του Γιάννη Σχίζα
Εκείνο το πρωί του 2009 ο Τσέσλι Σαλενμπέργκερ και 154 επιβάτες δεν μπορούσαν να φανταστούν την κακοτυχία που παραμόνευε λίγο μετά την απογείωσή τους από το αεροδρόμιο της Νέας Υόρκης, ενώ το αεροπλάνο βρισκόταν σε ύψος 3000 ποδών – περίπου ενός χιλιομέτρου: Ένα σμήνος καστανόχρωμων πουλιών σφηνώθηκε μέσα στους κινητήρες του, με αποτέλεσμα να τους καταστρέψει ολοκληρωτικά. Ο πιλότος σχεδόν αστραπιαία απέρριψε τις δύο επιλογές που του πρότεινε ο Πύργος Ελέγχου – δηλαδή είτε να επιστρέψει στο Λα Γκουάρντια από όπου είχε απογειωθεί είτε να προσγειωθεί στο κοντινότερο αεροδρόμιο του Τετέρμπορο, του Νιου Τζέρσεϊ: Και οι δύο λύσεις ήταν παρακινδυνευμένες, το αεροπλάνο δεν είχε ενέργεια να κινηθεί προς τις δύο αυτές κατευθύνσεις. Αντί για αυτές πήρε απόφαση να προσυδατώσει το αεροσκάφος στον ποταμό Χάτσον, και μάλιστα να χρησιμοποιήσει την κεντρική περιοχή του ποταμού γι’ αυτό τον σκοπό.
Ο Σαλενμπέργκερ, ο άνθρωπος με τις 20.000 ώρες πτήσης σε αεροπλάνα τζετ, ελικοφόρα και ανεμόπτερα, έσωσε τους 154 επιβαίνοντες και τον εαυτό του χάρις στην ψυχραιμία και την εμπειρία του, συνέλεξε δε τα εύσημα όλης της αμερικανικής κοινής γνώμης – μη εξαιρουμένου του προέδρου Μπους. Όταν όμως εκλήθη να ομιλήσει στη Γερουσία των Ηνωμένων Πολιτειών και να παρουσιάσει το μοντέλο του «Αμερικανού ήρωα», ο λόγος του για την δυσμενή κατάσταση των πιλότων και τους βαρείς όρους εργασίας προκάλεσε αντιδράσεις και οδήγησε πολλούς γερουσιαστές στην έξοδο από τη τελετή.
Ο δικός μας Σήφης Μιγάδης
Ο Τσέσλι Σαλενμπέργκερ βγήκε σαν τον Ντέιβιντ Νίβεν από το προσγειωμένο σε ποταμό αεροπλάνο – έτσι χαρακτηρίσθηκε από πολλούς δημοσιογράφους η έξοδός του! Όμως ο «δικός μας» Σήφης Μιγάδης δεν ευτύχησε να λάβει έστω και μια διάκριση από την πολιτική εξουσία, όταν τον Αύγουστο του 1978 έσωσε ένα γιγαντιαίο αεροπλάνο Μπόινγκ 747 από την ολική καταστροφή. Το χρονικό αυτής της επιτυχίας, που διέσωσε όχι 155 αλλά 418 ανθρώπους και κράτησε μόλις 90 δευτερόλεπτα, έχει αποτελέσει θέμα των εφημερίδων και του ειδικού Τύπου εκείνης της εποχής.
Κατά την απογείωση του αεροσκάφους, ενώ είχε ενεργοποιηθεί ο αναντίστρεπτος μηχανισμός απογείωσης, ακούστηκε μια έκρηξη από το δεξιό τμήμα και το πλήρωμα όλο κατάλαβε ότι ο ένας κινητήρας είχε τεθεί εκτός λειτουργίας. Λόγω της απώλειας ισχύος το αεροπλάνο αδυνατούσε να πάρει ύψος, γι’ αυτό πέρασε μόλις 9 μέτρα πάνω από τον λόφο του Αλίμου και στη συνέχεια «έξυσε» τις ταράτσες πολλών πολυκατοικιών.
Ενώ ο μηχανικός προσπαθούσε να αποκαταστήσει μέρος της ισχύος, ο Μιγάδης επιχειρούσε να κρατήσει το αεροσκάφος παράλληλο με το έδαφος και όσο το δυνατόν πιο χαμηλά, μειώνοντας έτσι τις αεροδυναμικές αντιστάσεις. Παράλληλα έδωσε εντολή να μαζέψουν τους τροχούς που προκαλούσαν αύξηση αυτών των αντιστάσεων γιατί αφαιρούσαν από την αεροδυναμική ταυτότητα του αεροπλάνου, κατά παράβαση μάλιστα των κανονισμών της Boeing…
Ο Σήφης Μιγάδης δεν ευτύχησε να λάβει έστω και μια διάκριση από την πολιτική εξουσία, όταν τον Αύγουστο του 1978 έσωσε ένα γιγαντιαίο αεροπλάνο Μπόινγκ 747 από την ολική καταστροφή. Το χρονικό αυτής της επιτυχίας, που διέσωσε 418 ανθρώπους και κράτησε μόλις 90 δευτερόλεπτα, έχει αποτελέσει θέμα των εφημερίδων και του ειδικού Τύπου εκείνης της εποχής
Το τζάμπο χαρακτηρίσθηκε «κτηνώδες» και οι 160 τόνοι καυσίμου ήταν μια βόμβα κυριολεκτικά πάνω από την Αθήνα! Όπως είπε ο ίδιος ο Μιγάδης στην τηλεοπτική εκπομπή «Μία στις χίλιες», η ισχύς που έπαιρνε από τον κατεστραμμένο κινητήρα με αποτέλεσμα την πολύ χαμηλή ταχύτητα –έφτασε να πετά μόλις με 158 μίλια– δεν του επέτρεπε να κάνει κανέναν ελιγμό, και η αρχική του σκέψη ήταν να οδηγήσει το αεροσκάφος στο όρος Αιγάλεω, μήπως και σωθεί κανένας. Υπήρχαν μερικές κεραίες πολυκατοικιών που τις καθαρίσαμε κυριολεκτικά – είπε ο Μιγάδης χρόνια μετά από το συμβάν.
Τη στιγμή που ο μηχανικός κατάφερε να ανακτήσει ένα μέρος της ισχύος, μια μικρή βοήθεια ήλθε από τον ψυχρό αέρα που φυσάει από τη θάλασσα – το επεισόδιο συμβαίνει στη καρδιά του Αυγούστου με τις κατά πλειοψηφία θερμές αέριες μάζες να ίπτανται στους ουρανούς. Τότε, και ενώ το αεροπλάνο πέταγε ακόμη στα 55 μέτρα από το έδαφος, ο Μιγάδης εγκαταλείπει την επιλογή να ρίξει το αεροπλάνο στο όρος Αιγάλεω και στρίβει αριστερά το τιμόνι προς το Σκαραμαγκά, αποτολμώντας να δώσει ταυτόχρονα ύψος. Τελικά τα καταφέρνει και όταν φθάνει στο ύψος των 1500 ποδών (500 περίπου μέτρα) αδειάζει μέρος των καυσίμων στη θάλασσα και προσγειώνεται στο αεροδρόμιο του Ελληνικού!
Η λεπτομερής ανάλυση του παρ’ ολίγον ατυχήματος έδειξε τη λανθασμένη επισκευή μιας εταιρίας κινητήρων που είχε σαν αποτέλεσμα να προκληθεί πρόβλημα ψύξης στον κινητήρα και στη συνέχεια έκρηξη. Επίσης όμως έδειξε το ανέφικτο της χαμηλής ταχύτητας των 158 κόμβων –ήταν ταχύτητα με την οποία ήταν αδύνατο να σταθεί στον αέρα ένα όχημα όπως το Βoeing 747– όπως έδειχναν όλοι οι προσομοιωτές πτήσης…
Αυτή η σωτήρια παρέμβαση του Σήφη Μιγάδη και η αποτροπή μιας πτώσης που θα δυσφήμιζε τη χώρα και θα είχε χιλιάδες ενδεχομένως νεκρούς, ουδόλως τιμήθηκε από την ελληνική πολιτεία. Δεν υπάρχει στην Ελλάδα ούτε ένας δρόμος, ούτε ένα μνημείο, ούτε ένα μικρό αεροδρόμιο με το όνομα του Σήφη Μιγάδη.
Η πιο πιθανή εκδοχή γι’ αυτή την «παράλειψη» ήταν η διάθεση για αποσιώπηση του συμβάντος, στο μέσο της τουριστικής κίνησης, αλλά μακροχρόνια ήταν η διάθεση της πολιτικής εξουσίας να δείξει ότι όλα είναι υπό έλεγχο.
Η εγκατάλειψη του Μπόινγκ 747
Κατά πάσα πιθανότητα, το ρεκόρ του Σήφη Μιγάδη θα μείνει αξεπέραστο, το ίδιο όμως δεν πρόκειται να συμβεί και με το Μπόινγκ. Όπως όλα τα μέσα μεταφοράς, που γεννώνται για να ξεπερνώνται, έτσι και μετά από 50 χρόνια λειτουργίας το Μπόινγκ 747 πρόκειται να αποστρατευθεί από την ενεργό δράση.
Το αεροπλάνο που διέθετε εσωτερική σκάλα και πολυτελές σαλόνι, ενώ στην περίπτωση των εμπορευμάτων υπήρχε χώρος στη μύτη του για την τοποθέτηση αυτοκινήτων, ακόμα και εξοπλισμού γεωτρήσεων, έχει αρχίσει να καταρρέει εμπορικά. Οι παραγγελίες του όλα αυτά τα χρόνια που πετάει, ανέρχονται σε 1.571 και τις ξεπερνούν μόνον οι αντίστοιχες του 777, ενός μοντέλου που ανήκει πάλι στη Boeing. Οι ευρωπαϊκές αερομεταφορές με τη περίπτωση του Α380, που έχει χωρητικότητα 853 επιβατών, αποτελούν κορυφαία ένδειξη της ευρωπαϊκής αεροναυπηγικής. Σύμφωνα με αναλυτές, από το 2016 και μετά η Boeing έχανε για κάθε 747-8 περίπου 40 εκατομμύρια δολάρια και τελικά μείωσε την παραγωγή του στα μόλις έξι τον χρόνο.
Ο ειδικός αναλυτής κ. Αμπουλαφία δηλώνει ότι τα τζάμπο της Boeing για μεταφορά εμπορευμάτων θα συνεχίσουν να βρίσκονται στους αιθέρες πολλές δεκαετίες και μετά τη διακοπή της παραγωγής τους. Αντίθετα για τα ανταγωνιστικά Α380, που μεταφέρουν μόνον επιβάτες και έχουν το μειονέκτημα να είναι… ευρωπαϊκά (!), δεν διατυπώνει ευοίωνες προβλέψεις για την επόμενη δεκαετία…
