Συνέντευξη στον Ζαχαρία Ρουστάνη
Βρέθηκε τις τελευταίες μέρες, μαζί με άλλους δημάρχους, στο μάτι του κυκλώνα, παρουσιάστηκε στην Εισαγγελία με τις κατηγορίες της απείθειας και της παράβασης καθήκοντος, διότι σεβάστηκε τις αποφάσεις των Δημοτικών Συμβουλίων και την καθ’ όλα νόμιμη μονιμοποίηση 197 εργαζομένων. Ο δήμαρχος Χαλανδρίου, Σίμος Ρούσσος, μίλησε στον Δρόμο για την ουσιαστική διάσταση αυτής της «περιπέτειας» και δηλώνει αποφασισμένος να υπερασπιστεί μέχρι τέλους τις αρχές του.
Ένας δήμαρχος κατηγορείται για ανθρωπιστικές προτεραιότητες…
Είναι κάτι χειρότερο. Στην πραγματικότητα καταλύεται η αυτονομία της Αυτοδιοίκησης, το άρθρο 102 του Συντάγματος, εγκαλούνται οι δήμαρχοι, οι πέντε δήμαρχοι, επειδή θεώρησαν ότι πραγματικό τους καθήκον είναι να υπερασπιστούν τους εργαζόμενούς τους και τις υπηρεσίες που παρέχουν προς τους δημότες από την επίθεση αυτή που δεχόμαστε, προκειμένου να υπάρξουν 6.500 απολύσεις.
Στο κάτω-κάτω, αυτές οι συμβάσεις καλύπτονταν από την ερμηνευτική εγκύκλιο του νόμου Παυλόπουλου.
Στην πραγματικότητα, αυτό που γίνεται με την αξιολόγηση των κριτηρίων του νόμου Παυλόπουλου, το 164 Προεδρικό Διάταγμα του 2004, έγινε κατ’ εφαρμογήν Κοινοτικής Οδηγίας, κρίθηκε από το Συμβούλιο της Επικρατείας, από την Ολομέλεια του Αρείου Πάγου και από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Οι εργαζόμενοι αυτοί ακολούθησαν όλες τις διαδικασίες και τις οδηγίες που ο νόμος προέβλεπε. Πήραν τις βεβαιώσεις από τους δημάρχους, από τα δημοτικά συμβούλια, περάσανε υπηρεσιακά συμβούλια, οι συμβάσεις τους ελέγχθηκαν από το ΑΣΕΠ και έρχεται σήμερα, δέκα χρόνια μετά, ο κ. Μητσοτάκης και λέει ότι ο τελευταίος τροχός της αμάξης (ας το πούμε έτσι) δηλαδή οι εργαζόμενοι που ακολούθησαν πιστά τις οδηγίες που ο νόμος προέβλεπε, είναι και οι μοναδικοί υπεύθυνοι για τις τυχόν παρατυπίες. Δηλαδή, δεν φταίνε οι δήμαρχοι, δεν φταίνε τα δημοτικά συμβούλια, δεν φταίνε τα υπηρεσιακά, το ΑΣΕΠ, ο νόμος, η κυβέρνηση, το Ελεγκτικό, ο Άρειος Πάγος, το Συμβούλιο της Επικρατείας, δεν φταίει κανένας από όλους αυτούς και ο μόνος που ευθύνεται είναι ο εργαζόμενος, ο οποίος δεν είχε άλλο δρόμο παρά μόνο να μαζέψει αυτά τα στοιχεία και να τα υποβάλει προς έγκριση. Αυτό, εκτός από το ότι συνιστά κατάφωρη αδικία, υπονομεύει και τη λειτουργία του δήμου. Αυτοί είναι οι δύο βασικοί λόγοι. Ο νόμος είναι αντισυνταγματικός, λένε πάρα πολλοί συνταγματολόγοι – θα κριθεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας η συνταγματικότητά του. Εμείς υπερασπιστήκαμε αυτήν την άποψη, μάλιστα με ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, δύο φορές. Και με την παλιά σύνθεση, προτού αναλάβουμε εμείς, και με την καινούργια σύνθεση. Ο νόμος του Καλλικράτη λέει ότι ο δήμαρχος δεν έχει πειθαρχική, αστική, ποινική ευθύνη αν εφαρμόζει τις αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου και η κυβέρνηση έρχεται, διά του γενικού γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, να καταργήσει ακόμα και αυτά που προβλέπει ο νόμος.
Είναι υπερβολικό να πει κανείς ότι κατηγορείστε για νομιμότητα, υπευθυνότητα και ανθρωπιά; Εφόσον μάλιστα σας καλύπτει και το Σύνταγμα και η νομοθεσία;
Υπάρχουν στιγμές στην Ιστορία της ανθρωπότητας που ο νόμος συγκρούεται με το δίκιο. Τότε, πρέπει να ξανασκεφτούν αυτοί που νομοθετούν, αν νομοθετούν σωστά. Και εμείς έχουμε σκοπό να υπερασπιστούμε το δίκιο. Αλλά προκάλεσε μεγάλες αντιδράσεις αυτή η τοποθέτηση.
Το ισχυρότερο επιχείρημά σας -το πιο πραγματιστικό- είναι ότι δεν μπορεί να λειτουργήσει ο δήμος χωρίς αυτούς. Θα σας κάλυπτε μια ρήτρα, να πρέπει αυτές οι «κενές θέσεις» να αναπληρωθούν αμέσως από «επιλαχόντες»;
Προσωπική μου άποψη είναι ότι δεν μπορείς, δέκα και δεκαπέντε χρόνια μετά, να αλλάζεις τους όρους με τους οποίους 197 άνθρωποι έχουν προγραμματίσει τη ζωή τους. Ανεξάρτητα, όμως, από το τι θα υπερασπιζόμουν εγώ, το γεγονός ότι δεν μπαίνουν σε καμία τέτοιου τύπου συζήτηση και δεν κάνουν κανένα τέτοιο διάλογο, δείχνει την πραγματική πρόθεση, που είναι απλώς να πιάσουν το πλάνο των απολύσεων που τους έχει ορίσει η τρόικα και τίποτα παραπάνω. Δεν τους ενδιαφέρει, δηλαδή, ούτε καθίσταται αδύνατη η λειτουργία των δήμων ούτε το ότι όλοι τους εργάζονται σε κρίσιμες υπηρεσίες.
Είναι πολύ σημαντικό να πούμε ότι όλο αυτό το πράγμα δεν έχει καμία σχέση με τον έλεγχο των πλαστών δικαιολογητικών. Έλεγχος ο οποίος έχει ξεκινήσει από τον Γενάρη του ’14. Έχουν εξεταστεί 164 μέχρι τώρα και δεν έχει βρεθεί κανένα πλαστό δικαιολογητικό. Και αν βρεθεί, θα είμαστε οι πρώτοι που θα προχωρήσουμε στις διαδικασίες απομάκρυνσής τους. Υπάρχει όμως και η επιλεκτικότητα των ελέγχων. Από τους 325 δήμους στην Ελλάδα, κάποιοι επέλεξαν να ελέγξουν μόνο δέκα, οι οποίοι μάλιστα δεν περιλαμβάνονται σε αυτούς με τις περισσότερες μονιμοποιήσεις.
Η περιπέτεια στην οποία έχετε εμπλακεί σας επιτρέπει να μπείτε στην ουσία, στο πρόγραμμά σας για το Χαλάνδρι;
Εμείς δεν πρόκειται να αποπροσανατολιστούμε από το βασικό μας καθήκον και τα δεκάδες ανοιχτά ζητήματα στην πόλη που έχουμε παραλάβει, παρά τις προσπάθειες που γίνονται και όλα τα εμπόδια που έχουν μπει μέσα σε αυτούς τους δύο πρώτους μήνες.
Βλέποντας τη δυναμική στάση των αριστερών αιρετών στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, στο όνομα της προστασίας της εργασίας και της αντίστασης στη μνημονιακή λαίλαπα, μπορούμε να μιλάμε για σημαντικό δείγμα γραφής που θα έχει απήχηση και στο γενικότερο πολιτικό πλαίσιο;
Αυτό είναι και η μεγάλη μας ευθύνη. Έχει σημασία ο κόσμος να καταλάβει, και προσπαθούμε να συμβάλουμε σε αυτό, ότι αυτά τα οποία είπαμε τα εννοούμε. Δηλαδή, εννοούμε ότι πρώτη μας προτεραιότητα είναι η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, εννοούμε ότι πρώτη μας προτεραιότητα είναι η υπεράσπιση του κόσμου της εργασίας, ότι ιεραρχούμε τις λύσεις των προβλημάτων της πόλης και ότι τα έργα μας ακόμα και αυτές τις λίγες ημέρες που έχουμε αναλάβει τη διοίκηση του δήμου είναι σε απόλυτη αρμονία με τις προεκλογικές μας δεσμεύσεις. Σε μια περίοδο που όλο το πολιτικό σύστημα καταρρέει -πάνω από όλα- από την έλλειψη αξιοπιστίας του, νομίζω ότι συμβάλλουμε στην αποκατάσταση μιας σχέσης εμπιστοσύνης. Μια τέτοια στάση των δημάρχων που υλοποίησαν ή αγωνίζονται να υλοποιήσουν αυτά που προεκλογικά υποσχέθηκαν, αναγνωρίζεται και από τους εργαζόμενους στους δήμους.
Ο κόσμος του Χαλανδρίου αυτές τις πρώτες σας επιλογές πώς τις αντιμετωπίζει, τι μηνύματα λαμβάνετε;
Έχουμε πολύ θετική ανταπόκριση σε όλες τις πρωτοβουλίες που αφορούν τα ζητήματα αντιμετώπισης της ανθρωπιστικής κρίσης, συμμετοχή του κόσμου και πολύ μεγάλη ανταπόκριση εθελοντών, ανθρώπων που προσφέρονται να βοηθήσουν το δήμο σε διάφορα πράγματα μέσα στην πόλη. Υπάρχει μια πολύ μεγάλη ανάγκη του κόσμου να συζητήσει με τον δήμαρχο, με τους αντιδημάρχους, με τους δημοτικούς συμβούλους και να θέσει ζητήματα που ποτέ μέχρι τώρα δεν τους δινόταν η δυνατότητα να συζητήσουν. Τα γραφεία του δήμου είναι ανοικτά πάντα σε όλο τον κόσμο και εκεί είναι που διαπιστώνουμε αυτήν την ανταπόκριση.
Πιστεύετε ότι μπορείτε «να κάνετε τη διαφορά» σε επίπεδο δημοκρατίας, διαφάνειας, αξιοκρατίας κ.λπ.;
Ξεκινούμε μια διαδικασία λαϊκών συνελεύσεων στις γειτονιές, όπως αυτές που κάναμε και προεκλογικά και όπως αυτές που οργανώναμε όλη την προηγούμενη περίοδο στην πόλη. Και κατά τη διάρκεια αυτών θα έχουν τη δυνατότητα οι δημότες να καταθέσουν προτάσεις, απόψεις, σκέψεις, για το πώς βλέπουν τη λειτουργία της κάθε γειτονιάς, πώς ιεραρχούν τις προτεραιότητες, και αυτά είναι που θα λάβουμε υπόψη κατά τη σύνταξη του προϋπολογισμού. Νομίζω ότι και αυτό συνιστά μια σημαντική διαφορά στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τη σύνταξη ενός οικονομικού προγράμματος.
Σε αυτή την υπόθεση με τους εργαζομένους, μέχρι πού είστε διατεθειμένος να φτάσετε;
Όσον αφορά τις προσωπικές μου αντοχές, να πω ότι τον πατέρα μου τον σέρνανε, έδωσε δέκα χρόνια από τη ζωή του σε τέσσερα νησιά, προκειμένου να μην υπογράψει ένα παλιόχαρτο. Τώρα εγώ, να δώσω διακόσιους εργαζόμενους για να παραμείνω δήμαρχος, δεν θα το κάνω…
Ορισμένοι δεν θέλουν να φύγει ο φόβος από τις ψυχές των ανθρώπων
Το θέμα της μουσικής στην παρέλαση έλαβε τεράστιες διαστάσεις στα ΜΜΕ…
Πιστεύω ότι όλα αυτά είναι αστειότητες. Είμαστε η μοναδική χώρα που τους συνεργάτες των κατακτητών τους έκανε υπουργούς και τους αγωνιστές τους έστειλε στα ξερονήσια, και ερχόμαστε 32 χρόνια μετά την αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης να θεωρήσουμε παράλογη μια μελωδία ανάμεσα στις 27 που ακούστηκαν σε μια παρέλαση. Το θεωρώ υπερβολικό, δείγμα πανικού. Έχουμε χάσει το μέτρο τελείως σε αυτή τη χώρα. Στο Χαλάνδρι, όλα τα προηγούμενα χρόνια, ακούγονταν και ο ύμνος του ΕΑΜ και ο ύμνος του ΕΛΑΣ και στις παρελάσεις των αντιστασιακών και στις καταθέσεις στεφάνων. Είναι μια πάγια πρακτική που ακολουθείται σε πάρα πολλούς δήμους της Αθήνας.
Η παρέλαση ήταν πραγματική λαϊκή γιορτή. Εκατοντάδες άνθρωποι, σε κατανυκτική ατμόσφαιρα, παρακολούθησαν τον Γιάννη τον Θωμόπουλο να αποδίδει το Άξιον Εστί, με τη φωνή του Μάνου Κατράκη, έβλεπες δεκάδες ανθρώπους με ασπρισμένα κεφάλια να κλαίνε από συγκίνηση. Ήταν πραγματική λαϊκή γιορτή, που απέδιδε ακριβώς το νόημα της ημέρας. Νομίζω ότι αυτό ενόχλησε περισσότερο και όχι όλα τα υπόλοιπα. Καταλαβαίνουν ότι όταν δύο χιλιάδες άνθρωποι στην Πλατεία Χαλανδρίου κλαίνε από συγκίνηση τραγουδώντας τους στίχους του Ελύτη, είναι κάτι που διώχνει το φόβο. Και ορισμένοι δεν θέλουν να φύγει ο φόβος από τις ψυχές των ανθρώπων. Νομίζω ότι αυτό είναι που τους παρακίνησε.