Η Ελλάδα δεν κατέχει τυχαία το «αρνητικό ρεκόρ» στις νοσηλείες. Η κατάρρευση του δημόσιου συστήματος ψυχικής υγείας δεν είναι μια απλή αστοχία· είναι αποτέλεσμα χρόνιας εγκατάλειψης και πολιτικών επιλογών που άφησαν την ψυχιατρική μεταρρύθμιση να πεθάνει σιωπηλά. Οι κοινοτικές δομές που θα αντικαθιστούσαν τα ασυλικά παραμένουν αποψιλωμένες, υποστελεχωμένες ή ανύπαρκτες. Και όταν ο ίδιος ο υφυπουργός Υγείας παραδέχεται ότι «το σύστημα είναι κατακερματισμένο», το πρόβλημα δεν χρειάζεται άλλη επιβεβαίωση – χρειάζεται άμεση, ριζική και ανατρεπτική λύση.
Στη Θεσσαλονίκη λειτουργούν μόλις τέσσερα Κέντρα Ψυχικής Υγείας, τη στιγμή που η ανάγκη είναι πολλαπλάσια. Οι ψυχιατρικές κλινικές των νοσοκομείων ασφυκτιούν, με πληρότητες που αγγίζουν –και συχνά ξεπερνούν– το 100%. Οι εργαζόμενοι προειδοποιούν, διεθνείς επιτροπές καταγράφουν τραγικές ελλείψεις, αλλά το κράτος συνεχίζει να αδιαφορεί.
Την ίδια στιγμή, η νομοθεσία επιτρέπει τη νοσηλεία με εισαγγελική εντολή, όμως η πραγματικότητα είναι αμείλικτη: άνθρωποι που έχουν ανάγκη φροντίδας απορρίπτονται ως «μη επείγοντες» και αφήνονται να διαχειριστούν μόνοι τους την κρίση τους. Οι δομές δεν έχουν χώρο ούτε για την ελάχιστη προβλεπόμενη 48ωρη παραμονή. Το μήνυμα του κράτους είναι σαφές: «Δεν υπάρχουν διαθέσιμα κρεβάτια. Βρείτε τα μόνοι σας».
Το Δαφνί, το μεγαλύτερο ψυχιατρικό νοσοκομείο της χώρας, λειτουργεί στα όρια. Το προσωπικό έχει μειωθεί δραματικά, ενώ οι συνθήκες θυμίζουν εποχές που όλοι θα έπρεπε να έχουμε αφήσει πίσω: δίχτυα περιορισμού, ανεπαρκή μέσα, εξουθενωμένο προσωπικό και καμία προοπτική βελτίωσης.
Αν η πολιτεία επιμένει να κλείνει τα μάτια, τότε δεν μιλάμε για απλή αμέλεια αλλά για θεσμική βαρβαρότητα και εγκληματική αδιαφορία. Όταν άνθρωποι σε κρίση πετιούνται στους δρόμους, όταν οι δομές διαλύονται και οι ευάλωτοι αντιμετωπίζονται σαν βάρος, το κράτος δεν αποτυγχάνει – εκτροχιάζεται εντελώς. Μια κοινωνία που αφήνει τους ψυχικά ασθενείς να χαθούν στο σκοτάδι δεν είναι απλώς άδικη· είναι επικίνδυνη, σκληρή και ανήθικη.
