του Ηρόστρατου
Φοβού τους Δαναούς ή τα δώρα των εφημερίδων
«…Σας εκφράζουμε την απόλυτη αντίθεσή μας, καθώς και την έντονη αγανάκτηση και διαμαρτυρία μας για την ενέργειά σας αυτή, για την οποία, όπως γνωρίζετε, δεν λάβατε (και ούτε θα μπορούσατε ποτέ να έχετε λάβει), καμία άδεια, ούτε από τον αείμνηστο Λουκιανό, ούτε βέβαια, ύστερα από την απώλειά του, από εμάς. Σας υπενθυμίζουμε εξάλλου κάτι που γνωρίζετε άριστα: ο ίδιος ο Λουκιανός, όσο ήταν κοντά μας, δεν θα έδινε ποτέ άδεια να κυκλοφορήσουν τραγούδια του με την εφημερίδα σας, για την οποία είχε συγκεκριμένη άποψη. Την άποψή του αυτή, με την οποία συντασσόμαστε, καθώς και την αντίθεσή του στην καθ’ οιονδήποτε τρόπο, έστω και έμμεση, σύνδεση τραγουδιών του με την εφημερίδα σας, την είχε εκφράσει τόσο δημόσια, όσο και απευθείας σε εσάς. Συγκεκριμένα τον Οκτώβρη του 2013 είχε δηλώσει: «… Το Πρώτο Θέμα δεν το διαβάζω, δεν ανήκω στον πολιτικό χώρο που εκφράζει και το απεχθάνομαι. Δεν θέλω να συνδεθεί η μουσική μου με τη συγκεκριμένη εφημερίδα διότι μου είναι αντιπαθής με όσα έχει κάνει μέχρι τώρα..»
Επιστολή της οικογένειας του Λουκιανού Κηλαηδόνη
Η αθλιότητα του «Πρώτου Θέματος» με την κυκλοφορία CD που περιελάμβανε τραγούδια του Λουκιανού Κηλαηδόνη δεν μας εξέπληξε. Άλλωστε «Έξεστι Κλαζομενίοις ασχημονείν»…
Θα άξιζε όμως αυτό το περιστατικό να αποτελέσει αφορμή να συζητήσουμε επιτέλους σοβαρά το θέμα των δώρων που δίνουν οι εφημερίδες και στη ουσία συμβάλλει σε έναν αθέμιτο ανταγωνισμό, ενώ ταυτόχρονα υποβιβάζει την ίδια την αξία του εντύπου, αφού για να το αγοράσεις θα πρέπει αν σου δώσει κουπόνια, βιβλία, CD κι ένας θεός ξέρει τι άλλο.
Οι Ενώσεις Συντακτών φέρουν βαρύτατη ευθύνη για την «αιδήμονα σιωπή» δεκαετιών. Δεν θυμάμαι ποτέ να καταδικάστηκε επισήμως η πρακτική αυτή των δώρων από τις εφημερίδες…
Κι όμως. Εδώ και ογδόντα (!) χρόνια, ένας δημοσιογράφος και συγγραφέας είχε επισημάνει και στηλιτεύσει τους κινδύνους και τις παρενέργειες αυτών των δώρων.
Ο Κώστας Ουράνης. Σε άρθρο του στη Νέα Εστία (περιλαμβάνεται στον τόμο «Αποχρώσεις» -εκδόσεις της Εστίας), με τίτλο «Τα δώρα των εφημερίδων», έγραφε μεταξύ άλλων:
«…Οι αθηναϊκές εφημερίδες μου κάνουν αυτή την εποχή την εντύπωση κιοσκιών, που ο προορισμός τους είναι να πουλάν τσιγάρα και που σιγά – σιγά έχουν προσαρτήσει στον «κύκλο εργασιών» τους ένα σωρό άλλα, ετερόκλιτα είδη: σοκολάτες, σαπούνια, στυλογράφους, ασπιρίνες, κολόνιες, κουμπιά πουκαμίσων και δεν ξέρω τι άλλο. Ενώ είναι προορισμένες να δίνουν στους αναγνώστες τους τις ειδήσεις της ημέρας, έφτασαν να τους δίνουν οικόπεδα, σπίτια, χρήματα, λεξικά, περιοδικά και βιβλία – χωρίς κανείς να ξέρει… πού θα σταματήσει αυτός ο συναγωνισμός της… γενναιοδωρίας…»
Ο ίδιος επισημαίνει πόσο καταστροφική υπήρξε αυτή η πρακτική για τον χώρο του βιβλίου, απαξιώνοντάς το πλήρως και καταφέροντας καίριο πλήγμα σε συγγραφείς και εκδότες…
Και σημειώνει: «Μου κάνει εντύπωση ο ραγιαδισμός, με τον οποίο οι συγγραφείς ανέχονται αυτόν τον αθέμιτο συναγωνισμό», για να τελειώσει με μια πρόταση προς τους συγγραφείς που δεν αντιδρούν:
«Να προσφέρουν για κάθε αγοραζόμενο βιβλίο τους κι ένα δώρο: ένα κουτί λάμες για ξύρισμα, π.χ. ένα μπουκάλι υγρού που καθαρίζει τους λεκέδες των ρούχων -ή κάτι άλλο, το ίδιο χρήσιμο…»
Η ανοχή που έχουν δείξει και σήμερα οι δημιουργοί που έχουν αποδεχθεί την πρακτική των εφημερίδων είναι φυσικό να οδηγεί στο τέλος σε ενέργειες όπως αυτή του «Πρώτου Θέματος».
Δυστυχώς αυτή η αθλιότητα, δεν είναι παρά η κορυφή του παγόβουνου.
Όμως η πρακτική των δώρων είναι κι ένα πλήγμα στην ελευθερία της ενημέρωσης, προσφέροντας πολλά πλεονεκτήματα σε όσους διαθέτουν τα ανάλογα κεφάλαια ώστε να βγάλουν εκτός μάχης όχι μόνο τους ανταγωνιστές τους, αλλά και τις φωνές που στέκονται με πολλές θυσίες και αγώνα στα μανταλάκια των περιπτέρων.
Κι εμείς οι αναγνώστες δεν είμαστε άμοιροι ευθυνών…
Όλο το κείμενο του Κώστα Ουράνη μπορείτε να το διαβάσετε εδώ
Τα φωτεινά μυαλά δεν έχουν πατρίδα
….Και μέσα σε αυτή την απαξίωση της ενημέρωσης και της δημοσιογραφίας, να που υπάρχουν και οι άλλες φωνές: Η Βάσω Μιχοπούλου, μια συνάδελφος που τιμά το δημοσιογραφικό επάγγελμα, μας παρουσίασε πρόσφατα ένα βιβλίο που ανοίγει διάπλατα δρόμους στη γνώση, αλλά και στη γνωριμία με τη δουλειά επιστημόνων που δουλεύουν για ένα καλύτερο αύριο της ανθρωπότητας. Οι περισσότεροι από όσους παρουσιάζονται στο βιβλίο «Τα φωτεινά μυαλά δεν έχουν πατρίδα» (εκδόσεις Παρισιάνου), είναι Έλληνες που διαπρέπουν εντός και εκτός Ελλάδας.
Η παρουσίαση είναι εξαιρετική, μέσα από συνεντεύξεις, βιογραφικά και σχόλια για τις πιο πρόσφατες επιδόσεις και επιτεύγματά τους. Ομολογώ την άγνοιά μου για πολλούς από αυτούς. Και σκέφτομαι πόσο σημαντικό θα ήταν αυτοί οι άνθρωποι να γίνονται πρότυπα και να πάψουμε να ασχολούμαστε με πολυσυζητημένους πολιτικούς και καλλιτέχνες που δεν θα μπορούσαμε να πούμε ότι συμβάλλουν και πολύ σε έναν καλύτερο κόσμο.
