Την 1η Μαΐου, το «doodle», δηλαδή η εικόνα που εμφανίζεται καθημερινά στην αρχική σελίδα της Google, ήταν αφιερωμένο στην «Ημέρα της Εργασίας». Οι λέξεις έχουν σημασία. Δεν είναι η μέρα των εργατών, της εργατικής τάξης, των εργαζομένων, ούτε βέβαια η μέρα που υπενθυμίζει τους αγώνες τους, αλλά η μέρα της Εργασίας (Labour day 2019). Στο κέντρο είναι η «εργασία» ως αφηρημένη διαδικασία, η εργασία χωρίς υποκείμενο, χωρίς αυτούς που την ασκούν, ρευστή και διάχυτη μέσα στην κοινωνία. Ένα ακόμα βήμα θα ήταν η καθιέρωση της πρωτομαγιάς ως «ημέρας της απασχόλησης», αφού αυτή η έννοια προτιμάται ώστε να προσδιορίζεται η ευέλικτη, μη σταθερή και χωρίς «δικαιώματα» εργασία, μια διαδικασία που δεν προσδίδει ιδιότητα στον φορέα της (εργαζόμενος) αλλά ασκείται περιοδικά, δεν διαχωρίζεται από την κατάσταση της ανεργίας αλλά συνυπάρχει οργανικά με αυτήν μέσα από πλήθος ενδιάμεσων εναλλασσόμενων μορφών (ημιαπασχόληση, μερική απασχόληση κ.λπ.).
Η φετινή πρωτομαγιά θα είχε υπό άλλους όρους κάποια ξεχωριστή σημασία στην Ελλάδα. Κι αυτό γιατί η πρώτη φορά που «γιορτάστηκε» οργανωμένα και μαζικά στη χώρα μας ήταν πριν 100 χρόνια, το 1919. Μέχρι τότε είχαν γίνει κάποιες αποτυχημένες απόπειρες ή ολιγομελείς συγκεντρώσεις σοσιαλιστών. Το 1919 σε 13 πόλεις διεξάγονται για πρώτη φορά σημαντικές απεργιακές διαδηλώσεις, ενώ στην Αθήνα 30.000 κόσμος συγκεντρώνεται στην περιοχή του Ρέντη και πραγματοποιεί μια πρωτόγνωρη δυναμική διαδήλωση εργατών. Το κλίμα εκείνη την εποχή είναι εντελώς διαφορετικό, οι ιδέες του αγώνα, του συνδικαλισμού, ή και του σοσιαλισμού, είναι καινούριες και άφθαρτες, συγκινούν και ενεργοποιούν εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους, οι εικόνες που περιγράφονται από τους συμμετέχοντες της εποχής και τους ιστορικούς είναι συνταρακτικές. Σήμερα;
Εκατό χρόνια μετά, η πρωτομαγιά παραμένει σαν μια θεσμοθετημένη απεργία, ή αργία κατά το γνωστό (και μελοποιημένο) δίλημμα. Περισσότερο ένα «απομεινάρι» παρά μια «κατάκτηση». Ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας, για τους περισσότερους αποτελεί μια αργία του έτους. Αν μάλιστα πέφτει κοντά στο Πάσχα, όπως φέτος, ή σε ένα σαββατοκύριακο, απλά μεγαλώνει την πιθανότητα για μια εκδρομική απόδραση. Ο συνδικαλισμός είναι από τις πλέον απαξιωμένες έννοιες στα μάτια των περισσότερων εργαζομένων. Στην πρωτομαγιά, δεν προσδίδεται από κανέναν πολιτικό φορέα μια ιδιαίτερη επίκαιρη πολιτική χροιά που να σχετίζεται με όσα συμβαίνουν στην κοινωνική και πολιτική ζωή. Απομένει μια τελετουργία ή λιτανεία, μια παρέλαση (για την ακρίβεια, όχι μία αλλά πολλές χωριστές) κομματικών και συνδικαλιστικών οργανώσεων με τα λάβαρά τους. Και κάποιες ανακοινώσεις γραφείων Τύπου και μηνύματα (tweets, τελευταία) πρωθυπουργών και πολιτικών αρχηγών, ίδια κι απαράλλαχτα κι αυτά κάθε χρόνο.
Στην ομιλία του προς τους συγκεντρωμένους του ΠΑΜΕ, ο Γ.Γ. του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας αναφέρθηκε στην πρωτομαγιά «με παρακαταθήκη την 20χρονη σπουδαία πορεία του ΠΑΜΕ» και τη χαρακτήρισε αφετηρία «για την ανάκτηση του ηγετικού ρόλου της εργατικής τάξης μέσα στην κοινωνική συμμαχία με τα άλλα λαϊκά στρώματα». Απορεί κανείς με την αποχώρηση από την πραγματικότητα που καταγράφεται σε αυτές τις προτάσεις. Η «σπουδαία πορεία του ΠΑΜΕ», τι εξελίξεις έχει καταγράψει, τι αποτύπωμα και τι συσχετισμό αφήνει 20 χρόνια μετά σε αυτό που ονομάζεται «εργατικό κίνημα»; Πώς προσλαμβάνεται η «πορεία» αυτή από τους ίδιους τους εργαζόμενους; Κι έπειτα, είμαστε στην εποχή όπου ζητούμενο είναι να «ανακτηθεί» ο ηγετικός ρόλος της εργατικής τάξης μέσα σε κάποια «κοινωνική συμμαχία»; Ο ομιλητής θεωρεί δεδομένη την ύπαρξη αυτής της συμμαχίας και την πολιτική έκφραση της εργατικής τάξης, αλλά και λυμένο ζήτημα την ανάγκη αυτής της «ηγεμονίας», σαν να μην τον προβληματίζει τίποτα σε όλα αυτά. Θεωρητική και ιδεολογική μακαριότητα, κατάργηση κάθε αναζήτησης που απαιτεί η ίδια η πραγματικότητα σήμερα.
