Τώρα που το καράβι βουλιάζει αύτανδρο στα σκοτεινά,
να πεις για το ναυάγιο αυτό και να το μνημονέψεις
για την καταστροφή και για το μακελειό των χρόνων μας,
για όσα δε λένε οι επίσημες αναφορές
και πιο πολύ να πεις για τους ενόχους,
βάζοντας όλη σου την αντοχή για να βρεις τους ενόχους
Ανέστης Ευαγγέλου
Μερικές φορές νιώθεις ότι φτάνεις αργά… Όπως το βράδυ της περασμένης Παρασκευής, στη Θεσσαλονίκη. Η εκδήλωση αφιερωμένη στον ποιητή Ανέστη Ευαγγέλου είχε μόλις τελειώσει.
Πρόλαβα να δω την έκθεση με τα τεκμήρια από το αρχείο του ποιητή, στο πατάρι του βιβλιοπωλείου του ΜΙΕΤ (Τσιμισκή 11) – μη τη χάσετε, διαρκεί έως το Σάββατο, 29 Νοεμβρίου 2014.
Η εκδήλωση και η έκθεση πραγματοποιήθηκαν με αφορμή τη συμπλήρωση 20 ετών από το θάνατό του Ανέστη Ευαγγέλου, αλλά και την παραχώρηση από την οικογένεια του αρχείου του στο Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Aρχείο – Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας (ΜΙΕΤ-ΕΛΙΑ).
Τα ποιήματα ήταν πραγματικά συγκλονιστικά. Ποιήματα που γράφτηκαν όταν ο ποιητής βαριά άρρωστος αντιμετώπιζε τον θάνατο με αξιοθαύμαστο τρόπο. Ποιήματα που δεν «στρογγύλευαν» τα πράγματα. Ποιήματα και κείμενα «στρατευμένα» που δεν χαρίζονταν σε κανένα, αλλά τα διαπερνούσε και μια σπάνια τρυφερότητα.
…Και, τέλος, η δεύτερη, χειρόγραφη εκδοχή του ποιήματός του για το καράβι που έφερε το όνομα του Βούλγαρου ποιητή και αγωνιστή Νικόλα Ιόνκoφ Βαπτσάρoφ, που εμφανιζόταν σε στιγμές της ζωής του σαν να υπήρχε κάποιο πεπρωμένο σ’ αυτό.
Ο Βαπτσάρoφ εκτελέστηκε τον Ιούλιο του 1942 για την αντιφασιστική του δράση. Υπήρξε ναυτικός κι ένας από τους σημαντικότερους ποιητές της γενιάς του.
Η σύντροφος του Ανέστη Ευαγγέλου, Ντίνα, μου μιλά για τις παράξενες συναντήσεις που είχε ο ποιητής, ο οποίος εργάστηκε ως εκτελωνιστής, με το συγκεκριμένο βουλγάρικο καράβι…
Κρατάω το γαλάζιο βιβλίο με τα ποιήματά του που κυκλοφορεί από τις Eκδόσεις Καπάνι, κι όπου κι αν ανοίξω τυχαία τις σελίδες του, ανακαλύπτω θησαυρούς. Στίχοι που είναι σα αν γράφτηκαν χθες. Στίχοι που μιλάνε για τις αγωνίες, τα όνειρα, τις ευαισθησίες μας.
Και καθώς όλα αυτά δεν χωράνε σε ένα μικρό σημείωμα, ετοιμάζω ένα μικρό αφιέρωμα για τον Δρόμο… Για τον άνθρωπο που ήξερε να λέει τα πράγματα με το όνομά τους και να τα μετουσιώνει σε ποίηση.
Κ.Στ.
