– Έναν πίνακα του Pablo Picasso που φιλοτεχνήθηκε το έτος 1939 και απεικονίζει γυναικείο κεφάλι. Το έργο αυτό αποτέλεσε το 1949 δωρεά τού καλλιτέχνη προς τον ελληνικό λαό, ως τιμητική προσφορά για τη γενναία αντίστασή του κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής, στο πλαίσιο της δωρεάς έργων Γάλλων καλλιτεχνών.
– Έναν πίνακα του Ολλανδού ζωγράφου Piet Mondrian που φιλοτεχνήθηκε το έτος 1905 και απεικονίζει ανεμόμυλο κατά μήκος ποταμού. Το έργο αυτό αγοράσθηκε το 1963 από τον Αλέξανδρο Παππά και αποτέλεσε δωρεά προς την Εθνική Πινακοθήκη.
– Ένα έργο σε χαρτί, πέννα με αραιωμένη σέπια, του Ιταλού Guglielmo Caccia (Moncalvo) και απεικονίζει τον Άγιο Diego de Alcala σε έκσταση, με την Αγία Τριάδα και τα σύμβολα του πάθους. Το έργο απετέλεσε δωρεά το 1907 του Γρηγορίου Μαρασλή προς την Εθνική Πινακοθήκη.
Τι χρειάζεται ο Κόνερι όταν υπάρχει ο Γερουλάνος;
Τελικά -όπως αποδείχθηκε- δεν χρειάζεται να είσαι και ο Σον Κόνερι για να κλέψεις την Εθνική Πινακοθήκη. Ακούσαμε το απίστευτο πως ο μοναδικός φύλακας για το σαββατοκύριακο ήταν υπάλληλος εταιρίας σεκιούριτι, αφού το υπουργείο Πολιτισμού αρνείται να πληρώσει τους φύλακες-υπαλλήλους της Πινακοθήκης! Τα προβλήματα της (ανύπαρκτης) φύλαξης αρχαιολογικών χώρων, μουσείων κ.λπ. τα έχουμε επισημάνει και από αυτήν εδώ τη στήλη. Κατά τη διάρκεια της διάρρηξης στην Εθνική Πινακοθήκη «υπήρξε μόνον ένας φύλακας, ο οποίος ήταν μέσα στο Μουσείο κι ενώ άκουσε τέσσερις με πέντε φορές το συναγερμό να χτυπάει, ενημέρωσε την αρμόδια ιδιωτική ασφάλεια που… φυλάσσει την Πινακοθήκη και προφανώς η αντίδρασή τους ήταν πάρα πολύ καθυστερημένη». Τάδε έφη Παπουτσής και ακόμη περιμένουμε την απάντηση Γερουλάνου.
Όπως κατήγγειλε και ο Μάνος Στεφανίδης, πρώην επιμελητής της Εθνικής Πινακοθήκης, ο πίνακας του Πικάσο βρισκόταν στα υπόγεια χωρίς καμία φύλαξη, ενώ και οι άλλοι δύο πίνακες «ήταν τοποθετημένοι πρόχειρα. Η κλοπή των πινάκων οφείλεται σε επιπολαιότητα και άγνοια. Περιμένω να αναλάβει την προσωπική της ευθύνη η κυρία Λαμπράκη-Πλάκα».
Προκύπτει, όμως, κι ένα εύλογο ερώτημα: Ποιος να είναι άραγε ο συλλέκτης-αγοραστής για λογαριασμού του οποίου εκλάπησαν αυτά τα πολύ συγκεκριμένα έργα; Τέτοιες κλοπές δεν γίνονται προφανώς στην τύχη, ενώ είναι αδύνατον να βγεις στην αγορά και να πουλάς ένα τόσο γνωστό έργο του Πικάσο, αν δεν έχεις «πλάτες»…
Τώρα, μάλιστα, με την κρίση ο Ηρόστρατος σκέφτεται να πεταχτεί ώς την Πινακοθήκη, όπου έχει εντοπίσει δυο-τρεις καλούς πίνακες που θα του έλυναν τα προβλήματα!
Η αρχαιοκαπηλία χαρίζει αμύθητα κέρδη!
Χωρίς σχόλια διαβάσαμε την είδηση: «Τα παγκόσμια ρεκόρ έσπασε η δημοπράτηση συλλογής αρχαίων ελληνικών νομισμάτων την περασμένη Τετάρτη, 4 Ιανουαρίου, στη Νέα Υόρκη από τον οίκο Baldwin’s, φθάνοντας τα 25 εκατομμύρια δολάρια. Υπερδιπλασίασε δηλαδή τις εκτιμήσεις προ πώλησης. Πρόκειται για την πλέον φημισμένη συλλογή «Prospero» αποτελούμενη από 642 πολύτιμα νομίσματα, τα οποία είχαν συλλεχθεί ένα προς ένα με γνώμονα την αξία, τη σπανιότητα και την ομορφιά τους».
Μερικά παραδείγματα:
-Αργυρός στατήρας από τη Φαιστό (περ. 350π.Χ.) με τον Ηρακλή έφθασε στα 650.000 δολάρια.
-Αργυρό τετράδραχμο από την Αμφίπολη της Μακεδονίας, (366 / 5π.Χ.), με τον Απόλλωνα στα 600.000 δολάρια.
Έχει πολύ ενδιαφέρον να διαβάσει κανείς το Εγχειρίδιο Αρχαιοκαπηλίας-Επίσημης και ανεπίσημης του Β.Σ. Παπακωνσταντίνου (Εκδ. Περίπλους). Το βιβλίο περιλαμβάνει εβδομήντα αυθεντικές αφηγήσεις και αποκαλύπτει απίστευτα πράγματα για τη διαπλοκή φορέων, συλλεκτών και αρχαιοκαπήλων. Προφανώς όλοι έχουν κάθε συμφέρον να μένουν αφύλακτοι οι αρχαιολογικοί χώροι και τα μουσεία. Όπως συμφέρον έχουν, επίσης, να μη γίνονται επίσημες ανασκαφές.
Είναι απορίας άξιο πώς αυτά τα προϊόντα κλοπής μπορούν και πωλούνται ελεύθερα σε δημοπρασίες, προσφέροντας ανεμπόδιστα σε αυτό το σκοτεινό κύκλωμα αμύθητα και εύκολα κέρδη…
…και οι ανύπαρκτες ανασκαφές
Δεν είναι μόνον οι αρχαιοκάπηλοι που δεν θέλουν τις επίσημες ανασκαφές. Συχνά και άλλα συμφέροντα που μάχονται για να μη χαρακτηριστούν διάφορες περιοχές ως αρχαιολογικοί χώροι, έχουν τους δικούς τους λόγους. Σχετικά πρόσφατο είναι το παράδειγμα της Κερατέας όπου το κράτος θέλησε να δημιουργήσει ΧΥΤΑ σε αρχαιολογικό χώρο. Λιγότερο γνωστή, για ευνόητους βεβαίως λόγους, είναι η υπόθεση της Γκιώνας.
Οι Έλληνες αρχαιολόγοι, καθώς και έγκριτοι επιστήμονες από όλο τον κόσμο έχουν εντοπίσει πού ακριβώς βρίσκεται η περίφημη Δωρική Τετράπολη. Πλην, όμως, όχι μόνον ανασκαφές δεν έγιναν ποτέ, αλλά και καμία απολύτως εργασία – έστω ανάδειξης των φανερών μνημείων. Αντιθέτως, όμως, κάποιοι αρχαίοι τάφοι που βρέθηκαν τυχαία σε διάνοιξη δρόμου παραχώθηκαν , σύμφωνα με καταγγελίες, και μάλιστα με συνοπτικές διαδικασίες.
Στην περίπτωση της Γκιώνας πρόκειται μάλλον περί συμπτώσεως το γεγονός ότι ο αρχαιολογικός χώρος βρίσκεται σε περιοχή με πλούσια κοιτάσματα βωξίτη που λυμαινόταν, μέχρι πρόσφατα, η περιβόητη S & B (Αργυρομεταλλευμάτων και Βαρυτίνης), δίνοντας τη σκυτάλη στον Όμιλο Μυτιληναίου.
