Νέος γύρος μεγάλων διαδηλώσεων πραγματοποιήθηκε προχθές Πέμπτη σε όλες τις πόλεις της Βραζιλίας ενάντια στη δεξιά αντιπολίτευση, την οποία μια σειρά κοινωνικά κινήματα κατηγορούν ότι υποκινεί πραξικόπημα. Το πλήθος, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι στις μεγαλύτερες πόλεις, ήταν πάντως πολιτικά ανομοιογενές – όπως ακριβώς συμβαίνει και στις διαδηλώσεις της αντιπολίτευσης! Την καλύτερη περιγραφή αυτών που κινητοποιήθηκαν ίσως έκανε ο δημοφιλέστατος στη Βραζιλία συνθέτης και τραγουδιστής Τσίκο Μπουάρκι, που μίλησε στη συγκέντρωση του Ρίο ντε Τζανέιρο: «Ήρθα εδώ να αγκαλιαστώ με αυτούς που ψήφισαν το Κόμμα Εργατών [το κόμμα της προέδρου Ντίλμα Ρούσεφ], αυτούς που απεχθάνονται το Κόμμα Εργατών, κι αυτούς που ανήκαν στο Κόμμα Εργατών και σήμερα έχασαν τις ψευδαισθήσεις τους».
Πράγματι, στις διαδηλώσεις εναντίον της δεξιάς αντιπολίτευσης συμμετείχαν τόσο οπαδοί της κυβέρνησης όσο και κινήματα που διαφοροποιούνται ή και καταδικάζουν τη νεοφιλελεύθερη πολιτική της προέδρου Ρούσεφ, όπως το Κίνημα Ακτημόνων και το Μέτωπο Λαϊκής Βραζιλίας. Σε κάθε περίπτωση, τόσο οι υποστηρικτές όσο και οι εξ αριστερών επικριτές της Ρούσεφ καταδικάζουν την προσπάθεια εμπλοκής του Λούλα, πρώην προέδρου της Βραζιλίας και ιδρυτή του Κόμματος Εργατών, στα σκάνδαλα διαφθοράς. Η αντιπαράθεση κλιμακώθηκε κι άλλο αυτή τη βδομάδα με την αποχώρηση από τον κυβερνητικό συνασπισμό του βασικότερου συμμάχου της Ρούσεφ, του «κεντρώου» Μισέου Τεμέρ, που ήταν μέχρι προχθές αντιπρόεδρος της χώρας. Τώρα η Ρούσεφ τον κατηγορεί βέβαια ως υποκινητή του πραξικοπήματος – ξεχνώντας ότι χαρακτήριζε «αριστεριστές» τα κοινωνικά κινήματα που επέκριναν τη συμμαχία μαζί του και τον αποκαλούσαν εδώ και χρόνια «Δούρειο Ίππο της Δεξιάς»…
Η αντιπαράθεση έφτασε αυτή τη βδομάδα και στην Ευρώπη, και συγκεκριμένα στην Πορτογαλία – που έχει πάντα πολύ στενές σχέσεις με την πρώην αποικία της, τη Βραζιλία. Εκατοντάδες διαδηλωτές προσπάθησαν να εμποδίσουν ένα συνέδριο που οργάνωνε το Πανεπιστήμιο της Λισαβόνας στο οποίο προσκλήθηκαν επιφανή στελέχη της βραζιλιάνικης αντιπολίτευσης. Και σε αυτήν την περίπτωση, το μοναδικό σύνθημα που ένωνε τους ετερόκλητους συγκεντρωμένους ήταν το «Όχι στο πραξικόπημα». Ο φόβος για αντιδημοκρατική εκτροπή δεν είναι παράλογος, δεδομένου ότι η αιμοσταγής στρατιωτική χούντα του 1964-1985 έχει σημαδέψει ανεξίτηλα τη λαϊκή συνείδηση. Πόσο μάλλον που στελέχη της δεξιάς αντιπολίτευσης δεν διστάζουν πλέον να καλέσουν ανοιχτά το στρατό «να επέμβει και να αναλάβει προσωρινά την εξουσία για να επαναφέρει την τάξη»…
Βέβαια σήμερα το μεγαλύτερο κίνδυνο για τη δημοκρατία στη Βραζιλία αποτελεί το διαρκές πινγκ-πονγκ μεταξύ μιας μάλλον νεοφιλελεύθερης διακυβέρνησης και μιας δεξιάς αντιπολίτευσης που στηρίζεται στα ιδιωτικά ΜΜΕ και σε τμήματα των κρατικών θεσμών (όπως τα σώματα ασφαλείας και η Δικαιοσύνη, τομείς που… ανδρώθηκαν επί χούντας και δεν τους «άγγιξαν» ποτέ οι διαδοχικές κεντροαριστερές κυβερνήσεις). Κι όλα αυτά σε ένα φόντο γενικευμένης διαφθοράς που διαποτίζει όλο το πολιτικό φάσμα και εξοργίζει τις λαϊκές μάζες, ενώ δεν έχει οικοδομηθεί ακόμη καμιά αξιόπιστη προοδευτική εναλλακτική λύση…
Γ.Α.
