μέχρι και τις 25 Αυγούστου 2013, αναβλήθηκε από το τριμελές εφετείο κακουργημάτων Θεσσαλονίκης για τις 10 Μαΐου του 2018. Η επόμενη κακουργηματική δίκη 21 κατοίκων, με κατηγορίες για τον εμπρησμό του εργοταξίου των Σκουριών, θα γίνει στις 9 Νοεμβρίου, επίσης στη Θεσσαλονίκη.
*Ο Στέλιος Νικητόπουλος είναι δημοσιογράφος στην ΕΡΤ3
