Γράφει ο Τρύφων Χρυσοφρύδης.
Η «ναυαρχίδα» των βιβλίων του Πετράρχη ήταν ένα χειρόγραφο (αντίγραφο δηλαδή) με έργα του Βιργιλίου. Τα περιθώρια είναι γεμάτα με σημειώσεις του Πετράρχη, γλωσσάρια, παρατηρήσεις: το χρησιμοποιούσε σαν σημειωματάριο. Εκεί, λοιπόν, διαβάζουμε την εξής σημείωση: «Η Λάουρα με τις τόσες αρετές, η Λάουρα που ύμνησα τόσο στα τραγούδια μου, εμφανίστηκε για πρώτη φορά μπροστά μου… κατά το σωτήριον έτος 1327, την έκτη ημέρα του Απριλίου, Μεγάλη Παρασκευή, την πρώτη ώρα, στην εκκλησία της Αγίας Κλάρας, στην Αβινιόν.
Στην ίδια πόλη, τον ίδιο μήνα, την έκτη μέρα, την ίδια πρώτη ώρα, το έτος 1348, το φως εκείνο έπαψε να φωτίζει τις μέρες μας». Κατά τη διάρκεια του trecento, λοιπόν, πρέπει να παραδεχτούμε ότι παρατηρείται μια μοναδική –ώς τότε και έκτοτε– συρροή συμπτώσεων. Μα κι αν το παραδεχτούμε, μας δυσκολεύει το γεγονός ότι η 6η Απριλίου του 1327 δεν ήταν η Μεγάλη Παρασκευή…
Περί τα τέλη της δεκαετίας του 1330 ο Πετράρχης αρχίζει να συνθέτει μια συλλογή λυρικών ποιημάτων υπό τον τίτλο Canzoniere, με δεδηλωμένο θέμα τη Λάουρα, που υφίσταται όμως διαρκείς παρηχητικές μεταμορφώσεις (laura: δάφνη, l’ aura mia vital: η πνοή μου, η ζωή μου). Θα την δουλεύει ώς τον θάνατό του: 366 ποιήματα εν όλω – χωρισμένα σε δύο μέρη: όσα γράφτηκαν ενώ η Λάουρα ζούσε, όσα γράφτηκαν μετά τον θάνατό της.
Το παράξενο όμως είναι ότι ο ίδιος αυτά τα ποιήματα τα αποκαλεί, μιμούμενος τον Κάτουλλο, nugas, φληναφήματα: είναι, λέει, rime sparse –σκόρπιοι στίχοι…
Αν συνδυάσουμε τα δεδομένα, ευλόγως πιθανολογούμε ότι η «Λάουρα» επινοήθηκε για να οργανωθεί γύρω της αυτό το σκορποχώρι –αλλά γιατί; Για ποιο λόγο; (Ήταν συνήθης πρακτική κι έκτοτε κλισέ, αλλά ας μην καθηλωθούμε στην επιφάνεια…) Το μάθημα που μας δίνει ο Πετράρχης (και που εν τοιαύτη περιπτώσει δεν αφορά μόνο στην ποίηση) είναι ότι η Λάουρα πρέπει –υπογράμμιση: πρέπει– να υπάρχει. Κάποια βαθύτερη εμμονή οργανώνει στις σκόρπιες σκέψεις και συγκινήσεις μας. Κι αντιστρόφως: Δεν θα κατανοήσουμε ποτέ ένα-ένα τα φαινομενικά ασύνδετα περιστατικά, πρέπει να εμβαθύνουμε ώς εκεί που θα αποκαλυφθεί αυτό που τα συνέχει…
Το πιθανότερο, βέβαια, είναι ότι εμβαθύνοντας θα δούμε να σχεδιάζεται η μορφή μιας Λάουρας «αρνητικής», ας πούμε, που θα μοιάζει μάλλον με Μέδουσα: Κάτι συνδέει τις σκόρπιες εικόνες, κωμικές μαζί και ανησυχητικές, κάτι που παγώνει κάθε ίχνος ευαισθησίας, αλήθειας και χιούμορ.
