του Ειδικού Ανταποκριτή
Οι κόκκινες γραμμές της ιταλικής συγκυβέρνησης απέναντι στην ευρωκρατία απέκτησαν… ελληνική απόχρωση: η μάχη για τον προϋπολογισμό έληξε μάλλον άδοξα, στην κατεύθυνση που περιγράφαμε στην τελευταία ανταπόκριση*, με έναν οδυνηρό για τη Ρώμη συμβιβασμό. Συγκεκριμένα, το αρχικά σχεδιαζόμενο έλλειμμα του 2,8% (και μετέπειτα 2,4%) μειώθηκε τελικά σε 2%. Λίγο πριν εκπνεύσει το 2018 η ιταλική βουλή ενέκρινε, υπό μορφήν παροχής ψήφου εμπιστοσύνης, τον πετσοκομμένο από την Ε.Ε. προϋπολογισμό με 327 ψήφους υπέρ και 228 κατά, αφήνοντας τις «λεπτομέρειες» (δηλαδή το τι θα γίνει συγκεκριμένα με το ελάχιστο εισόδημα και τις συντάξεις) για αργότερα. Προχθές η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι συμφώνησε στο πώς θα υλοποιηθούν τα μέτρα, και την επόμενη εβδομάδα θα θέσει τις προτάσεις της για έγκριση στη βουλή.
Οι Βρυξέλλες δηλώνουν ικανοποιημένες αφού, όπως είπε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Ντομπρόφσκις, «η Ιταλία εγκατέλειψε την ακραία ρητορική της». Και ανέστειλαν τη διαδικασία επιβολής κυρώσεων, υπό τον όρο «πλήρους εφαρμογής των συμφωνηθέντων», που περιλαμβάνουν και ρήτρα αυτόματης αύξησης του ΦΠΑ σε περίπτωση που η Ρώμη δεν πιάσει τους στόχους της. Ικανοποίηση εξέφρασε και ο άνθρωπος των Βρυξελλών στην ιταλική συγκυβέρνηση, ο ΥΠΟΙΚ Τζιοβάνι Τρία, που από την αρχή τηρούσε, μαζί με τον πρωθυπουργό Τζουζέπε Κόντε, «διαλλακτική» στάση… Αυτοί οι δύο εξάλλου, μετά την καταρχήν συμφωνία της 19ης Δεκεμβρίου, άφησαν στις Βρυξέλλες δύο στελέχη του παλιού κεντροαριστερού ΥΠΟΙΚ Πιερ Κάρλο Πάντοαν, τους Φράνκο και Ριβέρα, για να βάλουν τις «τελευταίες πινελιές» της συμφωνίας σε συνεργασία με την Κομισιόν…
Είναι σαφές ότι η Λέγκα, ο Κόντε και ο Τρία δεν βιάζονται να υλοποιήσουν το ελάχιστο εθνικό εισόδημα, που αποτελεί βασική προεκλογική δέσμευση των 5 Αστέρων. Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του Τζορτζέτι, υπαρχηγού της Λέγκας, που είπε ότι «το συγκεκριμένο μέτρο δεν μας αρέσει, και απευθύνεται σε μια Ιταλία που επίσης δεν μας αρέσει» – εννοώντας τον Νότο… Η απάντηση του Ντι Μάιο ήταν, ως συνήθως, κατευναστική: «Οι σχετικές πιστώσεις θα μοιραστούν 50-50% ανάμεσα σε Βορρά και Νότο», είπε! Πώς θα γίνει αυτό, αφού υποτίθεται ότι το ελάχιστο εθνικό εισόδημα θα χορηγείται με βάση εισοδηματικά και όχι γεωγραφικά κριτήρια, παραμένει μυστήριο…
Η υπομονή των πολιτών δεν είναι ανεξάντλητη
Αλλά και στα υπόλοιπα σημαντικά ζητήματα οι 5 Αστέρες διαρκώς υποχωρούν. Στο στρατιωτικό μέτωπο, παρά τις δεσμεύσεις για ανάκληση των ιταλικών στρατευμάτων που «δρουν» στο εξωτερικό, η υπουργός Άμυνας Τρέντα επισκέφθηκε το Αφγανιστάν, διαβεβαιώνοντας ότι «είναι περήφανη για την προσφορά των στρατιωτικών μας, που εκφράζουν τις αξίες του ιταλικού Συντάγματος εκτός συνόρων»! Αλλά και στα σχέδια αγοράς των αεροσκαφών F35, που οι 5 Αστέρες είχαν απορρίψει, υπήρξε ανατροπή: ο νεαρός υφυπουργός Άμυνας Άντζελο Τόφαλο, που επίσης ανήκει στους 5 Αστέρες, απεφάνθη ότι τα F35 είναι τα πλέον κατάλληλα για την άμυνα της Ιταλίας…
Υποχώρηση σάλπισε ο επικεφαλής των 5 Αστέρων Ντι Μάιο και στο θέμα της φορολόγησης των «μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων» αφότου ξεσηκώθηκε η Καθολική Εκκλησία. Το μοναδικό ίσως θέμα που παραμένει ανοιχτό είναι η αντίθεση των 5 Αστέρων στο τρένο υψηλής ταχύτητας (TAV) με αφετηρία το Τορίνο, όπου το κίνημα NO TAV πραγματοποίησε στις 8 Δεκεμβρίου μια επιβλητική κινητοποίηση 70.000 Τορινέζων. Αυτή «απαντήθηκε» στις 12 Ιανουαρίου από μια πολύ μικρότερη συγκέντρωση 15.000 ατόμων μετά από κοινό κάλεσμα των κομμάτων του Ρέντσι, του Μπερλουσκόνι και… του Σαλβίνι, που υποστηρίχθηκε και από όλα τα ΜΜΕ! Οι φόβοι ότι και εδώ θα σημειωθεί στροφή των 5 Αστέρων επιτείνονται: το στέλεχός τους Ντανίλο Τονινέλι, υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, δεν δίνει στη δημοσιότητα το (προφανώς αρνητικό για τη χρησιμότητα του TAV) πόρισμα της επιτροπής ειδικών…
Αφού αναφερθήκαμε στο πώς έληξε η μάχη του προϋπολογισμού και πώς συνεχίζεται το στρίμωγμα των 5 Αστέρων από τους «εταίρους» τους στα υπόλοιπα μέτωπα (αλλά και πώς μια σειρά στελέχη τους ταχύτατα προσαρμόζονται…), ας προσπαθήσουμε να βγάλουμε και κάποιο συμπέρασμα: Οι Ιταλοί, ασφυκτιώντας υπό τον βραχνά της ευρωκρατίας και ενός πολιτικού προσωπικού που είχε μετατραπεί σε κατοικίδιό της και αντιμετώπιζε τον λαό ως εχθρό, επεδίωξαν μια δημοκρατική διέξοδο αναδεικνύοντας τους 5 Αστέρες σε πρώτο κόμμα (μια «ανωμαλία» που το σύστημα πασχίζει να εξαλείψει). Όπως όμως δείχνει και η αργή αλλά διαρκής δημοσκοπική φθορά του κόμματος του Ντι Μάιο, δεν είναι ανεξάντλητη η υπομονή των πολιτών μπροστά στις κατ’ εξακολούθηση υποχωρήσεις και παλινωδίες. Η αθέτηση βασικών προεκλογικών δεσμεύσεων των 5 Αστέρων θα οδηγήσει σημαντικό όγκο των ψηφοφόρων τους όχι σε άλλα κόμματα –καθώς είναι παγιωμένη η απέχθεια προς το παλιό πολιτικό προσωπικό– αλλά στην αποχή…
* Βλ. «Η Ιταλία στην πρέσα» (φύλλο 434, σελ. 7).
«Μέχρις αποδείξεως του εναντίου»
Έτσι ονομάζεται μια ΜΚΟ, που αγωνίζεται ενάντια στην… χομεϊνικού τύπου δικαιοσύνη, όπως αποκαλεί η πρόεδρός της και πασίγνωστη τηλεπερσόνα Αναλίζα Κίρικο τις διώξεις εναντίον διαπλεκόμενων επιχειρηματιών και πολιτικών. Φίλοι της Κίρικο (δεξιά στην φωτογραφία, δίπλα στον Σαλβίνι) είναι οι σημαντικότεροι πολιτικοί άνδρες της Ιταλίας, από τον Σαλβίνι ως τους Ρέντσι και Μπερλουσκόνι. Μόνο με τους 5 Αστέρες δεν τα πάει καλά, αφού αυτούς θεωρεί υποκινητές των… χομεϊνικών διώξεων. Σε δείπνο που παρέθεσε η Κίρικο αυτήν την εβδομάδα (προς 600 ευρώ το κεφάλι!) συμμετείχε αυτοπροσώπως ο Σαλβίνι, μαζί με στενούς συνεργάτες του Ρέντσι: την πρώην υπουργό Μπόσκι και τον ταμία του Δημοκρατικού Κόμματος Μπονιφάτσι. Έτσι επανήλθαν τα σενάρια για «διεργασίες» μεταξύ Σαλβίνι και αντιπολίτευσης, με απώτερο στόχο να ξεφορτωθεί τους 5 Αστέρες.
Ο Σαλβίνι τα διέψευσε, λέγοντας προχθές ότι «θα συγκυβερνούμε 10 χρόνια»(…), ενώ η Αναλίζα Κίρικο εξανέστη, μιλώντας για «απόπειρα ποινικοποίησης φιλικών σχέσεων». Αδίκως, διότι τουλάχιστον όσον αφορά την αλληλοπροστασία από τη Δικαιοσύνη, η συνεργασία ήδη υφίσταται. Τον περασμένο Νοέμβριο βουλευτές του Σαλβίνι, του Ρέντσι και του Μπερλουσκόνι ψήφισαν από κοινού μια τροπολογία που εξαιρεί την κατάχρηση κεφαλαίων από τα αδικήματα διαφθοράς*. Η συμπαιγνία επαναλήφθηκε πρόσφατα στην υπόθεση της γερουσιάστριας Άννα Τσίντσια Μπονφρίσκο. Η εν λόγω κυρία, που έχει περάσει από όλο σχεδόν το πολιτικό φάσμα και κατέληξε στον Μπερλουσκόνι, κατηγορούνταν για διαφθορά και σύσταση συμμορίας σε υπόθεση ιδιωτικοποίησης. Από κοινού και πάλι η Λέγκα, το Δημοκρατικό Κόμμα και η Φόρτσα Ιτάλια απέρριψαν στη βουλή το αίτημα των δικαστικών αρχών για την άρση της ασυλίας της…
* Βλ. «Ξέψυχο “όχι” από τη Ρώμη» (φύλλο 431, σελ. 21).
