Καμπάνια δημιούργησε το Νέο Τ.Τ. για την αξία της… αποταμίευσης. Του Ηλία Σταθάτου
Υπάρχουν κάποιες πρωτοβουλίες που μοιάζουν τόσο εκτός τόπου και χρόνου, ώστε αναρωτιέσαι «μα τι σκέπτονταν οι εμπνευστές της»; Το δελτίο Τύπου για την Παγκόσμια Ημέρα Αποταμίευσης έφτασε στα γραφεία του Δρόμου και ξάφνιασε. Όπως αναφέρεται, με σύνθημα Φέτος γιορτάζουμε διπλά! Το Νέο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο γιορτάζει την Παγκόσμια Ημέρα Αποταμίευσης στις 31 Οκτωβρίου, συνεχίζοντας με συνέπεια τη διάδοση της αξίας του θεσμού. Το πρόγραμμα των «εορτασμών» προβλέπει διαγωνισμό για όσους ανοίξουν λογαριασμό σε ένα χρονικό διάστημα και διάφορες άλλες δράσεις, όπως «επισκέψεις των διευθυντών των καταστημάτων της τράπεζας στα σχολεία για να μεταδώσουν την αξία της αποταμίευσης και να μοιράσουν κουμπαράδες στους μαθητές». Στους ίδιους μαθητές που λιποθυμούν στις τάξεις τους λόγω πείνας, στους ίδιους μαθητές που βλέπουν τους γονείς τους και τους καθηγητές τους να μένουν άνεργοι. Όταν κάποιος έρχεται αντιμέτωπος με αυτή την ειρωνεία, αναλογίζεται την κατάσταση ακόμα βαθύτερα. Αυτό ακριβώς έκανε και ο Δρόμος. Συλλέξαμε στοιχεία για την κατάσταση χώρας που καλείται να αποταμιεύσει, εν μέσω μάλιστα σεναρίων για κούρεμα καταθέσεων.
Τι να αποταμιεύσουν οι άνεργοι…
Η ανεργία, από 12,6% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού το 2010, το δεύτερο τρίμηνο του έτους που διανύουμε βρισκόταν επισήμως στο 27,5%. Η ιδιωτική κατανάλωση μειώθηκε κατά 1,6% το 2009, κατά 6,2% το 2010, 7,7% το 2011, και 9,1%(!) το 2012. Τα δάνεια των νοικοκυριών, από 32,9 δισ. ευρώ το 2002, μέσα σε δέκα χρόνια ανήλθαν σε 131,9 δισ.
Επίσης, ο δείκτης ανισότητας Gini, καθώς και το ποσοστό φτώχειας, αυξάνονται σημαντικά κάθε χρόνο που περνά από το 2009 και έπειτα.
Όλα τα παραπάνω στοιχεία προέρχονται από τον Οργανισμό Οικονομικής Ανάπτυξης και Συνεργασίας στην Ευρώπη (ΟΟΑΣΕ).
… τα νοικοκυριά…
Για το 2013, το μέσο εισόδημα των νοικοκυριών διαμορφώθηκε σε 14.640 ευρώ, ενώ την προηγούμενη χρονιά ήταν 17.928 ευρώ. Μειώθηκε δηλαδή κατά 18,3% σε ένα χρόνο. Εντούτοις, αυξήθηκε σημαντικά ο φόρος που πλήρωσαν: Μισθωτοί και συνταξιούχοι κατέβαλαν κατά μέσο όρο φόρο 1.654 ευρώ, ενώ το 2011 είχαν πληρώσει 1.091 ευρώ (αύξηση 52%).
Όπως είδαμε, τα δηλωθέντα εισοδήματα πέρυσι ήταν μειωμένα κατά 18,3%, οι φόροι όμως αυξήθηκαν 52%. Δύο στους 10 έχουν ετήσιο εισόδημα κάτω των 6.000 ευρώ – ζουν δηλαδή με λιγότερα από 500 ευρώ το μήνα. Μειώνεται, βέβαια, λόγω της κρίσης και το εισόδημα των ελεύθερων επαγγελματιών. Τα στοιχεία προέρχονται από την επεξεργασία των περυσινών φορολογικών δηλώσεων.
… και οι συνταξιούχοι;
Ας περάσουμε στις συντάξεις. Από 12% έως και 40% κυμαίνονται οι μειώσεις των συντάξεων τα τελευταία χρόνια, με τους χαμηλοσυνταξιούχους να έχουν υποστεί πρώτοι, την πιο σημαντική περικοπή, αυτή των δώρων και των επιδομάτων. Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάζει το capital.gr, για το 40% των συνταξιούχων (δηλαδή για 1 εκατομμύριο συνταξιούχους) η μείωση αφορά στην κατάργηση του δώρου και των επιδομάτων, αφού πρόκειται για χαμηλοσυνταξιούχους. Για το 35% των συνταξιούχων, δηλαδή για 870.000, υπήρξε μείωση έως και 10%, ενώ για το 25% των συνταξιούχων (περίπου 625.000) υπήρξε πολύ μεγάλη μείωση που μπορεί να φθάνει το 40%, κυρίως για όσους έπαιρναν συντάξεις από 2.000 ευρώ και άνω ή έχουν σύνταξη πάνω από 1.000 ευρώ και ηλικία μικρότερη των 55 ετών.
Δεν μένει σάλιο
Τα βασικά καταναλωτικά αγαθά, από την άλλη, ακριβαίνουν. Οι Έλληνες καταναλωτές πλήρωσαν φέτος τον Αύγουστο ακριβότερα κατά 92,2% τις νωπές πατάτες σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο, κατά 5,8% τα νωπά φρούτα και κατά 1,2% τα κρέατα. Ακόμα, οι τιμές στην ομάδα «αλκοολούχα ποτά και καπνός» κατέγραψαν αύξηση 3,5%, ενώ αυξήθηκαν κατά 18,7% οι λογαριασμοί της ΔΕΗ, κατά 25,1% οι τιμές του πετρελαίου θέρμανσης και κατά 6% το κόστος εισιτηρίων των αεροπλάνων. Αυξήσεις καταγράφει η ΕΛ.ΣΤΑΤ μέσα στον Αύγουστο και στην ομάδα «ένδυση και υπόδηση» παρά το γεγονός ότι συνεχίζονταν οι θερινές εκπτώσεις.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στην περίοδο της κρίσης 2008-2013 η σωρευτική αύξηση των τιμών σε βασικά προϊόντα αγγίζει το 6,3%. Ακόμη, σύμφωνα με την έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ προκύπτει ότι το μεγαλύτερο μερίδιο των δαπανών του μέσου προϋπολογισμού των νοικοκυριών αφορά τα είδη διατροφής (19,5%), ενώ καταγράφεται μεγάλη μείωση δαπανών για ένδυση – υπόδηση (20,1%), διαρκή αγαθά (15,7%), ξενοδοχεία, καφενεία και εστιατόρια (9,8%), διάφορα αγαθά και υπηρεσίες (9,7%), μεταφορές (9,4%), Υγεία (7,9%) και αναψυχή, πολιτισμό και επικοινωνίες (6,1%).
Έχουμε την εντύπωση πως ίσως να είναι… κάπως δύσκολο να αποταμιεύσουν όλοι οι προαναφερθέντες.