Μένουν λίγες μέρες μέχρι τις εκλογές. Έχουμε τονίσει ότι αυτές θα καταγράψουν:
α) το βαθμό και το μέγεθος μιας τιμωρίας προς το πολιτικό σύστημα (συμμετοχή-αποχή, λευκά-άκυρα, ψήφος σε μικρά ψηφοδέλτια),
β) τον συσχετισμό ανάμεσα στα συστημικά κόμματα (ποιος πρώτος, ποιος δεύτερος, ποια η διαφορά τους, ποιο το άθροισμά τους, ποιο ποσοστό στο τρίτο κόμμα),
γ) την προετοιμασία αναστήλωσης του πολιτικού συστήματος μέσω κυβερνήσεων συνεργασίας για την υλοποίηση του συναινετικού πλαισίου, και
δ) ότι δεν θα οδηγήσουν στην άρση του μπλοκαρίσματος της κοινωνίας και της χώρας.
Παρ’ όλα αυτά, παραμένει εντυπωσιακό το γεγονός ότι όλος ο πολιτικός λόγος, τα προγράμματα, οι θέσεις των κομμάτων μοιάζουν να μην παίρνουν υπόψη τους τις μεγάλες αλλαγές που γίνονται σε ολόκληρο τον κόσμο. Σαν η Ελλάδα να είναι μια αποστειρωμένη νησίδα, όπου θα εφαρμοστεί μια κοινή οικονομική διαχείριση, σαν να μην υπάρχει καμία άλλη επιλογή προσανατολισμού. Σαν να μην ασκείται καμία εξωτερική πίεση, σαν να μην υπάρχουν τα γεωπολιτικά ζητήματα, σαν να μην υπάρχει μια εθνική απειλή από τον τουρκικό επεκτατισμό. Σαν όλα να εξαρτώνται από την αγορά και τα κέρδη και να χρειάζεται απλά μια καλύτερα αναδιανομή, ή περισσότερα επιδόματα και e-pass!
Αυτή η εκκωφαντική σιωπή για μεγάλα και κρίσιμα ζητήματα –που όμως αφορούν την ίδια την υπόσταση της χώρας– καλύπτεται με μια τεράστια έκπτωση δημοκρατίας και ενημέρωσης, με τον εγκλωβισμό σε παροχολογίες και μικροπολιτικές. Εκφράζεται μάλιστα και με τον χαρακτήρα μιας προεκλογικής περιόδου προσαρμοσμένης στα αμερικάνικα πρότυπα, με ποτά και δεξιώσεις σε ξενοδοχεία (π.χ. μου έχουν φτάσει προσκλήσεις με sms να παραστώ για ένα ποτό και μια κουβέντα με υποψήφιους του ΣΥΡΙΖΑ), με μικρές συγκεντρώσεις των αρχηγών κομμάτων σε διάφορες πόλεις και στήσιμο της εικόνας την ώρα της δήλωσης για τα δελτία ειδήσεων, με μηνύματα tiktok κ.ο.κ., και με διαφημίσεις (κυρίως τηλεοπτικές). Τι λείπει; Μα φυσικά η Πολιτική, ο Πολιτικός Λόγος. Λείπει μια πιο συνολική άποψη για το τι γίνεται και προς τα πού βαδίζουμε σε έναν κόσμο που αλλάζει με γρήγορους ρυθμούς. Λείπει οποιαδήποτε αναφορά στο ειδικό καθεστώς που έχει επιβληθεί και το οποίο υπηρετεί το πολιτικό σύστημα (εξ ου και η «σιωπή» σε κορυφαία ζητήματα), στις δεσμεύσεις και τις δουλείες που υπάρχουν απέναντι στον ευρωατλαντισμό και τις οικονομικές συνταγές ευρωκρατίας και χρηματιστικής ολιγαρχίας – με κάποια «ψίχουλα» και μπίζνες προς τις μεταπρατικές ελίτ της χώρας μας.
Η εκκωφαντική σιωπή για μεγάλα και κρίσιμα ζητήματα –που όμως αφορούν την ίδια την υπόσταση της χώρας– καλύπτεται με μια τεράστια έκπτωση δημοκρατίας και ενημέρωσης, με τον εγκλωβισμό σε παροχολογίες και μικροπολιτικές
Αμαρτωλά ατάραχο πολιτικό σύστημα: όρια και υπόκωφες διεργασίες
Τις προηγούμενες μέρες έγιναν δύο «συζητήσεις», δύο «πάνελ», που μπορούν να στηρίξουν όσα ισχυριζόμαστε. Πρώτη – χρονικά– ήταν η εκδήλωση που οργάνωσε η Ν.Δ. για τα 43 χρόνια πρόσδεσης της χώρας στην Ε.Ε. στο Ζάππειο, στις 9 Μαΐου που θεωρείται «Ημέρα της Ευρώπης». Η δεύτερη ήταν το «ντιμπέιτ» (ελληνικότατη λέξη) των 6 αρχηγών κομμάτων που μεταδόθηκε από όλα τα τηλεοπτικά κανάλια. Στην εκδήλωση του Ζαππείου το ενδιαφέρον εστιάστηκε όχι τόσο στο τι είπε ο Μητσοτάκης, αλλά στο τι είπαν οι δύο πρώην πρωθυπουργοί Κ. Καραμανλής και Α. Σαμαράς. Επίσημα η Ν.Δ. παρουσίασε την εκδήλωση ως διατράνωση της αρραγούς ενότητας της «παράταξης» πριν από μια εκλογική νίκη – ενώ δεν ήταν ακριβώς αυτό. Στο «ντιμπέιτ» πάλι, που είχε οριοθετηθεί με αυστηρότατους όρους από τη διακομματική (άσχετα αν όλοι μετά έλεγαν ότι έπρεπε να ήταν πιο χαλαρό), είδαμε την απίστευτη ρηχότητα και προσαρμογή στο συναινετικό πλαίσιο, παρά τις αψιμαχίες και τους μικρούς πυροβολισμούς που ακούστηκαν.
Το Πολιτικό στοιχείο υποκλίθηκε, προσαρμόστηκε εντελώς στις προεκλογικές απαιτήσεις και αποστειρώθηκε από αιχμές ή στόχους που θα μπορούσαν κάτι να συνεισφέρουν σε μια αναγκαία εθνική και κοινωνική ενότητα – ανασύνταξη – προχώρημα με στόχο την αντιμετώπιση του «υπαρξιακού προβλήματος της χώρας και της κοινωνίας» σε έναν κόσμο που αλλάζει. Η επιμονή μας –ακόμα και με την επανάληψη– στη φράση «σε έναν κόσμο που αλλάζει» έχει μεγάλη σημασία για τις προδιαγραφές που πρέπει να έχει μια Πολιτική Εθνικής Κυριαρχίας της χώρας, με ενεργοποιημένο τον λαϊκό παράγοντα. Ο «αυτισμός» του πολιτικού συστήματος δεν είναι «αθώος», γιατί συνειδητά υπηρετεί την πρόθεση διαιώνισης ενός συστήματος εξάρτησης και υποτέλειας στον ευρωατλαντισμό και την παγκοσμιοποίηση, καθώς και μεγάλων υποχωρήσεων προς τον τουρκικό επεκτατισμό. Οτιδήποτε ξεφεύγει ή αμφισβητεί αυτό το πλαίσιο καταγράφεται ως «εθνολαϊκισμός», «ορμπανισμός», «φασισμός», «φιλορωσισμός» και «αντισυστημισμός».
Το περίεργο, στην περίπτωση της χώρας μας, όπου ο δημόσιος πολιτικός λόγος είναι περισσότερο κεντροαριστερός και κυριαρχούμενος από τον «λόγο» της παγκοσμιοποίησης, είναι ότι ορισμένες διαφοροποιήσεις γίνονται στο χώρο της Δεξιάς. Εκεί φαίνεται να υπάρχουν ορισμένες «κεραίες» προβληματισμού. Αντίθετα, στο χώρο της Αριστεράς υπάρχει πλήρης παράδοση στην παγκοσμιοποίηση (ΣΥΡΙΖΑ & ΜέΡΑ25), ενώ το ΚΚΕ μπορεί να οσμίζεται ιμπεριαλιστικό πόλεμο στην Ουκρανία αλλά δεν μπορεί να διακρίνει τον τουρκικό επεκτατισμό στην περιοχή μας, αφού θεωρεί ότι η χώρα μας είναι… ιμπεριαλιστική δύναμη (ακόμα και σε εξωκοινοβουλευτικές δυνάμεις της, ο «αυτισμός» είναι υπαρκτός στο όνομα ενός αμφιλεγόμενου διεθνισμού).
Ένα πιο ρεαλιστικό «διάβασμα»
Να τα τεκμηριώσουμε λίγο τα παραπάνω. Στην εκδήλωση στο Ζάππειο για την «Ημέρα της Ευρώπης» ο Κ. Καραμανλής έκανε μια ενδιαφέρουσα ομιλία (που εσκεμμένα αποσιωπήθηκε από όλα τα ΜΜΕ). Ενδιαφέρουσα γιατί «διαβάζει» πιο ρεαλιστικά αυτά που συμβαίνουν στον κόσμο, και πιο εθνικά, σχετικά με τα ζητήματα των σχέσεων με την Τουρκία. Τι είπε λοιπόν;
- «Δυστυχώς σήμερα το ευρωπαϊκό οικοδόμημα έχει μείνει ημιτελές και δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των οραματιστών ηγετών αλλά και των λαών των πρώτων μεταπολεμικών δεκαετιών».
- «Η συνταγή που επιβλήθηκε στην Ελλάδα, πέρα από συγκεκριμένα αυτονόητα και υπερήμερα μέτρα, ήταν εν πολλοίς εξοντωτική, τιμωρητική και προς παραδειγματισμό άλλων. Ούτε αμφισβητείται ότι απέτυχαν σε όλες σχεδόν τις προβλέψεις τους, όπως άλλωστε παραδέχθηκαν και οι ίδιοι, βεβαίως κατόπιν εορτής».
- «Στο όνομα μιας παγκοσμιοποίησης με πολλές στρεβλώσεις, ενός άναρχου χρηματοπιστωτικού τοπίου και απροσδιόριστων διεθνών αγορών, η πλειοψηφία των οικονομικά ασθενέστερων στρωμάτων βλέπουν το εισόδημά τους να συμπιέζεται, τις κοινωνικές παροχές να περικόπτονται, τις ευκαιρίες για αξιοπρεπή εργασία να μειώνονται, τις συντάξεις τους να εξανεμίζονται».
Για τον πόλεμο στην Ουκρανία:
- «Όμως τούτη την ώρα, με τους κινδύνους της κλιμάκωσης και διάχυσης της σύγκρουσης να ελλοχεύουν, προέχει η κατάπαυση του πυρός και η επάνοδος στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Όποιος υποστηρίζει την ολοκληρωτική νίκη οιασδήποτε των αντιμαχόμενων πλευρών είτε ουρανοβατεί, είτε υστερόβουλα ευνοεί τη διαιώνιση της σύγκρουσης. Και πάντως πρωτίστως η Ευρώπη βλάπτεται από την παράταση του πολέμου και τις συνέπειές του. Αντί όμως να αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο στην αναζήτηση διεξόδου, άγεται και φέρεται αμήχανη και συρόμενη από επιλογές τρίτων» (θέση που χαρακτηρίστηκε φιλορωσική στο site iefimerida την επόμενη μέρα…).
Για τα ελληνοτουρκικά:
- «Καμιά χώρα που σέβεται τον εαυτό της δεν θέτει υπό κρίση οιασδήποτε διαπραγμάτευσης, διαμεσολάβησης ή δικαστηρίου την εθνική της κυριαρχία και την εδαφική της ακεραιότητα. Αυτό πρέπει να το κατανοήσει με τρόπο απόλυτο και αδιαμφισβήτητο η Τουρκία. Αλλά και σύμμαχοι και εταίροι που επαναλαμβανόμενα επιχειρούν να προωθήσουν ιδέες περί συνολικού συμβιβασμού και απεργάζονται σχέδια μοιρασιάς του Αιγαίου. Τα πράγματα είναι ξεκάθαρα:
– Το καθεστώς των νησιών είναι δεδομένο και εκτός πάσης συζήτησης
– Το δικαίωμα άμυνας και αποτροπής για την ασφάλεια των νησιών είναι αδιαπραγμάτευτο
– Το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων είναι κατά το Διεθνές Δίκαιο μονομερές και στην αποκλειστική δικαιοδοσία της κάθε χώρας
– Τελεία και παύλα!».
«Μικροί» που ξεχώρισαν για όσα (δεν) είπαν
Στο «ντιμπέιτ» ο μόνος που πήρε σαφείς θέσεις στα θέματα αυτά ήταν ο Βελόπουλος, ο οποίος –ενώ κατηγορήθηκε για «φιλορωσισμό»– στην ερώτηση του δημοσιογράφου μίλησε για «πολυπολικό κόσμο», για ανάγκη σχέσεων με όλες τις χώρες (Κίνα, Ινδία, Ρωσία) αν αυτό είναι επωφελές για την Ελλάδα, κατά της αποστρατιωτικοποίησης των νησιών κ.λπ. Την άλλη μέρα όλα τα ΜΜΕ τον χλεύασαν για τις εικόνες με τις γιαπωνέζες Παναγίες που επέδειξε, αλλά φυσικά δεν είπαν κουβέντα για τις φωτό του Ζάεφ με τον Τσίπρα και τον Μητσοτάκη, ούτε αυτές που έδειξε για το «Turkaegean».
Τα δύο μεγάλα κόμματα έχουν λάβει ιδιαίτερη «ενημέρωση» από τον Μπλίνκεν, και ξέρουν τι πρέπει να κάνουν ή να υπηρετήσουν. Ο Τσίπρας ήταν σαφέστατος αναφερόμενος στα εξοπλιστικά προγράμματα: «Προφανώς και θα τιμήσουμε τις συμβάσεις που έχει υπογράψει η χώρα μας». Φυσικά κουβέντα για την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών και τον πόλεμο στην Ουκρανία, την εμπλοκή της χώρας, την κήρυξη της Ρωσίας ως εχθρικής χώρας κ.ο.κ.
Ο κεντροαριστερός και αριστερός χώρος είναι κραυγαλέος φαν της παγκοσμιοποίησης, και ταυτόχρονα επικίνδυνα σιωπηρός απέναντι στις εθνικές απειλές. Ο μεν Ανδρουλάκης, ακόμα κι όταν μιλούσε για τα προβλήματα με την Τουρκία, έμοιαζε σαν να ήταν η φωνή της Κομισιόν και της Γερμανίας, έβλεπε μόνο «ευρωπαϊκή λύση» και «ευρωπαϊκή άμυνα» απέναντι στην Τουρκία… Ο δε Τσίπρας δεν πολυμίλησε γι’ αυτά – άλλωστε ξέρουμε πως υποστηρίζει το μοντέλο της συμφωνίας των Πρεσπών να επεκτείνεται και στο Αιγαίο. Ο Βαρουφάκης πάλι, ήταν αλλού γι’ αλλού: πότε με διεθνή διάσκεψη των Μεσογειακών χωρών που θα χαράξει θαλάσσιες ζώνες, πότε με πολλά τηλεφωνήματα όλη τη νύχτα έτσι και τούρκοι κομάντος καταλάβουν μια βραχονησίδα, πότε με κατάργηση της θητείας και εντελώς επαγγελματικό στρατό, πότε με ελληνικό FBI για να παταχθεί η αισχροκέρδεια…
Τέλος, ο γραμματέας του ΚΚΕ, όταν ρωτήθηκε για το τι πρέπει να γίνει έτσι και τουρκικά πλοία κάνουν έρευνες νοτίως της Κρήτης (συνοδεία πολεμικών), απάντησε ότι η Ελλάδα (με τις ένοπλες δυνάμεις της και τα οπλικά συστήματα που αγοράζει) συμμετέχει σε ΝΑΤΟϊκές αποστολές στο Σαχέλ και στο Μαλί. Δηλαδή δεν απάντησε. Δεν είπε κουβέντα για το παράνομο τουρκολιβυκό σύμφωνο, ούτε για τις απειλές και τους χάρτες και το επεκτατικό σχέδιο της Μεγάλης Γαλάζιας Πατρίδας. Εντελώς τίποτα για τα θέματα αυτά.
Ούτε καν σκέφτηκαν οι κεντροαριστεροί και αριστεροί στο «ντιμπέιτ» να σηκώσουν το θέμα του πολέμου στην Ουκρανία, των αναδασμών στην περιοχή και στα Βαλκάνια, ή να ψελλίσουν κάποια έστω λέξη για την Κύπρο. Μα τόσο μικρά προβλήματα είναι αυτά; Ή χαλάνε την προεκλογική εικόνα και τους ειδικούς εκλογικούς στόχους; Μάλλον αποκρύβουν τη διακαή προσπάθεια να υπάρχουν εντός συστημικών προδιαγραφών και του συναινετικού πλαισίου, με ολίγες δόσεις «αντιπολίτευσης» και χωρίς καμία ευθύνη.
Ναι, δεν είναι όλοι ίδιοι. Είναι όμως αντικειμενικά και υποκειμενικά συνιστώσες του κόμματος της παγκοσμιοποίησης (ακόμα κι όταν μιλάνε πολύ για «κερδοφορία του κεφαλαίου»). Η ψήφος σε αυτά τα κόμματα δεν κάνει καλό.
Αδιαφορία για τις προαναγγελθείσες θύελλες
Συνολικά λοιπόν έχουμε κάποιες διεργασίες στο χώρο της Δεξιάς, ουσιαστική σιωπή στο χώρο της Κεντροαριστεράς και της Αριστεράς (λόγω παγκοσμιοποίησης, «δικαιωματισμού» και απορρόφησης-ενσωμάτωσης στο σύστημα, ή λόγω στερεοτύπων και τάχα «αντικαπιταλιστικών» προσανατολισμών). Ο αριστερός χώρος εγκαλείται ακόμα για το γεγονός ότι η εγκατάλειψη όλων των εθνικών ζητημάτων ή απειλών αφήνει να διαχειρίζονται το πεδίο αυτό δυνάμεις που δεν βλέπουν καθόλου το κοινωνικό ζήτημα, δηλαδή δεξιές ή ακροδεξιές δυνάμεις. Δεν θέλει και δεν μπορεί να καταλάβει πως το εθνικό και το κοινωνικό ταξικό στοιχείο είναι αξεδιάλυτα συνδεδεμένα για όποια θετική προοπτική της χώρας, για την επίλυση του «υπαρξιακού προβλήματος της χώρας και της κοινωνίας».
Αντίθετα το «διαζύγιο» του εθνικού από το κοινωνικό (και τούμπαλιν) διαιωνίζει το υπάρχον καθεστώς: καθεστώς μνημονιακών δεσμεύσεων, καθεστώς ημιαποικιακό και εγκλεισμού σε ευρωΝΑΤΟϊκά πλαίσια και υποχρεώσεις, καθεστώς καθίζησης της κοινωνίας με διαρκή προγράμματα λιτότητας και λεηλασίας, με μια χώρα χρεοκοπημένη σε μια Δύση που είναι στα πρόθυρα νέων κρισιακών «σπασμών», και με έμφαση στην «πολεμική οικονομία» και στη στρατιωτική στρατοπέδευση απέναντι στην «Ευρασία» – τον νέο μεγάλο εχθρό της Δύσης…
Έτσι το «καρυδότσουφλο Ελλάς» κυματίζει σε ταραγμένο περιβάλλον, νομίζοντας ότι η Δύση θέλει ή μπορεί κάτι να εγγυηθεί (ίσως μόνο για τις ελίτ που πλουτίζουν για τις υπηρεσίες που της προσφέρουν). Το πολιτικό σύστημα δεν νοιάζεται για τις θύελλες που προαναγγέλλονται: κανείς από όσους το συγκροτούν δεν θέλει να μεριμνήσει ουσιαστικά για την αντιμετώπισή τους.
Σκεφτείτε τώρα, μπροστά σε όλα αυτά, τι μπορεί να προσφέρει το αποτέλεσμα των προσεχών εκλογών. Τι μπορούν να προσφέρουν τα ποσοστά και όποια συνταγή διακυβέρνησης εντός των προδιαγεγραμμένων πλαισίων, και ιδιαίτερα μπροστά στις σιωπές και τον «αυτισμό» του πολιτικού συστήματος. Τι σημαίνει, όταν από όλες τις πλευρές προαναγγέλλεται κάποια άμεση διευθέτηση του στιλ «Πρέσπες του Αιγαίου», αυτό να απουσιάζει εκκωφαντικά από το πολιτικό σκηνικό…
Το «κόμμα της παγκοσμιοποίησης» μάλλον κάνει καλά τη δουλειά του, έχοντας εγκολπώσει ολόκληρο το πολιτικό σύστημα της χώρας. Ναι, δεν είναι όλοι ίδιοι. Είναι όμως αντικειμενικά και υποκειμενικά συνιστώσες του κόμματος της παγκοσμιοποίησης (ακόμα κι όταν μιλάνε πολύ για «κερδοφορία του κεφαλαίου»). Η ψήφος σε αυτά τα κόμματα δεν κάνει καλό.
