Συνεχίζεται η δι’ αντιπροσώπων αντιπαράθεση των «μεγάλων» στα Βαλκάνια
Η ένταση στη γειτονιά μας δεν δείχνει να καταλαγιάζει, με την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας να παραμένει το επίκεντρο της μιας πολυεπίπεδης αντιπαράθεσης. Μεγάλες δυνάμεις (ΗΠΑ, κράτη της Ε.Ε. και Ρωσία) έχουν υιοθετήσει η καθεμιά κάποιο κόμμα στην ΠΓΔΜ και στις γειτονικές χώρες, επιχειρώντας να διατηρήσουν την επιρροή τους ή/και να εκδιώξουν τους αντιπάλους τους, ρίχνοντας λάδι στη φωτιά. Από κοντά και περιφερειακές δυνάμεις όπως η Τουρκία, που φιλοδοξεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο και στα Βαλκάνια ποζάροντας ως προστάτιδα των τουρκικών μειονοτήτων αλλά και γενικότερα των μουσουλμανικών πληθυσμών. Ενώ δεν λείπουν και φιλόδοξοι εθνικισμοί, με πρώτον αυτόν της Αλβανίας…
Για την ώρα στην ΠΓΔΜ παρατηρούνται οι πιο οξείες συγκρούσεις, με την έμμεση ή και άμεση εμπλοκή όλων των ξένων παραγόντων που προαναφέρθηκαν. Το αδιέξοδο για το σχηματισμό κυβέρνησης δεν επιλύθηκε, παρά τη συμμαχία της φιλοδυτικής Σοσιαλδημοκρατικής Ένωσης με τα κόμματα της αλβανικής μειονότητας. Όπως έχουμε ξαναγράψει, ο πρόεδρος της ΠΓΔΜ Ιβανόφ, προσκείμενος στο φιλορωσικό εθνικιστικό κόμμα VMRO, αρνείται να δώσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον σοσιαλδημοκράτη Ζάεφ, κατηγορώντας τον ότι η συμφωνία του με τα αλβανικά κόμματα θα προκαλέσει το διαμελισμό της χώρας. Η απόφαση του φιλοδυτικού συνασπισμού να εκλέξει πρόεδρο του κοινοβουλίου τον Αλβανό Ταλάτ Τζαφέρι προκάλεσε την προηγούμενη εβδομάδα εισβολή αγανακτισμένων υποστηρικτών του εθνικιστικού VMRO στο κτίριο της Βουλής, όπου τραυμάτισαν μεταξύ άλλων και τον ίδιο τον Ζάεφ.
Αλβανική σημαία στη Βουλή της ΠΓΔΜ!
Παρ’ όλα αυτά ο νέος πρόεδρος της Βουλής, τον οποίο δεν αναγνωρίζουν οι εθνικιστές βουλευτές, απέστειλε επίσημη επιστολή στον πρόεδρο της ΠΓΔΜ Ιβανόφ όπου τον «ενημερώνει» ότι υπάρχει κοινοβουλευτική πλειοψηφία και τον καλεί να ορίσει πρωθυπουργό τον Ζάεφ. Σχεδόν αμέσως όμως ο Ιβανόφ βγήκε από τη δύσκολη θέση χάρη στον ίδιο τον Τζαφέρι: ο νέος πρόεδρος της Βουλής της ΠΓΔΜ θεώρησε σκόπιμο να αναρτήσει στο γραφείο του, πέραν της σημαίας της χώρας, και τις σημαίες τόσο της Ε.Ε. όσο και της… Αλβανίας! Γεγονός που προκάλεσε την οργή των σλαβικών εθνικιστικών κομμάτων και διέκοψε τις όποιες προσπάθειες «κατευνασμού». Ακόμη κι ο ίδιος ο σύμμαχος του Τζαφέρι, ο Ζάεφ, αναγκάστηκε να του υπενθυμίσει ότι «πρέπει να γίνονται σεβαστοί οι νόμοι».
Πάντως μέχρι στιγμής οι τρεις σημαίες παραμένουν δίπλα-δίπλα στο γραφείο του προέδρου της Βουλής, και μάλιστα ίσως να έχει σημειολογικό ενδιαφέρον ότι η σημαία της Ε.Ε. βρίσκεται στο κέντρο και… λίγο ψηλότερα από τις άλλες δύο! Η απάντηση του κρατικού μηχανισμού, που ακόμη ελέγχεται σε μεγάλο βαθμό από το VMRO, ήταν σαφής: μεταξύ άλλων, έστειλαν στρατιωτικά ελικόπτερα να υπερίπτανται χωριών της αλβανικής μειονότητας, που είχαν πρωτοστατήσει στις εθνοτικές συγκρούσεις του 2001. Επίσης το κτίριο της Βουλής έχει περικυκλωθεί εδώ και δυο μέρες από εκατοντάδες στρατιώτες και αστυνομικούς, με την επίσημη δικαιολογία της «αποτροπής νέων επεισοδίων». Πάντως ο Ιβανόφ, νιώθοντας την πίεση να αυξάνεται, τελικά «βρήκε χρόνο» να συναντήσει τον αναπληρωτή ΥΠΕΞ των ΗΠΑ στα Σκόπια, ενώ πήγε αιφνιδιαστικά και στην Τουρκία «για να συμμετάσχει σε φόρουμ που διοργανώθηκε από το Πανεπιστήμιο Μπαχτσεσεχίρ»…
Και άμεση πλέον κόντρα Αλβανίας-Σερβίας
Από την πλευρά της η αλβανική κυβέρνηση του «σοσιαλιστή» Έντι Ράμα, ο οποίος πατρονάρισε τη συμφωνία των κομμάτων της αλβανικής μειονότητας της ΠΓΔΜ με τον Ζάεφ, εξακολουθεί να παρεμβαίνει ανοιχτά, και μάλιστα διευρύνει το στόχαστρό της, επιτιθέμενη και απευθείας πλέον στη Σερβία – την οποία κατηγορεί ότι «προκαλεί με μετακινήσεις στρατευμάτων». Ο τόνος ανέβηκε και από το Βελιγράδι, που «διέρρευσε» στα σερβικά ΜΜΕ πρώτον ότι ο Έντι Ράμα είναι αναμεμειγμένος στην καλλιέργεια οπίου και στο εμπόριο ναρκωτικών(!), και δεύτερον ότι η σερβική αστυνομία κατάσχεσε «μεγάλο φορτίο όπλων, περιλαμβανομένων εκατοντάδων τουφεκιών, πολυβόλων, όλμων και χειροβομβίδων, που θα παραδίδονταν σε Αλβανούς της ΠΓΔΜ».
Η αλβανική πλευρά αντέδρασε με οργισμένες διαψεύσεις σε αυτά τα δημοσιεύματα, και για μια ακόμη φορά στράφηκε για υποστήριξη στην Άγκυρα. Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος της Αλβανίας Ιλίρ Μέτα («σοσιαλιστής» κι αυτός…) δήλωσε χαρακτηριστικά, απαντώντας σε συγχαρητήριο μήνυμα του Ερντογάν: «Η φιλία μεταξύ Αλβανίας και Τουρκίας είναι σημαντική για όλη την περιοχή, και προσβλέπουμε στην περαιτέρω ενίσχυση των παραδοσιακών σχέσεων μεταξύ των δύο αδελφικών χωρών. Η ενίσχυση των σχέσεων μας θα εξυπηρετήσει την περιφερειακή ασφάλεια και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας».
Η περιφερειακή ασφάλεια είναι σίγουρα η τελευταία που εξυπηρετείται από αυτές τις πολιτικές, οι οποίες ποντάρουν στην υποστήριξη ιμπεριαλιστικών ή περιφερειακών δυνάμεων για να ξαναχαράξουν, πάλι με αίμα, τους χάρτες των Βαλκανίων…
Γιώργος Αναστασίου