Του Δημήτρη Α. Σεβαστάκη*
Ο πολιτισμός της παρασιτικής εξυπνάδας σου λέει να εκφωνείς την πολιτικά ορθή ανοησία για να παίρνεις επιχορήγηση από το υπουργείο. Ο πολιτισμός της ανταγωνιστικής εξυπνάδας σου λέει να ανήκεις στην ξανθή, πρωινή, τηλεοπτική ζώνη. Στην πρώτη περίπτωση είσαι πολιτικά ανταποδοτικός, στη δεύτερη, διαφημιστικά. Ο άχρηστος, άγραφος πολιτισμός της μαύρης πόλης, της μαύρης χώρας, δεν εντάσσεται ούτε στον πολιτικό σχεδιασμό του υπουργείου, ούτε στον εργολαβικό σχεδιασμό του πολιτιστικού εργολήπτη.
Ο πολιτισμός της τύρβης, της εργασίας, ο πολιτισμός της αγωνίας, ο άστεγος πολιτισμός της Κλαυθμώνος, της Ευριπίδου, της Σάμου, ο άνεργος πολιτισμός του Περάματος, των Λιοσίων, δεν κατοικείται, δεν εγγράφεται, δεν αποτιμάται κριτικά. Φυσικά! Πρέπει να γυρίσουμε αλλού το κεφάλι, να μη δούμε τον πατημένο σκύλο: να μη δούμε τον αφανισμένο καλλιτέχνη με το «τεκμαρτό εισόδημα», να μη δούμε τον ξεχασμένο ποιητή που δεν τον δημοσιεύουν ποτέ ως μη επαρκώς «Φίλιον», να μη δούμε το φτωχό που παραμένει με σκληρό πείσμα ευγενής, να μη δούμε την εγκαταλελειμμένη που διαβάζει -απόγεμα- τον γιo της, να μη δούμε τον Καρούζο που παραμένει «διαβάτης», να μην ανακαλέσουμε τον Κονδύλη στοχασμό, τον κινηματογράφο Τορνέ. Να μη δούμε και θυμηθούμε το Μισθός-Τιμή-Κέρδος, το Μισθωτή Εργασία και Κεφάλαιο, εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή ή Θεμέλιο, αναλόγως τη λύπη.
Αυτήν την πληθώρα καλών παραδειγμάτων, τα σημάδια του παλιού θυμού, δεν επιτρέπεται να τα εντοπίσουμε, να τα ξαναδιδαχτούμε, γιατί δεν προάγουν τις «καινοτόμες ιδέες», την «πολιτιστική επιχειρηματικότητα», την αυτονόητη και θρασεία πάχυνση του «διεθνούς καλλιτέχνη» ή, έστω, την ηθική του «λογοτέχνη» των γκλόσι περιοδικών.
Από την εξέγερση κατά του μοντερνισμού, που την είπαμε χαριτολογώντας μεταμοντέρνο, από την αποκαθήλωση της Αριστεράς, που την είπαμε, βυσσοδομώντας, κριτική, πάμε στο ίσιο δρόμο που απομένει: της ωμότητας. Χωρίς τύψεις και με πατημένο καλά-καλά το χώμα που σκεπάζει την ποίηση, την αντίρρηση και τη γλώσσα.
* Ο Δημήτρης Α. Σεβαστάκης
είναι ζωγράφος,
επ. καθηγητής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.